OPEC wobec kryzysu nadpodaży ropy naftowej

• Autorzy: Bartłomiej Zając

Warianty tytułu

OPEC towards the Excess Oil Supply Crisis

• Języki publikacji: PL

Abstrakty

Przedmiotem niniejszego artykułu jest funkcjonowanie organizacji OPEC, która była pierwszą próbą unifikacji i globalnej kontroli nad wydobyciem ropy naftowej. Wykorzystując znaczne zapotrzebowanie na surowce energetyczne, była w stanie wywierać istotny wpływ na rynek, a nawet posługiwać się "czarnym złotem" jako instrumentem walki ekonomicznej w obliczu niekorzystnej dla siebie polityki państw z nią niezwiązanych. Wydaje się jednak, że tendencje w światowej gospodarce, ale również coraz lepsza i bardziej świadomie prowadzona polityka energetyczna państw-importerów przyczyniły się do marginalizacji OPEC, która samodzielnie nie była w stanie uregulować obecnego kryzysu nadpodaży ropy naftowej. Również pojawienie się nowych graczy na rynku, szczególnie Stanów Zjednoczonych, przyczyniło się do końca naftowego prosperity i przekształcenia rynku producenta w rynek konsumenta, na którym ceny kształtuje popyt, a nie jak dotychczas - podaż. Autor w swoich rozważaniach opisuje również okoliczności powstania organizacji, które przywołuje w celu ukazania ewolucji, jaka dokonała się na przestrzeni prawie 60 lat. (abstrakt oryginalny)

EN

This article focuses on the functioning of OPEC, which was the first attempt at unification of oil extraction and at imposing global control on it. Taking ad- vantage of the considerable demand for energy resources, it was able to exert considerable pressure on the market and even to use the 'black gold' as an instrument in the economic struggle faced with unfavourable policy of foreign countries. It seems, however, that the trends in world economy and the constantly improving and more consciously conducted energy policy of importing countries have contributed to the marginalisation of OPEC, which has proven unable to regulate the current excess oil supply crisis on its own. Additionally, the emergence of new players in the market, especially the United States, contributed to the end of 'oil prosperity' and transformation of the producer market into a consumer market, where prices are shaped by demand and not as it used to be - by supply. The author further describes the emergence of the organisation in order to present the evolution that took place over almost six decades. (original abstract)

Słowa kluczowe

PL

Ropa naftowa; Energetyka; Rynek; Ceny; Popyt

EN

Oil; Energetics; Market; Prices; Demand

• Czasopismo: Stosunki Międzynarodowe
• Rocznik: 2017
• Tom: 53
• Numer: nr 1
• Strony: 169--183

Twórcy

autor

Bartłomiej Zając

• Uniwersytet Warszawski

Bibliografia

• T. Kiernan, The Arabs, Their History, Aims, Challenge to the Industrian World, Abacus, New York 1975, s. 484.
• T. Kaczmarek, R. Jarosz, Czy ropa rządzi światem?, Oficyna Wydawnicza Branta, Warszawa 2006, s. 77-79.
• J. Szpak, Historia gospodarcza powszechna, Polskie Wydawnictwo Ekonomiczne, Warszawa 1997, s. 256.
• A. Łukaszewicz, Ewolucja systemów społeczno-ekonomicznych monarchii naftowych Zatoki Perskiej. Studium przypadku państw rentierskich, Wydział Dziennikarstwa i Nauk Politycznych UW, Warszawa 2015, s. 71.
• OPEC Statute, http://www.opec.org/opec_web/static_files_project/media/downloads/publications/ OPEC_Statute.pdf (data dostępu: 5.01.2017).
• BP Statistical Review of World Energy June 2016, http://www.bp.com/content/dam/bp/pdf/energy-economics/statistical-review-2016/bp-statistical-review-of-world-energy-2016-full-report.pdf (data dostępu: 5.01.2017).
• R. Gilecki, Sektor energii świata i Polski. Początki, rozwój, stan obecny, Polski Komitet Światowej Rady Energetycznej, Warszawa 2014.
• The Financial Crisis and its Impact on the Oil & Gas Industry, https://siteresources.worldbank.org/ INTTRANSPORT/Resources/336291-1234451048011/5827121-1239045090161/Watts_PFC.pdf (data dostępu: 16.06.2017).
• Ł. Strupczewski, Pozycja OPEC na międzynarodowym rynku ropy naftowej w następstwie światowego kryzysu gospodarczego 2007/2008 +, "Biznes Międzynarodowy w Gospodarce Globalnej" 2014, nr 33, s. 249-261.
• F. Krawiec, Niekonwencjonalne źródła ropy i gazu, doświadczenie amerykańskie, Difin, Warszawa 2013.
• A. Gawlikowska-Fryk, B. Wiśniewski, Złota era ropy naftowej? Implikacje rozwoju złóż̇ niekonwencjonalnych w Ameryce Północnej, "Biuletyn PISM" 2013, nr 50.
• M. Piotrowski, P. Toporowski, Implikacje sankcji ekonomicznych USA i UE wobec Iranu, "Biuletyn PISM" 2012, nr 7.
• W. Rodkiewicz, Sz. Kardaś, Konsekwencje porozumienia nuklearnego z Iranem dla Rosji, https:// www.osw.waw.pl/pl/publikacje/komentarze-osw/2015-08-04/konsekwencje-porozumienia-nuklearnego-z-iranem-dla-rosji (data dostępu: 6.01.2017).
• M. Bużański, Porozumienie nuklearne z Iranem - bliskowschodni poker, Fundacja Kazimierza Pułaskiego, Warszawa 2015.
• M. Piotrowski, Treść i skutki ostatecznego porozumienia nuklearnego P5+1 z Iranem, "Biuletyn PISM" 2015, nr 71.
• Emisja akcji Saudi Aramco koniecznością?, http://nafta.wnp.pl/emisja-akcji-saudi-aramco-koniecznoscia,265552_1_0_0.html (data dostępu: 10.02.2017).
• Arabia Saudyjska ujawniła szczegóły dotyczące oferty publicznej akcji Saudi Aramco, http://www. cire.pl/item,129075,1,0,0,0,0,0,arabia-saudyjska-ujawnila-szczegoly-dotyczace-oferty-publicznej-akcji-saudi-aramco.html (data dostępu: 16.06.2017).
• Porozumienie OPEC: Rosja i Iran głównymi beneficjentami, http://www.energetyka24.com/- 507767,porozumienie-opec-rosja-i-iran-glownymi-beneficjentami (data dostępu: 7.01.2017).
• Kuwait cuts January oil output to agreed OPEC target: official, http://www.reuters.com/article/us-opec-kuwait-oil-idUSKBN14Q1KF (data dostępu: 10.01.2017).
• Rosja zmniejsza produkcję ropy, http://nafta.wnp.pl/rosja-zmniejsza-produkcje-ropy,289520_1_0_0. html, (data dostępu: 10.01.2017).
• Ceny i zapasy ropy w USA w górę, http://nafta.wnp.pl/ceny-i-zapasy-ropy-w-usa-w-gore,289470_1_0_0. html (data dostępu: 11.01.2017).
• B. Łęgowska, Polityka naftowa państw arabskich Zatoki Perskiej, Wydawnictwo Ibidem, Łódź 2007, s. 90.