Życiowe sytuacje kryzysu: fenomenologia, typy oraz wewnętrzne konflikty

• Autorzy: Alesia Sacuk
• Języki publikacji: PL

Abstrakty

We współczesnej psychologii kryzysu spotykamy się z taką sytuacją, że badacze sytuacji kryzysowej podchodzą do badania z różnych perspektyw. Wynikiem jest to, że od badania do badania różni się koncepcja kryzysowej sytuacji i wydziela się nawet różna fenomenologia, właściwie został zgromadzony bogaty, ale rozmaity empiryczny oraz teoretyczny materiał. Analiza badań sytuacji kryzysowych oraz opracowanie podstaw dla ich systematyzacji [Sacuk 2008], pozwoliło wydzielić trzy jakościowo różne teoretyczne podejścia do badania sytuacji, które wyróżnia się według następujących parametrów: rozumienie istoty kryzysowej sytuacji jako obiektu badania; dominujący aspekt sytuacji kryzysowej jako przedmiot badań; rozumienie roli podmiotu w sytuacji (bierna - aktywna); charakter aktywności człowieka w krytycznej1 sytuacji (adaptacyjny lub konstruk-tywny); dominujące metody badań oraz główne rezultaty(fragment tekstu)

EN

The article presents some results of empirical research regarding the crisis situations. The author pays attention to the problem of understanding of a crisis situation as an object of the research and the role of the personality in the situation in the psychology science. Phenomenology of crisis situation is singled out by theoretical and empirical researches. The author offers typology of crisis situations, which is based on the importance of the personality's place (role) (active or passive one) as far as starting point of the situation is concerned. Classification of situation internal conflicts is offered too(original abstract)

Słowa kluczowe

PL

Fenomenologia; Sytuacje kryzysowe

EN

Phenomenology; Crisis situations

• Czasopismo: Przedsiębiorczość i Zarządzanie
• Rocznik: 2010
• Tom: 11
• Numer: z. 1 Człowiek w kryzysie - psychospołeczne aspekty kryzysu
• Strony: 61--70

Twórcy

autor

Alesia Sacuk

• UP im. A. Puszkina w Brześciu, Białoruś

Bibliografia

• Ahmerow R.. (2004), Biograficieskije krizisy lićnosti. Rozprawa doktorska, MGU, Moskwa.
• Ancyferowa L. (1993), Psichologia powsednewnosti: żyzniennyj mir lićnosti i "tiechniki" jej obytia, "Psichologicieskij Żurnal", nr 2, ss. 3-17.
• Ancyferowa L. (1994), Lićnost w trudnych żyzniennych uslowiach: pierieosmysliwanie, prieobrazowanie situacyj i psichologicieskaja zaścita, "Psichologicieskij Żurnal", nr 1, ss. 3-16.
• Bachtin M. (1980), K filosofii postupka [w:] M.Bachtim (red.), Filosofia i socyologia nauki i techniki, Moskwa, ss. 80-160.?
• Bakanowa A. (2000), Otnoszenie k żyzni i smierti w kriticieskich żyzniennych situacyjach. Roz- prawa doktorska, MGU, Moskwa.
• Bratus B. (1988), Anomalii lićnosti, Mysl, Moskwa.
• Bugental J. (1998), The Betrayal of the Human: Psychotherapy's Mission to Reclaim Our Lost Identity (Priedatielstwo cielowiecznosti: missia psichoterapii po wosstanowleniu naszej utraciennoj identicznosti), [w:] Ewolucija psichoterapii (t.3), Klass, Moskwa, ss.180-207.
• Heckhausen H. (2001), Personality and situational approaches to explanation of behavior (Lićnostnyj I situacyonnyj podchody k objasneniu powiedienia) [w:] N. Griszyna (red.), Psi- chologija socyalnych situacyj, Piter, Petersburg, ss. 58-91.
• Horney K. (1997), Neurosis and human growth: the struggle toward selfrealization (Newroz I lićnostnyj rost: borba za samoosuściestwlenie), Wostoczno-Ewropejskij instytut psichoanaliza, Moskwa.
• Jakobson S. (1984), Psichologicieskije problemy eticieskogo razwitija dietiej, Pedagogika, Moskwa.
• Jarymowicz M. (2008), Psychologiczne podstawy podmiotowości, PWN, Warszawa.
• Karcewa T. (1988), Lićnostnyje izmenienia w situacyach znacimych żyzniennych peremen, "Psichologicieskij Żurnal", t. 9, nr. 5, ss. 120-128.
• Magnusson D. (2001), Wanted: psychology of situations (Trebujetsia: psichologia situacyj) [w:] N. Griszyna (red.), Psichologija socyalnych situacyj, Piter, Petersburg, ss. 153-159.
• Magomed-Eminow M. (1996) Lićnost i ekstriemalnaja situacya, "Wiestnik Moskowskogo Uniwiersitieta", ser. 14 Psichologia, nr 4, ss. 26-35.
• Markus H., Nurius P. (1986), Possible Selves, "American Psychologist", t. 41, nr 9, ss. 954-969.
• Nurkowa V. (2003), Awtobiograficieskaja pamiat w trudnoj żyzniennoj situacyj: nowyje fenomieny, "Woprossy Psichologii", nr. 5, ss. 93-102.
• Obuchowski K. (2000), Od przedmiotu do podmiotu, Akademia Bydgoska, Bydgoszcz.
• Ostaszewska A. (2006), Wzmacnianie osoby w terapii zaburzeń osobowości. [w:] S. Tokarski (red.), Osoba, osobowość, zaburzenia osobowości, PIW, Płock, ss. 35-78.
• Sacuk A. (2008a), Tieorieticieskije podchody k izucieniu kriticieskich żyzniennych situ- acyj, "Viesnik Grodzienskaga Uniwersiteta im. J.Kupały",
• Sacuk A. (2008b), Lićnost w kriticieskoj situacyj: izucie nie s pozicyj wnutrienniej dezin- tegracyj, "Psichologia w WUZe", nr 4, ss. 31-45.
• Wasiluk F. (1984), Psichologia pierieżiwania, MGU, Moskwa