Innovative Forms of Care for Seniors in Rural Areas of Poland

• Autorzy: Sylwia Michalska , Anna Rosa , Ryszard Kamiński

Warianty tytułu

Innowacyjne formy opieki nad osobami starszymi na obszarach wiejskich w Polsce

• Języki publikacji: EN

Abstrakty

EN

Ageing is an issue faced by the majority of the European countries, including Poland. Due to their dissimilarity there is a need to apply different approaches to ageing in urban and rural areas. The population aged 65+ is expected to increase by nearly 60% by 2035, and the percentage of that group within the total population is estimated to grow from the current 14% to 22%. These demographic changes will bring new challenges to social welfare system. The need for social care and healthcare services will grow. In order to limit the consequences of this phenomenon action must be taken to allow elderly people to continue their careers, ensure that they are active members of their communities and that the quality of lives does not worsen. This article identifies new and innovative solutions in rural areas to support the elderly inhabitants whose independence is limited and keep them actively involved in community activities, and in order to ensure quality of life. The authors provide a detailed description of two non-standard solutions to deal with the ageing issue. These include social farms and rural hospices at home, both of which have already been implemented in some rural areas in Poland.(original abstract)

Starzenie się populacji to proces, przed którym stanęła większość krajów europejskich, w tym Polska. Koniecznym jest stosowanie odmiennego podejścia do problemu starości w mieście i na wsi, ze względu na zróżnicowanie obu środowisk. Prognozuje się, że na obszarach wiejskich w Polsce do 2035 roku liczba osób po 65. roku życia wzrośnie o niemal 60%, a ich odsetek wobec ogółu populacji z obecnych 14% do 22%. W związku z tymi zmianami demograficznymi pojawią się nowe wyzwania dla systemu zabezpieczenia społecznego. Wzrośnie przede wszystkim zapotrzebowanie na pomoc społeczną i opiekę zdrowotną. W celu ograniczenia konsekwencji tego zjawiska, koniecznym jest podejmowanie działań mających na celu podtrzymanie aktywności społecznej oraz zawodowej i poprawę jakości życia osób po 60 roku życia. Celem artykułu jest identyfikacja nowych i innowacyjnych rozwiązań organizacyjnych, które wspierają na wsi osoby starsze o ograniczonej samodzielności i podtrzymują ich aktywności, a także zapewniają im dobrą jakości życia. Autorzy szczegółowo zaprezentowali dwa niestandardowe rozwiązania radzenia sobie z problemami starzejącego się społeczeństwa. Są to gospodarstwa opiekuńcze i wiejskie hospicjum domowe, które działają na terenach wiejskich w Polsce.(abstrakt oryginalny)

Słowa kluczowe

EN

Elderly people; Care for the elderly; Rural areas; Ageing of the population

PL

Ludzie starsi; Opieka nad osobami starszymi; Obszary wiejskie; Starzenie się społeczeństw

• Czasopismo: Wieś i Rolnictwo
• Rocznik: 2019
• Numer: nr 3 (184)
• Strony: 31--49

Twórcy

autor

Sylwia Michalska

• Polish Academy of Science, Warsaw

autor

Anna Rosa

• Polish Academy of Science, Warsaw

autor

Ryszard Kamiński

• Polish Academy of Science, Warsaw

Bibliografia

• Bird W. (2007). Natural Thinking: Investigating the Links between the Natural Environment, Biodiversity and Mental Health. Sandy: Royal Society for the Protection of Birds 2007.
• Błędowski P., Szatur-Jaworska B., Szweda-Lewandowska Z., Kubicki P. (2012). Raport na temat sytuacji osób starszych w Polsce. Warsaw: Instytut Pracy i Spraw Socjalnych.
• Derejczyk J., Bień B., Kokoszka-Paszkot J., Szczygieł J. (2008). Gerontologia i geriatria w Polsce na tle Europy: Czy należy inwestować w ich rozwój w naszym kraju? Gerontologia Polska, 16(3), 149-159.
• Dyczewski L., Adamczuk L., Szatur-Jaworska B., Pałaszewska-Reindl T., Ozimek I., Niepokulczycka M., Halicka M., Halicki J. (1999). Potrzeby ludzi starszych: Uniwersalnei specyficzne. In: S. Golinowska (ed.), Ku godnej aktywnej starości: Raport o rozwoju społecznym, (pp. 27-46). Warsaw: United Nations Development Programme.
• EC (European Commission) (1999). Communication - Towards a Europe for all Ages - Promoting Prosperity and Intergenerational Solidarity. COM(99) 221 final. Brussels: European Commission, Commission of the European Communities.
• EC (European Commission) (2013). Opinion of the European Economic and Social Committee on 'Social farming: Green Care and Social and Health Policies'. Official Journal of the European Union, 2013/C 44/07. Brussels: European Commission, European Economic and Social Committee.
• Gałuszka M. (2013). System opieki zdrowotnej w Polsce wobec potrzeb seniorów: Priorytety, racjonowanie i dyskryminacja ze względu na wiek. Przegląd Socjologiczny, 63(2), 79- 108.
• Giddens A. (2006). Socjologia. Warsaw: Wydawnictwo PWN.
• Golinowska S. (2006). Przedmowa. In: K. Szczerbińska (ed.), Dostępność opieki zdrowotnej i pomocy społecznej dla osób starszych w Polsce: Raport z badań, (pp. 13-17). Cracow: Wydawnictwo Uniwersytetu Jagiellońskiego.
• GUS (Główny Urząd Statystyczny) (2014). Prognoza ludności na lata 2014-2050. Warsaw: Główny Urząd Statystyczny.
• GUS (Główny Urząd Statystyczny) (2016). Ludność: Stan i struktura w przekroju terytorialnym (Stan w dniu 30 VI 2016). Warsaw: Główny Urząd Statystyczny.
• Hassing J. (2009). Social farming across Europe: Overview. In: F. Di Iacovo, D. O'Connor (eds.), Supporting Policies for Social Farming in Europe: Progressing Multifunctionality in Responsive Rural Areas. SoFar Project: Supporting EU Agricultural Policies, (pp. 21- 42). Florence: Arsia (Agenzia Regionale per lo Sviluppo e l'Innovazione nel Settore Agro-Forestale).
• http://www.camphill.org.uk/about/camphill-history [accessed: 3.04.2015].
• http://www.mpz.mz.gov.pl/wp-content/uploads/sites/4/2018/06/opiekapaliatywnahospicyjna_ polska-1.pdf [accessed: 11.07.2019].
• http://www.toskaniakociewska.pl/ [accessed: 14.07.2019].
• https://hospicjumeliasz.pl [accessed: 11.07.2019].
• https://www.cdr.gov.pl/projekty-i-wspolpraca/2898-growid-gospodarstwa-opiekuncze-wrozwoju- obszarow-wiejskich-wobec-wyzwan-demograficznych [accessed: 14.07.2019].
• Journal of Laws (2004). Ustawa z dnia 27 sierpnia 2004 r. o świadczeniach opieki zdrowotnej finansowanych ze środków publicznych. 27 August 2004, item 581.
• Journal of Laws (2015). Ustawa z dnia 11 września 2015 r. o osobach starszych. 11 September 2015, item 1705.
• Kamiński R. (2014). Gospodarstwa opiekuńcze jako element rolnictwa społecznego. In: A. Bielińska, M. Bucholz, A. Gajos, J. Lesiewicz, R. Kamiński, A. Kimber-Kubiak, K. Manintveld, I. Piesik, C. Snoeij van Middelkoop, A. Toby (eds.), Gospodarstwa opiekuńcze w Borach Tucholskich, a doświadczenia holenderskie, (pp. 5-7). Minikowo: Kujawsko-Pomorski Ośrodek Doradztwa Rolniczego w Minikowie.
• Kamiński R. (2015). Gospodarstwa opiekuńcze jako alternatywna ścieżka rozwoju gospodarstw agroturystycznych. In: W. Kamińska, K. Heffner (eds.), Obszary wiejskie: Wielofunkcyjność, migracje, nowe wizje rozwoju, (pp. 109-125). Studia KPZK PAN, 162. Warsaw: Komitet Przestrzennego Zagospodarowania Kraju, Polska Akademia Nauk.
• Kirkwood T.B. (1996). Human Senescence. Bioessays, 18(12), 1009-1016.
• Kujawska, J. (2015). Organizacja i zarządzanie opieką nad osobami starszymi. Zeszyty Naukowe Uniwersytetu Szczecińskiego, 855, Finanse, Rynki Finansowe, Ubezpieczenia, 74(1), 709- 722.
• Mariusz Ludwiński for Wydawnictwo Naukowe PWN, http://www.bankier.pl/wiadomosc/ Wiedza-o-finansach-jak-powstal-KRUS-261456.html [accessed: 10.02.2016].
• Matysiak I., Michalska S. (2016). Social farming: A new model of dealing with ageing in rural areas in Poland? Sociologia e Politiche Sociali, 19(3), 65-82.
• MRPiPS (Ministerstwo Rodziny, Pracy i Polityki Społecznej) (2015). Program wieloletni "Senior-WIGOR" na lata 2015-2020. Warsaw: Ministerstwo Rodziny, Pracy i Polityki Społecznej.
• MR (Ministerstwo Rozwoju) (2017). Strategia Odpowiedzialnego Rozwoju. Warsaw: Ministerstwo Rozwoju, Departament Strategii Rozwoju.
• NFZ (Narodowy Fundusz Zdrowia) (2012). Sprawozdanie z działalności Narodowego Funduszu Zdrowia za 2011 r. Warsaw: Narodowy Fundusz Zdrowia.
• NFZ (Narodowy Fundusz Zdrowia) (2013). Sprawozdanie z działalności Narodowego Funduszu Zdrowia za 2012 r. Warsaw: Narodowy Fundusz Zdrowia.
• NFZ (Narodowy Fundusz Zdrowia) (2014). Sprawozdanie z działalności Narodowego Funduszu Zdrowia za 2013 r. Warsaw: Narodowy Fundusz Zdrowia.
• Okólski M. (2005). Demografia. Warsaw: Wydawnictwo Naukowe Scholar.
• Ordyczyński M. (2004). Rodzinne gospodarstwa opiekuńcze. In: A. Futymski, K. Leśniak, B. Lof, K. Manintveld (eds.), Nowe podejście do rozwoju obszarów wiejskich w Polsce: Doświadczenia projektu "Budowanie Instytucji na Rzecz Rozwoju Wsi w Pilotażowych Regionach Polski - IBRD", (p. 30). Leżajsk: Leżajskie Stowarzyszenie Rozwoju.
• Peterson P.G. (1999). Grey Down: How the Coming Age Wave will Transform America and the World. New York: Random House.
• RM (Rada Ministrów) (2013a). Program "Solidarność pokoleń". Actions for supporting career opportunities for people aged 50+, Attachment to the Resolution No. 239 of the Council of Ministers of 24 December 2013 (item 115). Warsaw: Rada Ministrów.
• RM (Rada Ministrów) (2013b). ASOS 2014-2020: Rządowy Program na Rzecz Aktywności Społecznej Osób Starszych 2014-2020. Attachment to Resolution No. 237 of the Council of Ministers of 24 December 2013 (item 52). Warsaw: Rada Ministrów.
• RM (Rada Ministrów) (2013c). Założenia Długofalowej Polityki Senioralnej w Polsce na lata 2014-2020. Attachment to Resolution No. 238 of the Council of Ministers of 24 December 2013 (item 118). Warsaw: Rada Ministrów.
• Rosner A. (ed.) (2007). Zróżnicowanie poziomu rozwoju techniczno-gospodarcza obszarów wiejskich a zróżnicowanie dynamiki przemian. Warsaw: Instytut Rozwoju Wsi i Rolnictwa PAN.
• Rosner A. (2012). Zmiany rozkładu przestrzennego zaludnienia obszarów wiejskich: Wiejskie obszary zmniejszające zaludnienie i koncentrujące ludność wiejską. Warsaw: Instytut Rozwoju Wsi i Rolnictwa PAN. Roosens E., van de Walle, L. (2007). Geel Revisited: After Centuries of Mental Rehabilitation. Antwerpen-Apeldoorn: Garant Publishers.
• Rosset E. (1967). Ludzie starzy: Studium demograficzne. Warsaw: Państwowe Wydawnictwo Ekonomiczne.
• Rudnicka M., Surdej A. (2013). Gospodarka senioralna: Nowy sektor gospodarki narodowej w Polsce. Warsaw: Centrum im. Adama Smitha.
• Stanny M., Rosner A., Komorowski Ł. (2018). Monitoring rozwoju obszarów wiejskich: Etap III. Warsaw: Instytut Rozwoju Wsi i Rolnictwa PAN, Europejski Fundusz Rozwoju Wsi Polskiej.
• Stasiak A. (1992). Wyludnianie się wsi polskiej po 1950 roku. Wieś i Rolnictwo, 1, 45-59.
• UN (United Nations General Assembly) (1973). Question of the Elderly and the Aged. 14 December 1973, A/RES/3137. Washington: United Nations General Assembly.
• Zarębski D. (2005). Starość na wsi Wierzchosławice. Tarnów: Tarnowskie Towarzystwo Kulturalne.

Identyfikatory

DOI

10.7366/wir032019/02