Wybrane aspekty decyzji inwestycyjnych inwestorów indywidualnych na rynku kapitałowym w świetle elementów teorii finansów behawioralnych

• Autorzy: Krzysztof Nowak

Warianty tytułu

Selected Aspects of Individual Investors' Investment Decisions on the Capital Market in the Light of the Behavioural Finance Theory Elements

• Języki publikacji: PL

Abstrakty

Artykuł porusza kwestię behawioralnych aspektów podejmowania decyzji przez inwestorów indywidualnych na rynku kapitałowym. Na podstawie przeprowadzonej przez autora analizy wyników Ogólnopolskiego Badania Inwestorów z roku 2011 i 2018 zrealizowane zostały sformułowane wcześniej cele badawcze: (1) przedstawienie zmian preferencji inwestycyjnych inwestorów indywidualnych na GPW w Warszawie w roku 2011 i 2018, (2) przeprowadzenie analizy wyników badania ankietowego inwestorów indywidualnych w kontekście wybranych zniekształceń poznawczych wskazywanych przez teorię finansów behawioralnych, (3) określenie głównych prawidłowości dotyczących preferencji inwestorów indywidualnych na polskim rynku kapitałowym odnośnie podejścia do ryzyka, okresu inwestycji oraz ufności we własne umiejętności inwestycyjne. Pozwoliło to na sformułowanie następujących wniosków: 1. Większość inwestorów indywidualnych podejmując decyzje inwestycyjne kieruje się własnymi analizami, bądź własnym przeczuciami. 2. Stosowanie strategii uśredniania ceny zakupu instrumentu finansowego może być uzależnione od tego, czy dotyczy ona sytuacji straty, czy zysku. 3. Wielkość kapitału, którym dysponują inwestorzy indywidualni może determinować zarówno obierany horyzont inwestycyjny, jak i wyznaczenie poziomu akceptowanej straty. (abstrakt oryginalny)

EN

The article discusses the issue of behavioural aspects of individual investors' decisions on the capital market. Based on the analysis of the findings of the 2011 and 2018 Whole-Poland Survey of Investors, the author fulfils the research aims formulated earlier: (1) to present changes in individual investors' investment preferences on the Stock Exchange in Warsaw in 2011 and 2018; (2) to conduct an analysis of the survey of individual investors in the context of selected cognitive distortions indicated by the theory of behavioural finance; (3) to determine main regularities concerning individual investors' preferences on the Polish capital market with regard to risk, investment period and trust in their own investment skills. It made it possible to formulate the following conclusions: 1. Most individual investors take investment decisions based on their own analysis or their own intuition. 2. The application of the strategy of average purchase price of a financial instrument can depend on whether it concerns the loss or profit related situation. 3. The size of private investors' capital can determine both the investment horizon and the level of loss accepted. (original abstract)

Słowa kluczowe

PL

Finanse behawioralne; Decyzje inwestycyjne; Inwestor indywidualny; Rynek kapitałowy

EN

Behavioural finance; Investment decisions; Individual investors; Capital market

• Czasopismo: Myśl Ekonomiczna i Polityczna
• Rocznik: 2019
• Numer: nr 4 (67)
• Strony: 17--44

Twórcy

autor

Krzysztof Nowak

• Uniwersytet Rzeszowski

Bibliografia

• Borkowski K., Finanse behawioralne. Modele, Difin S.A., Warszawa 2014.
• Brzezicka J., Wiśniewski R., Homo Oeconomicus and Behavioral Finance, "Contemporary Economics" 2014, t. 8, nr 4.
• Cabak A., Badanie nadmiernej pewności siebie oraz preferencji ryzyka wśród profesjonalnych i nieprofesjonalnych uczestników rynku wraz z próbą wskazania powiązań badanych fenomenów, "Psychologia Ekonomiczna" 2013, nr 4.
• Czerwonka M., Gorlewski B., Finanse behawioralne, Oficyna Wydawnicza SGH, Warszawa 2012.
• Czupryna M., Kubińska E., Markiewicz Ł., Can Conjugate Prior Probability Explain the Illusion of Control?, "Decyzje" 2018, czerwiec, nr 29.
• Daniel K., Hirschleifer D., Overconfident Investors, Predictible Returns, and Excessive Trading, "Journal of Economic Perspectives" 2015, Vol. 29, No. 4.
• Fuksiewicz M., Nieracjonalne zachowania inwestorów na rynkach kapitałowych w ujęciu teoretycznym, "Przedsiębiorstwo i Region" 2018, nr 10.
• Hagin R.L., Investment Management. Portfolio Diversification, Risk and Timing-Fact and Fiction, John Wiley & Sons, Inc., New Jersey 2004.
• Kahneman D., Tversky A., Prospect Theory: an Analysis of Decision Under Risk, "Econometrica" 1979, Vol. 47, No. 2.
• Kubińska E., Czupryna M., Markiewicz Ł., The Illusion of Control and Information Overload Within Bayesian Updating Framework, "Psychologia Ekonomiczna" 2017, nr 12.
• Kubińska E., Czupryna M., Markiewicz Ł., Czekaj J., Technical Analysis as a Rational Tool of Decision Making for Professional Traders, "Emerging Markets Finance and Trade" 2016, 52.
• Markiewicz Ł., Weber E.U., DOSPERT'S Gambling Risk-Taking Propensity Scale Predicts Excessive Stock Trading, "The Journal of Behavioral Finance" 2013, Vol. 14.
• Mikołajek-Gocejna M., Heuristic. Psychological Aspects of Decision-Making on Capital Market, "Zeszyty Naukowe Uniwersytetu Szczecińskiego. Finanse, Rynki Finansowe, Ubezpieczenia" 2017 (89), nr 5, cz. 2.
• Norfinger J.R., Psychologia inwestowania, wyd. 4, Helion, Gliwice 2011.
• Opolski K., Potocki T., Świst T., Teorie inwestycyjne w zarządzaniu bogactwem na przykładzie instytucji Wealth Management, "Bank i Kredyt" 2010, nr 41(5).
• Pring M.J., Psychologia inwestowania, wyd. 2, Oficyna Ekonomiczna, Kraków 2006.
• Shefrin H., Statman M., The Dispostion to Sell Winners Too Early and Ride Losers Too Long: Theory and Evidence, "The Journal of Finance" 1985, Vol. XL, No. 3.
• Statman M., Fisher K.L., Anginer D., Affect in a Behavioral Asset-Pricing Model, "Financial Analysts Journal" 2008, Vol. 64, No. 2.
• Stowarzyszenie Inwestorów Indywidualnych, Ogólnopolskie Badanie Inwestorów - OBI 2011, 2011, dostęp 23.07.2019.
• Stowarzyszenie Inwestorów Indywidualnych, Ogólnopolskie Badanie Inwestorów - OBI 2018, 2018, dostęp 29.04.2019.
• Thaler R.H., Towards a positive theory of consumer choice, "Journal of Economic Behavior and Organization" 1980, No. 1.
• Udział inwestorów w obrotach giełdowych - dane zagregowane 2004-2018, GPW w Warszawie, https://www.gpw.pl/analizy, dostęp 7.08.2019.
• Zielińska E., Ostrowska E., Uwarunkowania behawioralne decyzji inwestycyjnych, "Zarządzanie i Finanse" 2013, R. 11, nr 2, cz. 4.
• Żurawik B., Irracjonalność zachowań inwestorów giełdowych, "Zarządzanie i Finanse" 2012, R. 10, nr 2, cz. 2.

Identyfikatory

DOI

10.26399/meip.4(67).2019.37/k.nowak