Wybrane aspekty zmiany polityki energetycznej Szwecji

• Autorzy: Paweł Frączek

Warianty tytułu

Selected Aspects of Energy Policy Modification in Sweden

• Języki publikacji: PL

Abstrakty

W kolejnych latach w Polsce niezbędne będzie dokonanie szybkiej zmiany w sposobie funkcjonowania sektora energii, związanej z koniecznością wypełnienia zobowiązań międzynarodowych kraju, dotyczących ograniczenia emisji zanieczyszczeń atmosfery oraz dostosowania funkcjonowania przedsiębiorstw sektora energii do standardów wynikających z dyrektyw UE. Celem artykułu jest przedstawienie doświadczeń Szwecji, w której w ciągu minionych czterdziestu lat dokonano radykalnych zmian sposobu funkcjonowania sektora energii. Wiązały się one m.in. z głęboką zmianą struktury źródeł energii pierwotnej oraz liberalizacją sektora energii i pozwoliły na zwiększenie bezpieczeństwa energetycznego Szwecji, a także na prowadzenie zrównoważonej polityki energetycznej. Przedstawiono etapy zmian w polityce energetycznej Szwecji w XX wieku. Podkreślono, że zmiany zostały zapoczątkowane już w latach trzydziestych XX wieku i wiązały się z wykorzystaniem potencjału rzek w Szwecji. Wskazano, że impulsem do działań na rzecz dalszej modernizacji sektora energii był światowy kryzys naftowy i związany z nim gwałtowny wzrost poziomu cen ropy naftowej. Przedstawiono zmiany, jakie zaszły w II połowie XX wieku w bilansie energetycznym Szwecji. Szczególny nacisk położono na omówienie uwarunkowań upowszechnienia energetyki jądrowej oraz zwiększenia znaczenia odnawialnych źródeł energii. Przeanalizowano zmiany, jakie zaszły w polityce podatkowej, dotyczącej źródeł energii oraz wskazano, że konsekwentne stosowanie instrumentów podatkowych znacząco przyczynią się do ograniczenia znaczenia paliw konwencjonalnych w Szwecji. Zwrócono uwagę, że zmiany w polityce energetycznej wiązały się z poparciem społecznym dla stosowania rozwiązań, które przyczyniają się do ochrony środowiska przyrodniczego. Ponadto omówiono uwarunkowania liberalizacji sektora energii w Szwecji oraz wskazano, że uwolnienie tego sektora wpłynęło na poprawę bezpieczeństwa energetycznego tego kraju. (abstrakt oryginalny)

EN

In the following years, Poland will face the necessity to rapidly introduce changes in its energy sector. This stems from the need to fulfill national obligations related to reducing emissions into the atmosphere as well as adjusting the energy sector to the standards stipulated in EU directives. The purpose of this article is to present the experiences of Sweden which, during the past forty years, radically modified its energy sector. The essential changes involved the structure of primary energy sources and liberalization of the energy sector. The implemented modifications contributed to enhanced energy security as well as to a more balanced energy policy. The article presents, stage by stage, the changes to the energy policy in Sweden in the 20th century. At the same time, it emphasizes the fact that these changes were initiated as early as the 1930s and related to the substantial hydroelectric potential offered by Swedish rivers. It has been pointed out that it was the global oil crisis and the related, rapid increase in oil prices that caused the country to further modernize its energy sector. The article presents changes to the Swedish energy balance that occurred in the second half of the 20th century. Particular emphasis has been placed on factors that affected the widespread use of nuclear energy and the increased role of renewable energy sources. The paper analyzes changes to tax policy affecting energy sources, and it has been concluded that the consistent use of tax instruments considerably contributed to limiting the role of conventional fuels in Sweden. It has been noted that the changes to the energy policy were also connected with public support for implementing environmentally-friendly solutions. Furthermore, the article discusses factors that contributed to the liberalization of the energy sector in Sweden and shows that this liberalization substantially enhanced the country's energy security. (original abstract)

Słowa kluczowe

PL

Polityka energetyczna; Bezpieczeństwo energetyczne; Emisja zanieczyszczeń

EN

Energy policy; Energy security; Pollution emission

• Czasopismo: Polityka Energetyczna
• Rocznik: 2012
• Tom: 15
• Numer: z. 3
• Strony: 197--209

Twórcy

autor

Paweł Frączek

• Uniwersytet Rzeszowski

Bibliografia

• Ambasada Rzeczpospolitej Polskiej w Sztokholmie 2011 - Notatka nt. możliwości współpracy polsko-szwedzkiej w obszarze zrównoważonej energii i technologii środowiskowych, Sztokholm.
• Batóg P., 2010 - Energia ze śmieci w Szwecji. Przywołane z www.wnp.pl.
• BP, 2011 - BP Statistical Review of World Energy.
• Energy technologies: knowledge, perceptions, measures. Special Eurobarometer 262, 2007, European Commission.
• EU, 2010 - EU energy and transport in figures. Statistical pocketbook 2010. Publications Office of the European Union.
• Europeans and Nuclear Safety, Special Eurobarometer 271 (badania ankietowe przeprowadzone w okresie październik-listopad 2006), 2007.
• Europeans and Nuclear Safety, Special Eurobarometer 324 (badania ankietowe przeprowadzone w okresie wrzesień-październik 2009), 2010.
• Gawin R., 2005 - Skandynawski rynek energii elektrycznej - przypadek szczególny czy uniwersalne rozwiązania? Biuletyn Urzędu Regulacji Energetyki nr 4.
• Hellmer S., Warell L., 2009 - On the evaluation of market power and market dominance. The Nordic electricity market. Energy policy nr 37.
• Henning D., Trygg L., 2008 - Reduction of electricity use in Swedish industry and its impact on national power supply and European CO2 emissions. Energy Policy nr 36.
• IAEA, 2000 - Country nuclear power profiles, International Atomic Energy Agency. IEA, 2008.
• Energy Policies of IEA Countries. Sweden 2008 Review.
• Johansson B. (http1) - Economic Instruments in Practice 1: Carbon Tax in Sweden, Swedish Environmental Protection Agency. Przywołane z http://www.oecd.org/dataoecd/2...
• Johansson B. (http2) - Biomass and Swedish energy policy, Przywołane z www.miljo.lth.se/svenska/inter...
• Lindhjem H., Skjelvik J., Eriksson A., Fitch T., Hansen L., 2009 - The Use of Economic Instruments in Nordic Environmental Policy 2006-2009. Copenhagen: Nordic Council of Ministers.
• Malko J., 2003 - Nordel - doświadczenia rynku energii elektrycznej. Rynek Energii nr 1. Ministry of the Environment and Ministry of Enterprise 2009.
• Climate and energy policy for a sustainable future, Information sheet about the government bills 2008/09, Stockholm.
• Motowidlak T., 2008 - Podmiotowa struktura europejskiego rynku energii elektrycznej. Polityka energetyczna t. 11, z. 1.
• Motowidlak T., 2009 - Energetyka jądrowa w Unii Europejskiej. Polityka Energetyczna t. 12, z. 2/1.
• Nehrebecki A.J., 2011 - Giełdy energii elektrycznej w Unii Europejskiej. Przywołane z cire.pl.
• Nordreg, 2006 - The integrated Nordic end-user electricity market - feasibility and identified obstacles. Report 2/2006.
• Ptak M., 2010 - Environmentally motivated energy taxes In Scandinavian countries. Economic and Environmental Studies, Vol. 10, No. 3.
• Soliński B., 2008 - Rynkowe systemy wsparcia odnawialnych źródeł energii - porównanie systemu taryf gwarantowanych z systemem zielonych certyfikatów. Polityka Energetyczna t. 11, z. 2.
• Wikdahl C.E., 1991 - Sweden nuclear power policy and public opinion. IAEA Bulletin nr 1.
• Żmijewski K., 2007 - Wymiary energetycznego bezpieczeństwa. Energetyka Cieplna i Zawodowa nr 5.
• Żmijewski K., 2011 - Innowacyjne rozwiązania w energetyce - wyciąg propozycji zawartych w Białej Księdze NPRE. Polityka Energetyczna t. 14, z. 2.