"Przegląd Powszechny" on the school system after Polish independence

• Autorzy: Jerzy Kochanowicz

Warianty tytułu

"Przegląd Powszechny" o polskiej szkole po odzyskaniu niepodległości

• Języki publikacji: EN

Abstrakty

EN

RESEARCH OBJECTIVE: The aim of this paper is to provide insights into the views of "Przegląd Powszechny" on the principles of the Polish school system after Polish independence. THE RESEARCH PROBLEM AND METHODS: In 1918, Poland had to re-create its own school system. The discussion on the model of schools was joined by the periodical "Przegląd Powszechny", published in Krakow. The main questions in this article are: What did the authors of the magazine write about proposals for changes in education? How were they assessed? What particular issues did they pay attention to? In the analysis of the journal's content, the historical method of research into education was used. THE PROCESS OF ARGUMENTATION: The author analyzed the content of the journal issues from the autumn of 1918 to the spring of 1921, the moment at which the "March Constitution" was announced, which formulated the main lines of development of education. The article discusses chronological political events related to education and shows the reaction of the periodical to them. RESEARCH RESULTS: Research shows that the authors of the periodical reacted rapidly to schemes for reforming Polish education. Their statements were bold, uncompromising, and critical of some of the proposals made by educational authorities. "Przegląd" focused primarily on the postulate to create a confessional public school, as well as criticizing the state monopoly on matters of education. CONCLUSIONS, INNOVATIONS, AND RECOMMENDATIONS: The findings show that some educational solutions introduced in Poland 100 years ago were a manifestation of the state's greater trust in its citizens than is the case now: compulsory education could be carried out at home, there was no obligatory control of private schools by the state, prospective teachers could be trained in private institutions according to their own programs, and parents had a decisive voice on the issue of raising their children.(original abstract)

CEL NAUKOWY: Celem artykułu jest przedstawienie poglądów autorów wpływowego czasopisma społecznoreligijnego "Przegląd Powszechny" na temat założeń systemu oświaty po odzyskaniu przez Polskę niepodległości w 1918 r. PROBLEM I METODY BADAWCZE: W 1918 r. Rzeczpospolita Polska musiała stworzyć od początku swój system oświaty. W dyskusje nad jej modelem włączył się wydawany przez krakowskich jezuitów miesięcznik "Przegląd Powszechny". W związku z tym pojawiają się pytania: Co autorzy periodyku pisali na temat propozycji reform edukacyjnych? Jak je oceniali? Na jakie szczegółowe kwestie zwracali uwagę? W analizie zawartości czasopisma użyto metody historycznej w badaniach edukacyjnych. PROCES WYWODU: Autor poddał analizie zawartość miesięcznika od zeszytów z jesieni 1918 r. aż do wiosny 1921 r., czyli momentu uchwalenia konstytucji marcowej, w której sformułowano podstawowe zasady systemu edukacji w Polsce. W artykule zaprezentowano też reakcje "Przeglądu Powszechnego" na wydarzenia polityczne z tego okresu, ważne dla polskiej szkoły. WYNIKI ANALIZY NAUKOWEJ: Autorzy publikujący w "Przeglądzie Powszechnym" reagowali ad hoc na projekty reform polskiej edukacji. Czynili to w sposób klarowny, bezkompromisowy i krytyczny wobec niektórych propozycji formułowanych przez władze oświatowe. Skoncentrowali się przede wszystkim na postulacie utworzenia szkoły wyznaniowej, jak również na krytyce monopolu państwa w kwestiach edukacji. WNIOSKI, INNOWACJE, REKOMENDACJE: Z badań wynika, iż niektóre zmiany oświatowe wprowadzane w Polsce przed stu laty były przejawem większego zaufania państwa do swych obywateli niż obecnie: obowiązek szkolny mógł być swobodnie realizowany przez nauczanie domowe, szkoły niepubliczne nie podlegały obowiązkowej kontroli ze strony państwa, kształcenie nauczycieli mogło być prowadzone przez prywatne instytucje według ich własnych programów, rodzice mieli decydujący głos w sprawach wychowania swoich dzieci. (abstrakt oryginalny)

Słowa kluczowe

EN

Youth education; Church in society; Independence

PL

Edukacja młodzieży; Kościół w społeczeństwie; Niepodległość

• Czasopismo: Horyzonty Wychowania
• Rocznik: 2019
• Tom: 18
• Numer: nr 46 Rodzina w starożytności i czasach nowożytnych
• Strony: 85--96

Twórcy

autor

Jerzy Kochanowicz

• Akademia WSB

Bibliografia

• (1921) Konstytucja Rzeczypospolitej Polskiej. Dziennik Ustaw, N. 44, 267, 633-658.
• (1937) Krotoszyński Orędownik Powiatowy, 15.
• (2001) The 1917 or Pio-Benedictine Code of Canon Low. San Francisco: Ignatius Press.
• Aristotle (2000) Nicomachean Ethics. Cambridge: Cambridge University Press.
• Dorosz, K. (2015) Apostolat intelektualny na przykładzie "Przeglądu Powszechnego". Studia Bobolanum 1, 91-102.
• Elter, E. (1920) Kilka słów o sejmowym projekcie konstytucji. Przegląd Powszechny 147-148, 216-228.
• Górka, L. (2003) O. Jan Urban TJ - Prorok i teolog dialogu. In K. Kluza, S.C. Napiórkowski, K. Pek (ed.) Więksi i mniejsi prorocy Europy Środkowo-Wschodniej XX wieku. Lublin: KUL.
• Krotoski, K. (1919) Kultura i lojalność obywatelska, jako przedmiot wychowania młodzieży. Przegląd powszechny, 141-142, 321-330.
• Michalski, G. (2013) Dyskusje o szkolnictwie polskim okresu między wojennego na łamach jezuickiego "Przeglądu Powszechnego" w latach 1918-1939. In I. Michalska, G. Michalski Adenda do dziejów oświaty. Z badań nad prasą Drugiej Rzeczypospolitej. Łódź: Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego.
• Moskala, R. (1920) Przegląd piśmiennictwa. Przegląd Powszechny, 145-146, 297-301.
• Paciorkiewicz, M. (1919) Niezgoda domowa w dziejach i psychice narodu polskiego. Przegląd powszechny, 141-142, 175-189.
• Sokołowski, E. (1919) Szkoła a głód jako problem społeczno-państwowy. Warszawa: Wydawnictwo Ministerstwa Pracy i Opieki Społecznej.
• Stańczyk, P. (2016) Wykształcenie ludności II Rzeczypospolitej w świetle badań GUS. Społeczeństwo i ekonomia, 1, 7-26.
• Topij-Stempińska, B. (2015) Dyskurs o rodzinie na łamach "Przeglądu Powszechnego" w II RP. Wychowanie w Rodzinie, 12, 139-154.
• Urban, J. (1919a) O szkołę katolicką. Przegląd Powszechny, 141-142, 81-91.
• Urban, J. (1919b) Pierwszy sejm wolnej Polski. Przegląd Powszechny, 141-142, 161-164.
• Urban, J. (1919c) Sprawozdanie z ruchu naukowego, religijnego i społecznego, Przegląd Powszechny, 141-142, 462-466.
• Urban, J. (1919d) Walka o religijność szkoły. Przegląd Powszechny, 141-142, 470-472.
• Urban, J. (1919e) Wytyczne ustroju Polski. Przegląd Powszechny, 141-142, 401-407.
• Urban, J. (1919f) Z dziedziny polskiego prawodawstwa. Przegląd Powszechny, 141-142, 237-240.

Identyfikatory

DOI

10.35765/HW.2019.1846.06