Zmiany w diagnostyce mikrobiologicznej w Polsce w latach 2007-2013

• Autorzy: Elżbieta Stefaniuk , Marcin Kautsch

Warianty tytułu

Changes in Microbiological Diagnostics in Poland in 2007-2013

• Języki publikacji: PL

Abstrakty

Medyczne laboratorium mikrobiologiczne jest, zgodnie z ustawą o działalności leczniczej, podmiotem udzielającym świadczeń zdrowotnych, tj. wykonującym działania służące zachowaniu, ratowaniu, przywracaniu lub poprawie zdrowia oraz inne działania medyczne wynikające z procesu leczenia lub odrębnych przepisów regulujących zasady ich wykonywania. Stanowi jedno z ogniw w procesie zapewnienia bezpieczeństwa mikrobiologicznego i epidemiologicznego zarówno jednostce, jak i populacji. Zadaniem laboratoriów mikrobiologicznych jest prowadzenie diagnostyki mikrobiologicznej dla chorych szpitalnych i leczonych poza szpitalem. Rolę i zadania laboratorium mikrobiologicznego w diagnostyce, zapobieganiu i zwalczaniu zakażeń i chorób zakaźnych u ludzi określają liczne dokumenty, z których najważniejszym jest ustawa o zapobieganiu oraz zwalczaniu zakażeń i chorób zakaźnych u ludzi. Obowiązujące regulacje prawne, zalecenia i wytyczne definiują szereg wymagań, których wdrożenie, przestrzeganie i monitorowanie pozwala spełniać oczekiwania klientów laboratoriów (lekarzy, pacjentów, zespołów i komitetów kontroli zakażeń). Wśród oczekiwań tych zapewnienie bezpieczeństwa pacjenta jest priorytetem. Z danych ogólnoświatowych wynika, że najpoważniejsze zagrożenie dla pacjentów stanowią zakażenia zaliczane do zdarzeń niepożądanych. Statystyki europejskie wskazują, że dotyczą one średnio około 5% pacjentów leczonych w szpitalu. Dane dotyczące Polski nie są jednoznaczne. W roku 2011 oceniano, że w Polsce odsetek zakażonych pacjentów jest wyższy i kształtuje się na poziomie około 10%, natomiast w roku 2012 częstość występowania zakażeń związanych z opieką zdrowotną oszacowano na poziomie 6,4%. Celem niniejszej pracy jest omówienie zmian zachodzących w latach 2007-2013 w sektorze medycznych usług diagnostyki mikrobiologicznej w Polsce. (fragment tekstu)

EN

This article presents the changes in the number, quality structure as well as in personnel structure of microbiological laboratories in Poland in 2007-2013. The legal background of the above changes was also analysed, indicating that the issues concerning the operation of laboratories have been adopted relatively late compared to other healthcare institutions. As a result of the analysis, it was found that the number of the laboratories changes, and their number per capita in the different provinces is significantly different. These differences are also found in the number of staff per capita. At the same time an increased interest in the pro-quality activities was identified - an increasing number of laboratories have quality certificates. (original abstract)

Słowa kluczowe

PL

Mikrobiologia; Jakość mikrobiologiczna; Badanie diagnostyczne; Jakość usług medycznych

EN

Microbiology; Microbiological quality; Diagnostic test; Quality of medical services

• Czasopismo: Zdrowie Publiczne i Zarządzanie
• Rocznik: 2014
• Tom: 12
• Numer: nr 4
• Strony: 370--380

Twórcy

autor

Elżbieta Stefaniuk

• Narodowy Instytut Leków w Warszawie; Centralny Ośrodek Badań Jakości w Diagnostyce Mikrobiologicznej w Warszawie

autor

Marcin Kautsch

• Uniwersytet Jagielloński

Bibliografia

• Komunikat Komisji do Parlamentu Europejskiego i Rady w sprawie bezpieczeństwa pacjentów, w tym profilaktyki i kontroli zakażeń związanych z opieką zdrowotną, KOM(2008) 837 wersja ostateczna. 2008: 4. http://ec.europa.eu/health/ph_systems/docs/patient_com2008_pl.pdf; dostęp: 11.09.2014.
• Bulanda M., Tyski S., Ciuruś M., Zakażenia szpitalne w Polsce - stan wiedzy na kwiecień 2011. Raport programu "Stop zakażeniom szpitalnym. Program promocji higieny szpitalnej". www.stopzakazeniom.pl; dostęp: 21.05.2014.
• European Centre for Disease Prevention and Control, Point prevalence survey of healthcare-associated infections and antimicrobial use in European acute care hospitals 2011-2012. http://www.ecdc.europa.eu/en/publications/Publications/healthcare-associated-infections-antimicrobial-use-PPS.pdf; dostęp: 30.10.2013.
• Bartnikowa W., Bobilewicz D., Hryniewicz W., Kopczński Z., Okoń E., Orłowska M., Stefaniuk E., Strzyżewska E., Wytyczne dla laboratoriów diagnostycznych i laboratoriów mikrobiologicznych obowiązujące przy ubieganiu się o akredytację. Wymogi normy. Zalecenia dotyczące budowy systemu jakości. Wyd. Ministerstwo Zdrowia, koordynator ds. Organizacji Systemu Jakości w Laboratoriach Diagnostycznych, Warszawa 2001.
• http://kidl.org.pl/index.php?page=lista-diagnostow; dostęp: 24.05.2014.
• Rejestr diagnostów laboratoryjnych zarejestrowanych w RP. http://www.rejestrymedyczne.csioz.gov.pl/; dostęp: 24.05.2014.
• EA-04/10 Akredytacja laboratoriów mikrobiologicznych. Dokument opracowany przez grupę roboczą ds. żywności przy Komitecie EA we współpracy z Eurochem. Wyd. wersji polskiej: PCA, 2002. www.pca.gov.pl/doc/EA-4_10PL.pdf_2014.06.18; dostęp: 09. 04.2014.
• www.polmikro.edu.pl; dostęp: 12.04.2014.
• Stefaniuk E., Ronkiewicz P., Chmylak B., Hryniewicz W., Struktura i kompetencje laboratoriów mikrobiologicznych w Polsce. "Nowa Klinika" 2011; 4: 4100-4106.
• Centrum Systemów Informacyjnych Ochrony Zdrowia, Biuletyn Statystyczny Ministerstwa Zdrowia, Warszawa 2013. http://www.csioz.gov.pl/publikacja.php?id=6; dostęp: 05.05.2014.
• Ewidencja medycznych laboratoriów diagnostycznych Krajowej Rady Diagnostów Laboratoryjnych (stan na dzień 31 grudnia 2013 r.). http://kidl.org.pl/index.php?page=lista-laboratoriow; dostęp: 05.05.2014.
• Bossuyt X., Verweire K., Blanckaert N., Laboratory Medicine: Challenges and Opportunities. "Clin. Chem." 2007; 53(10): 1730-1733.
• Humphreys H., Nagy E., Kahlmeter G., The need for European professional standards and the challenges facing clinical microbiology. "Eur. J. Clin. Microbiol. Infect. Dis." 2010; 29: 617-621.
• Procop G.W., Winn W., Outsourcing microbiology and offsite laboratories. Implication on patient care, cost savings, and graduate medical education. "Arch. Pathol. Lab. Med." 2003; 127: 623-624.
• Grzelak-Hodor J., Trudne początki outsourcingu w diagnostyce laboratoryjnej. "Puls Med." 08.09.2010. http://pulsmedycyny.pl/3658607,6605,trudne-poczatki-outsourcingu-w-diagnostyce-laboratoryjnej, dostęp: 08.05.2014.
• Healthcare Outsourcing 2012: Trends in Patients Care and Information Technology Services. Wyd. Waller. http://www.wallerlaw.com/portalresource/Healthcare_Outsourcing_2012; dostęp: 11. 05.2014.
• Yigit V., Tengilimoglu D., Kisa A., Younis M.Z., Outsourcing and its implications for hospital organizations in Turkey. "Health Care Finance" 2007; 33(4): 86-92.
• Hosokawa N., Onsite microbiology services and outsourcing microbiology and offsite laboratories-advantage and disadvantage, thinking of effective utilization. "Rinsho Byori" 2011; 59(10): 947-945.
• Kayaba H., Problems in the management of clinical laboratories in Japan. "Rinsho Byori" 2012; 60(8): 762-768.
• Langlois M.R., Wallemacq P., The future of hospital laboratories. Position statement from the Royal Belgian Society of Clinical Chemistry (RBSCC). "Clin. Chem. Lab. Med." 2009; 47(10): 1195-2001.
• Chasin B.S., Elliott S.P., Klotz S.A., Medical errors arising from outsourcing laboratory and radiology services. "Am. J. Med." 2007; 120(9): 819.e9-11.
• Hasik J., Wymagajmy i kontrolujmy. "Rynek Zdrowia. Medycyna. Finanse. Zarządzanie" 2014; 5(106): 30-31.
• Outsourcing usług w ochronie zdrowia - doświadczenia i perspektywy rozwoju. "Rynek Zdrowia", 12-13.09.2013.http://www.rynekzdrowia.pl/Konferencje/Outsourcing-uslug-w-ochronie-zdrowia_2014.05.08; dostęp: 24.05.2014.
• Opolski K., Waśniewski K., Zarządzanie jakością i ryzykiem w usługach zdrowotnych. Wyd. CeDeWu. Wydawnictwa Fachowe, Warszawa 2012: 25.
• Zakażenia - szpitalne zmartwienie. Wywiad z prof. dr hab. med. Walerią Hryniewicz, krajowym konsultantem w dziedzinie mikrobiologii lekarskiej. "Miesięcznik OIL w Warszawie im. Prof. Jana Nielubowicza" 2014; 3: 18-20.

Identyfikatory

DOI

10.4467/20842627OZ.14.039.3799