Turystyka w czasach przesytu : Slow Travel jako alternatywa

• Autorzy: Marta Sukiennik

Warianty tytułu

Tourism in the Age of Excess : Slow Travel as an Alternative

• Języki publikacji: PL

Abstrakty

Artykuł jest analizą zmian, jakie zachodzą w turystyce z perspektywy kulturoznawczej. Punktem wyjścia do rozważań jest podróżowanie przed pojawieniem się zjawiska "turystyki" i moment, w którym relatywnie bezinteresowna gościnność mieszkańców danych miejsc względem zainteresowanych innością wędrowców stała się towarem, a podróże na masową skalę - spektaklem turystycznym. Głównym celem tekstu nie jest jednak samo zwrócenie uwagi na krytykowaną już wielokrotnie specyfikę masowej turystyki, lecz raczej na to, jak sposoby podróżowania zmieniają się we współczesnym "świecie przesytu"; jak przemieszczanie się do "więzień all incusive" i poddawanie się "słodkiej tyranii klimatyzacji", coraz częściej skłaniają do refleksji i poszukiwania alternatyw; jak turystyka ekstremalna, nastawiona na silne bodźce i wrażenia, stopniowo ustępuje miejsca powolnej uważności i poszukiwaniu autentyczności doznań. Tekst przedstawia antykonsumpcjonistyczne trendy: począwszy od backpackingu, poprzez soft tourism i miasteczka Slow, formy collaborative consumption w turystyce (couchsurfing, house swapping, carpooling, EatWith...), nowe sposoby zwiedzania (free walking tours, poverty walks, urban explorers) czy w końcu altruistyczny Social Travelling. Autorka przedstawia Manifest Slow Tavel - ruchu istniejącego dotychczas jedynie jako niesformalizowana idea, ale coraz częściej dostrzegalna w potrzebach i zachowaniach turystów. Artykuł nie jest jednoznaczną gloryfikacją poszczególnych zjawisk, autorka ryzykuje jednak - optymistycznym wśród skrajnie pesymistycznych teorii zglobalizowanego świata - twierdzeniem, iż samo zaistnienie opisywanych zjawisk świadczy o pewnej refleksyjności człowieka, zmęczonego nadmiarem, znudzonego sztucznie kreowanymi doznaniami i poszukującego alternatywy w świecie przesytu. (abstrakt oryginalny)

EN

This article attempts to analyse the ongoing transformations in tourism from the perspective of cultural studies. The starting point for the contemplations is the travel preceding the appearance of the "tourism" phenomenon and the moment in which the relatively selfless hospitality of the inhabitants of the given locations towards the travellers interested in something different became a commodity, and the mass scale travel grew to a tourism spectacle. However, the main objective of the text is not just to turn attention to the specifics of mass tourism, which have already been criticised numerous times, but rather to the ways in which the travelling methods are changing in the today's "world of excess"; how travelling to "all-inclusive prisons" and succumbing to the "sweet tyranny of air-conditioning" encourage reflection and seeking alternatives increasingly often; how extreme tourism oriented towards strong sensations and experiences gradually yields to slow carefulness and the search for the authenticity of experiences. The text presents anti-consumption trends: from backpacking, through soft tourism and Slow towns, forms of collaborative consumption in tourism (couchsurfing, house swapping, carpooling, EatWith...), new touring methods (free walking tours, poverty walks, urban explorers), to the altruist Social Travelling. The author presents the Manifest of Slow Travel - a movement existing only as an unofficial idea, but becoming more visible in the needs and behaviours of the tourists. The article is not a unequivocal glorification of individual phenomena; however, the author risks the statement - an optimistic one among the extremely pessimistic globalised world theories - that the occurrence of the discussed phenomena in itself is evidence of a certain reflectivity of man, who is tired of overload, bored with the artificially created experiences, and seeks an alternative in the world of excess. (original abstract)

Słowa kluczowe

PL

Turystyka; Promocja turystyki; Turystyka zrównoważona

EN

Tourism; Promotion of tourism; Sustainable tourism

• Czasopismo: Turystyka Kulturowa
• Rocznik: 2014
• Numer: nr 3
• Strony: 21--38

Twórcy

autor

Marta Sukiennik

• Uniwersytet Jagielloński w Krakowie

Bibliografia

• Baudrillard J., 2005, Symulakry i symulacja, Wyd. Sic!, Warszawa
• Edensor T., 2001, Performing tourism, staging tourism, dostęp: http://www.nyu.edu/classes/bkg/tourist/a019896.pdf [6.12.2013]
• Endersor T, 1998, Tourists at the Taj: Performance and Meaning at a Symbolic Site, dostęp: http://books.google.pl/books/about/Tourists_at_the_Taj.html?id=YjLxR2H-YCYC&redir_esc=y [6.12.2013]
• Goffman E., 2000, Człowiek w teatrze życia codziennego, Wydawnictwo KR, Warszawa
• Gardner N., 2009, A manifesto for slow travel, dostęp: http://www.hiddeneurope.co.uk/a-manifesto-for-slow-travel [6.12.2013]
• Glinka B., Kostera M., 2012, Nowe kierunki w organizacji i zarządzaniu, Wolters Kluwer, Warszawa
• Honoré C., 2004, Pochwała powolności, Wyd. Drzewo Babel, Warszawa
• Krippendorf J., 1982, Towards New Tourism Policies: Importance of Environmental and Socio-Cultural Factors, [w:] Tourism Management Nr 3
• Kulczyk S., 2013, 3 S - piekło czy raj masowej turystyki?, dostęp: http://post-turysta.pl/artykul/pieklo-czy-raj [6.12.2013]
• Kurek W., 2007, Turystyka, Wyd. Naukowe PWN, Warszawa
• Leszczyński A., 2013, Etyka podróżnika: Pułapki plecaka, [w:] National Geographic, "Traveller", nr 1(56)/2013
• MacCannell D., 2005, Turysta. Nowa teoria klasy próżniaczej, Wydawnictwo Muza, Warszawa
• Madison D., 2005, Przedmowa [w:] Petrini C., Watson B. (red.) Slow Food. Produkty regionalne robią karierę, Wyd. ABA , Warszawa
• Maeterlinck M., 1929, Życie przestrzeni, Wydawnictwo Polskie, Poznań
• Nowaczyk A., 2013, Wolunturystyka - ile jest pomocy w turystycznej przygodzie?, dostęp: http://post-turysta.pl/artykul/Wolunturystyka [6.12.2013]
• Paquot T., 2001, Turistas o Viajeros. La dulce tiranía del aire acondicionado [w:] Le Monde Diplomatique (wersja hiszpańska), lipiec 2001
• Petrini C., Watson B. (red.) Slow Food. Produkty regionalne robią karierę, Wyd. ABA , Warszawa
• Pisarek A., 2013, Wybrane wzory gościnności wobec wzorów praktyk turystycznych powstałych wokół zjawiska couchsurfingu, dostęp: http://turystykakulturowa.org/pdf/2013_03_01.pdf [6.12.2013]
• Pokojska W., 2013, Zapomniane dziedzictwo, czyli urban exploring, rękopis
• Ritzer G., 1997, Makdonaldyzacja społeczeństwa, Wydawnictwo Muza, Warszawa
• Szymborska W., 2009, wiersz Nieczytanie [w:] Tutaj/ Aquí (wersja dwujęzyczna), Madrid, Bartleby Editores
• Carpooling, dostęp: m.in. http://www.blablacar.pl, http://www.carpooling.com/ [6.12.2013]
• Cittaslow International Network, dostęp: http://www.cittaslow.org/index.php?method=network&action=country&id=2 [6.12.2013]
• Couchsurfing, dostep: https://www.couchsurfing.org [6.12.2013]
• Crazy Guides, http://www.crazyguides.com/ [6.12.2013]
• Crazy guides - Kraków Nieznany, dostęp: http://www.crazyguides.com/pl/krakow_nieznany.html [16.12.2013].
• Dookoła, dostęp: http://www.dookola.org/ [03.12.2013]
• Eat With, dostęp: http://www.eatwith.com/ [03.12.2013]
• Forbidden Places, dostęp: http://www.forbidden-places.net/why.php