Początki brytyjskiej kolonii w Australii w świetle doniesień informacyjnej prasy warszawskiej z lat 1787-1792

• Autorzy: Krzysztof Lik

Warianty tytułu

The Beginnings of British Colony in Australia in Testimony of Warsaw Information Press of 1787-1792

• Języki publikacji: PL

Abstrakty

W drugiej połowie XVIII wieku poważnym problemem społecznym w Wielkiej Brytanii stały się przepełnione więzienia. Niewydolność systemu penitencjarnego była spowodowana archaicznym ustawodawstwem odnośnie dłużników. Nawet niewielkie pasywa, bądź niemożliwość uiszczania rat dłużnych, ściągały na pożyczkobiorcę przykry obowiązek odpokutowania swoich win w zakładzie karnym: "Od roku 1758 w Anglii więcej niż 25 tys. ludzi wsadzono do więzienia za długi. Jeżeli do tej liczby przyłączymy familie tychże ludzi, które przez to stały się nieszczęśliwymi, wtedy wybornie owa liczbę do 80 tys. rachować można". Rewolucja przemysłowa i gwałtowny rozwój kapitalizmu pogłębiały jeszcze ten problem i dodawały kolejny. Duża część ludności traciła swoje dotychczasowe zajęcia i zostawała bez środków do życia. Na chleb zmuszona była zarabiać kradzieżą, rozbojem czy prostytucją, powodując nakręcanie spirali przemocy i przestępstw. Problem ten stał się na tyle poważny, że był wielokrotnie tematem obrad parlamentarnych. Posłów interesowała w szczególności skala i przyczyny tego zjawiska. W trakcie sesji z 1790 roku niejaki pan Karol Bunburg przytoczył następujące dane. "Dowiódł oczywistym sposobem, iż liczba występnych w królestwie, w ciągu 20 lat, tak straszliwym pomnożyła się sposobem, iż w dwójnasób tak jest wielka, jak była w przeszłych 20 latach. Przyczyny tego złego przypisał składowi więzień naszych, gdzie wyuczonych i zakamieniałych złoczyńców zamykają wraz z drugimi, przez co młodzi występni psują się społeczeństwem ze starymi i gorszymi z więzienia wychodzą, niźli weszli do niego". Próbując rozwiązać problem, rząd brytyjski postanowił skorzystać z niedawnych odkryć kapitana Cooka5 i zadecydował o założeniu nowej kolonii karnej na Antypodach (...). (fragment tekstu)

EN

In second part of XVIII century overcrowded prisons became serious social problem in Great Britain. Incapacity of penitentiary system was caused by archaic statutes about indebted people. Industrial Revolution and sudden progress of capitalism made this problem more intensive and added next one. Large part of inhabitants wasted the work they had been doing up to the present and being left penniless. They earn money by robbery, brigandage and prostitution caused growth of violence and delinquency. Trying to solve this problem British Government decided to use Captain Cook's discoveries to one's advantage and decided to found new penalty colony on antipodes. However, news from this distant land excited great interest among polish journalists of that times. Following press titles of 1787-1792 years we can notice, that reports about Australia appear in polish information press regularly. Worth seeing was even fact of foundation colony in place with was so much distant from metropolis. Beside that, journalists informed about all problems and successes of new colony, published descriptions of Aborigines and unique Australian nature. In relations referring first years of Australian colony we can found great admire of efficiency of the British People, which decided to found colony in spite of logistic problems and made it success. (original abstract)

Słowa kluczowe

PL

Historia; Stosunki międzynarodowe; Prasa; Przestępczość

EN

History; International relations; Press; Crime

• Czasopismo: Przedsiębiorczość i Zarządzanie
• Rocznik: 2011
• Tom: 12
• Numer: z. 8 Świat i Europa we współczesnych stosunkach międzynarodowych - nowe wyzwania
• Strony: 401--418

Twórcy

autor

Krzysztof Lik

• Społeczna Wyższa Szkoła Przedsiębiorczości i Zarządzania w Łodzi

Bibliografia

• Butrymowicz M., Sposób uformowania Żydów polskich w pożytecznych krajowi obywatelów, Warszawa 1917.
• Clark C., A History of Australia, vol. I, (From Earliest Times to the Age of Macquarie), Melburne 1962.
• Favenc E., The History of Australian Exploration, 1788-1888, Melbourne 1983.
• Hughes R., The Fatal Shore. A History of the Transportation of Convicts to Australia, 1787-1868, London 1987.
• Kaltenbergh L., Czarne żagle czterdziestu mórz, Warszawa 1970.
• Scott E., A Short History of Australia, Oxford 1961.
• Thornsten-Sellin J., Slavery and the Penal System, New York 1976.