Hormon szczęścia a racjonalność podejmowania decyzji na gruncie prawoznawstwa. Analiza

• Autorzy: Tomasz Guzik

Warianty tytułu

Happy Hormone and the Rationality of Human Decision-Making in the Light of Jurisrprudence. An Analysis

• Języki publikacji: PL

Abstrakty

Artykuł dotyczy problematyki wpływu hormonu szczęścia na racjonalność podejmowania decyzji na gruncie nauk prawnych. Zestawione więc zostają ze sobą dwa podejścia - zarówno to reprezentowane przez teorię decyzji, jak i przeciwstawne, przypisywane neuroscience. W pierwszej części pracy autor omawia teorię decyzji, ekonomię behawioralną oraz neuroekonomię. W drugiej sekcji zostają zaprezentowane odkrycia dotyczące potencjalnego wpływu hormonu - oksytocyny na decyzje podejmowane przez ludzi. W ostatniej części artykułu autor przeprowadza analizę tego zjawiska (tj. wpływu oksytocyny na racjonalność dokonywanych przez jednostki wyborów). Jednocześnie broni tezy, iż aktualnie stosowane koncepcje normatywne w dalszym ciągu mogą być użyteczne, zaś osiągnięcia neuronauk mogą mieć doniosłe znaczenie przede wszystkim na poziomie stosowania prawa. (abstrakt oryginalny)

EN

The article concerns the issue of impact of happy hormone on the rationality of decision-making in law. Thus, two approaches are put together - both, those represented by decision theory and neuroscience. In the first part of this article author discusses decision theory, behavioral economics and neuroeconomics. The second section presents discoveries regarding the potential influence of the hormone - oxytocin on decisions made by people. In the last part author analyses the impact of oxytocin on rationality of human decision-making. Simultaneously, he defends the thesis that currently used normative concepts can still be very useful, while the achievements of neuroscience can be of great importance - but at the level of application of law. (original abstract)

Słowa kluczowe

PL

Teoria gier; Ekonomia behawioralna; Prawo; Podejmowanie decyzji; Neuronauka poznawcza

EN

Game theory; Behavioral economics; Law; Decision making; Cognitive neuroscience

• Czasopismo: Studia Prawnicze i Administracyjne
• Rocznik: 2019
• Numer: nr 30 (4)
• Strony: 3--7

Twórcy

autor

Tomasz Guzik

• Uniwersytet Jagielloński

Bibliografia

• Berg J., Dickhaut J., McCabe K., Trust, Reciprocity, and Social History, "Games and Economic Behavior" 1995, vol. 10, nr 1.
• Conkle A., Society for Neuroeconomics, https://www.psychologicalscience.org/observer/society-for-neuroeconomics, [data dostępu 20.06.2019].
• Ebert A. et. al., Modulation of interpersonal trust in borderline personality disorder by intranasal oxytocin and childhood trauma, "Social Neuroscience" 2013, vol. 8, nr 4.
• Ferguson G. A., Takane Y., Analiza statystyczna w psychologii i pedagogice, Warszawa 1997.
• Gigerenzer G., The Adaptive Toolbox, [w:] Bounded Rationality. The Adaptive Toolbox, G. Gigerenzer, R. Selten (red.), Cambridge - Londyn 2002.
• Hansson S. O., Decision theory: A brief introduction, Sztokholm 2005.
• Joss Ch., Sunstein C., Thaler R., A Behavioral Approach to Law and Economics, [w:] Behavioral Law and Economics, C. Sunstein (red.), Cambridge 2015, s. 13-58.
• Kahneman D., Tversky A., Prospect Theory: An Analysis of Decision under Risk, "Econometrica" 1979, vol. 47, nr 2.
• Klackl J., Pfundmair M., Agroskin D., Jonas E., Who is to blame? Oxytocin promotes nonpersonalistic attributions in response to a trust betrayal, "Biological Psychology" 2013, vol. 92, nr 2.
• Kosfeld M., Heinrichs M., Zak P., Fischbacher U., Fehr E., Oxytocin increases trust in humans, "Nature" 2005, vol. 435, nr 7042.
• Miller G., The Brain Gets Its Day in Court, https://www.theatlantic.com/science/archive/2016/03/neurolaw-brain-scans-court/ 471615/ [data dostępu 20.06.2019.].
• Nadler A., Zak P., Hormones and Economic Decisions, [w:] M. Reuter, Ch. Montag (red.), Neuroeconomics, Berlin - Heidelberg 2016, s. 41-66.
• Reuter M., Montag Ch., Neuroeconomics - An Introduction, [w:] Neuroeconomics M. Reuter, Ch. Montag (red.), Berlin - Heidelberg 2016.
• Reuter M., Montag Ch., Neuroeconomics, Berlin - Heidelberg 2016.
• Selten R., What is Bounded Rationality?, [w:] Bounded Rationality. The Adaptive Toolbox, G. Gigerenzer, R. Selten (red.), Cambridge - Londyn 2002.
• Stelmach J., Brożek B., Załuski W., Dziesięć wykładów o ekonomii prawa, Warszawa 2007.
• van Witteloostuijn A., A Game-Theoretic Framework of Trust, "International Studies of Management and Organization" 2003, vol. 33, nr. 3
• von Mises L., Ludzkie działanie, Warszawa 2005.
• Zak P., Borja K., Matzner W., Kurtzban R., The neuroeconomics of distrust: sex differences in behavior and physiology, "American Economic Review" 2005, vol. 95, nr 2.
• Zak P., Moral markets, "Journal of Economic Behavior and Organisation" 2011, vol. 77, nr 2, s. 212-233.
• Zak P., Stanton A., Ahmadi S., Oxytocin increases generosity in humans, "PloS ONE" 2007, vol. 2, nr 11, e1128.
• • Załuski W., Założenie deskryptywne ekonomicznej analizy prawa: człowiek jako homo oeconomicus, [w:] System prawny a porządek prawny, O. Bogucki, S. Czepita (red.), Szczecin 2008.