Neofunkcjonalizm i liberalizm międzyrządowy a bezpieczeństwo międzynarodowe

• Autorzy: Piotr Śledź

Warianty tytułu

The Neo-functional and Intergovernmental Liberalism Approach to International Security

• Języki publikacji: PL

Abstrakty

Niniejszy artykuł prezentuje, jak dwie aktualnie dominujące teorie integracji politycznej - neofunkcjonalizm i liberalizm międzyrządowy - odnoszą się do zagadnienia bezpieczeństwa międzynarodowego. W tym celu zostały opisane obie koncepcje teoretyczne i umiejscowiono je w szerszym kontekście teorii stosunków międzynarodowych. Przedstawione zostały także podstawowe założenia metodologiczne rzeczonych teorii. Główny problem badawczy poddano dwustopniowej analizie, której zasadniczym celem była próba odpowiedzi na pytania, jak do kwestii bezpieczeństwa międzynarodowego odnoszą się teoretycy neofunkcjonalizmu i liberalizmu międzyrządowego oraz jakie elementy tych teorii można dostrzec w praktyce integracji politycznej państw. Jako że obie koncepcje zostały sformułowane w reakcji na proces integracji europejskiej, to właśnie Unia Europejska stanowi najważniejszy punkt odniesienia dla rozważań dotyczących tej praktyki. (abstrakt oryginalny)

EN

This article presents how two currently dominant theories of political integration - neo-functionalism and intergovernmental liberalism - address the issue of international security. To this end, the author describes the two theoretical concepts and their place in the broader context of the theory of international relations and presents the basic theoretical principles of these theories. The main research problem was analysed on two levels, with the principal purpose of answering the questions of how international security concerns are approached by theorists of neo-functionalism and intergovernmental liberalism and what elements of these theories can be seen in the practice of political integration of states. Since both concepts have been formulated in response to European integration, it is the European Union that is the most important reference point for the reflection on this practice. (original abstract)

Słowa kluczowe

PL

Bezpieczeństwo międzynarodowe; Neofunkcjonalizm; Liberalizm; Stosunki międzynarodowe; Metodologia badań; Teoria integracji

EN

International security; Neofunctionalism; Liberalism; International relations; Research methodology; Integration theory

• Czasopismo: Stosunki Międzynarodowe
• Rocznik: 2017
• Tom: 53
• Numer: nr 2
• Strony: 119--141

Twórcy

autor

Piotr Śledź

• Uniwersytet Warszawski

Bibliografia

• I. Kant, O wiecznym pokoju. Zarys filozoficzny, tłum. F. Przybylak, Wydawnictwo Uniwersytetu Wrocławskiego, Wrocław 1995, s. 44-48.
• http://europa.eu/about-eu/basic-information/symbols/europe-day/ schuman-declaration/index_pl.htm (data dostępu: 7.03.2016).
• R. Keohane, J. Nye, Power and Interdependence, Little, Brown and Company, Boston 1977.
• A. Wojciuk, Bezpieczeństwo w teoriach stosunków międzynarodowych, [w:] R. Kuźniar et al., Bezpieczeństwo międzynarodowe, Wydawnictwo Naukowe Scholar, Warszawa 2012, s. 432-433.
• R. Jackson, G. Sørensen, Wprowadzenie do stosunków międzynarodowych. Teorie i kierunki badawcze, Wydawnictwo Uniwersytetu Jagiellońskiego, Kraków 2006, s. 51.
• W. Gagatek, Europeistyka jako nowa dyscyplina naukowa?, "Studia Europejskie" 2012, nr 1, s. 160.
• R. Tenerowicz, 'Nowy liberalizm', [w:] R. Zięba, S. Bieleń, J. Zając (red.), Teorie i podejścia badawcze w nauce o stosunkach międzynarodowych, Wydział Dziennikarstwa i Nauk Politycznych Uniwersytetu Warszawskiego, Warszawa 2015, s. 29.
• L. Jesień, Wybór czy inercja. Traktat amsterdamski w świetle teorii integracji, Wyższa Szkoła Biznesu - National Louis University w Nowym Sączu, Nowy Sącz 2000, s. 41.
• J. Ruszkowski, Ponadnarodowość w systemie politycznym Unii Europejskiej, Oficyna Wolters Kluwer business, Warszawa 2010, s. 106.
• J. Czaputowicz, Teorie stosunków międzynarodowych. Krytyka i systematyzacja, Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa 2007, s. 117-118.
• J. Nye, Peace In Parts: Integration and Conflict in Regional Organization, Little, Brown and Com pany, Boston 1971, s. 48-54.
• S. Konopacki, Neofunkcjonalistyczna teoria integracji politycznej Ernsta Haasa i Leona Lindberga, "Studia Europejskie" 1998, nr 3, s. 106-107.
• J. Bergmann, A. Niemann, Theories of European Integration and their Contribution to the Study of European Foreign Policy, European International Studies Association, Bruksela 2013, s. 5.
• E. Haas, The Uniting of Europe. Political, Social and Economical Forces 1950-1957, University of Notre Dame Press, Notre Dame 2004, s. 14-16.
• S. Burchill, Liberalizm, [w:] S. Burchill et al., Teorie stosunków międzynarodowych, tłum. P. Frankowski, Książka i Wiedza, Warszawa 2006, s. 59.
• E. Haas, The study of regional integration: Refections on the joy and anguish of pretheorizing, "International Organization" 1970, vol. 4, s. 627-628.
• T. Conzelmann, Neofunctionalism, [w:] S. Schieder, M. Spindler, Theories of International Relations, Routledge, New York 2014, s. 96.
• A. Moravcsik, Preferences and power in the European community: A liberal intergovernmental approach, "Journal of Common Market Studies" 1993, vol. 4, s. 507.
• S. Hoffmann, Obstinate or obsolete? The fate of the nation-state and the case of Western Europe, "Daedalus" 1966, nr 3, s. 904-912.
• B. Rosamond, Theories of European Integration, St. Martin's Press, New York 2000, s. 147.
• H. Scheidt, Neofunctionalism vs Liberal Intergovernmentalism; The Creation of the European Stability Mechanism and the Limits of Political Theory, CUNY Academic Works, New York 2012, s. 10.
• P.J. Borkowski, Polityczne teorie integracji, Difin, Warszawa 2007, s. 37.
• T. Risse, Neo-functionalism, European identity, and the puzzles of European integration, "Journal of European Public Policy" 2005, nr 2, s. 301-302.
• S. Konopacki, Neofunkcjonalistyczna teoria integracji politycznej Ernsta Haasa i Leona Lindberga, "Studia Europejskie" 1998, nr 3, s. 110.
• E. Haas, International integration: The European and the universal process, "International Organiza tion" 1961, nr 3, s. 373.
• P. Schmitter, Three neo-functional hypotheses about international integration, "International Organization" 1969, nr 1, s. 165-166.
• J. Kukułka, Problemy teorii stosunków międzynarodowych, PWN, Warszawa 1978, s. 265.
• S. Anderson, The Amsterdam CFSP components: A lowest common denominator agreement?, [w:] F. Columbus (red.), European Economic and Political Issues, Nova Publishers, New York 2002, s. 188-189.
• M. Larivé, Debating European Security and Defense Policy, Routledge, Burlington 2014, s. 32.
• R. Zięba, Teoria ogólna bezpieczeństwa państwa w stosunkach międzynarodowych, [w:] E. Haliżak (red.), Stosunki międzynarodowe w XXI wieku: księga jubileuszowa z okazji 30-lecia Instytutu Stosunków Międzynarodowych Uniwersytetu Warszawskiego, Wydawnictwo Naukowe Scholar, Warszawa 2006, s. 941.
• R. Bierzanek, Bezpieczeństwo regionalne w systemie ONZ, Wydawnictwo Ministerstwa Obrony Narodowej, Warszawa 1977, s. 34.
• S. Konopacki, Komunikacyjna teoria integracji politycznej Karla Deutscha, "Studia Europejskie" 1998, nr 1, s. 37-38.
• R. Kuźniar, Wzlot i upadek Europejskiej Polityki Bezpieczeństwa i Obrony, "Bezpieczeństwo Narodo we" 2014, nr 4, s. 44.
• J.J. Węc, Spór o kształt ustrojowy Wspólnot Europejskich i Unii Europejskiej w latach 1950-2010. Między ideą ponadnarodowości a współpracą międzyrządową. Analiza politologiczna, Księgarnia Akademicka, Kraków 2012, s. 201-202.
• R. Zięba (red.), Wspólna Polityka Zagraniczna i Bezpieczeństwa Unii Europejskiej, Wydawnictwa Akademickie i Profesjonalne, Warszawa 2007, s. 77-79.
• T.G. Grosse, Strategia Unii Europejskiej w polityce zagranicznej: wpływ mechanizmów integracji europejskiej, [w:] J. Adamowski, K. Wojtaszczyk (red.), Strategie rozwoju Unii Europejskiej, Oficyna Wydawnicza Aspra, Warszawa 2010, s. 147.
• J. Barcz, Przewodnik po Traktacie z Lizbony. Traktaty stanowiące Unię Europejską. Stan obecny oraz teksty skonsolidowane w brzmieniu Traktatu z Lizbony, LexisNexis, Warszawa 2008, s. 79-80.
• J.J. Węc, Dynamika wspólnej polityki bezpieczeństwa i obrony po wejściu w życie traktatu lizbońskiego, [w:] J. Zając, A. Włodkowska-Bagan, M. Kaczmarski (red.), Bezpieczeństwo międzynarodowe Polska- Europa-Świat, Wydział Dziennikarstwa i Nauk Politycznych Uniwersytetu Warszawskiego, Warszawa 2015, s. 428-429, 439-440.
• R. Zięba, Traktatowe uwarunkowania polityki zagranicznej Unii Europejskiej, [w:] J. Zając (red.), Unia Europejska w regionie śródziemnomorskim. Między polityką wspólną a interesami państw członkowskich, Wydział Dziennikarstwa i Nauk Politycznych Uniwersytetu Warszawskiego, Warszawa 2014, s. 37.
• R. Kuźniar, Polityka i siła. Studia strategiczne - zarys problematyki, Wydawnictwo Naukowe Scholar, Warszawa 2006, s. 237-238.