Whistleblowing w zakładzie pracy w świetle nowej dyrektywy 2019/1937 Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) w sprawie ochrony osób zgłaszających przypadki naruszenia prawa Unii

• Autorzy: Helena Szewczyk

Warianty tytułu

Whistleblowing in the Workplace in the Light of a New Directive of the European Parliament and of the Council 2019/1937 on the Protection of Persons Reporting on Breaches of Union Law

• Języki publikacji: PL

Abstrakty

Autorka omawia przepisy tzw. dyrektywy o sygnalistach, tj. dyrektywy 2019/1937 Parlamentu Europejskiego i Rady z 23 października 2019 r. w sprawie ochrony osób zgłaszających przypadki naruszenia prawa Unii, które wprowadzają nowe, jednolite dla całej UE zasady ochrony sygnalistów w zakładzie pracy. Dyrektywa nakłada na państwa członkowskie obowiązek opracowania i wprowadzenia ujednoliconych regulacji dotyczących sposobu przyjmowania zgłoszeń, prowadzenia postępowania wyjaśniającego i ochrony prawnej sygnalistów. Wymaga również wdrożenia anonimowych kanałów zgłoszenia, informowania sygnalisty o podjętych w wyniku zawiadomienia działaniach oraz wprowadza trzymiesięczny termin na podjęcie decyzji w wyniku przeprowadzonego postępowania wyjaśniającego. Przewiduje także obowiązek ochrony danych osobowych wszystkich uczestników postępowania wyjaśniającego. Nowa dyrektywa zabrania podejmowania jakichkolwiek działań odwetowych wobec sygnalistów, nakazując przyjęcie skutecznych i adekwatnych środków ich ochrony. (abstrakt oryginalny)

EN

The new Directive of the European Parliament and of the Council on the protection of persons reporting on breaches of Union law introduces new EU-wide rules on the protection of whistleblowers in the workplace. The Directive requires Member States to develop and adopt harmonised rules on how to receive report, carry out an enquiry, and provide legal protection of whistleblowers. It also makes it necessary to implement anonymous reporting channels, inform the whistleblower of the actions taken as follow up to the report, and provide for a timeframe of 3 months to make a decision on the inquiry. In addition, the Directive specifies the obligation to protect the personal data of all participants in the enquiry. The new Directive prohibits any retaliatory measures against whistleblowers and requires the adoption of effective and adequate measures to protect them. It ensures a wide personal scope of the protection of whistleblowers and a broad range of remedies by which this protection is implemented. (original abstract)

Słowa kluczowe

PL

Naruszenie przepisów prawa; Dyrektywy UE; Zatrudnienie; Ochrona danych osobowych; Ochrona pracownika; Sygnaliści

EN

Violation of the law; EU directives; Employment; Personal data protection; Worker protection; Whistleblowers

• Czasopismo: Praca i Zabezpieczenie Społeczne
• Rocznik: 2020
• Numer: nr 2
• Strony: 3--11

Twórcy

autor

Helena Szewczyk

• Uniwersytet Śląski w Katowicach

Bibliografia

• Banisar, D. (2011). Whistleblowing: International Standards and Developments. World Bank 2011. http://www.sec.gov/news/press/2012/2012-162.htm. (dostęp: 30.12.2019).
• Bolesta, Ł. (2018). Sygnalizacja jako przejaw obowiązku lojalności wobec pracodawcy? Annales Universitatis Mariae Curie Skłodowska, LXV(2).
• Dral, A. (2011). Ochrona pracowników przed działaniami odwetowymi pracodawcy w świetle międzynarodowego i polskiego prawa pracy. W: J. Wratny i M. B. Rycak (red.), Prawo pracy w świetle procesów integracji europejskiej. Księga Jubileuszowa Profesor Marii Matey-Tyrowicz. Warszawa.
• Huseynova, D. Piperigos, K. (2018). Justice for justice: Protecting whistleblowers in the EU protection of whistleblowers - the why and the how, http://transparency. eu/wp-content/uploads/2018/04/WB_Transparency-Group-CoE-17-18.pdf (dostęp: 30.02.2019).
• Kobroń, Ł. (2013). Whistleblower strażnik wartości czy donosiciel. Palestra, (11-12).
• Kobroń, Ł. (2015). Czy Polskę czeka era etycznych donosów. Zeszyty Naukowe Towarzystwa Doktorantów UJ. Nauki Społeczne, (10).
• Kobroń-Gąsiorowska, Ł. (2018). Whistleblower w prawie europejskim. Ochrona whistleblowera czy informacji. Roczniki Administracji i Prawa, XVIII(2). https://doi.org/10.5604/01.3001.0013.1774
• Kobroń-Gąsiorowska, Ł. (2019). Dyrektywa Parlamentu Europejskiego i Rady w sprawie ochrony osób zgłaszających przypadki naruszenia prawa Unii (whistleblowing) - jej wpływ na polskie prawo pracy - wybrane uwagi. W: B. Godlewska-Bujok i K. Walczak (red.), Różnorodność w jedności. Studia z zakresu prawa pracy, zabezpieczenia społecznego i polityki społecznej. Księga pamiątkowa dedykowana Profesorowi Wojciechowi Muszalskiemu. Warszawa.
• Kułak, M. (2019). Skutek bezpośredni zasady niedyskryminacji w relacjach horyzontalnych. Glosa do wyroku Trybunału Sprawiedliwości z 22.01.2019 r., C 193/17, Cresco Investigation. Europejski Przegląd Sądowy, (6).
• Latos-Miłkowska, M. (2013). Ochrona interesu pracodawcy. Warszawa.
• Lewicka-Strzalecka, A. (2011). Whistleblowing at work. The Polish Perspective. W: M. Arszułowicz i W. W. Gasparski (red.), Whistleblowing, in Defense of Proper Action, (18).
• Łaga, M. (2017). Unormowania dotyczące sygnalizacji - wzmacnianie demokracji w zakładzie pracy. W: Demokracja w zakładzie pracy. Zagadnienia prawne. Warszawa.
• Miceli, M. P. i Near, J. P. (1996). Whistle-Blowing: Myth and Reality. Journal of Management, 22(3). https://doi.org/10.1177/014920639602200306
• Spytek-Bandurska, G. (2012). Wybrane problemy pracodawców z ochroną danych osobowych. W: T. Wyka i A. Nerka (red.), Ochrona danych osobowych podmiotów objętych prawem pracy i prawem ubezpieczeń społecznych. Stan obecny i perspektywy. Warszawa.
• Szewczyk, H. (2017). Ochrona informacji poufnych pracodawcy w świetle dyrektywy nr 2016/943/UE z 8 czerwca 2016 roku. Studia Prawnicze, (1).
• Świątkowski A. M. (2015). Sygnalizacja (whistleblowing) a prawo pracy. Przegląd Sądowy, (5).
• Wujczyk, M. (2014). Podstawy whistleblowingu w polskim prawie pracy. Przegląd Sądowy, (6).

Identyfikatory

DOI

10.33226/0032-6186.2020.2.1