Podstawy prawne kontrolowania pracowników świadczących pracę zdalnie

• Autorzy: Kamila Naumowicz

Warianty tytułu

Legal Basis for Controlling Remote Workers

• Języki publikacji: PL

Abstrakty

W celu przeciwdziałania rozprzestrzenianiu się epidemii COVID-19 na mocy ustawy z 2 marca 2020 r. wprowadzono możliwość skierowania pracownika do pracy zdalnej w drodze polecenia służbowego pracodawcy. Pojęcie pracy zdalnej nie zostało jednak przez ustawodawcę dookreślone. Brakuje też jego definicji w obowiązujących przepisach prawa pracy, co powoduje trudności w odróżnieniu pracy zdalnej od telepracy, o której mowa w art. 675 kodeksu pracy. Sporna pozostaje również kwestia zakresu i formy dopuszczalnej kontroli pracownika. Praca zdalna w rozumieniu ustawy o COVID-19 oznacza pracę świadczoną poza miejscem stałego jej wykonywania. Obejmuje to m.in. możliwość świadczenia pracy z domu pracownika, czyli tzw. home office. Zdaniem autorki szczególnie problematyczne wydaje się wówczas określenie granic dozwolonej kontroli pracodawcy, przy jednoczesnym uwzględnieniu prawa pracownika do poszanowania jego prywatności oraz prywatności jego domowników, a także konieczności zastosowania przez pracodawcę zasad dotyczących ochrony danych osobowych, o których mowa w RODO. Ponadto konieczność rozróżnienia pojęcia pracy zdalnej od telepracy sprawia, że wątpliwości budzi kwestia obowiązku uregulowania przez strony stosunku pracy świadczenia pracy w formie telepracy w poleceniu pracodawcy lub porozumieniu zawartym z pracownikiem oraz możliwość stosowania szczególnych przepisów gwarancyjnych dotyczących specyfiki świadczenia pracy przy użyciu środków komunikacji elektronicznej zawartych w rozdziale IIb działu drugiego kodeksu pracy. (abstrakt oryginalny)

EN

In order to counteract the spread of the COVID-19 epidemic, pursuant to the Act of March 2, 2020, the possibility of sending an employee to work remotely was introduced by employer's official order. However, the concept of remote work has not been defined by the legislator, nor is it defined in the applicable labour law. This causes difficulties in distinguishing between remote work and telework as referred to in art. 675 of the Polish Labour Code. The issue of the range and form of admissible employees' control also remains controversial. As stated by the legislator, within the meaning of the COVID-19 Act, remote work means work rendered outside the place of its permanent performance. This includes also the possibility to provide work from the employee's home, so called "home office". Determining the limits of the employer's permitted control seems to be particularly problematic, while taking into account the obligation to respect the employee's right to privacy and the privay of the household members, as well as the employer's need to apply the principles of personal data protection regulated in the GDPR. In addition, the need to distinguish the concepts of remote work from telework, makes it necessary to dispute whether there is an obligation for the parties of the employment relationship to regulate in the order of the employer or in an agreement concluded with the employee the circumstances in which the remote work has to be concluded, as well as the possibility of applying warranty provisions regarding the specifics of providing work using means electronic communications as regulated in chapter IIb of the Labour Code. (original abstract)

Słowa kluczowe

PL

COVID-19; Formy zatrudnienia; Telepraca; Praca zdalna; Kontrola pracowników; Regulacje prawne

EN

COVID-19; Employment forms; Teleworking; Remote work; Employee control; Legal regulations

• Czasopismo: Praca i Zabezpieczenie Społeczne
• Rocznik: 2020
• Numer: nr 5
• Strony: 28--35

Twórcy

autor

Kamila Naumowicz

• Uniwersytet Warmińsko-Mazurski w Olsztynie

Bibliografia

• Bąk, E. (2009). Nietypowe formy zatrudnienia na rynku pracy. Warszawa: C.H. Beck.
• Doroszewski, W. (red.). (2020). Słownik języka polskiego. Warszawa: PWN. Pozyskano z https://sjp.pwn.pl
• Dörre-Kolasa, D. (2018). Monitoring pracowników. LEX.
• Federacja Przedsiębiorców Polskich (2020). Komunikat FPP i CALPE: Potrzebne regulacje pracy zdalnej poszerzające opcję telepracy. Pozyskano z http://federacjaprzedsiebiorcow.pl/?lang=pl&page=komunikaty_fpp&year=2020&month=3&id=221
• Gocan, I. (2020). Praca w domu - wygodnie i efektywnie dla pracodawcy i pracownika. Komentarz praktyczny. Pozyskano z LEX.
• ILO. (2016). Challenges and Opportunities of Teleworking for Workers and Employers in the ICTS and Financial Services Sectors. Geneva: International Labour Office. Pozyskano z https://www.ilo.org/wcmsp5/groups/public/---ed_dialogue/---sector/documents/publication/wcms_531111.pdf
• Jaśkowski, K. i Maniewska, E. (2020). Komentarz aktualizowany do Kodeksu pracy. Warszawa: Wolters Kluwer Polska.
• Kuba, M. (2014). Prawne formy kontroli pracownika w miejscu pracy. Warszawa: Wolters Kluwer Polska.
• Marciniak, J. (2020a). Wzór informacji kierowanej przez pracodawcę do pracownika. Pozyskano z LEX.
• Marciniak, J. (2020b). Zasady pracy zdalnej. Pozyskano z LEX.
• Michałkiewicz, K. (2019). Odpowiedź sekretarza stanu w Ministerstwie Rodziny, Pracy i Polityki Społecznej na interpelację Nr 31198 w sprawie pracy w domu. Warszawa. Pozyskano z http://www.sejm.gov.pl/sejm8.nsf/InterpelacjaTresc.xsp?key=BCKHJE&view=S
• Miętek, A. (2019). Swoboda umów i jej ograniczenia przy kształtowaniu treści stosunku pracy, Warszawa: C.H. Beck.
• Ministerstwo Rodziny, Pracy i Polityki Społecznej. (2020). Pracownik i przedsiębiorca w obliczu koronawirusa - praktyczny poradnik. Pozyskano z https://www.gov.pl/web/rodzina/pracownik-i-przedsiebiorca-w-obliczu-koronawirusa---praktyczny-poradnik
• Muszalski, W. (red.). (2019). Kodeks pracy. Komentarz. Warszawa: C.H. Beck.
• Nilles, J. M. (2003). Telepraca, strategie kierowania wirtualną załogą, Warszawa: Wydawnictwo Naukowo-Techniczne.
• Ojczyk, J. (2020). Tarcza Emilewicz - rząd kończy prace nad nowym pakietem antykryzysowym. Pozyskano z https://www.prawo.pl/biznes/tarcza antykryzysowa-emilewicz-jakie-zmiany-wprowadza,499934.html
• Państwowa Inspekcja Pracy. (2020). Stanowisko Państwowej Inspekcji Pracy z dnia 12 marca 2020 r. Pozyskano z https://www.pip.gov.pl/pl/wiadomosci/ 108610, praca-zdalna-przeciwdzialanie-covid-19.html
• Pietrzak, E. (2011). W kwestii ustawowej definicji telepracy i telepracownika, Monitor Prawa Pracy (11).
• Pietrzak, E. i Ciupa, S. W. (2007). Zatrudnianie pracowników w formie telepracy według Kodeksu pracy. Część 2. Monitor Prawa Pracy (12).
• Pracodawcy RP. (2020). Tzw. Tarcza Antykryzysowa 4.0 z dobrymi propozycjami w zakresie prawa pracy. Pozyskano z: https://pracodawcyrp.pl/aktualnosci-koronawirus/tzw-tarcza-antykryzysowa-40-z-dobrymi-propozycjami-w-zakresie-prawa-pracy
• Prasołek, Ł. i Kiełbratowska, A. (2020). Praca zdalna w praktyce. Zagadnienia prawa pracy i RODO, Warszawa: C.H. Beck.
• Prezes Urzędu Ochrony Danych Osobowych. (2020). Opinia Prezesa Urzędu Ochrony Danych Osobowych do druku nr 277. Pozyskano z https://www.sejm.gov.pl/Sejm9.nsf/druk.xsp?nr=277
• Rotkiewicz, M. (2020). Prawa i obowiązki pracodawcy a koronawirus. Warszawa: C.H. Beck.
• Szluz, B. (2013). Telepraca - nowoczesna, elastyczna forma zatrudnienia i organizacji pracy - szansa czy zagrożenie? Modern Management Rewiev, (20), 253-266.
• USEME (2018). Raport - Freelancing w Polsce. Pozyskano z https://useme.eu/pl/blog/raport-freelancing-w-polsce-edycja-2018,98/
• Valenduc, G. i Vendramin P. (2016). Work in the digital economy: sorting the old from the new. Brussels: ETUI.
• Walczak, K. (red.). (2020). Kodeks pracy. Komentarz. Warszawa: Wolters Kluwer Polska.
• Wróbel, P. i Jendza, D. (2018). Kontrowersje wokół definicji telepracy. Journal of Management and Finance, (16), 201-214.
• Zadrożny, M. i Kłodzińska, A. (2020). Wzór regulaminu pracy zdalnej. Pozyskano z https://odo24.pl/blog-post.udostepniamy-wzor-regulaminu-pracyzdalnej

Identyfikatory

DOI

10.33226/0032-6186.2020.5.4