Opieka nad seniorami w państwie opiekuńczym - przykład Szwecji

• Autorzy: Rafał Bakalarczyk
• Języki publikacji: PL

Abstrakty

Szwedzka polityka społeczna, a w zasadzie społeczno-gospodarcza, ewoluowała w kierunku specyficznego modelu, określanego mianem szwedzkiego państwa dobrobytu, w wielu punktach zbieżnego z tym, co powstało w sąsiedzkich krajach nordyckich. Celem niniejszego artykułu jest ustalenie, na ile cechy owego modelu znalazły odzwierciedlenie w polityce opieki wobec osób starszych oraz na ile ów model - w odniesieniu do sytuacji tejże grupy wiekowej - przetrwał w obliczu takich zjawisk, jak welfare retrenchment w latach 90, rządy koalicji centro-prawicowej oraz wyzwania demograficzne oraz kryzys ekonomiczny. Po przedstawieniu ogólnych cech modelu szwedzkiego polityki społecznej, pokażę demograficzne i kulturowe uwarunkowania opieki nad seniorami w Szwecji. Następnie zarysuję jej ramy finansowe i prawne. W kolejnej części ukażę kwestie dostępności do świadczeń i ich zakresu. W podsumowaniu będę próbował - na podstawie wcześniej zaprezentowanych danych - odpowiedzieć na postawione na wstępie pytanie o obecność symptomów socjaldemokratycznego modelu w systemie opieki nad osobami starszymi w Szwecji. (fragment tekstu)

EN

Article treats about elderly care in Sweden in the refference to the socjal-democratic regime of welfare state. The purpose of it was to examine whether - and to what extend - the key characteriscs of so called "swedish model" are reflected in organisation, financing and provision of elderly care there. In first part I briefly describe the features of Swedish model in general. Then, I present demographic as well as cultural preconditions of elderly care in Sweden. Later I move to the financial and legal framework of it. Consequently, I tackle the problem of axcess and aligibility of elderly care in the context of the "social citizenship" concept. I also present the recent tendencies such as refamilization and promotion of home and comunnity care as the alternative to the stacionary one. Finally, I summarize the former considerations that lead to conclusion that elderly care in Sweden appears to reflect the most distinctive aspects of Swedish model such as big commitment of the state, wide range of publice services funded from taxes and comprehensive access to the public support, based on needs not means-test. (original abstract)

Słowa kluczowe

PL

Opieka nad osobami starszymi; Ludzie starsi; Państwo opiekuńcze

EN

Care for the elderly; Elderly people; Welfare state

• Czasopismo: Problemy Polityki Społecznej
• Rocznik: 2012
• Tom: 18
• Strony: 107--118

Twórcy

autor

Rafał Bakalarczyk

• Uniwersytet Warszawski

Bibliografia

• 1. Anioł, W. (2010) Europejskie modele polityki społecznej: czynniki i kierunki zmian, w: Adamowski, J.,Wojtaszczyk, A. K. (2010) Strategie rozwoju Unii Europejskiej, Warszawa.
• 2. Bakalararczyk, R. (2011) Edukacja przedszkolna w Szwecji - lekcje dla Polski, w: "Analizy Fundacji Naukowej Norden Centrum", nr 4/2011.
• 3. Bień, B. (2012) Opieka geriatryczna w perspektywie starzenia się ludności Polski, w: Hrynkiewicz, J. [red.] (2012) O sytuacji ludzi starszych, Rządowa Rada Ludnościowa.
• 4. Care of older people in Sweden 2008 (2009) Socialstyrelsen.
• 5. Care of elderly in Sweden today 2006 (2007) Swedish Asocciacion of Local Authorities and Regions.
• 6. Elderly care. Ensuring quality of life (2010) Swedish Institute.
• 7. Esping-Andersen, G. (2010) Trzy światy kapitalistycznego państwa dobrobytu,Wydawnictwo Difin.
• 8. Esping-Andersen, G. (2010) Społeczne podstawy gospodarki postindustrialnej, Wydawnictwo Wyższej Szkoły Pedagogicznej TWP, Warszawa.
• 9. European Health Report, 2009.
• 10. Fukushima, N., Adami, J., Palme, M. (2010) The long-term care system for the elderly in Sweden, Enepri research report No.89.
• 11. Kowalik, T. (2012) Strategia dla Polski: wzór skandynawski, w: "Res Humana", nr 1/16 2012.
• 12. OECD, Help Wanted? Providing and Paying for Long-Term Care, 2011.
• 13. The Future need for care. Results from the Lev project, Government Offices of Sweden 2010.
• 14. Skubiszewska, K. (2011) Szwedzka polityka rodzinna - lekcje dla Polski, Analizy Fundacji Norden Centrum 2/2011.