Finansowa koncepcja kapitału własnego w systemie rachunkowości

• Autorzy: Józef Pfaff

Warianty tytułu

The Financial Concept of Equity Capital in the Accounting System

• Języki publikacji: PL

Abstrakty

Kapitał własny odgrywa znaczącą rolę w działalności każdego przedsiębiorstwa. Istota kapitału jest przedmiotem badań naukowych w zakresie ekonomii, przedstawionych m.in. w opracowaniach Józefa Pfaffa [2017] i Marcina Kędziora [2011]. Analiza wyników tych badań pozwala stwierdzić, że rozumienie istoty kapitału wśród ekonomistów jest bardzo różne, rozbieżne, o czym świadczą przytoczone w dalszej części rozdziału wybrane definicje. Celem niniejszego opracowania jest analiza istoty i funkcji kapitału własnego w systemie rachunkowości, opartych na finansowej koncepcji zachowania kapitału. Jego pojęcie w prawie bilansowym nie zostało wprost zdefiniowane. Ustawa o rachunkowości [1994] tylko w sposób pośredni wyjaśnia pojęcie kapitału własnego, poprzez definicję aktywów netto - jako różnicę między aktywami jednostki a jej zobowiązaniami. Zgodnie z Ustawą o rachunkowości [1994] kapitały własne wymagają ujęcia i wykazania w księgach rachunkowych i sprawozdaniu finansowym kapitału własnego z podziałem na jego rodzaje oraz według zasad określonych przepisami prawa czy postanowieniami statutu. Przyjęte w polskim prawie bilansowym rozwiązania, w odniesieniu do definicji kapitału własnego, są zgodne z założeniami koncepcyjnymi Międzynarodowych Standardów Sprawozdawczości Finansowej [MSSF, 2016], które kapitały własne definiują jako pozostały udział w aktywach jednostki po pomniejszeniu o wszystkie zobowiązania. Dla realizacji celu badawczego posłużono się metodami analizy literatury fachowej, regulacji prawnych oraz standardów w zakresie rachunkowości. Wykorzystano również metodę dedukcji i uogólnień. (fragment tekstu)

EN

Theory of economy provides many different definitions and various understandings of capital. Also accounting system is characterized by different meanings of equity, which are dependent on accepted capital preservation concept. International Accounting Standards propose two such concepts: financial and material. According to financial framing, capital is invested money or invested purchasing power, that is why it can be named "net assets" interchangeably. On the contrary, material framing leads to the conception that capital shall be associated with operational capabilities of the company, its production abilities that could be represented by, for instance, production volume. Conceptual selection shall be determined by information needs of financial reports users. The aim of the article is to present financial concept of the equity among other definitions of capital. The impact of common use of that framing in accounting system is also introduced in the paper. In order to attain the objective, the following methods were used: analysis of literature, common law and accounting standards, as well as deduction and generalization. (original abstract)

Słowa kluczowe

PL

Systemy rachunkowości; Kapitał własny; Międzynarodowe Standardy Sprawozdawczości Finansowej (MSSF); Prawo bilansowe; Ustawa o rachunkowości

EN

Accounting systems; Ownership capital; International Financial Reporting Standard; Balance law; Accounting Act

• Czasopismo: Prace Naukowe / Uniwersytet Ekonomiczny w Katowicach
• Rocznik: 2019
• Tom: Dyskusje o kapitale wczoraj i dziś
• Strony: 247--259

Twórcy

autor

Józef Pfaff

• Uniwersytet Ekonomiczny w Katowicach

Bibliografia

• Cicha A. (2012), Kapitały, fundusze własne i fundusze specjalne [w:] A. Cicha (red.), Rachunkowość finansowa z elementami rachunku kosztów i sprawozdawczości finansowej, Stowarzyszenie Księgowych w Polsce, Zarząd Główny, Instytut Certyfikacji Zawodowej Księgowych, Warszawa.
• Dobija M. (2005), Teoria rachunkowości w zarysie, Wydawnictwo Akademii Ekonomicznej, Kraków.
• Dobija M. (2012), Ponadczasowe i cywilizacyjne znaczenie zapisu podwójnego, "Management and Business Administration. Central Europe", nr 4.
• Duliniec A. (2011), Finansowanie przedsiębiorstwa. Strategie i instrumenty, PWE, Warszawa.
• Fisher I. (1906), The Nature of Capital and Income, Macmillan, New York.
• Ijiri Y. (1995), Segment Statements and Informativeness Measures: Managing Capital vs. Managing Resources, "Accounting Horizons", Vol. 9, No. 3.
• Jerzemowska M. (2006), Analiza ekonomiczna w przedsiębiorstwie, PWE, Warszawa.
• Kamela-Sowińska A. (2000), Wartość kapitału [w:] J. Wojtyła (red.), Podstawowe problemy rachunkowości jako dyscypliny naukowej i działalności praktycznej, Wydawnictwo Akademii Ekonomicznej, Katowice.
• Kędzior M. (2011), Międzynarodowa struktura kapitału przedsiębiorstw. Ujęcie rachunkowości i finansów, C.H. Beck, Warszawa.
• Kumor I. (2012), Dylematy pomiaru bilansowej wartości przedsiębiorstwa w świetle polityki rachunkowości, "Zeszyty Naukowe Uniwersytetu Szczecińskiego", nr 56.
• Micherda B., Szulc M. (2012), Współczesne uwarunkowania kwantyfikacji w rachunkowości, "Zeszyty Naukowe Polskiego Towarzystwa Ekonomicznego", nr 12.
• Orłowski T. (1998), Nowy leksykon ekonomiczny, Oficyna Wydawnicza Graf-Punkt, Warszawa.
• Pfaff J. (2017), Kapitały własne i ich ujęcie w ewidencji [w:] J. Pfaff (red.), Rachunkowość finansowa z uwzględnieniem MSSF, Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa.
• Woźniak-Sobczak B. (2005), Funkcje kapitału w strategicznym zarządzaniu przedsiębiorstwem, Wydawnictwo Akademii Ekonomicznej, Katowice.