Opieka nad osobą nieuleczalnie chorą w rodzinie. Wyzwania wobec społeczno-instytucjonalnego otoczenia osób chorych terminalnie

• Autorzy: Sabina Pawlas-Czyż

Warianty tytułu

Looking after a Terminally Ill Person in a Family. Social and Institutional Challenges of the Terminally ill'sEenvironment

• Języki publikacji: PL

Abstrakty

Zasadniczym celem rozważań zawartych w niniejszym tekście uczyniono próbę zarysowania szczególnych potrzeb rodziny w sytuacji kryzysu wywołanego terminalnym stanem choroby jednego z jej członków. W tym kontekście należałoby się bowiem zastanowić nie tyle nad wyzwaniami, jakie sytuacja ta stawia przed samą rodziną, co wyzwaniami, jakim powinno sprostać społeczno-instytucjonalne otoczenie osób terminalnie chorych. W realiach naszego kraju długotrwała opieka nad osobą nieuleczalnie chorą w zdecydowanej większości realizowana jest właśnie w rodzinie. (fragment tekstu)

EN

Disease constitutes one of the most difficult crisis experiences of an individual who faces it. At the same time, it initiates a state of crisis for the whole family system. The condition caused by a diagnosis of a disease threatening life can be the most difficult to overcome. It means the overwhelming crisis for most of the ill and their environment. In the realities of our country, a terminally ill person is looked after at home in the long run. It is estimated that a family member fully meets the needs of the terminally ill (82-96% depending on the needs). Consequently, the family constitutes the most important long-term care institution. A family attending such function, being very often in a state of crisis, cannot be disregarded by the institutions, which were appointed to bring help. The main aim of the article is an attempt to outline special needs of the family in crisis caused by terminal disease of one of its members. In this context, the challenges families as well as the social and institutional environment of the terminally ill have to face will be discussed. (original abstract)

Słowa kluczowe

PL

Sytuacje kryzysowe; Psychologia człowieka; Choroby przewlekłe; Rodzina

EN

Crisis situations; Human psychology; Chronic diseases; Family

• Czasopismo: Przedsiębiorczość i Zarządzanie
• Rocznik: 2010
• Tom: 11
• Numer: z. 1 Człowiek w kryzysie - psychospołeczne aspekty kryzysu
• Strony: 197--212

Twórcy

autor

Sabina Pawlas-Czyż

• Uniwersytet Śląski

Bibliografia

• Heszen-Niejodek I. (2005), Psychologiczne problemy chorych somatycznie [w:] Strelau J. (red.), Psychologia. Jednostka w społeczeństwie i elementy psychologii stosowanej, Gdańsk, ss. 513-532.
• Janecki M., Pyszkowska J., Janecka J. (2003), Potrzeby rodziny chorego w okresie terminalnym, [w:] L. Niebrój, M. Kosińska (red.), Rodzina: opieka nad chorym, Eukrasia, vol. 1, Katowice 2003, s. 147-152.
• Janecki M., Pyszkowska J., Janecka J. (2003), Wsparcie i niemedyczne udzielane rodzinie chorego u kresu życia w programie opieki paliatywnej, [w:] L. Niebrój, M. Kosińska (red.), Rodzina: opieka nad chorym, Eukrasia, vol. 1, Katowice 2003, s. 153-160.
• Kacperczyk A. (2006), Wsparcie społeczne w instytucjach opieki paliatywnej i hospicyjnej, Łódź 2006.
• Kempa M.A. (2003), Postawy członków najbliższej rodziny wobec osób terminalnie chorych, [w:] L. Niebrój, M. Kosińska (red.), Rodzina: opieka nad chorym, Eukrasia, vol. 1, Katowice 2003, s. 161-166.
• Kurpas D., Kaczmarek M., Steciwko A. (2007), Bariery opieki terminalnej w ramach praktyki lekarza rodzinnego, Onkologia Polska, 10, 4; 156-158; http://www. almamedia. com. pl/pliki/OP/2007/4/OP_2007_4_156.
• Ogryzko-Wiewiórowska M. (1994), Rodzina i śmierć, Wydawnictwo Uniwersytetu Marii Curie Skłodowskiej, Lublin.
• Ostrowska A. (1997), Śmierć w doświadczeniu jednostki i społeczeństwa, Warszawa.
• Popiołek K. (red.) (1996), Psychologia pomocy: wybrane zagadnienia, Wydaw. Uniwersytetu Śląskiego, Katowice.
• Pilecka B. (2004), Kryzys psychologiczny. Wybrane zagadnienia, Kraków.
• Riemann G., Schutze F. (1992), "Trajektoria" jako podstawowa koncepcja teoretyczna w analizach cierpienia i bezładnych procesów społecznych, "Kultura i Społeczeństwo" nr 2, ss. 89-109.
• Strauss A.L., Corbin J., Fagerhaugh S., Glaser B.G., Maines D., Suczek B., Wiener C., (1984), Chronic Illness and the Quality of Life, The C.V. Mosby Co., St. Louis-Toronto.
• Szmagalski J. (2006), Współczesne procesy rozwojowe pracy socjalnej jako zawodu i dziedziny kształcenia akademickiego, Praca Socjalna nr 3.
• Taranowicz I. (2002), Rodzina a problemy zdrowia i choroby, [w:] Barański J., Piątkowski W. (red.), Zdrowie i choroba. Wybrane problemy socjologii medycyny, Wrocław 2002, ss. 105-115.
• Taranowicz I. (2002), Rola społeczna chorego, [w:] Barański J., Piątkowski W. (red), Zdrowie i choroba. Wybrane problemy socjologii medycyny, Wrocław, ss. 75-81.
• Tobiasz-Adamczyk B. (2000), Wybrane elementy socjologii zdrowia i choroby, Wydawnictwo Uniwersytetu Jagiellońskiego, Kraków.
• Walden-Gałuszko de K. (red.) (1994), Jakość życia - rozważania ogólne, [w:] Walden- Gałuszko de K. (red.), Jakość życia w chorobie nowotworowej, Wydawnictwo UG, Gdańsk, ss. 13-40.
• Walden-Gałuszko de K. (2004), Psychospołeczne aspekty opieki paliatywnej, [w:] Walden- Gałuszko de K. (red.) (2004), Podstawy opieki paliatywnej, Wydawnictwo Lekarskie PZWL, Warszawa, ss. 164-194.
• Walden-Gałuszko de K. (2004), Problemy jakości opieki paliatywnej, [w:] Walden-Gałuszko de K. (red.), Podstawy opieki paliatywnej, Wydawnictwo Lekarskie PZWL, Warszawa, ss. 284-293.
• Więckowska E. (2002), Umieranie i śmierć w instytucjach medycznych - instytucjonalizacja śmierci, [w:] Barański J., Piątkowski W. (red.) Zdrowie i choroba. Wybrane problemy socjologii medycyny, Oficyna Wydawnicza ATUT, Wrocław, ss. 182-196.