Formy popularyzacji fortecznego dziedzictwa kulturowego. Studium przypadku imprezy Weekend Forteczny w Poznaniu - sylwetka uczestnika

• Autorzy: Przemysław Maćkowiak , Magdalena Maćkowiak , Sylwia Graja-Zwolińska , Anna Jęczmyk , Aleksandra Spychała , Jarosław Uglis

Warianty tytułu

The Forms of Fortress Cultural Heritage Popularization. Case Study of Fortress Weekend in Poznań - Profile of Participant

• Języki publikacji: PL

Abstrakty

Polska w literaturze przedmiotu określana jest często mianem "europejskiego skansenu fortecznego". Na terenie naszego kraju istnieją m.in. obiekty będące efektem myśli dziewiętnastowiecznej szkoły rosyjskiej, austriackiej i nowopruskiej. Stanowią one przedmiot zainteresowania zarówno pasjonatów jak i naukowców. W efekcie coraz intensywniej rozwija się turystyka forteczna. Należy jednak podkreślić, że w Polsce przygotowanie obiektów fortecznych do pełnienia funkcji turystycznej jest zróżnicowane w poszczególnych miejscach, zarówno pod względem poziomu jak i charakteru. Jednym z miast, w którym obiekty forteczne stanowią niewątpliwy walor turystyczny jest Poznań. Jak wynika z raportu z badań przeprowadzonych na zlecenie Poznańskiej Lokalnej Organizacji Turystycznej możliwość zwiedzenia fortów podczas organizowanego od kilku lat Weekendu Fortecznego, jest co roku jedną z największych atrakcji o charakterze muzealnym, udostępnionych w ramach akcji Poznań za pół ceny. Celem badania było określenie profilu uczestnika wspomnianej imprezy, który w założeniu autorów jest również na co dzień zainteresowany uprawianiem turystyki fortecznej. Zwrócono uwagę m.in. na wiek, płeć i wykształcenie respondentów Prezentowane w niniejszej pracy rozważania i wyniki badań wypełniają lukę w literaturze przedmiotu. (abstrakt oryginalny)

EN

Poland is often referred as a "european fortress museum" in literature. In our country there are some objects beeng the result of the nineteenth-century's thought of Russian, Austrian and Newprussian school. They are the subject of interest of both the passionates and researches. As a result, fortress tourism has been growing increasingly. It should be noted, that preparing fortress facilities to tourism function is different in each place in Poland, both in terms of the level and nature. Poznań is one of the cities where the fortresses are a definite tourist advantage. According to the report from researches conducted by the Poznań Local Tourist Organisation, every year the possibility to visit the fort during Fortress Weekend is one of the highlights atractions of a museum nature, available as a part of Poznan at half price. The aim of the study was to determine the profile of the fortress tourist. Age, gender and education level of the respondents were taken into account. Considerations and test results presented in this paper fill a gap in the literature of this subject. (original abstract)

Słowa kluczowe

PL

Dziedzictwo kulturowe; Studium przypadku; Zabytki; Infrastruktura obronna; Historia; Budowla historyczna

EN

Cultural heritage; Case study; Monuments; Defense infrastructure; History; Historical building

• Czasopismo: Turystyka Kulturowa
• Rocznik: 2013
• Numer: nr 2
• Strony: 5--32

Twórcy

autor

Przemysław Maćkowiak

• Instytut Sztuki PAN w Warszawie

autor

Magdalena Maćkowiak

• Uniwersytet Przyrodniczy w Poznaniu

autor

Sylwia Graja-Zwolińska

• Uniwersytet Przyrodniczy w Poznaniu

autor

Anna Jęczmyk

• Uniwersytet Przyrodniczy w Poznaniu

autor

Aleksandra Spychała

• Uniwersytet Przyrodniczy w Poznaniu

autor

Jarosław Uglis

• Uniwersytet Przyrodniczy w Poznaniu

Bibliografia

• Alexandrowicz A.W., 1924, Rozwój historyczny fortyfikacji w zarysie, Nakładem Oficerskiej Szkoły Artylerii - czcionkami Pomorskiej Drukarni Rolniczej S.A., Toruń.
• Biesiadka J., Gawlak A., Kucharski S., Wojciechowski M., 2006, Twierdza Poznań. O fortyfikacjach Poznania w XIX i XX wieku, Wydawnictwo Rawelin, Poznań.
• Biesiekierski K, Kleczke K., Rewieński M., 1929, Fortyfikacja polowa, Wojskowy Instytut Naukowo-Wydawniczy, Warszawa.
• Bochenek H.R., 2003, Twierdza Modlin, seria: Twierdze i Zamki w Polsce, Dom Wydawniczy Bellona, Warszawa.
• Bogacki M., 2008, Wizualne sposoby upowszechniania wiedzy o przeszłości na przykładzie obchodów związanych w Powstaniem Wielkopolskim, [w:] J. Karwat (red.), Powstanie Wielkopolskie 1918-1919, Wydawnictwo eMPi², Poznań. s. 167-181.
• Bogdanowski J., Holcer Z., Kornecki M., Swaryczewsk A., 1988, Mały słownik terminologiczny dawnej architektury obronnej w Polsce, Politechnika Krakowska, Kraków (przedruk wydania w 1974 roku przez Polską Akademię Nauk - Oddział w Krakowie).
• Bogdanowski J., 1996, Architektura obronna w krajobrazie Polski. Od Biskupina do Westerplatte, PWN, Warszawa-Kraków.
• Bosiacki S., Śniadek J., Hołderna-Mielcarek B., Majchrzak K., 2011, Rozwój rynku turystycznego Poznania w latach 2000-2030, AWF Poznań, Poznań.
• Buchanan B.J., 2006, Gunpowder, Explosives and the State. A Technological History, Aldershot, Farnham.
• Burk K., 1995, Handbuch zur Geschichte der Festungen des historischen deutschen Ostens, Biblio Verlag, Osnabrück.
• Ciepliński A., Woźniak R., 1994, Encyklopedia współczesnej broni palnej (od połowy XIX wieku), WiS, Warszawa.
• Chase K., 2003, Firearms. A Global History to 1700, Cambridge University Press, Cambridge.
• Chorzępa J., 2007, Fortyfikacje. Przewodnik po Polsce, Carta Blanca, Warszawa.
• Finn M., Elliott-White M., Walton M., 2000, Tourism & Leisure Research Methods. Data collection, analysis and interpretation, Pearson Education, Harlow.
• Franczak J., Grabowski W., Nowiński P., Żebrowski M., 2010, Twierdza Grudziądz, Wydawnictwo Kalamarski, Grudziądz.
• Frobenius H., 1906, Geschichte des preußischen Ingenieur- und Pionier-Korps von der Mitte des 19. Jahrhunderts bis zum Jahre 1886, T.
• Gogan, W., 2012, Giżycko - Perła Mazur. Krótka ilustrowana historia miasta, Centrum Kultury Prus Wschodnich, Ellingen.
• Idzikowski T., 2005, Twierdza Przemyśl. Miniprzewodnik, Urząd Miejski w Przemyślu. Wydział Kultury Promocji i Współpracy, Przemyśl.
• Jakowlew W.W., Szmakow N.I., 1936, Fortyfikacja stała przed i w czasie I wojny światowej, seria: Klasyka Architectura Militaris, Forteca, Przasnysz (reprint wydany w 2004).
• Jakowlew W.W., 2000, Istorija krepostejj, AST, Moskwa.
• Jędrysiak T., Mikos von Rohrscheidt A., 2011, Militarna turystyka kulturowa, Polskie Wydawnictwo Ekonomiczne, Warszawa.
• Kamler M. (red.), 2001, Wojsko, wojna, broń. Leksykon tematyczny, PWN, Warszawa.
• Krajowe Seminarium Naukowe Twierdza Nysa. Program rozwoju kulturalno-turystycznego w Euroregionie Pradziad, 2000, seria: Fortyfikacja", t. 1, Warszawa.
• Królikowski L., 2002, Twierdza Warszawa, seria: Twierdze i Zamki w Polsce, Dom Wydawniczy Bellona, Warszawa.
• Kleczke K., Wyszyński W., 1937, Fortyfikacja stała, Napoleon V, Oświęcim (reprint wydany w 2012).
• Krahel S., 2003, Twierdza Boyen (Giżycko) - fortyfikacja jako atrakcja turystyczna, Prace i Studia Geograficzne, t. 32, Warszawa, s. 99-115.
• Lijewski T., Mikułowski B, Wyrzykowski J., 1998, Geografia turystyki Polski, PWE, Warszawa.
• Łukasik H., Turowicz A., 2001-2009, Twierdza Kraków. Znana i nieznana, cz. 1-4, Arkadiusz Wingert, Kraków.
• Maćkowiak M., Maćkowiak P., 2011, Koncepcja wykorzystania XIX i XX-wiecznych fortyfikacji jako elementu produktu turystycznego Poznania, [w:] Z. Młynarczyk (red.), Uwarunkowania i plany rozwoju turystyki, t. VIII, Z. Młynarczyk, A. Zajadacz, D. Matuszewska (red.), Gospodarka turystyczna, produkt turystyczny, zagospodarowanie turystyczne, Bogucki Wydawnictwo Naukowe, Poznań, s. 127-142.
• Maćkowiak P., 2007a, Twierdza w Modlinie (1806-1915), "Zabytki Heritage", nr 5 (20), s. 40-47.
• Maćkowiak P., 2007b, Twierdza zaporowa w Osowcu, "Zabytki Heritage", nr 3 (18), s. 42-53.
• Maćkowiak P., 2008a, Hasła oraz aneksy dotyczące fortyfikacji oraz zespołów koszarowych, [w:] J. Pazder (red.), Atlas architektury Poznania, Wydawnictwo Miejskie, Poznań.
• Maćkowiak P., 2008b, Twierdza Wisłoujście. Architektura i jej ochrona, "Spotkania z Zabytkami", nr 1, Warszawa, s. 4-8.
• Maćkowiak P., 2009, Forteczna działalność Sekcji Historycznej Towarzystwa Miłośników Miasta Lubonia jako forma integracji społeczności lokalnej, [w:] M.K. Leniartek (red.), Terra incognita w turystyce, Wydawnictwo Wyższej Szkoły Zarządzania, Wrocław, s. 283-302.
• Maćkowiak P., 2012, Twierdza poligonalna, seria: Poznaj Poznań, Wydawnictwo Święty Wojciech, Poznań.
• Markowski A. (red.), 2012, Wielki słownik poprawnej polszczyzny, PWN, Warszawa.
• Mehl H., 2003, Feld-, Festungs- und Belagerungsartillerie. Heeresgeschütze aus 500 Jahren, Bd. 1, 1450 bis 1910, Verlag E. S. Mittler & Sohn, Hamburg-Berlin-Bonn.
• Mikos von Rohrscheidt A., 2008, Turystyka kulturowa. Fenomen, potencjał, perspektywy, GWSHM Milenium, Gniezno.
• Mikos von Rohrscheidt A., 2011, Poznań: Atuty i słabości oraz dylematy i szanse miasta jako ośrodka turystyki kulturowej, [w:] A.M. v. Rohrscheidt (red.), Obcy w Poznaniu. Historyczna metropolia jako ośrodek turystyki kulturowej, Kultour.pl i Proskenia, Poznań-Kraków, s. 424-455.
• Mörz de Paula K., 2000, Der Österreichisch-Ungarische Befestigungsbau 1820-1914, Verlagsbuchhandlung Stöhr, Wien.
• Narębski, L., 1997, Fort IV Stefana Żółkiewskiego (Fort II - Yorck) w Toruniu, Regionalny Ośrodek Studiów i Ochrony Środowiska Kulturowego, Toruń.
• Neumann H., 2004, Festungsbau Kunst und Technik, Deutsche Wehrbauarchitektur vom XV. bis XX. Jahrhundert, AREA, Bonn.
• Podruczny G., Przerwa T., 2010, Twierdza Srebrna Góra, Bellona, Warszawa.
• Polska niezwykła. Kresy, 2007, Demart, Warszawa.
• Polska niezwykła. Mazowsze, 2007, Demart, Warszawa.
• Richards G., 2007, ATLAS Cultural Tourism Survey. Summary Report 2007, [www.tram-research.com/atlas/, dostęp 15.12.2012].
• Richards G., 2010, The Traditional Quantitative Approach. Surveying Cultural Tourists: Lessons from the ATLAS Cultural Tourism Research Project, [w:] G. Richards, W. Munsters (red.), Cultural Tourism Research Methods, CABI International, Walingford, s. 13-32.
• Steinitz von E., Brosch T., 1937, Fortyfikacje Austro-Węgier w czasach Conrada von Hotzendorf, seria: Klasyka Architectura Militaris, Forteca, Przasnysz (reprint wydany w 2007).
• Szmatuła P., Zmyślony P., 2013, Czy kultura sprzedaje turystykę? Znaczenie walorów kulturowych w promocji sprzedaży usług turystycznych w mieście na przykładzie akcji "Poznań za pół ceny!", "Turystyka Kulturowa" nr 1, s. 5-43.
• Szolginia W., 1991, Architektura i budownictwo, WN-T, Warszawa.
• Szreder M., 2004, Metody i techniki sondażowych badań opinii, PWN, Warszawa.
• Środulska-Wielgus J., Wielgus K, 2009, Terra Incognita Fortyficata [w:] M.K. Leniartek (red.), Terra incognita w turystyce, Wydawnictwo Wyższej Szkoły Zarządzania, Wrocław.
• Uglis J., Krysińska B., 2012, Próba zdefiniowania profilu agroturysty, [w:] Popyt turystyczny. Konsumpcja - Segmentacja - Rynki, "Zeszyty Naukowe Uniwersytetu Szczecińskiego", nr 699, Ekonomiczne Problemy Usług, nr 84, Uniwersytet Szczeciński, Szczecin, s. 155-166.
• Wilkaniec A., Chojnacka M., Krajobraz warowny - niewykorzystany walor turystyczny Poznania, [w:] Krajobrazy rekreacyjne - kształtowanie, wykorzystanie, transformacja, Państwowa Szkoła Wyższa im. Papieża Jana Pawła II w Białej Podlaskiej, Polska Asocjacja Ekologii Krajobrazu, Warszawa-Biała Podlaska, 2010, s. 379-386.
• Viollet le Duc E., 1875, Annals of a Fortress, Greenhill Books, London (reprint wydany w 2000).
• Zeliaś A., Pawełek B., Wanat S., 2002, Metody statystyczne. Zadania i sprawdziany, PWE, Warszawa.
• Zięba K., 2011, Poznaniacy w obronie fortyfikacji, "Architektura", nr 9, Warszawa, s. 32.
• http://poznan.gazeta.pl
• www.boyen.gizycko.pl
• www.fort.torun.pl
• www.gloswielkopolski.pl
• www.gloswielkopolski.pl
• www.krakow.pl
• www.mmpoznan.pl
• www.mmpoznan.pl
• www.muzeumniepodleglosci.poznan.pl
• www.poznan.pl
• www.radiomerkury.pl
• www.twierdzamodlin.pl
• www.youtube.com