Uwłaszczone politycznie społeczeństwa i wiarygodne rządy

• Autorzy: Ewa Nalewajko

Warianty tytułu

Politically Enfranchised Societies and Reliable Governments

• Języki publikacji: PL

Abstrakty

Celem artykułu jest zaprezentowanie myśli Pierre'a Rosanvallona. Swoje głębokie diagnozy stanu współczesnej demokracji opiera na gruntownej analizie historycznie ujmowanych tendencji rozwojowych. Podejście to pozwala mu objaśniać nowatorsko nie tylko stan, w jakim znalazła się demokracja liberalna, ale też perspektywy zmian. W artykule wykazano, że jego koncepcje nie tylko nie są hermetyczne, ale też dają się doskonale wpisać w główny nurt współczesnych debat na temat kryzysu modelu przedstawicielskiego i mogą je istotnie wzbogacić. Szczególnie zaakcentowano w artykule obszar rozważań nad zjawiskiem osłabiania siły reprezentacji i legitymizacji partii politycznych, gdyż skupia się tu jak w soczewce podejście badacza do natury przemian politycznych. Ukazanie bogactwa myśli autora wymagało odwołania do kilku jego prac. W każdej z nich przekonująco wykazał, że jakaś odmiana nowego autorytaryzmu nie jest jedyną ani nawet najbardziej prawdopodobną perspektywą zmiany systemu. Równie możliwe jest, że wyłoni się z nich nowa forma demokracji - bardziej otwartej i uspołecznionej. Artykuł kończą pytania o warunki brzegowe, szanse i bariery realizacji takiego scenariusza, a także wskazanie najbardziej widocznych ograniczeń modelu. (abstrakt oryginalny)

EN

The article aims to present Pierre Rosanvallon's thought. His accurate diagnoses of the state of contemporary democracy are based on thorough analyses of historical development tendencies. This approach enables him to explain in a new way not only the state in which liberal democracy is but also prospects for change. The article shows that his ideas are not only hermetic but can perfectly fit the contemporary mainstream debate about the crisis of the representation model and can enrich it to a large extent. The article especially emphasises the area of deliberations on the phenomenon of weakening the strength of political parties' representation and legitimacy because this is where a researcher's approach to the nature of political changes is focused like in a lens. The presentation of the richness of the author's thought required making reference to a few of his works. In each of them, he convincingly shows that a type of new authoritarianism is not the only or even the most probable prospect for the change of the system. It is equally possible that a new, more open and social, form of democracy will emerge from them. The article finishes with questions about boundary conditions, opportunities and barriers to the implementation of such a scenario, and indication of the most visible limitations of the model. (original abstract)

Słowa kluczowe

PL

Demokracja; Partie polityczne; Władza; Autorytaryzm

EN

Democracy; Political parties; Power; Authoritarianism

• Czasopismo: Myśl Ekonomiczna i Polityczna
• Rocznik: 2019
• Numer: nr 4 (67)
• Strony: 132--151

Twórcy

autor

Ewa Nalewajko

• Instytut Studiów Politycznych Polskiej Akademii Nauk

Bibliografia

• Antoszewski A., Współczesne teorie demokracji, Wydawnictwo Sejmowe, Warszawa 2016.
• European Governance. A White paper, COM (2001) 428 final, Dz.Urz. WE, C 287 z 12.10.2001.
• Gagatek W., Walecka K. (red.), Oblicza demokracji. Partie i systemy partyjne w ujęciu Petera Maira, Centrum Europejskie UW, Warszawa-Kraków 2016.
• Held D., Modele demokracji, Wydawnictwo Uniwersytetu Jagiellońskiego, Kraków 2010.
• Hirschman A.O., Lojalność, krytyka, rozstanie, Znak, Kraków-Warszawa 1970.
• Katz R.S., Mair P., Changing Models of Party Organization and Party Democracy. The Emergence of the Cartel Party, "Party Politics" 1995, No. 1.
• Katz R.S., Mair P., Partia kartelowa: nowe spojrzenie, [w:] W. Gagatek, K. Walecka (red.), Oblicza demokracji. Partie i systemy partyjne w ujęciu Petera Maira, Centrum Europejskie UW, Warszawa-Kraków 2016.
• Krastew I., Demokracja: przepraszamy za usterki, Wydawnictwo Krytyki Politycznej, Warszawa 2015.
• Lilla M., Koniec liberalizmu, jaki znamy. Requiem dla polityki tożsamości, Kultura Liberalna, Warszawa 2018.
• Mair P., Rząd reprezentatywny versus rząd odpowiedzialny, [w:] W. Gagatek, K. Walecka (red.), Oblicza demokracji. Partie i systemy partyjne w ujęciu Petera Maira, Centrum Europejskie UW, Warszawa-Kraków 2016.
• Marczewski P., Partie polityczne a jakość polskiej demokracji, Fundacja im. Stefana Batorego, Warszawa 2017.
• Pakulski J., Körösényi A., Toward Leader Democracy, Anthem Press, London-New Yok-Delhi 2012.
• Rosanvallon P., Dobre rządy, Dialog, Warszawa 2018.
• Rosanvallon P., Kontrdemokracja. Polityka w dobie nieufności, Wydawnictwo Naukowe Dolnośląskiej Szkoły Wyższej, Wrocław 2011.
• Rosanvallon P., Parlament niewidocznych, Wydawnictwo UMCS, Lublin 2016.
• Rydlewski G., Coś więcej niż spór o model rządzenia, Dom Wydawniczy Elipsa, Warszawa 2017.

Identyfikatory

DOI

10.26399/meip.4(67).2019.41/e.nalewajko