Polityka innowacyjna w Polsce - wykorzystanie ulg podatkowych

• Autorzy: Joanna Stryjek

Warianty tytułu

Innovation Policy in Poland: the Use of Tax Breaks

• Języki publikacji: PL

Abstrakty

Znaczenie polityki innowacyjnej było w Polsce długo niedoceniane. Uwaga władz pań- stwowych została skierowana na projektowanie i wdrażanie narzędzi ww. polityki dopiero w obliczu członkostwa Polski w Unii Europejskiej. Niemniej mimo stale rosnącej popularności bodźców podatkowych (zarówno w UE, jak i w ujęciu globalnym) ich wykorzystanie w Polsce w latach 2004-2015 miało marginalne znaczenie. Celem artykułu jest 1) analiza czynników, które przyczyniły się do wskazanego powyżej stanu rzeczy, oraz 2) próba wstępnej oceny efektywności i potencjalnego dalszego wykorzystania nowych instrumentów podatkowych - tj. ulg podatkowych wspierających rozwój działalności badawczo-rozwojowej, które zostały wprowadzone w Polsce w latach 2016-2018. Wykorzystane metody badawcze obejmują obserwację (w tym obserwację uczestniczącą), analizę danych statystycznych, dokumentów oraz literatury przedmiotu. W świetle wyników badań ważnym czynnikiem ograniczającym wykorzystanie w Polsce bodźców podatkowych wspierających działalność B+R był sposób organizacji dystrybucji środków pochodzących z Funduszu Spójności i funduszy strukturalnych UE (stanowiących bardzo ważne źródło finansowania działalności B+R przedsiębiorstw przez państwo), który sprzyjał wykorzystaniu instrumentów bezpośrednich, a nie ulg podatkowych. Ponadto instrumenty o charakterze bodźców podatkowych, które wdrożono w Polsce w latach 2004-2015, zostały zaprojektowane w sposób mało atrakcyjny z punktu widzenia ich potencjalnych beneficjentów. Doświadczenia innych państw pokazują, że efektywność stosowania ulg podatkowych wspierających działalność B+R jest zbliżona do efektywności instrumentów bezpośrednich.Decyzja w zakresie przeprowadzenia przez państwo interwencji za pomocą bodźców podatkowych lub instrumentów bezpośrednich jest więc w znacznej mierze uzależniona od bilansu korzyści i wad stosowania poszczególnych narzędzi interwencji. Jeżeli chodzi o korzyści - w przypadku bodźców podatkowych na pierwszy plan wysuwają się niższe koszty administracyjne. Ponadto instrumenty te powinna cechować przejrzystość i łatwość stosowania, co niestety, nie było do tej pory silną stroną ulg podatkowych wspierających działalność B+R w Polsce i miało negatywny wpływ na poziom wykorzystania ww. instrumentów przez przedsiębiorców. (abstrakt oryginalny)

EN

In Poland, the importance of innovation policy has been underestimated for a long time. Finally, the attention of the state authorities was directed at designing and implementation of the innovation policy tools when the country became a member of the European Union. However, in the period of 2004-2015, despite the increasing (both European and global) popularity of tax incentives, the use of the instruments in Poland was very limited. The aim of the article is to (1) analyze the factors that contributed to the above-mentioned state of affairs and (2) initially assess the effectiveness and potential further use of the new tax instrument - i.e., the tax breaks supporting the development of R&D activity which were implemented in Poland in the period 2016-2018. The research methods used involve observation (including participant observation), analysis of statistical data and documents, and literature review. The research indicates that the use of R&D tax incentives in Poland was limited by the way of organizing the distribution of funds coming from the Cohesion Fund and the EU Structural Funds (constituting a very important source of state support for R&D activities in Poland), which favored the use of direct instruments instead of e.g. tax breaks. In addition, the tax incentives which were implemented in Poland over the period 2004-2015 were designed in a manner that was not attractive from the point of view of their potential beneficiaries. The experience of other countries shows that the effectiveness of R&D tax breaks is similar to the effectiveness of direct policy instruments. Because of that, the decision on state intervention by the means of tax incentives or direct instruments is to a large extent dependent on the balance of advantages and disadvantages of using individual intervention tools. Regarding the advantages, lower administrative costs are the most important in case of the tax incentives. Moreover, these instruments should be characterized by transparency and ease of use, which, unfortunately, could not be considered as strong sides of R&D tax breaks in Poland, and thus negatively influenced the use of the above-mentioned instruments by the entrepreneurs. (original abstract)

Słowa kluczowe

PL

Polityka innowacyjna; Prace naukowo-badawcze; Ulgi podatkowe

EN

Innovation policy; Scientific-research work; Tax incentives

• Czasopismo: Studia i Prace WNEiZ US
• Rocznik: 2019
• Numer: nr 55
• Strony: 79--88

Twórcy

autor

Joanna Stryjek

• Szkoła Główna Handlowa w Warszawie

Bibliografia

• Bérubé, Ch., Mohnen, P. (2009). Are firms that receive R&D subsidies more innovative? Canadian Journal of Economics, 1 (42), 206-225.
• Busom, I., Corchuelo, B., Martínez-Ros, E. (2014). Tax incentives... or subsidies for business R&D? Small Business Economics, 3 (43), 571-596.
• Carvalho, A. (2012). Why are Tax Incentives Increasingly Used to Promote Private R&D? Pobrano z: https://econpapers.repec.org/paper/cfewpcefa/2011_5f04.htm (15.01.2019).
• European Commission (2014). A study on R&D Tax Incentives: Final Report. Luxembourg: Office for Official Publications of the EC.
• Hall, B., Van Reenen, J. (2000). How effective are fiscal incentives for R&D? A review of the evidence. Research Policy, 29, 449-469.
• Jasiński, A.H. (2013). Instrumenty polityki innowacyjnej: Czy grają w Polsce? Zagadnienia Naukoznawstwa, 1 (195), 3-23.
• Majkowska, M. (2018). Ulga B+R powoli się rozpędza. Skorzystało z niej dwa razy więcej firm. Pobrano z: https://serwisy.gazetaprawna.pl/pit/artykuly/1178400,wiecej-odliczen-w-ramach-ulgi-b-r.html (15.01.2019).
• OECD (2014). Tax incentives for R&D and innovation. W: OECD, Science, Technology and Industry Outlook (s. 164-173). Paris: OECD Publishing.
• Ustawa (2005). Ustawa z dnia 29 lipca 2005 r. o niektórych formach wspierania działalności innowacyjnej. Dz.U. 2005, nr 179, poz. 1484.
• Ustawa (2008). Ustawa z dnia 30 maja 2008 r. o niektórych formach wspierania działalności innowacyjnej. Dz.U. 2008, nr 116, poz. 730.
• Ustawa (2015). Ustawa z dnia 25 września 2015 r. o zmianie niektórych ustaw w związku ze wspieraniem innowacyjności. Dz.U. 2015, poz. 1767.
• Ustawa (2016). Ustawa z dnia 4 listopada 2016 r. o zmianie niektórych ustaw określających warunki prowadzenia działalności innowacyjnej. Dz.U. 2016, poz. 1933.
• Ustawa (2017). Ustawa z dnia 9 listopada 2017 r. o zmianie niektórych ustaw w celu poprawy otoczenia prawnego działalności innowacyjnej. Dz.U. 2017, poz. 2201.
• Uzasadnienie (2015). Uzasadnienie do projektu Ustawy o zmianie niektórych ustaw w związku ze wspieraniem innowacyjności. Druk Sejmowy nr 3286. Pobrano z: http://www.sejm.gov.pl/Sejm7.nsf/druk.xsp?nr=3286 (15.01.2019).

Identyfikatory

DOI

10.18276/sip.2019.55-07