Zarządzanie bezpieczeństwem mniejszości narodowych i etnicznych w Polsce - ocena efektywności

• Autorzy: Elżbieta Kurzępa

Warianty tytułu

The Management of National and Ethnic Minorities' Safety in Poland-Efficiency Assessment

• Języki publikacji: PL

Abstrakty

Problematyka mniejszości narodowych i etnicznych to jeden z elementów polityki bezpieczeństwa państwa, jak również determinanta bezpieczeństwa w skali międzynarodowej. To kwestia szczególnie istotna obecnie, w czasach wzmożonych ruchów migracyjnych na kontynencie europejskim. Celem niniejszej publikacji będzie przedstawienie założeń systemu zarządzania bezpieczeństwem mniejszości narodowych i etnicznych w Polsce, określenie jego ram prawnych oraz instytucjonalnych, a także oszacowanie efektywności tego systemu, biorąc pod uwagę wskaźniki oraz dane statystyczne opracowane i udostępnione przez Ministerstwo Spraw Wewnętrznych w konfrontacji z postulatami podnoszonymi przez środowiska mniejszościowe. Celem publikacji będzie ponadto określenie najsłabszych elementów systemu bezpieczeństwa mniejszości narodowych i etnicznych w Polsce oraz wskazanie ich ewentualnych przyczyn.(abstrakt oryginalny)

EN

The issues of national and ethnic minorities are one of the elements of the state's security policy as well as the determinant of security on an international scale. This is a particularly important issue at the time of increased migration on the European continent. The purpose of this article is to present the assumptions of the management for Polish national and ethnic minorities' safety system, define its legal and institutional framework, as well as assess the effectiveness of this system, taking into account indicators and statistical data developed by the Ministry of the Interior in confrontation with the demands raised by the minority communities. The purpose of the publication is to identify the weakest elements of this system and to indicate their possible causes.(original abstract)

Słowa kluczowe

PL

Bezpieczeństwo; Zarządzanie bezpieczeństwem; Mniejszości narodowe

EN

Security; Safety management; Ethnic minority

• Czasopismo: De Securitate et Defensione. O Bezpieczeństwie i Obronności
• Rocznik: 2019
• Numer: nr 2
• Strony: 123--148

Twórcy

autor

Elżbieta Kurzępa

• Politechnika Rzeszowska

Bibliografia

• Białas Andrzej. 2007. Bezpieczeństwo informacji i usług w nowoczesnej instytucji i firmie. Warszawa: Wydawnictwa Naukowo-Techniczne.
• Campion Magdalena, Pabis Katarzyna. Bezpieczeństwo kulturowe mniejszości narodowych i etnicznych w Polsce. Wybrane problemy na przykładzie mniejszości karaimskiej, 230-241. https://www.google.com/url?sa=t&rct=j&q=&esrc=s&source=web&cd=2&cad=rja&uact= 8&ved=2ahUKEwiF6o6T4JHjAhWvlIsKHR7Cn4QFjABegQIAhAC&url=http%3A%2F%2Frep.up.krakow.pl%2Fxmlui%2Fbitstream %2Fhandle%2F11716%2F673%2F0056_20150617_ra_bezpieczenstwo_kulturowe_mniejszosci_k_pabis.pdf%3Fsequence%3D1%26isAllowed%3Dy&usg=AOvVaw3TJTx5852vip NkyVgstM-x.
• Cukras-Stelągowska Joanna, Szelągowski Jakub. 2009. "W kierunku edukacji międzykulturowej. Parafialna szkoła romska w Suwałkach". Edukacja i Kultura 2009 1(70) : 111-127.
• Czaja Jan.2008. Kulturowe czynniki bezpieczeństwa. Kraków: Krakowska Szkoła Wyższa im. Andrzeja Frycza Modrzewskiego.
• Czaputowicz Jacek.2012. Bezpieczeństwo międzynarodowe- współczesne koncepcje.Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN.
• Jagiełło-Szostak Anna, Sienko Natalia, Szyszlak Tomasz. 2018. Konflikty kulturowe a bezpieczeństwo. Mniejszości etniczne-ludy tubylcze-uchodźcy w przestrzeni postkomunistycznej. Wrocław. Wydawnictwo Uniwersytetu Wrocławskiego.
• Janusz Grzegorz. 2011. Ochrona praw mniejszości narodowych w Europie. Lublin: Wydawnictwo Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej.
• Kurzępa Elżbieta. 2018. Prawna ochrona języka jako aspekt bezpieczeństwa kulturowego [w:] Maciej Getling, Ireneusz Wojaczek (red.), Człowiek-społeczeństwo bezpieczeństwo. Wybrane aspekty. Przemyśl: Wydawnictwo Państwowej Wyższej Szkoły Wschodnioeuropejskiej, 188-215.
• Leszczyński Marek. 2011. Bezpieczeństwo społeczne Polaków wobec wyzwań XXI wieku. Warszawa. Wydawnictwo Difin.
• Łodziński Sławomir, Warmińska Katarzyna, Gudaszewski Grzegorz. 2015. Mniejszości narodowe i etniczne w Polsce w świetle Narodowego Spisu Powszechnego Ludności 2011 roku. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe Scholar.
• Maksimiec Stanisław. 2012. Mniejszości narodowe i etniczne w krajach Europy Środkowej i Wschodniej po przystąpieniu do Unii Europejskiej. Warszawa: Wydawnictwo Akademii Obrony Narodowej.
• Misiuk Andrzej. 2008. Administracja porządku i bezpieczeństwa publicznego. Zagadnienia prawno-ustrojowe. Warszawa: Wydawnictwa Akademickie i Profesjonalne.
• Mniejszości narodowe i etniczne oraz społeczność posługująca się językiem kaszubskim - liczebność (również wg województw) http://mniejszosci.narodowe.mswia.gov.pl/mne/ mniejszosci/wyniki-narodowego-spis/6999, Mniejszosci-narodowe-i-etniczne-orazspolecznosc-poslugujaca-sie-jezykiem-kaszub.html.
• Safjan Marek. Pozycja mniejszości w Polsce w świetle orzecznictwa Trybunału Konstytucyjnego. https://www.google.com/url?sa=t&rct=j&q=&esrc=s&source=web&cd=1&cad=rja&uact= 8&ved=2ahUKEwirnbGB4oLjAhVJposKHcL9DKsQFjAAegQIARAC&url=https%3A%2 F%2Ftrybunal.gov.pl%2Ffileadmin%2Fcontent%2Fdokumenty%2Fwystapienia%2F1998_ 2006%2F20031003.pdf&usg=AOvVaw3Z8w5x3I-U2Fmm6JdKCbFp.
• Skrabacz Aleksandra. 2012. Uwarunkowania tworzenia bezpieczeństwa społecznego w XXI wieku [w:] Skrabacz Aleksandra, Sulowski Stanisław (red.), Bezpieczeństwo społeczne. Pojęcia-Uwarunkowania-Wyzwania. Warszawa. ELIPSA Dom Wydawniczy i Handlowy.
• Stańczyk Jerzy. 1996. Współczesne pojmowanie bezpieczeństwa. Warszawa: Instytut Studiów Politycznych PAN.
• Struktura narodowo-etniczna, językowa i wyznaniowa ludności Polski. Narodowy Spis Powszechny Ludności i Mieszkań 2011. 2015. Warszawa: Główny Urząd Statystyczny.
• Turczyński Paweł. 2011. Bezpieczeństwo europejskie. Systemy, instytucje, funkcjonowanie. Wrocław: Wrocławskie Wydawnictwo Naukowe ATLA2.
• I Raport dotyczący sytuacji mniejszości narodowych i etnicznych oraz języka regionalnego w Rzeczypospolitej Polskiej - 2007. http://mniejszosci.narodowe.mswia.gov.pl/mne/prawo/ustawa-o-mniejszosciac/raportyustawowe/6491,I-Raport-dotyczacy-sytuacji-mniejszosci-narodowych-i-etnicznychoraz-jezyka-regi.html.
• II Raport dotyczący sytuacji mniejszości narodowych i etnicznych oraz języka regionalnego w Rzeczypospolitej Polskiej - 2009. http://mniejszosci.narodowe.mswia.gov.pl/mne/prawo/ustawa-o-mniejszosciac/raportyustawowe/6964,II-Raport-dotyczacy-sytuacji-mniejszosci-narodowych-i-etnicznychoraz-jezyka-reg.html.
• III Raport dotyczący sytuacji mniejszości narodowych i etnicznych oraz języka regionalnego w Rzeczypospolitej Polskiej - 2011. http://mniejszosci.narodowe.mswia.gov.pl/mne/prawo/ustawa-o-mniejszosciac/raportyustawowe/6965,III-Raport-dotyczacy-sytuacji-mniejszosci-narodowych-i-etnicznychoraz-jezyka-re.html.
• IV Raport dotyczący sytuacji mniejszości narodowych i etnicznych oraz języka regionalnego w Rzeczypospolitej Polskiej - 2013. http://mniejszosci.narodowe.mswia.gov.pl/mne/ prawo/ustawa-o-mniejszosciac/raporty-ustawowe/7540,IV-Raport-dotyczacy-sytuacjimniejszosci-narodowych-i-etnicznych-oraz-jezyka-reg.html.
• V Raport dotyczący sytuacji mniejszości narodowych i etnicznych oraz języka regionalnego w Rzeczypospolitej Polskiej - 2015. http://mniejszosci.narodowe.mswia.gov.pl/mne/prawo/ustawa-o-mniejszosciac/raportyustawowe/9711,V-Raport-dotyczacy-sytuacji-mniejszosci-narodowych-i-etnicznychoraz-jezyka-regi.html.
• IV Raport dla Sekretarza Generalnego Rady Europy z realizacji przez Rzeczpospolitą Polską postanowień Konwencji ramowej o ochronie mniejszości narodowych. http://mniejszosci.narodowe.mswia.gov.pl/mne/prawo/konwencja-ramowarady/raporty-dla-sekretarza/-ivrport/10989. IV-Raport-dla-Sekretarza-GeneralnegoRady-Europy-z-realizacji-przez-Rzeczpospoli.html.
• Zaborowski J. 1977. Prawne środki zapewnienia bezpieczeństwa i porządku publicznego. Warszawa: Departament Szkolenia i Doskonalenia Zawodowego MSW.
• Konstytucja Rzeczypospolitej Polskiej z dnia 2 kwietnia 1997 roku (Dz. U. z 1997 roku, Nr 78, poz. 483 z późn. Zm.
• Ustawa z dnia 7 kwietnia 1989 roku Prawo o stowarzyszeniach (Dz. U. z 2019 roku, poz. 713).
• Ustawa z dnia 7 września 1991 roku o systemie oświaty (Dz. U. z 2018 roku, poz. 1457 z późn. zm.).
• Ustawa z dnia 29 grudnia 1992 roku o radiofonii i telewizji (Dz. U z 209 roku, poz. 361.).
• Ustawa z dnia 6 stycznia 2005 o mniejszościach narodowych i etnicznych oraz o języku regionalnym (Dz. U. z 2017 roku, poz. 823 z późn. zm.).
• Ustawa z dnia 30 maja 2014 roku o zmianie ustawy o mniejszościach narodowych i etnicznych oraz o języku regionalnym oraz ustawy o działach administracji rządowej (Dz. U. z 2014 roku, poz. 829).
• Europejska Konwencja o Ochronie Praw Człowieka i Podstawowych Wolności z dnia 4 listopada 1950 roku (Dz. U. z 1993 roku, Nr 63, poz. 285).
• Międzynarodowa Konwencja w sprawie likwidacji wszelkich form dyskryminacji rasowej z dnia 7 marca 1966 roku (Dz. U. z 1969 roku, Nr 25, poz. 187).
• Międzynarodowy Pakt Praw Obywatelskich i Politycznych z dnia 19 grudnia 1966 roku (Dz. U. z 1977, poz. 38, poz. 167).
• Europejska Karta Języków Regionalnych lub Mniejszościowych z dnia 5 listopada 1992 roku (Dz. U. z 2009 roku, Nr 137, poz. 1121).
• Konwencja ramowa o ochronie mniejszości narodowych z dnia 1 lutego 1995 roku (Dz. U. z 2002 roku, Nr 22, poz. 209).
• https://www.gov.pl/web/mswia
• http://mniejszosci.narodowe.mswia.gov.pl/mne/mniejszosci/podmiotyodpowiedzialn/pelnomocnicy-wojewodow/6488,Osoby-odpowiedzialne-za-sprawymniejszosci-narodowych-i-etnicznych-w-wojewodztwa.html
• http://mniejszosci.narodowe.mswia.gov.pl/mne/rejestry/urzedowy-rejestrgmin/6884,Urzedowy-Rejestr-Gmin-w-ktorych-jest-uzywany-jezyk-pomocniczy.html
• http://mniejszosci.narodowe.mswia.gov.pl/mne/rejestry/rejestr-gmin/6794,Rejestr-gmin-naktorych-obszarze-sa-uzywane-nazwy-w-jezyku-mniejszosci.html
• http://mniejszosci.narodowe.mswia.gov.pl/mne/rejestry/urzedowy-rejestrgmin/6884,Urzedowy-Rejestr-Gmin-w-ktorych-jest-uzywany-jezyk-pomocniczy.html
• http://mniejszosci.narodowe.mswia.gov.pl/mne/mniejszosci/charakterystykamniejs/6480,Charakterystyka-mniejszosci-narodowych-i-etnicznych-w-Polsce.html
• http://mniejszosci.narodowe.mswia.gov.pl/mne/romowie/programy-stypendialne-d
• http://ztrp.pl/tag/jezyk-tatarski/

Identyfikatory

DOI

https://doi.org/10.34739/dsd.2019.02.08