Glosa do wyroku Sądu Okręgowego w Opolu z dnia 10 grudnia 2018 r. (VII Ka 956/18, niepubl.)

• Autorzy: Jan Kulesza

Warianty tytułu

Gloss to the Judgement of the District Court in Opole of 10 December 2018 (VII Ka 956/18, Unpublished)

• Języki publikacji: FR

Abstrakty

W glosowanym wyroku sąd uwolnił od odpowiedzialności za wykroczenie umieszczenia w miejscu publicznym nieprzyzwoitego rysunku (art. 141 k.w.) osoby, które przed szpitalem położniczym w Opolu prezentowały banery ze zdjęciami szczątków ludzkich po wykonanym zabiegu aborcji. Nie tylko uwolnienie od odpowiedzialności za to wykroczenie było błędne, choć możliwe jest w takich wypadkach stosowanie również art. 140 k.w. (odpowiedzialność za publiczny nieobyczajny wybryk). Sąd zastosował także całkowicie błędną wykładnię znamienia nieprzyzwoitości i obyczajności publicznej jako ograniczających się do sfery intymnej i płciowej. Wykładnie historyczna, prawnoporównawcza, językowa, celowościowa i systemowa wskazują, że obyczajność publiczna obejmuje powszechnie przyjęty i wymagany sposób publicznego zachowania, którego naruszenie wywołuje lub może wywołać negatywną reakcję innych osób w postaci zażenowania, zgorszenia, gniewu, sprzeciwu, potępienia. Nieobyczajne zachowanie to takie, które sprzeciwia się normom kulturowym, zasadom współżycia społecznego, przyjętym zwyczajom publicznych zachowań jednostek. (abstrakt oryginalny)

EN

In the commented judgement, the court discharged the responsibility of individuals who presented banners with photographs of human remains after abortions in front of the obstetrics hospital in Opole. They had been charged with public display of obscenity (Article 141 of the Petty Offences Code). Not only the discharge was wrong, although it is possible to apply Article 140 of the Petty Offences Code instead of Article 141, as the formerly prescribed responsibility for public indecency. The court applied also a completely erroneous interpretation of the presentation of public indecency, as limited to the intimate and gender sphere. Historical, comparative, linguistic, teleological and systematic interpretations indicate that public decency includes a commonly accepted and required public behavior, the violation of which causes or may cause negative reactions of others in the form of embarrassment, scandal, anger, opposition, condemnation. Such punishable public indecency is any that opposes cultural norms, rules of social coexistence, accepted customs of public behavior of individuals. (original abstract)

Słowa kluczowe

EN

Criminal liability; Social behaviour; Criminal Law; Morality; Freedom

PL

Odpowiedzialność karna; Zachowania społeczne; Prawo karne; Moralność; Wolność

• Czasopismo: Studia Iuridica Lublinensia
• Rocznik: 2019
• Numer: Vol. 28, nr 2
• Strony: 177--191

Twórcy

autor

Jan Kulesza

• Uniwersytet Łódzki

Bibliografia

• Akta nr 2523, 1921 rok, "Zbiór Orzeczeń Sądu Najwyższego. Orzeczenia Izby Drugiej (Karnej)" 1922, poz. 27.
• Akta nr 1377, 1923 rok, "Zbiór Orzeczeń Sądu Najwyższego. Orzeczenia Izby Drugiej (Karnej)" 1923, poz. 144.
• Bafia J., [w:] J. Bafia, D. Egierska, I. Śmietanka, Kodeks wykroczeń. Komentarz, Warszawa 1980.
• Bojarski T., Polskie prawo wykroczeń. Zarys wykładu, Warszawa 2012.
• Boryczko K., Kuc F., Kodeks karny, Prawo o wykroczeniach i Przepisy wprowadzające z orzecznictwem, Kraków [b.r.w.].
• Dekret z dnia 9 kwietnia 1946 r. o zmianie prawa o wykroczeniach (Dz.U. 1946, nr 15, poz. 108).
• Egierska D., Nowe wykroczenia, "Zagadnienia Karno-Administracyjne" 1969, nr 5.
• Egierska-Miłoszewska D., Nieobyczajny wybryk (Art. 140 k.w. w teorii i praktyce), "Zagadnienia Wykroczeń" 1979, nr 4-5.
• Glaser S., Mogilnicki A., Prawo o wykroczeniach. Komentarz, Kraków 1934.
• Gubiński A., [w:] T. Grzegorczyk, A. Gubiński, Prawo wykroczeń, Warszawa 1996.
• Gubiński A., Prawo wykroczeń, Warszawa 1985.
• Jankowski W.J., [w:] M. Błaszczyk, W.J. Jankowski, M. Zbrojewska, Prawo i postępowanie w sprawach o wykroczenia, Warszawa 2013.
• Katechizm Kościoła Katolickiego, Poznań 1994.
• Kocel-Krekora Z., Rozdział VIII Kodeksu wykroczeń "Wykroczenia przeciwko porządkowi i spokojowi publicznemu" w świetle reformy prawa o wykroczeniach, "Zagadnienia Wykroczeń" 1989, nr 3.
• Kotowski W., Kodeks wykroczeń. Komentarz, Warszawa 2009.
• Kulczycki M., Zduńczyk J., Kodeks wykroczeń. Popularny komentarz, Warszawa 1982.
• Kulczycki M., Zduńczyk J., O nowym kodeksie wykroczeń, Warszawa 1972.
• Kulesza J., Glosa do wyroku Sądu Okręgowego we Wrocławiu z 25.07.2019 r., IV Ka 677/19, "Państwo i Prawo" (złożona do druku).
• Kulesza J., Publiczne prezentowanie zdjęć martwych płodów jako nieobyczajny wybryk (art. 140 Kodeksu wykroczeń), "Studia Prawnicze" 2019, nr 2.
• Kulesza J., Publiczne prezentowanie zdjęć martwych płodów jako wybryk zakłócenia spokoju i porządku publicznego bądź wywołania zgorszenia (art. 51 § 1 Kodeksu wykroczeń), "Ruch Prawniczy, Ekonomiczny i Socjologiczny" (złożony do druku).
• Kulesza J., Publiczne prezentowanie zdjęć martwych płodów przez działaczy pro-life w orzecznictwie sądów powszechnych. Analiza krytyczna, [w:] Pro dignitate legis et maiestate iustitiae. Księga jubileuszowa z okazji 70. rocznicy urodzin Profesora Witolda Kuleszy, red. A. Liszewska, J. Kulesza, Łódź 2020.
• Kulesza J., Wybryk nieobyczajny publicznego prezentowania zdjęć martwych płodów a ochrona wolności wypowiedzi w świetle orzecznictwa ETPC, "Studia Prawno-Ekonomiczne" (przyjęty do druku).
• Kurzępa B., Kodeks wykroczeń. Komentarz, Warszawa 2008.
• Leżański R.A., Kodeks karny obowiązujący na ziemiach zachodnich Rzeczypospolitej Polskiej, Poznań 1930.
• Makarewicz J., Kodeks karny z komentarzem, Lwów 1938.
• Makowski W., Kodeks karny obowiązujący tymczasowo w Rzeczypospolitej Polskiej na ziemiach b. zaboru rosyjskiego, t. 2, Warszawa 1921.
• Mogilnicki A., Rappaport E.S., Ustawy karne tymczasowo obowiązujące w okręgach sądów apelacyjnych w Warszawie, Lublinie i Wilnie, t. 1: Kodeks karny z ustawami dodatkowemi, Warszawa 1928.
• Mozgawa M., [w:] Kodeks wykroczeń. Komentarz, Warszawa 2009.
• Nisenon J., Siewierski M., Kodeks karny i Prawo o wykroczeniach, [b.m.w.] [b.r.w.].
• Opinja artykułowana Sędziego Sądu Najwyższego Konrada Berezowskiego, [w:] Projekt wstępny Ustawy o wykroczeniach, oprac. E.S. Rappaport, t. 4, z. 4, Komisja Kodyfikacyjna Rzeczypospolitej Polskiej. Sekcja Prawa Karnego, Warszawa 1929.
• Orzeczenie SN z dnia 14 września 1936 r., 3K 1035/36, "Zbiór Orzeczeń Izby Karnej Sądu Najwyższego" 1937, poz. 48.
• Piórkowska-Flieger J., [w:] Kodeks wykroczeń. Komentarz, red. T. Bojarski, Warszawa 2015.
• Projekt wstępny Ustawy o wykroczeniach administracyjnych wraz z sumarycznem uzasadnieniem, oprac. E.S. Rappaport, R. Lemkin, t. 5, z. 7, Komisja Kodyfikacyjna Rzeczypospolitej Polskiej. Sekcja Prawa Karnego, Warszawa 1931.
• Projekt wstępny Ustawy o wykroczeniach, oprac. E.S. Rappaport, t. 4, z. 4, Komisja Kodyfikacyjna Rzeczypospolitej Polskiej. Sekcja Prawa Karnego, Warszawa 1929.
• Radecki W., Wybrane zagadnienia części szczególnej prawa wykroczeń, [w:] M. Bojarski, A. Gubiński, W. Radecki, S. Stachowiak, Wybrane zagadnienia materialnego i procesowego prawa o wykroczeniach, Warszawa 1986 (wkładka do "Zagadnień Wykroczeń" 1986, nr 4-5).
• Radecki W., Wykroczenia przeciwko obyczajności publicznej, "Służba MO" 1976, nr 3.
• Rappaport E.S., Uzasadnienie, [w:] Projekt wstępny Ustawy o wykroczeniach administracyjnych wraz z sumarycznem uzasadnieniem, Komisja Kodyfikacyjna Rzeczypospolitej Polskiej. Sekcja Prawa Karnego, oprac. E.S. Rappaport, R. Lemkin, t. 5, z. 7, Warszawa 1931.
• Siewierski M., Kodeks karny i Prawo o wykroczeniach. Komentarz, Warszawa 1965.
• Tagancew N., Kodeks karny, Warszawa 1921.
• Uchwała SN z dnia 13 kwietnia 1977 r., VII KZP 30/76, LEX nr 19263.
• Ustawa z dnia 10 czerwca 2014 r. o ochronie Znaku Polski Walczącej (Dz.U. 2014, poz. 1062).
• Wyrok SN z dnia 2 grudnia 1992 r., III KRN 189/92, LEX nr 162227.

Identyfikatory

DOI

10.17951/sil.2019.28.2.177-191