Rozwój Śródmieścia Gdyni - kluczowy projekt rozwoju miasta

• Autorzy: Marek Karzyński

Warianty tytułu

The Development of Gdynia Centre - Main Project of City Development

• Języki publikacji: PL

Abstrakty

W latach dwudziestych i trzydziestych XX wieku Gdynia przekształciła się z małej wioski rybackiej w dynamicznie rozwijające się miasto poprzez budowę w pobliżu największego portu morskiego międzywojennej Polski. Pierwszy plan rozbudowy miasta (1926, Adam Kuncewicz, Roman Feliński), zaprojektowany dla około 100 000 mieszkańców, musiał zostać zmieniony już w ciągu kilku lat, ponieważ rozwój portu okazał się szybszy, a wymagania terenowe portu znacznie większe niż pierwotnie przewidywano. W efekcie grunty pierwotnie planowane na ogólne funkcje miasta zostały poddane szybko rozwijającemu się portowi. Dopiero w 2003 r. Granice portów uległy znacznemu przesunięciu w wyniku ograniczeń i zmian w charakterze działalności portu. Zmiany te uwolniły około 53 ha terenów post-portowych pod nową zabudowę, atrakcyjnie zlokalizowanych w bezpośrednim sąsiedztwie istniejącego centrum miasta i nabrzeża. Zmiany spowodowały także inwestycje na północy śródmieścia Gdyni - zgodnie z intencjami pierwszych urbanistów.(fragment tekstu)

EN

During the 1920s and 1930s Gdynia transformed from a small fishing village into a dynamically developing city through the construction in its vicinity of the largest seaport of interwar Poland. The city's first expansion plan (1926, Adam Kuncewicz, Roman Feliński), designed for approximately 100 000 inhabitants, had to be revised already within a few years because development of the port has proved to be faster and the terrain requirements of the port substantially greater than originally predicted. In effect grounds originally planned for general city functions were yielded to the rapidly developing port. It was not until 2003 that the port boundaries shifted significantly as a result of restrictions and changes in the nature of port activity. These changes freed around 53 ha of post-harbor sites for new development, attractively located in the immediate vicinity of the existing city centre and waterfront. The changes also spurred investment in the north of downtown Gdynia - in accordance with the intentions of first city planners. In accordance with city centre development plans prepared in the City Planning Office of Gdynia, the area's new grid is a continuation of the urban grid of historical downtown Gdynia and draws upon unrealized city plans of the interwar period. The scale of new buildings in the area is reminiscent of the historical buildings in the area. Groups of higher buildings are allowed outside of a protected area of the historic center, in areas selected through view and cityscape analysis. Residential and commercial complex Sea Towers is currently the dominant in this area. Planning concepts assume public availability of quays around the port basins and retention of a spacious opening towards the sea. Construction of marinas is expected using part of the docks and the ability to expand and reduce existing wharves, movement of pedestrians and cyclists between Fishermen Pier and South Pier will be facilitated through the construction of a bridge or a ferry connection. The planned enlargement into the post-harbor areas will double the current potential of Gdynia downtown, and enlarge the scope of representative areas and change the panorama from the historic city center and from the sea. Attractive downtown sites can provide an answer to the issue of uncontrolled urban spill into peripheral areas of adjacent municipalities. (original abstract)

Słowa kluczowe

PL

Rozwój miasta; Organizacja portów morskich; Porty morskie; Urbanistyka

EN

City development; Organization of seaports; Seaports; Urban studies

• Czasopismo: Biuletyn Polska Akademia Nauk. Komitet Przestrzennego Zagospodarowania Kraju
• Rocznik: 2015
• Numer: nr 259
• Strony: 279--298

Twórcy

autor

Marek Karzyński

• Biuro Planowania Przestrzennego Miasta Gdyni

Bibliografia

• Rozporządzenie Ministra Przemysłu i Handlu z 24 lipca 1936 r. wydane w porozumieniu z Ministrem Spraw Wewnętrznych w sprawie ustalenia granicy terytorialnej morskiego portu handlowego w Gdyni, Dz.U. 1936, nr 65, poz. 480.
• Saski K., 1926, Planowanie miast w Polsce w okresie powojennym. "Architektura i Budownictwo", z. VI.
• Ustawa z 23 września 1922 r. o budowie portu w Gdyni, Dz.U. 1922, nr 90, poz. 824.
• Wenda T., 1935, Dzieje budowy portu gdyńskiego, [w:] XV lat polskiej pracy na morzu, A. Majewski (red.). Instytut Wydawniczy Państwowej Szkoły Morskiej, Gdynia.