"Jesteśmy stąd: z tego miejsca, z tych ludzi, z tej historii (...)". Ojczyzna w narracjach medialnych ks. Jerzego Szymika

• Autorzy: Aleksandra Pethe
• Języki publikacji: PL

Abstrakty

Na podstawie przedstawionej analizy wybranych wypowiedzi ks. Jerzego Szymika, funkcjonujących w przestrzeni komunikacji masowej, z uwzględnieniem ich różnorodności gatunkowej, można dokonać rekonstrukcji tekstowego, bardzo subiektywnego zarazem, obrazu świata. Widzimy zatem - dzięki wnikliwemu wsłuchiwaniu się w opowieść autora i uważnemu spoglądaniu jego oczami - współczesność tę najbliższą: rodzinny Śląsk, dom, ludzi, co stanowi klucz do zrozumienia tego, co wykracza poza najbliższy horyzont i sięga po kwestie uniwersalne. Jest to opowieść wynikająca z indywidualnego doświadczenia autora, raz ujęta w ramy narracji eseistycznej, publicystycznej, innym razem - poetyckiej, jeszcze innym - homiletycznej. Jest to obraz spójny i konsekwentny zarazem. Nić łączącą modus probendi stanowi teologia, rozumiana jako rozmowa o Bogu i człowieku, a ściślej jej autorska podkategoria, czyli teologia Śląska. Problematyka związana z rozumieniem relacji ojczyzna-Ojczyzna zawsze osadzona jest tu w przestrzeni religijnej, chrześcijańskiej, chrystocentrycznej. I jako taka pozwala rozumieć sens i logikę wszelkich paradoksów wynikających ze specyfiki regionu, miejsc, ludzi i historii. (fragment tekstu)

Słowa kluczowe

PL

Badania historyczne; Tożsamość narodowa; Autonomia lokalna; Niepodległość; Media

EN

Historical research; National identity; Local autonomy; Independence; Media

• Czasopismo: Prace Naukowe / Uniwersytet Ekonomiczny w Katowicach
• Rocznik: 2019
• Tom: Polskość w narracjach medialnych z perspektywy Górnego Śląska
• Strony: 211--235

Twórcy

autor

Aleksandra Pethe

• Uniwersytet Ekonomiczny w Katowicach

Bibliografia

• Bartnik C.S., Ojczyzna [w:] Encyklopedia katolicka, red. E. Gigilewicz. t. 14, TN KUL, Lublin 2010, s. 458-459.
• Baster M., Akropol z hołdy [w:] J. Szymik, Akropol z hołdy czyli teologia Śląska. 25 rozmów z ks. Jerzym Szymikiem o Śląsku i teologii, o poezji i kapłaństwie, o Pszowie i podróżach, o życiu i naszym świecie, Księgarnia św. Jacka, Katowice 2002, s. 81-88.
• Baster M., Z czego biorą się Ślązacy [w:] J. Szymik, Cień rzeczy duchowych i o nim rozmowy, Wydawnictwo Wrocławskiej Księgarni Archidiecezjalnej "TUM", Wrocław 2005, s. 155-163.
• Bonowicz W., Woda ze źródła, http://www.tygodnik.com.pl/kontrapunkt/48/bonow.html z dnia 3.02.2010 (dostęp: 10.04.2019).
• Być dla, czyli myśleć sercem, Z księdzem biskupem Alfonsem Nossolem rozmawia ksiądz Jerzy Szymik, Księgarnia św. Jacka, Katowice 1999.
• Dutka E., Pszów - punkt, w którym "gęstnieje życie". Przestrzenne aspekty poezji ks. Jerzego Szymika [w:] Światy poetyckie ks. Jerzego Szymika, red. M. Kisiel, K. Niesporek, T. Sierny, Wydawnictwo Naukowe "Śląsk", Katowice 2018, s. 125-141.
• Forstner D., Świat symboliki chrześcijańskiej, Pax, Warszawa 1990.
• Gadamer H.-G., Język i rozumienie, tłum. P. Dehnel, B. Sierocka, Fundacja Aletheia, Warszawa 2003.
• Gajowniczek Z.T., Gmina wiejska i miejsko-wiejska w Polsce jako obszar odniesienia w edukacji regionalnej, Warszawa 2014, https://depotuw.ceon.pl/bitstream/handle/ item/871/ZygmuntGajowniczek-rozprawa.pdf?sequence=1 (dostęp: 20.05.2019).
• Gryt D., Nie tracę nadziei [w:] J. Szymik, Cień rzeczy duchowych i o nim rozmowy, Wydawnictwo Wrocławskiej Księgarni Archidiecezjalnej "TUM", Wrocław 2005, s. 170-175.
• Hałaś M., Mała ojczyzna, czyli Heimat, http://zyciebytomskie.pl/index.php/ZB/blog/ maa-ojczyzna-czyli-heimat (dostęp: 20.05.2019).
• http://staropolska.pl/tradycja/starozytnosc/LIST_DO_DIOGNETA.html (dostęp: 21.05. 2019).
• Jan Paweł II, Pamięć i tożsamość. Rozmowy na przełomie tysiącleci, Znak, Kraków 2005.
• Karwat K., Zmysły Świąt [w:] J. Szymik, Akropol z hołdy czyli teologia Śląska. 25 rozmów z ks. Jerzym Szymikiem o Śląsku i teologii, o poezji i kapłaństwie, o Pszowie i podróżach, o życiu i naszym świecie, Księgarnia św. Jacka, Katowice 2002, s. 137-142.
• Kucharczak P., Śląsk a sprawa gorola [w:] J. Szymik, Akropol z hołdy czyli teologia Śląska. 25 rozmów z ks. Jerzym Szymikiem o Śląsku i teologii, o poezji i kapłaństwie, o Pszowie i podróżach, o życiu i naszym świecie, Księgarnia św. Jacka, Katowice 2002, s. 89-91.
• Kutz K., Wesoło czyli smutno [w:] J. Szymik, Akropol z hołdy czyli teologia Śląska. 25 rozmów z ks. Jerzym Szymikiem o Śląsku i teologii, o poezji i kapłaństwie, o Pszowie i podróżach, o życiu i naszym świecie, Księgarnia św. Jacka, Katowice 2002, s. 50-66.
• Matuszczyk-Kotulska A., Pindur G., Kucharczak F., Kucharczak R., Żaba zawsze kałużę znajdzie [w:] J. Szymik, Akropol z hołdy czyli teologia Śląska. 25 rozmów z ks. Jerzym Szymikiem o Śląsku i teologii, o poezji i kapłaństwie, o Pszowie i podróżach, o życiu i naszym świecie, Księgarnia św. Jacka, Katowice 2002, s. 11-49.
• Metody badań medioznawczych i ich zastosowanie, red. A. Szymańska, M. Lisowska- -Magdziarz, A. Hess, Instytut Dziennikarstwa, Mediów i Komunikacji Społecznej, Kraków 2018.
• Mickiewicz A., Pan Tadeusz, oprac. K. Górski, "Czytelnik", Warszawa 1982.
• Niewczas Ł., "Jesteśmy wielkim sztandarem narodowym". Cyprian Norwid o "rozbiorze" Polski, "Ethos" 2018, nr 124, s. 288-290.
• Ohia M.A., Narracje medialne o "innym" [w:] Narracje w życiu. O grupie i jednostce, red. J. Wasilewski, Oficyna Wydawnicza ASPRA-JR, Warszawa 2016, s. 17-43.
• Ossowski S., Zagadnienie więzi regionalnej i więzi nawykowej [w:] Tegoż, O ojczyźnie i narodzie, PWN, Warszawa 1984, s. 74-134.
• Pasierb J.S., Obrót rzeczy: rok 1991, Pallottinum, Poznań 1993.
• Pawłowski Z., Ojczyzna Jezusa: ziemia i jej znaczenie w Ewangelii wg św. Marka, "Collectanea Theologica" 2004, t. 74, nr 2, s. 83-95, http://bazhum.muzhp.pl/media //files/Collectanea_Theologica/Collectanea_Theologica-r2004-t74-n2/Collectanea _Theologica-r2004-t74-n2-s83-95/Collectanea_Theologica-r2004-t74-n2-s83-95. pdf (dostęp: 21.05.2019).
• Persidok A., Paradoks w teologii według Henri de Lubaca, "Warszawskie Studia Teologiczne" 2015, nr 2, s. 100-117, https://www.pwtw.pl/wp-content/uploads/2015/12/ Ks.-Andrzej-Persidok-Paradoks-w-teologii-wed ug-Henri-de-Lubaca-Paradox-in-Theology-according-to-Henri-de-Lubac.pdf (dostęp: 18.05.2019).
• Pethe A., O rodowodzie Ślązaków, śląskiej tożsamości i konfrontacji ze światem w wywiadach prasowych z ks. Jerzym Szymikiem [w:] Porządkowanie wolności. 25 lat Śląska w mediach (na przykładzie województwa śląskiego), red. M. Łuczak, A. Pethe, Wydawnictwo Uniwersytetu Ekonomicznego, Katowice 2014, s. 108-121.
• Pierwsi świadkowie: wybór najstarszych pism chrześcijańskich, oprac. M. Starowieyski, przekł. A. Świderkówna, Znak, Kraków 1988.
• Simonides D., Więź regionalna a mała ojczyzna, "Studia Etnologiczne i Antropologiczne" 1999, nr 2, s. 65-75.
• Skowronek P., Spotkać się w słowach... O twórczości literackiej ks. Jerzego Szymika, Wydawnictwo "Scriptum", Kraków 2008.
• Słownik języka polskiego PWN, https://sjp.pwn.pl/slowniki/Heimat.html (dostęp: 20.05.2019).
• Stróżewski W., Narodowe i uniwersalne - wychodząc od Norwida, "Zeszyty Naukowe Politechniki Śląskiej" 2013, nr 65, s. 397-404.
• Szymik J., Akropol z hołdy czyli teologia Śląska. 25 rozmów z ks. Jerzym Szymikiem o Śląsku i teologii, o poezji i kapłaństwie, o Pszowie i podróżach, o życiu i naszym świecie, Księgarnia św. Jacka, Katowice 2002.
• Szymik J., Cień rzeczy duchowych i o nim rozmowy, Wydawnictwo Wrocławskiej Księgarni Archidiecezjalnej "TUM", Wrocław 2005.
• Szymik J., Dziennik pszowski. 44 kartki o ludziach, miejscach, Śląsku i tęsknocie, Księgarnia św. Jacka, Pszów-Katowice 2004.
• Szymik J., Hilasterion: wiersze z lat 2009-2014, Księgarnia św. Jacka, Katowice 2014.
• Szymik J., Na początku było Słowo. 60 homilii, kazań, konferencji, notatek na ambonę, Księgarnia św. Jacka, Apostolicum, Katowice-Ząbki 2004.
• Szymik J., Poezja i teologia, Księgarnia św. Jacka, Katowice 2009.
• Szymik J., Poezja i teologia, t. 2, Księgarnia Św. Jacka, Wydawnictwo Kurii Metropolitalnej, Katowice 2013.
• Szymik J., Śląsk to nie tylko familok. Z ks. J. Szymikiem rozmawia P. Kucharczak [w:] Tegoż, Zapachy, obrazy, dźwięki: wybór esejów i rozmów, Księgarnia św. Jacka, Katowice 1999, s. 32. Pierwodruk: Z tej ziemi. Śląski kalendarz katolicki na rok 1999, red. M. Jakimowicz, J. Drob, Katowice 1998, s. 175-187.
• Szymik J., Teologia i my: wykłady i homilie, eseje i rozmowy z lat 2003-2013: o miłości i kapłaństwie, o kulturze i Śląsku, o naszych czasach, Księgarnia św. Jacka, Katowice 2014.
• Szymik J., Zachwyt i inne skutki wiary: od wiersza do traktatu, Fundacja Świętego Mikołaja, Redakcja "Teologii Politycznej", Warszawa 2018.
• Szymik J., Zapachy, obrazy, dźwięki: wybór esejów i rozmów, Księgarnia św. Jacka, Katowice 1999.
• Śnieciński M., Humor jako element strategii artystycznej - Erwin Wurm i jego dzieła, "Dyskurs. Pismo Naukowo-Artystyczne ASP we Wrocławiu" 2015, nr 19, s. 130-144.
• Tischner J., Dom [w:] Tegoż: Krótki przewodnik po życiu. Nieznane teksty, Znak, Kraków 2017, s. 37-51.
• Tischner J., Mądrość ludzi gór [w:] Tegoż: Krótki przewodnik po życiu. Nieznane teksty, Znak, Kraków 2017, s. 191-213.
• Tischner J., Krótki przewodnik po życiu. Nieznane teksty, Znak, Kraków 2017.
• Tischner J., Patriotyzm [w:] Tegoż, Alfabet duszy i ciała, Znak, Kraków 2018, s. 149-155.
• Tischner J., Polska jest Ojczyzną [w:] Tegoż, Polska jest Ojczyzną: w kręgu filozofii pracy, Éditions du Dialogue, Paryż 1985, s. 107-113.
• Tomczuk-Wasilewska J., Psychologia humoru, Wydawnictwo KUL, Lublin 2009.
• Wasilewski J., Opowieści o Polsce. Retoryka narracji, Studio Headmade, Warszawa 2012.
• Wielki słownik języka polskiego, https://wsjp.pl/do_druku.php?id_hasla=40308&id_ znaczenia=5040853 (dostęp: 20.05.2019).