Analiza krytyczna pojęcia samoistności

• Autorzy: Janusz Sytnik-Czetweryński

Warianty tytułu

Critical Analysis of Autonomy

• Języki publikacji: PL

Abstrakty

Dwie są naczelne koncepcje rzeczywistości, pierwsza: materialistyczna i druga spirytualistyczna. Obie koncepcje mają własny porządek praw i różną strukturę pojęciową. Spór, który między nimi się toczy spór o naturę świata, przybiera coraz to nowe formy. Odwołuje się do niego zarówno Arystotelesa koncepcja formy i materii, problem psychofizyczny (z jego naczelnym pytaniem o związek duszy i ciała), problem wolności, problem ogół jednostka, pojawiający się głównie w koncepcjach społecznych i wreszcie problem samoistności. Koncepcja materialistyczna widzi bo- wiem cel stworzenia świata raczej w nim samym, koncepcja spirytualistyczna odwrotnie, odwołuje się do bytu koniecznego odpowiedzialnego za stworzenie lub chociaż wzruszenie świata do działania. Większość analiz krytycznych odwołuje się do więc do skutków. Tymczasem jak się zdaje równie ciekawą interpretację sporu materializmu i spirytualizmu znajdziemy poprzez analizę przyczyn. To właśnie stanowi główny problem rozważany w niniejszej pracy.(abstrakt oryginalny)

EN

There are two main conceptions of the reality, first: the materialistic, second - spiritualistic. These conceptions have totally different rights and various structure of notions. The dispute between them applies to the nature of the world. This dispute has various forms. To this dispute applies for example the Aristotle conception of form and matter. Also we can say here about body-mind problem (with his main question about relationships between soul and body), about the problem of the freedom, problem the One - the individual person, which is among others in social conceptions and about the problem of selfbeing. For the materialistic conception the most important is the aim of the creation of the world, which is - as says the materialistic conception - in this world. The spiritualistic conception claims that the necessary being is responsible for the creation or the first impuls of the world. In this case the majority of critical analyses speaks only about results. Meanwhile - as it seems to me - in the analysis of causes we will find equally interesting interpretation. This is the main problem of this work. (original abstract)

Słowa kluczowe

PL

Ontologia

EN

Ontology

• Czasopismo: Studia i Materiały Polskiego Stowarzyszenia Zarządzania Wiedzą
• Rocznik: 2010
• Tom: 37
• Strony: 332--342

Twórcy

autor

Janusz Sytnik-Czetweryński

• Uniwersytet Humanistyczno-Przyrodniczy Jana Kochanowskiego w Kielcach

Bibliografia

• [1] Z. Augustynek Czasoprzestrzeń - eseje filozoficzne, Warszawa 1997.
• [2] R. Descartes Medytacje o pierwszej filozofii wraz z zarzutami m ów i odpowiedziami autora oraz Rozmowa z Burmanem, tłum. M. i K. Ajdukiewiczowie (Medytacje), S. Swieżawski (Zarzuty), I. ąmbska (Rozmowa z Burmanem), Warszawa 1958.
• [3] R. Descartes Oeuvres et letters, oprac. A. Bridoux, Paris 1937.
• [4] R. Descartes Rozprawa o metodzie, tłum. W. Wojciechowska, Warszawa 1970.
• [5] M. Hempoliński Ontologia. Antologia tekstów, Wrocław 1994.
• [6] B. Russell A Critical Exposition of the Philosophy of Leibniz, Cambridge 1900.
• [7] B. Spinoza Pewniki i twierdzenia, wybór Z. Podgórzec, tłum. I. Myślicki i L. Staff, Białystok 1993.
• [8] B. Spinoza Traktaty, tłum. I. Halpern-Myślicki, K ty 2000.
• [9] J. Sytnik-Czetwerty ski The Philosophical Foundations of the Kinematic Atomism, w: Forum Philosophicum, Kraków 2007, s. 54.
• [10] A. N. Whitehead Process and reality, corrected edition, ed. By D. R. Griffin and D. W. Sherburne, New York 1985.
• [11] A. N. Whitehead The concept of nature: Tarner lectures delivered in Trinity CollegeCambridge 1919.
• [12] A.K. Wróblewski Elementy historii nauki i rozwoju fizyki, Warszawa 2009.
• [13] A. Ayer, A Priori Knowledge, Oxford 1987.
• [14] J.D. Barrow, Teorie wszystkiego, tłum. J. Czerniawski i T. Placek, Kraków 11995.
• [15] S. Berryman, The mechanical hypothesis in ancient Greek natural philosophy, Cambridge 2009.
• [16] C. Birch, Science and soul, Philadelphia 2008.
• [17] H. Bredekamp, Die Fenster der Monade: Gottfried Wilhelm Leibniz' Theater der Natur und Kunst, Berlin 2004.
• [18] A.W. Brian, The nature of technology: what it is and how it evolves, New York 2009.
• [19] G. Cantor, Michael Faraday. Sandemanian and scientist: a study of science and religion in the nineteenth century, Londyn 1991.
• [20] C. Condren (ed.), G. Naddaf, The Greek concept of nature, New York 2005.
• [21] W.L. Craig, The cosmological argument from Plato to Leibniz, New York 1980.
• [22] Z. Ćuljak, Hypothesen und Phänomene, Würzburg 1998.
• [23] G.J. DeWeese, God and the nature of time, Hampshire 2004.
• [24] G.D. Falk, The science of the soul: on consciousness and the structure of reality, Nevada 2004.
• [25] L. Fraioli, Materia, tłum. Janusz Fekecz, Warszawa 2000.
• [26] J. Gleick, Chaos. Narodziny nowej nauki, Pozna 1996.
• [27] J. Gribbin, Encyklopedia fizyki kwantowej, Warszawa 1998.
• [28] M. Houellebecq, Czstki elementarne, tłum. A. Daniłowicz-Grudzińska, Warszawa 2003.
• [29] D. Hyder, The determinate world : Kant and Helmholtz on the physical meaning of geometry, Berlin 2009.
• [30] R.S. Ingarden, Fizyka i fizycy. Studia i szkice z historii i filozofii fizyki, Toru 1994.
• [31] R.W. Ingarden, Spór o istnienie świata, tłum. D. Gierulanka, Warszawa 1987.
• [32] J. Lipiec, Ontologia wiata realnego, Warszawa 1979.
• [33] P. Loptson, Theories of human nature, New York 2006.
• [34]A. Łukasik, Filozofia atomizmu. Atomistyczny model świata w filozofii przyrody, fizyce klasycznej i współczesnej a problem elementarności, Lublin 2000.
• [35] P. Machamer, J.E. McGuire, Descartes's changing mind, Princeton 2009.
• [36] S. Mumford, Laws in nature, London 2004.
• [37] P. Phemister, Leibniz and the natural world: activity, passivity, and corporeal substances in Leibniz's philosophy, Dordrecht, 2005.
• [38] T. Placek, Is nature deterministic?: a branching perspective on EPR phenomena, Kraków 2000.
• [39] J. Polkinghorne, Rozum i rzeczywisto : zwizki między nauk i teologi, tłum. P. Tomaszek. Warszawa 1995.
• [40] A. Radosz, Czstki i pola, Wrocław 1995.
• [41]N. Rescher, Hypothetical reasoning, Amsterdam 1964.
• [42] B. Russell, Philosophical essays, London 2009.
• [43] J. Skirry, Descartes and the metaphysics of human nature, London 2005.
• [44] R.W. Stoeger, The Laws of nature, the range of human knowledge and divine action: 4th Coyne Lectures, Tarnów 1996.
• [45] W. Stróewski, Istnienie i sens, Kraków 1994.
• [46] M. Tempczyk, Ontologia świata przyrody, Kraków 2005.
• [47] R. Tubbs, What is a number? Mathematical concepts and their origins, Baltimore 2009.
• [48] H. Weyl, Mind and nature: selected writings on philosophy, mathematics, and physics, Princeton 2009.
• [49] M. Westphal, Transcendence and self-transcendence: on God and the soul, Bloomington 2004.
• [50] E.O. Wilson, Konsiliencja: jedno wiedzy, Pozna 2002.
• [51] J. Wole ski, Essays in the history of logic and logical philosophy, Kraków 1999.