Usługi opieki i edukacji przedszkolnej w Polsce : pytania o rolę organizacji non profit w budowaniu spójności społecznej

• Autorzy: Anna Ciepielewska-Kowalik
• Języki publikacji: PL

Abstrakty

W artykule podjęto próbę określenia roli organizacji non profit w budowaniu spójności społecznej w kontekście upowszechnienia usług przedszkolnych w Polsce. W związku z tym zaprezentowano najbardziej aktualne ustalenia literatury przedmiotu w odniesieniu do usług opiekuńczo-edukacyjnych dla dzieci najmłodszych, w tym m.in. paradygmat LEGOTM, podejście holistyczne i efekty wyboru określonego typu prywatyzacji polityki opieki i edukacji przedszkolnej (popytowa versus podażowa) oraz skonfrontowano je z realizowanym w Polsce podejściem systemowym do tych usług. Oceniono też przydatność owych ustaleń w budowaniu modelu zarządzania usługami przedszkolnymi, w którym w coraz szerszym zakresie oprócz sektora publicznego i rynku uczestniczą organizacje non profit. (abstrakt oryginalny)

EN

The aim of this article is to investigate the role of non-profit organizations in enhancing social cohesion in relation to early childhood education and care services (ESEC) in Poland. Taking above statement into consideration, the study attempts to present the most present findings of childcare services, such as the LEGOTM paradigm, the holistic (integrated) theory in education and the results of the demand-driven and supply-driven privatization of ECEC policy. These findings are compared with the present system of early childhood education and care services in Poland. Solutions favorable to building ECEC services in which non-profit organizations are appreciated in greater extend, are also pointed out in this study.(original abstract)

Słowa kluczowe

PL

Edukacja; Organizacje non-profit; Prywatyzacja; Spójność społeczna; Edukacja wczesnoszkolna

EN

Education; Non-profit organisations; Privatisation; Social cohesion; Early childhood education

• Czasopismo: Problemy Polityki Społecznej
• Rocznik: 2014
• Tom: 24
• Strony: 63--80

Twórcy

autor

Anna Ciepielewska-Kowalik

• Instytut Studiów Politycznych PAN w Warszawie

Bibliografia

• 1. Andersson B.E. (1992), Effects of Day-Care on Cognitive and Socioemotional Competence of Thirteen-Year-Old Swedish Schoolchildren, "Child Development", t. 63, nr 1 (luty).
• 2. Ascoli U., Ranci C. (2002), The Context of New Social Policies in Europe, w: U. Ascoli, C. Ranci (red.), Dilemmas of the Welfare Mix: The New Structure of Welfare in an Era of Privatization, New York, Kluwer Academic.
• 3. Balcerzak-Paradowska B. (2008), Ubóstwo rodzin w Polsce, w: Z. Tyszka (red.), Współczesne rodziny polskie - ich stan i kierunek przemian, Poznañ, Wyd. Naukowe UAM.
• 4. Ciepielewska-Kowalik A. (2012), Rola organizacji non-profit w polityce opieki i edukacji przedszkolnej w Polsce po 1989 r. (rozprawa doktorska), Warszawa, ISP PAN.
• 5. Ciepielewska-Kowalik A. (2013), Organizacje non-profit w polityce opieki i edukacji przedszkolnej w Polsce po 1989 r. Nowy model aktywizacji wspólnot lokalnych i instytucjonalizacji ich inicjatyw czy odpowiedź na kryzys finansów publicznych?, "Studia Polityczne", nr 32 (grudzień), Warszawa, ISP PAN.
• 6. Cleveland G., Krashinsky M. (1998), The Benefits and Costs of Good Child Care. The Economic Rationale for Public Investment in Young Children: A Policy Study, Department of Economics, University of Toronto at Scarborough, Toronto.
• 7. Costa G., Sabatinelli S. (2011), Local welfare in Italy: Housing, employment and child care, WILCO Publication, nr 02, Milano, Politecnico di Milano.
• 8. Dąbrowski M., Żytko M. (red.) (2007), Badanie umiejętności podstawowych uczniów trzecich klas szkoły podstawowej. Raport z badania ilościowego, cz. I, Warszawa, CKE.
• 9. Dąbrowski M., Żytko M. (2008), Badanie umiejętności podstawowych uczniów trzecich klas szkoły podstawowej, cz. II: Konteksty szkolnych osiągnieć uczniów, Warszawa, CKE.
• 10. Esping-Andersen G. (2002), A Child-Centered Social Investment Strategy, w: G. Esping-Andersen, D. Gallie, A. Hemerijck, J. Myles, Why We Need a New Welfare State?, Oxford, Oxford University Press.
• 11. Evers A., Riedel B. (2003), TSFEPS Project Changing Family Structures and Social Policy: Child Care Services in Europe and Social Cohesion, Case Study: Germany, Münster.
• 12. Evers A. (2011), New 'Welfare Paradise' and New Language of Welfare. Referat na konferencji Współczesna Polityka Społeczna, Warszawa, WSP TWP.
• 13. Evers A., Ewert B., Meissner M., Wolf A.C., Zimmer A. (2011), Local welfare systems as part of the German Welfare State: Housing, employment and childcare, WILCO Publication, nr 08, Giessen, Justus-Liebig-University - Münster, Westfälische WilhelmsUniversität.
• 14. Fraisse L., Andreotti A., Sabatinelli S. (2004), Does the Diversification of Childcare Services Increase Social Cohesion?, TSFEPS - WP6 Welfare Mix and Social Cohesion Report, EMES, Italy.
• 15. Giza A. (red.) (2010), Edukacja małych dzieci. Standardy, bariery, szanse. Raport, Warszawa, Fundacja Rozwoju Dzieci im. Jana Amosa Komeńskiego, Polsko-Amerykańska Fundacja Wolności.
• 16. Górniak K. (2007), System edukacji wobec ubóstwa i wykluczenia społecznego, w: E. Tarkowska (red.), Ubóstwo i wykluczenie społeczne młodzieży, Warszawa, IPiSS.
• 17. GUS (2013), Oświata i wychowanie w roku szkolnym 2012/2013, Warszawa, GUS.
• 18. GUS (2013a), Ubóstwo w Polsce w 2012 r. (na podstawie badań budżetów gospodarstw domowych). Materiał na konferencji prasowej w dniu 29 maja 2013 r., Warszawa, GUS.
• 19. IBE (2011), Społeczeństwo w drodze do wiedzy. Raport o stanie edukacji 2010, Warszawa, IBE.
• 20. Jarosz M. (2011), Dziedziczenie statusu w rodzinach, w: M. Jarosz (red.), Polacy we wspólnej Europie, Warszawa, ISP PAN.
• 21. Jenson J. (2006), The LEGOTM paradigm and new social risks: consequences for children, w: J. Lewis (red.), Children, Changing Families and Welfare States, Cheltenham, UK, Edward Elgar Publishing.
• 22. Jenson J. (2008), Children, New Social Risks and Policy Change: A LEGOTM Future?, w: A. Leira, Ch. Saraceno (red.), Childhood: Changing Contexts, Comparative Social Research, t. 25, Bingley, UK, Emerald/ JAI Press.
• 23. Komisja Europejska (2011), Komunikat Komisji. Wczesna edukacja i opieka nad dzieckiem: zagwarantujmy wszystkim dzieciom w UE dobry start w przyszłość, KOM(2011) 66 wersja ostateczna, Bruksela, dnia 17.2.2011, http://eur-lex.europa.eu/LexUriServ/LexUriServ. do?uri=COM:2011:0066:FIN:PL:PDF [dostęp: 07.05.2013].
• 24. Komisja Europejska (2013), Zalecenia Komisji z dnia 20 lutego 2013 r. Inwestowanie w dzieci: przerwanie cyklu marginalizacji (2013/112/UE), http://eur-lex.europa.eu/LexUri Serv/LexUriServ.do?uri=OJ:L:2013:059:0005:0016:PL:PDF [dostęp: 05.05.2013].
• 25. Kotowska I.E., Słotwińska-Rosłanowska E., Styrc M., Zadrożna A. (2007), Sytuacja kobiet powracających na rynek pracy po przerwie spowodowanej macierzyństwem i opieką nad dzieckiem. Raport z badań, Warszawa, MPiPS.
• 26. Kotowska I.E., Sztanderska U., Wóycicka I. (red.) (2007), Aktywność zawodowa i edukacyjna a obowiązki rodzinne w Polsce w świetle badań empirycznych, Warszawa, Wyd. Naukowe Scholar.
• 27. KPRM (2011), Długookresowa Strategia Rozwoju Kraju. Polska 2030. Trzecia fala Nowoczesności, Warszawa, KPRM.
• 28. KPRM (2011a), Strategia Rozwoju Kapitału Ludzkiego. Projekt, Warszawa, KPRM.
• 29. Leś E. (2011), Rekonstrukcja modeli społecznych w państwach europejskich a funkcje organizacji społecznych, w: Polityka społeczna. Kontynuacja i zmiana. Z okazji Jubileuszu 90-lecia urodzin Profesora Antoniego Rajkiewicza, Warszawa, Komitet Nauk o Pracy i Polityce Społecznej PAN.
• 30. Matysiak A. (2007), Indywidualne przesłanki zwiększenia aktywności zawodowej, w: I.E. Kotowska, U. Sztanderska, I. Wóycicka (red.), Aktywność zawodowa i edukacyjna a obowiązki rodzinne w Polsce w świetle badań empirycznych, Warszawa, Wyd. Naukowe Scholar.
• 31. MG (2011), Strategia innowacyjności i efektywności gospodarki. Projekt, Warszawa, MG.
• 32. MKiDN (2012), Strategia Rozwoju Kapitału Społecznego, Projekt po rozpatrzeniu przez Komitet do spraw Cyfryzacji, Warszawa, MKiDN.
• 33. MRiRW (2011), Strategia Zrównoważonego Rozwoju Wsi, Rolnictwa i Rybactwa. Projekt z dnia 18 marca 2011, Warszawa, MRiRW.
• 34. MSWiA (2011), Strategia Sprawne Państwo. Projekt przeznaczony do konsultacji, Warszawa, MSWiA.
• 35. Murawska B. (2004), Segregacje na progu szkoły podstawowej, Warszawa, ISP.
• 36. Nordfeldt M., Larsson O.S. (2011), Local welfare in Sweden: Housing, employment and childcare, WILCO Publication, nr 03, Gothenburg, Ersta Sköndal University College.
• 37. Pestoff V. (2009), A Democratic Architecture for the Welfare State, London-New York, Routledge.
• 38. Putkiewicz E. (2000), Od przedszkola do gimnazjum, w: T. Ogrodzińska (red.), Małe dziecko - znaczenie wczesnej edukacji, Warszawa, Polska Fundacja Dzieci i Młodzieży.
• 39. Putkiewicz E., Zahorska M. (2001), Społeczne nierówności edukacyjne - studium sześciu gmin, Warszawa, ISP.
• 40. Schweinhart L.J., Barnes H.V., Weikart D.P. (1993), Significant benefits: The HighScope Perry Preschool study through age 27. Monographs of the HighScope Educational Research Foundation, nr 10, Ypsilanti, MI, HighScope Press.
• 41. Schweinhart L.J., Montie J., Xiang Z., Barnett W.S., Belfield C.R., Nores M. (2005), Lifetime effects: The HighScope Perry Preschool study through age 40. Monographs of the HighScope Educational Research Foundation, nr 14, Ypsilanti, MI, HighScope Press.
• 42. Slany K. (2002), Alternatywne formy życia małżeńsko-rodzinnego w ponowoczesnym świecie, Kraków, Zakład Wydawniczy NOMOS.
• 43. Tarkowska E. (2005), Bieda w świetle badań jakościowych - próba podsumowania, w: S. Golinowska, E. Tarkowska, I. Topińska (red.), Ubóstwo i wykluczenie społeczne. Badania, metody, wyniki, Warszawa, IPiSS.
• 44. Tarkowska E. (2007), Dziedziczenie biedy i wychodzenie z biedy w rodzinach byłych pracowników PGR-ów, w: E. Tarkowska (red.), Ubóstwo i wykluczenie społeczne młodzieży, Warszawa, IPiSS.
• 45. Ustawa z dnia 7 września 1991 r. o systemie oświaty, Dz. U. z 1991 r. Nr 95, poz. 425 z późn. zm.
• 46. Ustawa z dnia 19 marca 2009 r. o zmianie ustawy o systemie oświaty oraz zmianie niektórych innych ustaw, Dz. U. Nr 56, poz. 458.
• 47. Ustawa z dnia 13 czerwca 2013 r. o zmianie ustawy o systemie oświaty oraz niektórych innych ustaw, Dz. U. Nr 0, poz. 827.
• 48. Ustawa z dnia 4 lutego 2011 r. o opiece nad dziećmi w wieku do lat 3, Dz. U. Nr 45, poz. 235.
• 49. Vamstad J. (2007), Governing Welfare. The Third Sector and the Challenges to the Swedish Welfare State. Doctoral Thesis, Östersund, Mid-Sweden University.
• 50. Waloszek D. (2006), Dostęp dzieci do edukacji - mity i rzeczywistość, w: E. Smak (red.), Nauczyciel w edukacji przedszkolnej, Opole, Uniwersytet Opolski.
• 51. Wóycicka I. (2009), Model opieki w Polsce, w: I.E. Kotowska (red.), Strukturalne i kulturowe uwarunkowania aktywności zawodowej kobiet w Polsce, Warszawa, Wyd. Naukowe Scholar.