Współdzielenie w gospodarce. Syntetyczne ujęcie zjawiska

• Autorzy: Marek Hendel

Warianty tytułu

Sharing Economy: a Synthesis of the Phenomenon

• Języki publikacji: PL

Abstrakty

Celem artykułu jest usystematyzowanie pojęć związanych ze zjawiskiem współdzielenia w gospodarce oraz przedstawienie podstaw teoretycznych tego zjawiska. Dotychczas podjęte przez badaczy nauk ekonomicznych próby interpretacji zjawisk związanych ze współdzieleniem nie prowadzą - jak się wydaje - do bliższego ich zrozumienia. Licznie pojawiające się propozycje w tym przypadku powodują pewnego rodzaju chaos interpretacyjny, który dla osób zainteresowanych nie tylko poznaniem, ale i badaniem takich zjawisk może być znaczną przeszkodą. Ponadto w literaturze krajowej liczne próby tłumaczenia na język polski dotychczas powstałej terminologii opisują zjawisko w rozmaity sposób, co dodatkowo dość mocno komplikuje możliwości poznania zagadnienia. Na podstawie przeglądu literatury krajowej i zagranicznej przedstawiono zachodzącą relację między zjawiskami gospodarki współdzielenia oraz gospodarki kolaboratywnej, a także gospodarką P2P i gospodarką dostępu. Autor zaproponował również jednoznaczne podejście do interpretacji gospodarki współdzielenia oraz tłumaczenia zjawiska na język polski.(abstrakt oryginalny)

EN

The aim of this article is to systematize concepts related to the phenomenon of the sharing economy and to present its theoretical bases. The attempts by economics researchers to interpret the phenomena related to sharing have not improved their understanding sufficiently. The appearance of numerous proposals causes some kind of interpretative chaos, which, for those interested not only in understanding such phenomena but also in studying them, can be considered a significant obstacle. In addition, in Polish literature English terminology is translated in various ways, further hampering the understanding of the phenomena. The article identifies the relationship between the phenomena of the sharing economy, the collaborative economy, the access economy and the peer-to-peer economy. The author also proposes an unambiguous approach to the interpretation of the sharing economy and a Polish translation of the term.(original abstract)

Słowa kluczowe

PL

Ekonomia współdzielenia; Konsumpcja kolaboratywna; Gospodarka

EN

Sharing economy; Collaborative consumption; Economy

• Czasopismo: Studia Ekonomiczne / Polska Akademia Nauk. Instytut Nauk Ekonomicznych
• Rocznik: 2018
• Numer: nr 3-4 (98-99)
• Strony: 188--204

Twórcy

autor

Marek Hendel

• Uniwersytet Ekonomiczny w Katowicach

Bibliografia

• Acquier A., Daudigeos T., Pinkse J. (2017), Promises and paradoxes of the sharing economy: An organizing framework, "Technological Forecasting and Social Change", 125.
• Allen D., Berg C. (2014), The Sharing Economy: How Over-regulation Could Destroy an Economic Revolution, Institute of Public Affairs, Australia.
• Belk R. (2010), Sharing, "Journal of Consumer Research", 36 (5).
• Botsman R. (2013), The sharing economy lacks a shared definition, "Fast Company", 21.
• Botsman R., Rogers R. (2010), What's Mine Is Yours. The Rise of Collaborative Consumption, Harper Collins, New York.
• Budziewicz-Guźlecka A. (2017), Role of the sharing economy in the contemporary economy, "Ekonomiczne Problemy Usług", 1(126).
• Burford G., Hoover E., Velasco I., Janoušková S., Jimenez A., Piggot G., Podger D., Harder M.K. (2013), Bringing the "missing pillar" into sustainable development goals: Towards intersubjective values-based indicators, "Sustainability", 5(7).
• Cockayne D.G. (2016), Sharing and neoliberal discourse: The economic function of sharing in the digital on-demand economy, "Geoforum", 77.
• Cohen B., Kietzmann J. (2014), Ride on! Mobility business models for the sharing economy, "Organization & Environment", 27(3).
• Czernek K., Wójcik D. (2017), Gospodarka współdzielenia z perspektywy przedsiębiorców sektora turystycznego, "Handel Wewnętrzny", 3(368), t. I.
• Czernek K., Wójcik D., Marszałek P. (2018), Zaufanie w gospodarce współdzielenia, "Gospodarka Narodowa", 3.
• Daunorienė A., Drakšaitė A., Snieška V., Valodkienė G. (2015), Evaluating sustainability of sharing economy business models, "Procedia-Social and Behavioral Sciences", 213.
• Drahokoupil J., Fabo B. (2016), The platform economy and the disruption of the employment relationship, "European Economic, Employment and Social Policy", 5.
• Dredge D., Gyimóthy S. (2015), The collaborative economy and tourism: Critical perspectives, questionable claims and silenced voices, "Tourism Recreation Research" 40(3).
• Eckhardt G.M., Bardhi F. (2015), The sharing economy isn't about sharing at all, "Harvard Business Review", 28(1).
• Felson M., Spaeth J.L. (1978), Community structure and collaborative consumption: A routine activity approach, "American Behavioral Scientist", 21(4).
• Finkbeiner M., Schau E.M., Lehmann M., Traverso M. (2010), Towards life cycle sustainability assessment, "Sustainability", 2(10).
• Friedman G. (2014), Workers without employers: shadow corporations and the rise of the gig economy, "Review of Keynesian Economics", 2(2).
• Gansky L. (2010), The Mesh: Why the Future of Business Is Sharing, Penguin, New York.
• Gibson R.B. (2006), Beyond the pillars: sustainability assessment as a framework for effective integration of social, economic and ecological considerations in significant decision- -making, "Journal of Environmental Assessment Policy and Management", 8(3).
• Gruszka K. (2017), Framing the collaborative economy - Voices of contestation, "Environmental Innovation and Societal Transitions", 23.
• Hałasik M.G. (2017), Sharing economy wyzwaniem dla współczesnych przedsiębiorstw, "Acta Universitatis Nicolai Copernici. Zarządzanie", 2.
• Hatzopoulos V., Roma S. (2017), Caring for sharing? The collaborative economy under EU law, "Common Market Law Review", 54(1).
• Heinrichs H. (2013), Sharing economy: a potential new pathway to sustainability, "GAIA-Ecological Perspectives for Science and Society", 22(4).
• Jamka B. (2018), Banki czasu w ekonomii dzielenia się - perspektywa społeczno-ekonomiczna, "Zarządzanie Publiczne", 2(42).
• Janczewski J. (2017), Konsumpcja współdzielona a przedsiębiorczość, "Przedsiębiorczość - Edukacja", 13. Jastrzębska E., Legutko-Kobus P. (2017), Ekonomia współpracy - definicje, klasyfikacje i dobre praktyki, "Zarządzanie Publiczne", 40(4).
• Kamińska M. (2017), Gospodarka współdzielenia w Polsce - rezygnacja z posiadania na rzecz konsumpcji opartej na dostępie, "Przedsiębiorstwo we Współczesnej Gospodarce - Teoria i Praktyka", 3.
• Koopman C., Mitchell M., Thierer A. (2015), The sharing economy and consumer protection regulation: The case for policy change, "8 J. Bus. Entrepreneurship & L.", 529.
• Koźlak A. (2017), Sharing Economy jako nowy trend społeczno-gospodarczy, "Prace Naukowe Uniwersytetu Ekonomicznego we Wrocławiu", 489.
• Laamanen M., Wahlen S., Campana M. (2015), Mobilising collaborative consumption lifestyles: A comparative frame analysis of time banking, "International Journal of Consumer Studies", 39(5).
• Machowski J. (2003), Ochrona środowiska. Prawo i zrównoważony rozwój (Stan prawny na dzień 1 stycznia 2003 roku), Wydawnictwo Akademickie "Żak", Warszawa.
• Małecka A. (2016), Konsumpcja kolaboratywna a rozwój gospodarczy - perspektywa makro i perspektywa przedsiębiorstwa, "Studia i Prace WNEiZ US", 43/2.
• Martin C.J. (2016), The sharing economy: A pathway to sustainability or a nightmarish form of neoliberal capitalism?, "Ecological Economics", 121.
• Nurse K. (2006), Culture as the fourth pillar of sustainable development, "Small States: Economic Review and Basic Statistics", 11.
• Owyang J., Tran C., Silva C. (2013), The Collaborative Economy, Altimeter, United States.
• Palos-Sanchez P.R., Correia M.B. (2018), The Collaborative Economy based analysis of demand: Study of Airbnb case in Spain and Portugal, "Journal of Theoretical and Applied Electronic Commerce Research", 13(3).
• Pearce D., Barbier E., Markandya A. (1990), Sustainable Development: Economics and Environment in the Third World, Earthscan, London.
• Peng Y. (2017), Crowd-authorizing: how knowledge sharing economy reshapes publishing industry, "Journal of Media Critiques", 3(11).
• Poniatowska-Jaksch M. (2016), Modele biznesu w sharing economy, w: Poniatowska- Jaksch M., Sobiecki R. (red.), Sharing economy (gospodarka współdzielenia), Oficyna Wydawnicza SGH, Warszawa.
• Quental N., Lourenço J.M., Da Silva F.N. (2011), Sustainable development policy: goals, targets and political cycles, "Sustainable Development", 19(1).
• Rachwał M. (2013), Budżet partycypacyjny jako nowa forma współdecydowania o finansach lokalnych, "Przegląd Politologiczny", 4.
• Rostek A., Zalega T. (2015), Konsumpcja kolaboratywna wśród młodych polskich i amerykańskich konsumentów (cz. 1), "Marketing i Rynek", 5(22).
• Rifkin J. (2000), The Age of Access: The New Culture of Hypercapitalism, where All of Life Is a Paid - for Experience, Putnam, New York.
• Sachs J.D. (2012), From millennium development goals to sustainable development goals, "The Lancet", 379(9832).
• Scholz T. (2014), Platform cooperativism vs. the sharing economy, "Big Data & Civic Engagement", 47.
• Seyfang G. (2006), Sustainable consumption, the new economics and community currencies: developing new institutions for environmental governance, "Regional Studies", 40(5).
• Sobiecki G. (2016), Alternatywne systemy pieniężne w gospodarce współpracy (collaborative economy), w: Poniatowska-Jaksch M., Sobiecki R. (red.), Sharing economy (gospodarka współdzielenia), Oficyna Wydawnicza SGH, Warszawa.
• Sobiecki G. (2016), Sharing economy - dylematy pojęciowe, w: M. Poniatowska-Jaksch, R. Sobiecki (red.), Sharing economy (gospodarka współdzielenia), Oficyna Wydawnicza SGH, Warszawa.
• Sokołowski D., Starzyński S., Rok B., Zgiep Ł. (2016), Raport. Ekonomia współpracy w Polsce. http://ekonomiawspolpracy.pl/pobierz-bezplatny-raport-wersja-podstawowa/
• Spoz A. (2016), Crowdfunding - nowinka czy nowy perspektywiczny model finansowania projektów biznesowych?, "Roczniki Ekonomii i Zarządzania", 8(1).
• Stachura P., Kuligowska K. (2018), Coworking - geneza zjawiska i perspektywy rozwoju, "Annales Universitatis Mariae Curie-Skłodowska, sectio H-Oeconomia", 52(2).
• Stalnaker S. (2008), Here comes the P2P Economy, "Harvard Business Review", 86(2).
• Stępnicka N. (2016), Bezpieczeństwo ekonomiczne i dylematy gospodarki opartej na dostępie, "Przedsiębiorczość i Zarządzanie", 17(8).
• Stępnicka N. (2017), Rozwój przedsiębiorstw w gospodarce P2P - scenariusz oparty na współpracy i kooperacji, "Studia Ekonomiczne", 343.
• Stępnicka N., Wiączek P. (2018), Access economy i sharing economy w świetle teorii innowacji, "Prace Naukowe Uniwersytetu Ekonomicznego we Wrocławiu", 509.
• Stokes K., Clarence E., Anderson L., Rinne A. (2014), Making Sense of the UK Collaborative Economy, Nesta, London.
• Strähle J., Erhardt C. (2017), Collaborative consumption 2.0: an alternative to fast fashion consumption, w: J. Strähle (red.), Green Fashion Retail, Springer, Singapore.
• Sundararajan A. (2016), The Sharing Economy: The End of Employment and the Rise of Crowd-based Capitalism, MIT Press, Cambridge.
• Szołucha M., Palutkinowicz P., Kochman O. (2017), Ekonomia dostępu a wyzwania stojące przed polską gospodarką, Wydawnictwo Difin, Warszawa.
• Sztokfisz B. (2017), Gospodarka współdzielenia - pojęcie, źródła, potencjał, "Zeszyty Naukowe Uniwersytetu Ekonomicznego w Krakowie", 6(966).
• Sztokfisz B. (2018), Rynki peer-to-peer jako współczesny przejaw wolności gospodarczej, "Studia Ekonomiczne", 349.
• Wójcik D. (2017), Gospodarka współdzielenia a gospodarka doznań w sektorze turystycznym, w: S. Lachiewicz, A. Zakrzeska-Bielawska (red.), Organizacja w sieci relacji, Wydawnictwo Politechniki Łódzkiej, Łódź.
• Zgiep Ł. (2014), Sharing economy jako ekonomia przyszłości, "Myśl Ekonomiczna i Polityczna", 4(47).
• Zysk W. (2016), Wolny handel a ekonomia współdzielenia. W kierunku nowego systemu gospodarowania, "Ekonomia XXI wieku", 11(3).