Zmiany w strukturze usług w aglomeracji poznańskiej w latach 1996-2007

• Autorzy: Joanna Dominiak

Warianty tytułu

Changes in the Structure of Services in the Poznan Agglomeration Over the Years 1996-2007

• Języki publikacji: PL

Abstrakty

Zmiany polityczne, społeczne i gospodarcze zapoczątkowane w Polsce w 1989 r. stworzyły podstawy do dynamicznego rozwoju sektora działalności usługowej. Lata 90. XX w. charakteryzowały się szybkim wzrostem zatrudnienia w usługach. W latach 1990-2006 udział pracujących w tym sektorze zwiększył się z 37% do 54%. Wzrastał także udział sektora usług w wytwarzaniu wartości dodanej brutto. W 2006 r. sektor usług generował 65% dochodu narodowego (dla porównania w 1990 r. - 54%). Rozwój sektora usług w Polsce był zróżnicowany regionalnie - wysoka dynamika cechowały się województwa z dużymi aglomeracjami miejskimi: mazowieckie, wielkopolskie i małopolskie. W procesie rozwoju społeczno-gospodarczego główną przyczyną rozwoju usług był wzrost popytu na usługi produkcyjne i konsumpcyjne. W przedsiębiorstwach przemysłowych nastąpił wzrost zapotrzebowania na usługi wyspecjalizowane i nowoczesne stosujące zaawansowane technologie, zarówno powstające w ramach przedsiębiorstwa, jak i nabywane. Rozwinęły się usługi tworzące tzw. otoczenie biznesu, głównie branży informatycznej i finansowej. Rosnący poziom życia ludności spowodował większe zapotrzebowanie na usługi konsumenckie: handlowe, medyczne, edukacyjne i turystyczne. Rozwojowi usług, jaki następuje w Polsce od początku lat 90., towarzyszą przemiany w strukturze sektora usług i w organizacji działalności usługowej. Zmiany w strukturze sektora usług polegają na zmianach udziału poszczególnych branż usługowych w usługach ogółem. Coraz większego znaczenia w sektorze usług nabierają usługi wyspecjalizowane, zatrudniające pracowników o wysokich kwalifikacjach zawodowych, wśród nich usługi o wysokim nasyceniu wiedza oraz usługi dla producentów i dla biznesu. Do sekcji usługowych wyróżniających się wysoką dynamiką rozwoju, obok usług handlowych, zalicza się pośrednictwo finansowe (124%) i obsługę nieruchomości i firm (140%). Rozwój tych usług w Polsce nastąpił stosunkowo niedawno, stad są one często określane jako usługi nowe. Wzrost tych usług nabiera istotnego znaczenia w kontekście gospodarki opartej na wiedzy. Celem artykułu jest charakterystyka przemian w sektorze usług w aglomeracji poznańskiej w latach 1996-2007, ze szczególnym uwzględnieniem zależności pomiędzy rangą miasta i charakterem zmian w strukturze usług.(abstrakt oryginalny)

EN

The political, social and economic changes initiated in Poland in 1989 provided a basis for a dynamic development of services. The 1990s were characterised by rapidly growing service employment; over the years 1990-2006 its proportion rose from 37% to 54%. There was also an increase in the contribution of the service sector to gross value added. In 2006 the service sector generated 65% of national income, as against 54% in 1990. The development of the service sector in Poland varied regionally, high dynamics being displayed by voivodeships with big urban agglomerations: Mazovia, Wielkopolska and Malopolska. The aim of the article is to characterise changes in the service sector of the Poznan agglomeration over the years 1996-2007. First, the structure of the service sector in the Poznan agglomeration (as divided into a core and a peripheral zone) is presented. Next, an attempt is made to identify differences in the transformation of services in terms of the Poznan - periphery division and by communes making up the peripheral zone of the agglomeration.(original abstract)

Słowa kluczowe

PL

Aglomeracje miejskie; Struktura zatrudnienia; Sektor usług; Usługi wyspecjalizowane

EN

Urban agglomerations; Employment structure; Services sector; High professional qualifications

• Czasopismo: Studia Miejskie
• Rocznik: 2010
• Numer: nr 2
• Strony: 95--104

Twórcy

autor

Joanna Dominiak

• Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu

Bibliografia

• Dominiak J., 2006, Struktura i organizacja otoczenia biznesu w aglomeracji poznańskiej, Bogucki Wydawnictwo Naukowe, Poznań.
• Dominiak J. (red.), 2008, Przemiany w sferze usług w Polsce, Bogucki Wydawnictwo Naukowe, Poznań.
• Nicholls R., 2001, Przekształcenia w sektorze usług w Polsce w perspektywie europejskiej, [w:] K. Rogoziński (red.), Transformacja w usługach. Sektor usług w Polsce w latach 1990-1999, "Zeszyty Naukowe Akademii Ekonomicznej", Poznań, s. 11-28.
• Rosa G., 2005, Struktura i przeobrażenia współczesnego sektora usług, [w:] S. Flejterski, A. Panasiuk, J. Perenc, G. Rosa (red.), Współczesna ekonomika usług, PWN, Warszawa, s. 59-80.