Profitability of Cultivation of Sweet Lupine and Fodder Pea in Comparison to Selected Winter Cereals

• Autorzy: Irena Augustyńska , Arkadiusz Bębenista

Warianty tytułu

Opłacalność uprawy łubinu słodkiego i grochu pastewnego na tle wybranych zbóż ozimych

• Języki publikacji: EN

Abstrakty

EN

The subsidies for legumes introduced in 2010 resulted in an increase in their cultivation area, including the area of sweet lupine and fodder pea. The cultivation of lupine is usually carried out on soils of the rye complex, similarly to winter rye, while the cultivation of peas - on soils of the wheat complex, like winter wheat. Due to similar soil requirements, legumes compete with cereals for the arable land. However, the cultivation of the former is not considered to be very profitable, even after including direct subsidies for cultivation. The purpose of the paper was to determine the production and economic results from the cultivation of the abovementioned legumes and cereals and to compare the profitability of cultivation of sweet lupine in relation to winter rye and fodder pea in relation to winter wheat on selected individual farms in Poland in the years 2015-2017. Profitability of cultivation of the plants was determined primarily using the profitability index of production, which is a percentage relation of the total value of production (excluding direct subsidies) to the total costs. The measure of profitability was also the income from activity without subsidies and income from activity after including subsidies. In the research, we used data from the AGROKOSZTY system, the Polish FADN system and the Central Statistical Office. Vertical and horizontal analysis of the results was used. It was shown that on average in the years 2015-2017, on farms participating in the study of considered plants, the profitability of lupine cultivation, expressed by profitability index, was lower than that of rye, and pea cultivation was slightly higher than that of wheat. In addition, the first income category, which is the gross margin (difference in total production value and direct costs), and one of the last - income from activity without subsidies (difference in total production value and total costs) proved to be in the case of lupine and peas cultivation relatively low compared to cereals competing with them for the same arable land. However, after taking into account the subsidies, cultivation of legumes was more profitable than cultivation of cereals. Therefore, the incentive for cultivation of legumes certainly provides a possibility for receiving subsidies for the area of their cultivation, and also a possibility for receiving subsidies for greening. (original abstract)

Wprowadzone w 2010 roku dopłaty do roślin strączkowych skutkowały zwiększeniem ich powierzchni uprawy, w tym areału łubinu słodkiego i grochu pastewnego. Uprawa łubinu prowadzona jest na ogół na glebach kompleksu żytniego, analogicznie jak żyta ozimego, natomiast uprawa grochu - na glebach kompleksu pszennego, tak jak pszenicy ozimej. Ze względu na podobne wymagania glebowe rośliny strączkowe konkurują zatem ze zbożami o grunty orne. Jednak uprawa tych pierwszych często uważana jest za mało opłacalną, nawet po uwzględnieniu przysługujących do ich uprawy dopłat bezpośrednich. Celem pracy było określenie wyników produkcyjno-ekonomicznych z uprawy wspomnianych powyżej roślin strączkowych i zbożowych oraz porównanie opłacalności uprawy łubinu słodkiego w odniesieniu do żyta ozimego oraz grochu pastewnego w odniesieniu do pszenicy ozimej w wybranych gospodarstwach indywidualnych w Polsce w latach 2015-2017. Opłacalność uprawy rozpatrywanych roślin określono przede wszystkim przy wykorzystaniu wskaźnika opłacalności produkcji, będącego procentową relacją wartości produkcji ogółem (bez uwzględniania dopłat bezpośrednich) do kosztów ogółem. Miarą opłacalności był też dochód z działalności (bez dopłat, jak i po ich uwzględnieniu). W badaniach wykorzystano m.in. dane systemu AGROKOSZTY, systemu Polski FADN oraz GUS. Przeprowadzono pionową i poziomą analizę wyników. Wykazano, że przeciętnie w latach 2015-2017 w gospodarstwach uczestniczących w badaniach poszczególnych z rozpatrywanych roślin opłacalność uprawy łubinu, wyrażona wskaźnikiem opłacalności, była niższa niż żyta, a uprawy grochu - trochę wyższa niż pszenicy. Ponadto zarówno pierwsza kategoria dochodowa, którą jest nadwyżka bezpośrednia (różnica wartości produkcji ogółem i kosztów bezpośrednich), jak i jedna z ostatnich - dochód z działalności bez dopłat (różnica wartości produkcji ogółem i kosztów ogółem) okazały się w przypadku uprawy łubinu i grochu relatywnie niskie w porównaniu ze zbożami konkurujących z nimi o te same grunty rolne. Jednak po doliczeniu dopłat uprawa strączkowych była bardziej opłacalna niż uprawa zbóż. Zatem możliwość otrzymania dopłat do powierzchni uprawy roślin strączkowych była z pewnością zachętą do ich uprawy, a dodatkowo - możliwość spełnienia wymogu do uzyskania płatności z tytułu zazielenienia. (abstrakt oryginalny)

Słowa kluczowe

EN

Industrial plants; Payments for agricultural; Estimation of profitability production

PL

Rośliny przemysłowe; Dopłaty dla rolnictwa; Ocena opłacalności produkcji

• Czasopismo: Zagadnienia Ekonomiki Rolnej
• Rocznik: 2020
• Numer: nr 2
• Strony: 109--129

Twórcy

autor

Irena Augustyńska

• Instytut Ekonomiki Rolnictwa i Gospodarki Żywnościowej - PIB, Warszawa

autor

Arkadiusz Bębenista

• Instytut Ekonomiki Rolnictwa i Gospodarki Żywnościowej - PIB, Warszawa

Bibliografia

• Augustyńska, I., Bębenista, A. (2019). Produkcja, koszty i dochody z wybranych produktów rolniczych w latach 2017-2018 (wyniki rachunku symulacyjnego). Warszawa: IERiGŻ-PIB.
• Bojarszczuk, J., Podleśny, J. (2017). Ocena ekonomiczna uprawy mieszanki łubinu wąskolistnego z pszenżytem jarym. Fragm. Agron., No. 34(1), p. 19-29.
• Crop production in EU standard humidity. (2019) Eurostat - Data Explorer. Retrieved from: appsso.eurostat.ec.europa.eu/nui/print.do (access date: 29.07.2019).
• Czerwińska-Kayzer, D., Jerzak, M.A., Krysztofiak, P. (2016). Rynek rodzimych roślin strączkowych w Polsce a bezpieczeństwo kraju w zakresie białka roślinnego. Zagadnienia Doradztwa Rolniczego, No. 4, p. 26-36.
• GUS (2012a). Wyniki produkcji roślinnej w 2010 r. Warszawa: GUS.
• GUS (2012b). Wyniki produkcji roślinnej w 2011 r. Warszawa: GUS.
• GUS (2013). Wyniki produkcji roślinnej w 2012 r. Warszawa: GUS.
• GUS (2014). Wyniki produkcji roślinnej w 2013 r. Warszawa: GUS.
• GUS (2015). Wyniki produkcji roślinnej w 2014 r. Warszawa: GUS.
• GUS (2016). Wyniki produkcji roślinnej w 2015 r. Warszawa: GUS.
• GUS (2017). Wyniki produkcji roślinnej w 2016 r. Warszawa: GUS.
• GUS (2018). Wyniki produkcji roślinnej w 2017 r. Warszawa: GUS.
• Jasińska, Z., Kotecki, A. (ed.). (2003a). Szczegółowa uprawa roślin. Vol. I, 2nd edition, corrected and supplemented. Wrocław: Wydawnictwo Akademii Rolniczej we Wrocławiu.
• Jasińska, Z., Kotecki, A. (ed.). (2003b). Szczegółowa uprawa roślin. Vol. II, 2nd edition, corrected and supplemented. Wrocław: Wydawnictwo Akademii Rolniczej we Wrocławiu.
• Jerzak, M.A. (2014). Możliwości restytucji rynku rodzimych roślin strączkowych na cele paszowe w Polsce. Roczniki Naukowe SERiA, Vol. XVI, Issue 3, p. 104-109.
• Jerzak, M.A. (2017). Czy warto nawozić rośliny strączkowe? Rolnicze ABC, No. 2(317).
• Jerzak, M.A., Krysztofiak, P. (2017). Narodowy cel wskaźnikowy jako czynnik rozwoju rynku rodzimego białka roślinnego. Roczniki Naukowe SERiA, Vol. XIX, Issue 3, p. 92-97.
• Jerzak, M.A., Mikulski W. (2017). Znaczenie dopłat do produkcji roślin strączkowych w odbudowie rynku rodzimych surowców białkowych pochodzenia roślinnego w Polsce. Zagadnienia Ekonomiki Rolnej, No. 2(351), p. 152-163.
• Kalinowski, M. (2018). Lista zalecanych odmian łubinu żółtego. Tygodnik poradnik rolniczy. Retrieved from: https://www.tygodnik-rolniczy.pl/articles/uprawa/lista-zalecanych-odmian- -lubinu -zoltego/?page=1

Identyfikatory

DOI

10.30858/zer/121484