Wybory we Flandrii w maju 2019 roku : parlamentarne trzęsienie ziemi

• Autorzy: Ryszard Żelichowski

Warianty tytułu

Elections in Flanders in May 2019 : a Parliamentary Earthquake

• Języki publikacji: PL

Abstrakty

W maju 2019 r. w Królestwie Belgii odbyło się sześć elekcji parlamentarnych: do Parlamentu Flandrii, Parlamentu Walonii, Parlamentu Federalnego, Stołecznego Regionu Brukseli, Wspólnoty Niemieckojęzycznej i Parlamentu Europejskiego. Pięć pierwszych wynikało ze specyfiki państwa federalnego, jakim jest Królestwo Belgii. Wybory do Parlamentu Europejskiego odbywały się tego samego dnia co do krajowego - w niedzielę 26 maja. Wyniki ogłoszone przez Federalną Służbę Spraw Wewnętrznych (Federale Overheidsdienst Binnenlandse Zaken - IBZ) zaskoczyły wszystkich analityków. Polskie media, zaabsorbowane rezultatami krajowych wyborów do Parlamentu Europejskiego, ograniczyły swoje zainteresowanie jedynie do wyników wstępnych i więcej już do nich nie wracały. Dla obserwatorów sceny politycznej w Królestwie Belgii wyniki wyborów we Flandrii oznaczają prawdziwe trzęsienie ziemi. Warto je przeanalizować, ponieważ dotyczą państwa leżącego w sercu zjednoczonej Europy i stanowiącego przykład harmonijnie układającej się dotąd współpracy pomiędzy dwiema wielkimi europejskimi kulturami - romańską i germańską. (fragment tekstu)

EN

In May 2019, six parliamentary elections were held in the Kingdom of Belgium, including in the Flemish Parliament, the Walloon Parliament, the Federal Parliament, the Brussels Metropolitan Region, the German-speaking Community and the European Parliament. The fi rst fi ve of them are specifi c of the federal state. According to observers of the political scene in the Kingdom of Belgium, the results of the elections in Flanders have caused a real electoral earthquake. The Kingdom of Belgium has come a long way from a unitary state to a federal state, in which three regions: Wallonia, Flanders and the Brussels-Capital Region play a leading role. The last one occupies an important place in confederalist concepts currently dominating the political scene of the New Flemish Alliance (N-VA), the largest Belgian party, and the Flemish Interest (VB), which has been promoted to second place. The results of the May elections have given unexpected dynamics to the events. The programmes of both right-wing and nationalist parties leave no illusions about the direction in which their charismatic leaders go. The article focuses on Flanders, whose politicians can determine the fate of this federal state. (original abstract)

Słowa kluczowe

PL

Wybory parlamentarne; Nacjonalizm; Federalizm

EN

Parliamentary election; Nationalism; Federalism

• Czasopismo: Sprawy Międzynarodowe
• Rocznik: 2019
• Numer: nr 2
• Strony: 171--193

Twórcy

autor

Ryszard Żelichowski

• Instytut Studiów Politycznych PAN

Bibliografia

• 25 jaar geleden: Vlaanderen beleeft "Zwarte Zondag", "Gazet van Antwerpen" [online], 24 XI 2016 [dostęp: 25 XI 2019], dostępny w internecie: https://www.gva.be/cnt/dmf20161124_02589022/25-jaar-geleden-vlaanderen-beleeft-zwarte-zondag.
• Alterman M., Czy Belgom zostało tylko 10 lat?, "Gazeta Wyborcza", 14 III 1997.
• Barburska O., Jak jednoczyła się Europa - geneza integracji europejskiej, [w:] Unia Europejska. Istota, szanse, wyzwania, red. E. Latoszek, M. Proczek, A. Szczerba-Zawada, A. Masłoń-Oracz, K. Zajączkowski, CeDeWu, Warszawa 2018.
• Bart De Wever: "Het verschil tussen Vlaanderen en Wallonië is nog nooit zo groot geweest", "Nieuw-Vlaamse Alliantie" [online], 27 V 2019 [dostęp: 25 XI 2019], dostępny w internecie: https://www.n-va.be/nieuws/bart-de-wever-het-verschil-tussen-vlaanderen-en-wallonie-is-nog-nooit-zo-groot-geweest.
• Beginselverklaring, "Vlaams Belang" [online, dostęp: 25 XI 2019], dostępny w internecie: https://www.vlaamsbelang.org/beginselverklaring.
• Belgia: różne wyniki wyborów do PE w zależności od regionu, "Onet" [online], 26 V 2019 [dostęp: 25 XI 2019], dostępny w internecie: https://wiadomosci.onet.pl/swiat/belgiarozne-wyniki-wyborow-do-pe-w-zaleznosci-od-regionu/dt3llv8.
• Boutsen B., Arnoudt R., Partijvoorzitter Prévot: "CDH zal ook vanuit de oppositie waken over de nationale eenheid", "Vlaamse Radio- en Televisieomroep" [online], 6 VI 2019 [dostęp: 25 XI 2019], dostępny w internecie: https://www.vrt.be/vrtnws/nl/2019/06/06/prevot-cdh-zal-ook-vanuit-de-oppositie-zijn-verantwoordelijkhe/.
• Buyck L., Tom Van Grieken is nieuwe voorzitter Vlaams Belang Jongeren, "HLN" [online], 25 III 2012 [dostęp: 25 XI 2019], dostępny w internecie: https://www.hln.be/nieuws/binnenland/tom-van-grieken-is-nieuwe-voorzitter-vlaams-belang-jongeren~a66fa0d7/?referer=https pl.wikipedia.org .
• Confederalisme, "Nieuw-Vlaamse Alliantie" [online, dostęp: 25 XI 2019], dostępny w internecie: http://www.n-va.be/standpunten/confederalisme.
• Czarnecki R. S., Europejski pochód populistów, "Przegląd" [online], 3 VI 2019 [dostęp: 25 XI 2019], dostępny w internecie: https://www.tygodnikprzeglad.pl/eu ropejski-pochod-populistow/.
• De Wever vraagt alle Vlaamse partijen om één front te vormen, "De Standard" [online], 6 VI 2010 [dostęp: 25 XI 2019], dostępny w internecie: http://www.standaard.be/cnt/dmf20100606_033?kanaalid=1568.
• Demeulemeester S., De splitsing van België volgens het N-VA-recept, "Knack" [online], 31 X 2013 [dostęp: 25 XI 2019], dostępny w internecie: http://www.knack.be/nieuws/belgie/de-splitsing-van-belgie-volgens-het-n-va-recept/article-normal-113902.html.
• Dries Van Langenhove kwaad over 'wedstrijd' met Tom Van Grieken: "Echt, ben ik de enige met inzicht in zo'n dingen?", "HLN" [online], 8 VI 2019 [dostęp: 25 XI 2019], dostępny w internecie: https://www.hln.be/nieuws/binnenland/dries-van-langenhove-kwaad-over-wedstrijdmet-tom-van-grieken-echt-ben-ik-de-enige-met-inzicht-in-zo-n-dingen~ae17b71b/.
• Falter R., België. Een geschiedenis zonder land, De Bezige Bij, Antwerpen 2013.
• Geschiedenis, "Nieuw-Vlaamse Alliantie" [online, dostęp: 25 XI 2019], dostępny w internecie: https://www.n-va.be/over-n-va/geschiedenis.
• Het einde van het cordon sanitaire?, "Blokbuster" [online], 4 I 2013 [dostęp: 25 XI 2019], dostępny w internecie: https://blokbuster.be/?p=6771.
• Historical regions in the structures of European Union, ed. K. Heffner, Instytut Śląski, Łódź-Opole 2011 (Region and Regionalism, 10, 2).
• Kamiski J., Polska i Europa po wyborach do europarlamentu 2019, "Dziennik" [online], 27 V 2019 [dostęp: 25 XI 2019], dostępny w internecie: https://wiadomosci.dziennik.pl/polityka/artykuly/598784,wyniki-wyborow-do-europarlamentu-2019-pkw-eurowybory-relacjape-pis-ke-wiosna-konfederacja-kukiz-lewica-razem.html.
• Kucharczyk M., Belgia: Rośnie poparcie dla flamandzkich nacjonalistów, "EurActiv" [online], 27 V 2019 [dostęp: 25 XI 2019], dostępny w internecie: https://www.euractiv.pl/section/polityka-wewnetrzna/news/belgia-rosnie-poparcie-dla-flamandzkich-nacjonalistow/.
• Lechwar E., Domek z kart czy solidna konstrukcja? Struktura państwa belgijskiego, "Portal Spraw Zagranicznych" [online], 13 XI 2007 [dostęp: 25 XI 2019], dostępny w internecie: http://www.psz.pl/117-polityka/edyta-lechwar-domek-z-kart-czy-solidna-konstrukcjastruktura-panstwa-belgijskiego.
• Łaptos J., Belgia, Wydawnictwo "Trio", Warszawa 2010 (Historia Państw Świata w XX i XXI Wieku).
• Maddens B., Het confederalisme is terug: 3 scenario's voor de toekomst van Brussel, "Vlaamse Radio- en Televisieomroep" [online], 7 VI 2019 [dostęp: 25 XI 2019], dostępny w internecie: https://www.vrt.be/vrtnws/nl/2019/06/06/het-confederalisme-is-terug/.
• Maerevoet E., 5 vragen over het cordon sanitaire: wat is het juist en waar komt het vandaan?, "Vlaamse Radio- en Televisieomroep" [online], 26 V 2019 [dostęp: 25 XI 2019], dostępny w internecie: https://www.vrt.be/vrtnws/nl/2016/11/30/vijf_vragen_overhetcordonsanitaire-1-2831927/.
• Osiński Ł., W Belgii w wyborach krajowych we Flandrii wygrywa prawica, a w Walonii - lewica, "Polska Agencja Prasowa" [online], 27 V 2019 [dostęp: 25 XI 2019], dostępny w internecie: https://www.pap.pl/aktualnosci/news 459671 w-belgii-w-wyborachkrajowych-we-flandrii-wygrywa-prawica-w-walonii-lewica.
• Pauli W., Front National: waarom het FN ondanks zijn nederlaag populairder is dan ooit, "Knack" [online], 9 V 2017 [dostęp: 25 XI 2019], dostępny w internecie: https://www.knack.be/nieuws/wereld/front-national-waarom-het-fn-ondanks-zijn-nederlaagpopulairder-is-dan-ooit/article-longread-850365.html?cookie_check=1560091779.
• Pawlicki J., Flamandzcy separatyści chcą pogrzebać Belgię, "Gazeta Wyborcza" [online], 22 XII 2004 [dostęp: 25 XI 2019], dostępny w internecie: http://wyborcza.pl/1,75399,2460164.html.
• Polska w Unii Europejskiej. Aspekty polityczne, międzynarodowe, społeczno-gospodarcze i wojskowe, red. J. M. Fiszer, Instytut Studiów Politycznych PAN, Warszawa 2009.
• Resultaten in cijfers. Brussels Hoofdstedelijk Gewest, "IBZ" [online], 4 VI 2019 [dostęp: 25 XI 2019], dostępny w internecie: https://verkiezingen2019.belgium.be/nl/resultaten-cijfers?el=BR&id=BRR21004.
• Resultaten in cijfers. Koninkrijk, "IBZ" [online], 24 VI 2019 [dostęp: 25 XI 2019], dostępny w internecie: https://verkiezingen2019.belgium.be/nl/resultaten-cijfers?el=CK&id=CKR00000.
• Resultaten in cijfers. Vlaams Parlement, "IBZ" [online], 4 VI 2019 [dostęp: 25 XI 2019], dostępny w internecie: https://verkiezingen2019.belgium.be/nl/resultaten-cijfers?el=VL&id=VLR00000.
• Resultaten in cijfers. Waals Parlement, "IBZ" [online], 4 VI 2019 [dostęp: 25 XI 2019], dostępny w internecie: https://verkiezingen2019.belgium.be/nl/resultaten-cijfers?el=WL&id=WLR00000.
• Schlamp H.-J., Schult Ch., "Europas kranker Mann". Der fl ämische Nationalist und Wahlsieger Bart De Wever über die drohende Spaltung seines Landes, "Der Spiegel" [online, dostęp: 25 XI 2019], dostępny w internecie: www.spiegel.de/spiegel/print/d-75638338.html.
• Segers F., Jos Geysels, een van de opstellers van het cordon sanitaire: "Er is niets ondemocratisch aan", "Vlaamse Radio- en Televisieomroep" [online], 27 V 2019 [dostęp: 25 XI 2019], dostępny w internecie: https://www.vrt.be/vrtnws/nl/2019/05/27/jos-geysels-er-is-niet-ondemocratisch-aan-cordon-sanitaire/.
• Słojewska A., Korespondencja z Brukseli. Belgowie też rozczarowani elitami politycznymi, "Rzeczpospolita", 11 VI 2019.
• Strzałkowski M., Belgia: Koalicja rządowa w rozsypce. Będzie gabinet mniejszościowy, "EurActiv" [online], 10 XII 2018 [dostęp: 25 XI 2019], dostępny w internecie: https://www.euractiv.pl/section/polityka-wewnetrzna/news/belgia-koalicja-rzadowaw-rozsypce-bedzie-gabinet-mniejszosciowy/
• Unia Europejska. Istota, szanse, wyzwania, red. E. Latoszek, M. Proczek, A. Szczerba-Zawada, A. Masłoń-Oracz, K. Zajączkowski, CeDeWu, Warszawa 2018.
• Van Besien W., Kans bestaat dat CD&V en N-VA cordon sanitaire slopen na verkiezingen 2014, "Groen" [online], 10 I 2013 [dostęp: 25 XI 2019], dostępny w internecie: https://www.groen.be/kans_bestaat_dat_cd_v_en_n_va_cordon_sanitaire_slopen_na_verkiezingen_2014.
• Van de Looverbosch M., Verhulst B., Sneuvelt het cordon sanitaire? "N-VA wil praten, samenwerken is nog iets anders, maar zeg nooit, nooit", "Vlaamse Radio- en Televisieomroep" [online], 27 V 2019 [dostęp: 25 XI 2019], dostępny w internecie: https://www.vrt.be/vrtnws/nl/2019/05/27/sneuvelt-het-cordon-sanitaire/.
• Van Grieken T., Pas B., € 16.000.000.000 per jaar. Genoeg is genoeg!, "Vlaams Belang" [online], 6 I 2015 [dostęp: 25 XI 2019], dostępny w internecie: http://www.vlaamsbelang.org/16/.
• Vanrenterghem A., Wankelt het cordon sanitaire? Dit zeggen de partijvoorzitters over samenwerking met Vlaams Belang, "Vlaamse Radio- en Televisieomroep" [online], 26 V 2019 [dostęp: 25 XI 2019], dostępny w internecie: https://www.vrt.be/vrtnws/nl/2019/05/26/wat-met-het-cordon-sanitaire-dit-zeggen-de-partijvoorzitters/.
• Vlaams Belang-kiezers zijn jong en laag opgeleid, Groen-stemmers hoogopgeleid, "Gazet van Antwerpen" [online], 30 V 2019 [dostęp: 25 XI 2019], dostępny w internecie: https://www.gva.be/cnt/dmf20190530_04437302/vlaams-belang-kiezers-zijn-jongen-laag-opgeleid-groen-stemmers-hoogopgeleid.
• Vlaamse jongens pak conservatiever dan meisjes, "De Morgen" [online], 21 V 2019 [dostęp: 25 XI 2019], dostępny w internecie: https://www.demorgen.be/politiek/vlaamse-jongens-pak-conservatiever-dan-meisjes~b156dee8/.
• Vlaamse Volksvertegenwoordigers, "Vlaams Parlement" [online, dostęp: 25 XI 2019], dostępny w internecie: https://www.vlaamsparlement.be/vlaamse-volksvertegenwoordigers.
• Wallner M., Współczesny konfederalizm europejski, "Portal Spraw Zagranicznych" [online], 29 VIII 2007 [dostęp: 25 XI 2019], dostępny w internecie: http://www.psz.pl/117-polityka/michal-wallner-wspolczesny-konfederalizm-europejski.
• Wat is confederalisme?, "Nieuw-Vlaamse Alliantie" [online], 9 IV 2014 [dostęp: 25 XI 2019], dostępny w internecie: http://www.n-va.be/nieuws/wat-is-confederalisme.
• De zesde staatshervorming. Deel 2: 2014, "Belgium" [online, dostęp: 25 XI 2019], dostępny w internecie: https://www.belgium.be/nl/over_belgie/land/geschiedenis/belgie_vanaf_1830/vorming_federale_staat/zesde_staatshervorming.
• Zieliński H., Historia Polski 1914-1939, Ossolineum, Wrocław 1983.
• Żelichowski R., Co z tą Belgią?, [w:] Polska w Unii Europejskiej. Aspekty polityczne, międzynarodowe, społeczno-gospodarcze i wojskowe, red. J. M. Fiszer, Instytut Studiów Politycznych PAN, Warszawa 2009.
• Żelichowski R., Crises in the Brussels-Capital-region. Will Belgium survive 2011?, [w:] Historical regions in the structures of European Union, ed. K. Heffner, Instytut Śląski, Łódź-Opole 2011 (Region and Regionalism, 10, 2).
• Żelichowski R., Flandria, Instytut Studiów Politycznych PAN, Warszawa 2018 (Europa w Skali Mikro, 3).
• Żelichowski R., Flandria w XX wieku. Region państwa federalnego czy państwo konfederacji?, "Myśl Ekonomiczna i Polityczna" 2015, nr 4.

Identyfikatory

DOI

10.35757/SM.2019.72.2.15