Systemy żywnościowe w kontekście Zrównoważonych Celów Rozwoju - kilka uwag w czasie pandemii

• Autorzy: Tomasz Srogosz

Warianty tytułu

Food Systems in the Context of Sustainable Development Goals - a Few Remarks During a Pandemic

• Języki publikacji: PL

Abstrakty

Pandemia koronawirusa spowodowała implozję społeczeństw, jednostek lokalnych i państw. Zamknęły one granice przed światem. Handel i gospodarka zostały zamrożone. Ludzie zaczęli bać się o swoje bezpieczeństwo żywnościowe, a w konsekwencji postanowili zrobić zapasy żywności. Państwa próbowały uspokoić sytuację, a ich przedstawiciele oświadczali, że dla każdego jest wystarczająco dużo żywności. Mimo to konieczne jest rozważenie kwestii bezpieczeństwa żywnościowego w sytuacjach kryzysowych, takich jak pandemia. Czy liberalny model międzynarodowego handlu żywnością oparty na gospodarstwach należących do międzynarodowych korporacji i na peryferyjnych hipermarketach jest wystarczający do zagwarantowania bezpieczeństwa żywnościowego? Należy zastanowić się nad alternatywnymi systemami żywnościowych opartymi na zrównoważonym rozwoju i suwerenności żywnościowej. Lokalne zrównoważone systemy żywnościowe mogą zapewnić bezpieczeństwo w sytuacjach kryzysowych, takich jak pandemia lub wojna. Złożone są z krótkich łańcuchów żywności, które są sprzeczne z modelem bezpieczeństwa żywności WTO. Dlatego są lepszą opcją, gdy rynki żywnościowe z długimi łańcuchami dostaw zagrożone są nadzwyczajnymi sytuacjami. Społeczności lokalne mogą ustanowić takie systemy, które są w stanie zagwarantować bezpieczeństwo żywnościowe i zapewnić poczucie, że mają sprawy w swoich rękach. (abstrakt oryginalny)

EN

The coronavirus pandemic has caused an implosion of societies, administrative units and states. They closed their borders to the world. Trade and economies have been frozen. People began to fear for their food security and, as a consequence, decided to buy in bulk. States tried to calm the situation and authorities stated that there was enough food for everyone. Still, it is necessary to consider food security issues in crisis situations, such as a pandemic. Is the liberal model of international food trade based on farms belonging to international corporations and on peripheral hypermarkets sufficient to guarantee food security? Alternative food systems based on sustainability and food sovereignty should be considered. Local sustainable food systems can provide security in crisis situations, such as a pandemic or a war. They are composed of short food chains, contrary to the WTO food security model. Therefore, they are a better option when food markets with long supply chains are at risk of extraordinary situations. Local communities can set up such systems that are able to guarantee food security and ensure that they are in control of the situation. (original abstract)

Słowa kluczowe

PL

COVID-19; Badanie żywności; Gospodarka żywnościowa; Handel artykułami żywnościowymi; Konsumpcja żywności; Rynek żywności; Pandemia

EN

COVID-19; Food research; Food economy; Food trade; Food consumption; Food market; Pandemic

• Czasopismo: Przegląd Prawa Publicznego
• Rocznik: 2020
• Numer: nr 6
• Strony: 24--37

Twórcy

autor

Tomasz Srogosz

• Krakowska Akademia im. Andrzeja Frycza Modrzewskiego

Bibliografia

• Agreement on Agriculture, Marrakesh, 15.04.1994, Agreement establishing the World Trade Organization, Annex 1A, "United Nations Treaty Series" vol. 1867, s. 410.
• Agreement on Application of Sanitary and Phytosanitary Measures, Marrakesh, 15.05.1994, Agreement establishing the World Trade Organization, Annex 1A, "United Nations Treaty Series" vol. 1867, s. 493.
• Ciechanowicz-McLean J., Nyka M., Międzynarodowa koncepcja zrównoważonego rozwoju w dokumentach Organizacji Narodów Zjednoczonych. Od Sztokholmu (1972) do drugiej konferencji w Rio de Janeiro (2012) [w:] Prawo organizacji międzynarodowych wobec problemów współczesnego świata. Księga jubileuszowa dedykowana pani Profesor Genowefie Grabowskiej, red. B. Mikołajczyk, J. Nowakowska-Małusecka, Bydgoszcz-Katowice 2014.
• FAO, Food for the Cities, http://www.fao.org/3/a-ak824e.pdf.
• FAO CWFS, Food Losses and Waste in the Context of Sustainable Food Systems. A Report of the High Level Panel of Experts on Food Security and Nutrition, Rzym 2014, http://www.fao.prg/3/a-i3901e.pdf.
• Food Security, "Policy Brief" 2006/2, http://www.fao.org/fileadmin/templates/faoitaly/documents/pdf/pdf_Food_Security_Cocept_Note.pdf.
• Global Report on Food Crises 2018, Food Security Information Network 2018.
• Gołębiewski J., Systemy żywnościowe w warunkach gospodarki cyrkularnej. Studium porównawcze krajów Unii Europejskiej, Warszawa 2019.
• Hoornweg D., Munro-Fauro P., Urban Agriculture for Sustainable Poverty Alleviation and Food Security, FAO, http://www.fao.org/fileadmin/templates/FCIT/PDF/UPA_-Wbpaper-Final_October_2008.pdf.
• Jasionkowski R., Lewandowska-Czarnecka A., The Potential of Urban Agriculture for Sustainability of Cities in Poland, "Ecological Questions" 2016/24.
• Kenig-Witkowska M.M., Koncepcja "sustainable development" w prawie międzynarodowym, "Państwo i Prawo" 1998/8.
• Kenig-Witkowska M.M., Prawnomiędzynarodowa koncepcja sustainable development z perspektywy prac Stowarzyszenia Prawa Międzynarodowego [w:] Prawo międzynarodowe. Księga pamiątkowa prof. Renaty Szafarz, red. J. Menkes, Warszawa 2007.
• Lang T., Barling D., Food Security and Food Sustainability: Reformulating the Debate, "The Geographical Journal" 2012/4(178).
• Lu Ch., Grundy S., Urban Agriculture and Vertical Farming [w:] Earth Systems and Environmental Sciences, Reference Module, red. S.A. Elias, Elsevier 2017.
• Matysik-Pejas R., Cieślik J., Borecka A., Sowula-Skrzyńska E., Lokalne systemy żywnościowe i ich znaczenie dla obszarów wiejskich, "Roczniki Naukowe Stowarzyszenia Ekonomistów Rolnictwa i Agrobiznesu" 2017, t. XIX, z. 5.
• Michalczyk J., Znaczenie lokalnej żywności oraz krótkich łańcuchów dostaw w kształtowaniu zrównoważonego rozwoju rolnictwa i obszarów wiejskich w Unii Europejskiej, "Ekonomia Międzynarodowa" 2017/17.
• Opinia Europejskiego Komitetu Ekonomiczno-Społecznego w sprawie bardziej zrównoważonych systemów żywnościowych (opinia rozpoznawcza), https://eur-lex.europa.eu/legal-content/PL/TXT/PDF/?uri=CELEX:52016AE0232&from=EN.
• Resolution adopted by the General Assembly on 25 September 2015, Transforming our World: the 2030 Agenda for Sustainable Development, A/RES/70, https://sustainabledevelopment.un.org/index.php?page=view&type=111&nr=8496&menu=35.
• Rome Declaration on World Food Security, World Food Summit 13-17 November 1996, http://www.fao.org/3/w3613e/w3613e00.htm.
• Sakson-Boulet A., Głód jako współczesny problem globalny, Toruń 2015.
• Srogosz T., Międzynarodowe prawo żywnościowe, Warszawa 2020.
• Voluntary Guidelines to Support the Progressive Realization of the Right to Adequate Food in the Context of National Food Security, adopted by the 127th Session of the FAO Council, http://www.fao.org/3/a-y7937e.pdf.