Ekonomiczny aspekt bezpieczeństwa żywnościowego w gospodarstwach domowych osób starszych z uwzględnieniem wybranych cech socjodemograficznych

• Autorzy: Robert Gajda , Danuta Kołożyn-Krajewska

Warianty tytułu

Economic Aspect of Food Security in Households of The Elderly People Including Selected Socio-Demographic Features

• Języki publikacji: PL

Abstrakty

Podstawowe przyczyny braku bezpieczeństwa żywnościowego w gospodarstwach domowych osób starszych związane są z ubóstwem, polityką społeczną i dochodami. Celem pracy była ocena w aspekcie ekonomicznym bezpieczeństwa żywnościowego w gospodarstwach domowych osób starszych z uwzględnieniem wybranych cech socjodemograficznych. W badaniach zastosowano autorski kwestionariusz ankiety. Ponad 25 % badanych wyraziło opinię, że w ich gospodarstwach domowych brakowało żywności lub występowały obawy związane z jej brakiem z powodu ograniczonych środków finansowych. Płeć i wiek nie były czynnikami statystycznie istotnie różnicującymi taką opinię (zgodnie z testem χ2 ), ale w ramach analizy MCA (Multiple Correspondence Analysis) wykazano związek między tą opinią a wiekiem badanych (75 lat i więcej). Z kolei miejsce zamieszkania, wykształcenie i skład osobowy gospodarstwa domowego respondentów to cechy socjodemograficzne, które statystycznie istotnie różnicowały powyższą opinię badanych (test χ²). Ponadto na podstawie analizy MCA wykazano związek między: zamieszkaniem na wsi, wykształceniem podstawowym oraz zamieszkaniem bez partnera, ale z rodziną a opinią o braku bezpieczeństwa żywnościowego. Zapewnienie bezpieczeństwa żywnościowego w gospodarstwach domowych osób starszych wymaga opracowania strategii pomocy państwowej i społecznej. (abstrakt oryginalny)

EN

The major reasons of food insecurity in households of the elderly people are linked with poverty, social policy and incomes. The objective of the research study was to assess the food security in the households of the elderly people in terms of the economic aspect including some selected socio-demographic features. The research study was based on the author's own survey questionnaire. More than 25 % of the surveyed expressed an opinion that the food shortage was present in their households or there were concerns resulting from their limited financial means. Gender and age were not the factors to statistically significantly differentiate that opinion (in line with the χ2 test), however the results of MCA (Multiple Correspondence Analysis) proved a correlation to exist between that opinion and the age of the respondents (75 and older). In turn, the place of residence, education and structure of people living together with the respondents in the same households were socio-demographic features that statistically significantly differentiated the above opinion of the respondents (χ2 ). Moreover, based on the results of MCA, a correlation was proved to exist between the place of residence in a village, primary education, living without a partner, but with a family, and the opinion about the food insecurity. In order to ensure food security in the households of the elderly people, it is necessary to develop a state-provided and social assistance strategy. (original abstract)

Słowa kluczowe

PL

Bezpieczeństwo żywnościowe; Ludzie starsi; Gospodarstwa domowe; Badania ankietowe

EN

Food security; Elderly people; Households; Questionnaire survey

• Czasopismo: Żywność: nauka - technologia - jakość
• Rocznik: 27 (2020)
• Numer: nr 1 (122)
• Strony: 111--121

Twórcy

autor

Robert Gajda

• Szkoła Główna Gospodarstwa Wiejskiego w Warszawie

autor

Danuta Kołożyn-Krajewska

• Szkoła Główna Gospodarstwa Wiejskiego w Warszawie

Bibliografia

• [1] Bocquier A., Vieux F., Lioret S., Dubuisson C., Caillavet F., Darmon N.: Socio-ekonomic characteristics, living conditions and diet quality are associated with food insecurity in France. Public Health Nutrition, 2015, 18, 2952-2961.
• [2] Dąbrowska A., Ozimek I.: Bezpieczeństwo żywnościowe konsumentów w Polsce - wybrane aspekty. Handel Wewnętrzny, 2014, 4 (351), 55-69.
• [3] Darmon N., Caillavet F.: Food Insecurity: Determinants and impacts. In: Sustainable Nutrition in a Changing World. Eds. H.K. Biesalski, A. Drewnowski, J.T. Dwyjer, J.J. Strain, P. Weber, M. Eggersdorfer. Springer Int. Publ., Cham, Switzerland, 2017, pp. 125-141.
• [4] Dean W.R., Sharkey J.R., Johnson C.M.: Food insecurity is associated with social capital, perceived personal disparity, and partnership status among older and senior adults in a largely rural area of central Texas. J. Nutr. Gerontol. Geriat., 2011, 30, 169-186.
• [5] Donini L.M., Scardella P., Piombo L., Neri B., Asprino R., Proietti A.R., Morrone A.: Malnutrition in elderly: Social and economic determinants. J. Nutr., Health Aging, 2013, 17 (1), 9-15.
• [6] Emery J.H., Fleisch V., McIntyre L.: How a guaranteed annual income could put food banks out of business. The School of Public Policy, 2013, 6 (37), 1-24.
• [7] Fonseca-Centeno Z.Y., Álverez-Uribe M.C., Estrada-Restrepo A.: Caracterización de los hogeres colombianos en inseguridad alimentaria según calided de vida. Rev. Salud Pública, 2010, 12, 877- 888.
• [8] Ganhão-Arranhado S., Paúl C., Ramalho R., Pereira P.: Food insecurity, weight and nutritional status among older adults attending senior centres in Lisbon. Archives of Gerontology and Geriatrics, 2018, 78, 81-88.
• [9] Gawęcki J.: Pojęcie bezpieczeństwa żywności i żywienia. W: Bezpieczeństwo żywności i żywienia. Red. J. Gawęcki, Z. Krejpcio. Wyd. UP w Poznaniu, Poznań 2014.
• [10] Gregório M.J., Rodrigues A.M., Graça P., de Sousa R.D., Dias S.S., Branco J.C., Ganhão H.: Food insecurity is associated with low adherence to the Mediterranean diet and adverse health contitions in Portuguese adults. Frontiers in Public Health, 2018, 6 (38), 1-9.
• [11] Guo B.: Household assets and food security: Evidence from the Survey of Program Dynamics. J. Family Econ. Issues, 2011, 32, 98-110.
• [12] Haro-Mota R., Marceleño-Flores S., Bojórquez-Serrano J.I., Nájera-González O.: La inseguridad alimentaria en El estado de Nayarit, México, y su asociación con factores socioeconómicos. Salud Publica Mex., 2016, 58, 421-427.
• [13] Informacja o sytuacji osób starszych w Polsce za rok 2017. [on line]. Ministerstwo Rodziny, Pracy i Polityki Społecznej. Dostęp w Internecie [29.07.2019]: https://www.gov.pl/attachment/27f34fef798d-47d5-8921-adb4a0b74595.
• [14] Kamiński W.: Polityka i organizacja wyżywienia ludności. PWE, Warszawa 1980.
• [15] Kraciuk J.: Bezpieczeństwo żywnościowe krajów Unii Europejskiej. Rocz. Nauk. Stow. Ekonom. Roln. Agrobiz., 2017, XIX (3), 150-155.
• [16] Leroux J., Morrison K., Rosenberg M.: Prevalence and predictors of food insecurity among older pe ople in Canada. Int. J. Envir. Res. Public Health, 2018, 15, 2511-2518.
• [17] Małysz J.: Bezpieczeństwo żywnościowe. Strategiczna potrzeba ludzkości. PWN, Warszawa 1991.
• [18] Małysz J.: Bezpieczeństwo żywnościowe strategiczną potrzebą ludzkości. Almamer. Warszawa 2008.
• [19] McIntyre L., Dutton D., Kwok C., Emery J.: Reduction of food insecurity in low-income Canadian seniors as a likely impast of a quaranteed annual income. Canadian Public Policy, 2016, 42, 274- 286.
• [20] Mundo-Rosas V., Méndez-Gómez Humarán I., Shamah-Lexy T.: Caracterización de los hogares mexicanos en inseguridad alimentaria. Salud Publica Mex., 2014, 56 (supl. 1), 12-20.
• [21] Mundo-Rosas V., Vizuet-Vega N.I., Martínez-Domínguez J., Morales-Ruán C., Pérez-Escamilla R., Shamah-Lexy T.: Evolución de la inseguridad alimentaria en los hogares mexicanos: 2012-2016. Salud Publica Mex., 2018, 60 (3), 309-318.
• [22] Michalczyk J.: Bezpieczeństwo żywnościowe z perspektywy państw Unii Europejskiej. Ekonomia Międzynarodowa, 2019, 25, 18-44.
• [23] Nord M., Coleman-Jensen A., Andrews M., Carleson S.: Household Food Security in the United States, 2009. US Department of Agriculture, Washington, DC, USA, 2010.
• [24] Russell J., Flood V., Yeatman H., Mitchell P.: Prevalence and risk factors of food insecurity among a cohort of older Australians. J. Nutr. Health Aging, 2014, 18, 3-8.
• [25] Sharkey J.R., Dean W.R., Nalty C.C.: Child hunger and the protective effects of Supplemental Nutrition Assistance Program (SNAP) and alternative food sources among Mexican-origin familie in Texsas border colonias. BMC Pedriatrics, 2013, 13, 143.
• [26] Stanisz A.: Przystępny kurs statystyki. Tom 3. Analizy wielowymiarowe. Wyd. StatSoft, Kraków 2007.
• [27] Tarasuk V., Fafard St-Germain A.A., Mitchell A.: Geographic and socio-demographic predictors of household food insecurity in Canada, 2011-2012. BMC Public Health, 2019, 19, 12-24.

Identyfikatory

DOI

10.15193/zntj/2020/122/326