Kontrowersje wokół kapitału i sposobu jego pomiaru

• Autorzy: Maria Smejda

Warianty tytułu

Controversies About the Capital and the Way of Measuring It

• Języki publikacji: PL

Abstrakty

Strukturalne ujęcie wartości informowało o relacjach między pracą skapitalizowaną w postaci zasobów kapitałowych a bieżącą pracą żywą, która mogła do tej skapitalizowanej wartości wnosić pracę tworzącą nową wartość. Wobec widocznych trudności maksymalizowania zysku na autentycznie tworzonych wartościach obecne sposoby zarobkowania koncentrują się na stosowaniu różnorodnych form kapitału finansowego. Wymagało to innego podejścia do kategorii kapitału, a w rachunkowości - ujęcia kapitału jako skutku nie tylko wniesionego pierwotnie kapitału, ale też kapitału pochodzącego z wyceny składników majątkowych. Funkcja wyceny składników majątkowych (aktywów) w rachunkowości została znacząco wyeksponowana. Do wyceny składników majątkowych zaan-gażowano kategorię wartości bieżącej, a w przypadku braku rynku aktywnego ujawniającego tę wartość zezwolono na korzystanie z jej przewidywanej wartości, określając ją jako wartość godziwa. Nie trudno zauważyć, że intencja tego pojęcia, mająca zabezpieczać moralność człowieka, nie może się oprzeć ciągle podsycanej żądzy maksymalizowania zysku przez tegoż człowieka. Oznaką tego było pojawienie się w praktyce masowych zabiegów w przeszacowywaniu składników majątkowych, wpływających na zwielokrotnianie wielkości kapitału i zysku. Niemałą rolę do kreowania kapitału wniosły propozycje wyceny wartości firmy. Pojawił się nowy tytuł do własności i ogromne zmagania, by miał swoją wycenę. Zmienił się też zasadniczo status jednostki gospodarczej. W spojrzeniu na jednostkę nie tyle chodzi o to, jakie wartości ona tworzy, a raczej o to, ile można na jej zarobić. W tym celu mocno rozwinęła się koncepcja zarządza-nia wartościami, poszukująca coraz lepszych ofert dla zarobkowania na kapitale jednostki gospodarczej, ubranego w szaty kapitału finansowego. Rozdział składa się z trzech części. W pierwszej przypominano tradycyjne pojęcie kapitału, wypracowane przez ekonomię klasyczną, w drugiej zasygnalizowano sprzeczności występujące w systemie pomiarowym rachunkowości, wynikające z uznania skutkowego (rezydualnego) charakteru kapitału, natomiast w trzeciej wskazano na skutki gospodarcze nowego podejścia do kapitału jako zmistyfikowanej formy kapitału finansowego. (fragment tekstu)

EN

The aim of the study is to discuss problems related to understanding the category of capital. The relationship between the capitalized work in the form of capital resources and current live work and the implication of this distinction is presented. Ideas are presented, which guide the new concept of understanding capital and considers its consequences for the economics. One perceives the source of ontological error in modern economics. (original abstract)

Słowa kluczowe

PL

Ekonomia; Kapitał; Teoria ekonomii

EN

Economics; Capital; Economic theory

• Czasopismo: Prace Naukowe / Uniwersytet Ekonomiczny w Katowicach
• Rocznik: 2019
• Tom: Dyskusje o kapitale wczoraj i dziś
• Strony: 118--134

Twórcy

autor

Maria Smejda

• Uniwersytet Ekonomiczny w Katowicach

Bibliografia

• Bratnicki M. (2001), Dylematy i pułapki współczesnego zarządzania, Polska Akademia Nauk Oddział w Katowicach, Wydawnictwo Gnome, Katowice.
• Galbraith J.K. (1992), Ekonomia w perspektywie, Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa.
• Harcourt G.C. (1975), Spory wokół teorii kapitału, PWN, Warszawa.
• Kutera M., Hołda A., Surdykowska S. (2006), Oszustwa księgowe. Teoria i praktyka, Difin, Warszawa.
• Marks K. (1968), Kapitał. Krytyka ekonomii politycznej, t. 1, Proces wytwarzania kapitału, tł. P. Hoffman, B. Minc, E. Lipiński [w:] K. Marks, F. Engels, Dzieła, t. 23, Książka i Wiedza, Warszawa.
• Marks K. (1977), Kapitał. Krytyka ekonomii politycznej, t. 2, Proces cyrkulacji kapitału, tł. J. Maliniak [w:] K. Marks, F. Engels, Dzieła, t. 24, Książka i Wiedza, Warszawa.
• Marks K. (1983), Kapitał. Krytyka ekonomii politycznej, t. 3, Proces produkcji kapitalistycznej jako całość, tł. E. Lipiński [w:] K. Marks, F. Engels, Dzieła, t. 25, cz. 1, Książka i Wiedza, Warszawa.
• Marks K. (1984), Kapitał. Krytyka ekonomii politycznej, t. 3, Proces produkcji kapitalistycznej jako całość, tł. E. Lipiński, J. Maliniak [w:] K. Marks, F. Engels, Dzieła, t. 25, cz. 2, Książka i Wiedza, Warszawa.
• Musiał G. (2014), Ontologia ekonomii, "Zeszyty Naukowe Wyższej Szkoły Bankowej w Poznaniu" , t. 54, nr 3.
• Musiał G. (2018), Ownership as an Economic Category in the Research of Karl Marx and Their Importance in the History of Economic Thought, 10-14 October 2018, The University of National and World Economy, Sofia, Bulgaria, Working Papers, http://mrcenter.info/Doc/ConferencePapers/2017/Ownership as an economic category in the research of Karl Marx and their importance in the history of economic thought.pdf (dostęp: 8.04.2019).
• Patel R. (2010), Wartość niczego. Jak przekształcić społeczeństwo rynkowe i na nowo zdefiniować demokrację, Seria: Spectrum, Muza, Warszawa.
• Ronen J., Yaari V. (2008), Earnings Management, Springer, New York.
• Samuelson P.A., Nordhaus W.D. (1995), Ekonomia, t. 1, Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa.
• Szymański W. (2001), Globalizacja, wyzwania i zagrożenia, Difin, Warszawa.
• Urbanek G. (2007), Pomiar kapitału intelektualnego i aktywów niematerialnych przedsiębiorstwa, Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego, Łódź.