The Impact of Ratings and Other Information on the Fluctuation of Polish Stock Indexes

• Autorzy: Magdalena Adamczyk

Warianty tytułu

Rola ocen ratingowych i innych informacji w kształtowaniu się indeksów giełdowych w Polsce

• Języki publikacji: EN

Abstrakty

EN

Information is a critical element in the functioning of financial markets. Credit rating agencies are one of the most important sources of information and their announcements are treated as an indicator of trust in a given entity. The rating itself, as well as information regarding a forecast rating, may lead to significant changes in investment decisions and, as a result, affect stock indexes. The purpose of the article is to identify the impact of ratings and other information on the fluctuation of Polish stock indexes. The subject of the study was a comparison of the announcement dates of rating agencies' decisions and other information with the fluctuations of selected stock indexes of the Warsaw Stock Exchange in the years 2016-2018. The conducted research allowed to determine the relationship between the date of publication of the ratings and other information and the change in the values of the studied stock indexes. (original abstract)

Kluczowym elementem funkcjonowania rynków finansowych jest dysponowanie zbiorem informacji. Jednym z istotnych źródeł informacji są agencje ratingowe, a ich komunikaty traktowane są jako sygnał określający stopień zaufania względem danego podmiotu. Zarówno rating, jak i informacja dotycząca prognozowanej oceny ratingowej mogą prowadzić do istotnych zmian w decyzjach inwestycyjnych, a w rezultacie wpływać na kształtowanie się notowań indeksów giełdowych. Podejmowanie decyzji inwestycyjnych wiąże się z niepewnością co do ich skutków, a w rezultacie z ryzykiem poniesienia strat. Presja czasu, presja zysków, awersja wobec strat to czynniki, które istotnie zaburzają racjonalne analizowanie informacji. Analiza danych finansowych może okazać się niewystarczająca dla inwestora, co należy rozpatrywać z dwóch perspektyw. Z jednej strony informacje dodatkowe, pochodzące z różnych źródeł, mogą zwrócić uwagę na aspekty nieporuszane w raportach okresowych i rocznych. Czynnik nieistotny z punktu widzenia zasad sporządzania i prezentowania raportów może okazać się przeważający w danej sytuacji, a na jego podstawie zostanie zmieniona lub podjęta decyzja. Z drugiej strony to zachowanie ludzkie kształtuje zmiany na giełdzie. Pomimo bardzo dobrej sytuacji finansowej i perspektyw rozwoju informacja obciążająca wizerunek podmiotu, uzasadniona czy nie, może drastycznie zmienić notowania spółki. Znajomość mechanizmów mających wpływ na podejmowanie decyzji, występujących w sposób naturalny, jak również dostrzeganie celowych manipulacji skłaniają do głębszej analizy dostępnych informacji. Wymienione przesłanki pozwoliły na przyjęcie założenia, że na podejmowanie decyzji inwestycyjnych, a w konsekwencji na kształtowanie się indeksów giełdowych istotny wpływ mają komunikaty agencji ratingowych i inne informacje o charakterze makroekonomicznym. Celem artykułu jest identyfikacja roli ocen ratingowych i innych informacji w kształtowaniu się indeksów giełdowych w Polsce. Przedmiotem badań było porównanie terminów decyzji agencji ratingowych dotyczących Polski i innych informacji z kształtowaniem się notowań wybranych indeksów giełdowych Giełdy Papierów Wartościowych w Warszawie. Obserwacja informacji dotyczących zmian politycznych i gospodarczych w Polsce, przekazywanych przez media w latach 2015-2018, była inspiracją do dokonania przeglądu decyzji w sprawie ratingu Polski w tych latach. Założono, że w okresie oscylującym wokół daty planowanego przeglądu ratingowego zauważalne będą zmiany w notowaniach wybranych indeksów. Terminy poszczególnych decyzji w sprawie ocen ratingowych Polski porównano z notowaniami głównych indeksów giełdowych GPW w Warszawie - WIG, WIG20, mWIG40 oraz sWIG80.Porównanie kształtowania się indeksów giełdowych GPW w Warszawie z decyzjami agencji ratingowych pozwoliło zidentyfikować wpływ ocen ratingowych na notowania wymienionych indeksów. Negatywne informacje dotyczące prognoz obniżenia ocen ratingowych oraz ich perspektywy pokrywały się z momentem zmiany kierunku notowań na spadkowy lub umocnieniem tendencji malejącej notowań indeksów giełdowych. Część obserwacji wskazuje natomiast na występowanie zgodności pozytywnych informacji agencji ratingowych z tendencją wzrostową notowań indeksów giełdowych lub momentem odbicia w kierunku wzrostu. Mimo negatywnych decyzji agencji ratingowych w analizowanym okresie Polska gospodarka osiągała dobre wyniki ekonomiczne, wykazując tendencje wzrostowe, co skłoniło agencje ratingowe do zmiany rekomendacji w 2018 r. Oczywiście należy podkreślić, że informacje płynące od agencji ratingowych stanowią jedynie część czynników mających wpływ na notowania indeksów giełdowych. Niemniej jednak można zaobserwować wahania notowań w okresie spekulacji na temat prognozowanego ratingu, jak również po opublikowaniu ostatecznych decyzji. Informacje polityczne docierające do agencji ratingowych mogą mieć również wpływ na decyzje i prognozy wydawane przez analityków, co jest widoczne w uzasadnieniach decyzji agencji ratingowych. Podatność na sugestie jest cechą różnicującą ludzi, kształtuje się ona w zależności od przekonań człowieka, jego doświadczenia, jak również kontekstu sytuacyjnego i ewentualnych sankcji. Obawy związane ze zmianami politycznymi, a w następstwie z nowymi programami socjalnymi, regulacjami fiskalnymi i planowanymi reformami wiążą się z niepewnością co do przyszłej sytuacji gospodarczej, stąd też skłonność analityków do zaniżania ocen ratingowych lub perspektyw ratingowych. W konsekwencji decyzje te mogą powodować zmiany na rynkach finansowych, a w efekcie prowadzić do rzeczywistego pogorszenia sytuacji na giełdzie.Podjęte w artykule rozważania nie wyczerpują całego zakresu czynników mających wpływ na notowania indeksów giełdowych, ale pozwalają dostrzec znaczenie oddziaływania informacji przekazywanych przez instytucje opiniotwórcze. Badania przedstawione w artykule mają charakter inicjujący i będą kontynuowane w dłuższej perspektywie czasowej. (abstrakt oryginalny)

Słowa kluczowe

EN

Stock market indexes; Rating; Investment decisions making; Behavioural finance; Research results

PL

Indeks giełdowy; Rating; Podejmowanie decyzji inwestycyjnych; Finanse behawioralne; Wyniki badań

• Czasopismo: Bank i Kredyt
• Rocznik: 2020
• Numer: nr 3
• Strony: 239--262

Twórcy

autor

Magdalena Adamczyk

• Cracow University of Economics

Bibliografia

• Adamczyk M. (2017), Psychologiczne aspekty percepcji sytuacji finansowej przedsiębiorstw, Przegląd Organizacji, 2/2017, 37-43.
• Afonso A., Gomes P., Rother P. (2007), What hides behind Sovereign Debt Ratings?, ECB Working Paper Ser ies, 711.
• Bayar Y., Kilic C., Kilinc Savrul B. (2013), Effects of sovereign credit ratings on the Eurozone stock markets during the recent financial crises, International Journal of Business and Social Science, 4(12), 133-45.
• Block S. (2004), The price of democracy: sovereign risk ratings, bond spreads and political business cycles in developing countries, Journal of International Money and Finance, 23(6), 917-946.
• Chisholm A.M. (2011), Wprowadzenie do międzynarodowych rynków finansowych. Instrumenty, strategie, uczestnicy, Oficyna Wolters Kluwer Business.
• Cialdini R. (1996), Wywieranie wpływu na ludzi, Gdańskie Wydawnictwo Psychologiczne.
• Cichy J. (2013), Agencje ratingowe w unijnych regulacjach prawnych. Dylematy zasadności ich wprowadzania, Annales Universitatis MariaeCurie-Skłodowska, Sectio H Oeconomia, 47(3), 89-98.
• Cichy J. (2016), Rating na rynku finansowym, Seria Wydawnicza Rynek Finansowy.
• Czekaj J. (2000), Metody zarządzania informacją w przedsiębiorstwie, Wydawnictwo Akademii Ekonomicznej w Krakowie.
• Dobija M. (2005), Atestacja informacji ekonomicznych z systemu rachunkowości, in: M. Dobija (ed.), Teoria rachunkowości w zarysie, Wydawnictwo Akademii Ekonomicznej w Krakowie.
• Fatnassi I., Ftiti Z., Hasnaoui H. (2014), Stock market reactions to sovereign credit rating changes: evidence from four European countries, Journal of Applied Business Research (JABR), 30(3), 953-958.
• Gerrig R.J., Zimbardo P.G. (2012), Psychologia i życie, Wydawnictwo Naukowe PWN.
• Jachnis A. (2007), Psychologia konsumenta.Psychologiczne i socjologiczne uwarunkowania zachowań konsumenckich, Oficyna Wydawnicza BRANTA.
• Jaworski W.L., Zawadzka Z. (2011), Bankowość. Podręcznik akademicki, Poltex.
• Kahn M.N. (2011), Analiza techniczna - wprowadzenie do analizy wykresów giełdowych, Oficyna Wolters Kluwer business.
• Micu M., Remolona E.M., Wooldridge P.D. (2004), The price impact of rating announcements: evidence from the credit default swap market, BIS Quarterly Review, June.
• Mikołajewicz G. (2011), Informacje makroekonomiczne wykorzystywane w analizie fundamentalnej oraz ich źródła (na przykładzie Polski), Zeszyty Naukowe Uniwersytetu Szczecińskiego. Finanse, Rynki finansowe, Ubezpieczenia, 47, 119-130.
• Nęcka E., Orzechowski J., Szymura B. (2006), Psychologia poznawcza, Wydawnictwo Naukowe PWN.
• Norden L., Weber M. (2004), Informational efficiency of credit default swap and stock markets: the impact of credit rating announcements, Journal of Banking & Finance, 28(11), 2813-2843.
• Sej-Kolasa M. (2002), Podstawy zarządzania informacją o środowisku, Wydawnictwo Akademii Ekonomicznej we Wrocławiu.
• Slovic P., Finucane M.L., Peters E., MacGregor D.G. (2007), The affect heuristic, European Journal of Operational Research, 177, 1333-1352.
• Tran V., Alsakka R., Gwilym O. (2019), Investors' heterogeneous beliefs and the impact of sovereign credit ratings in foreign exchange and equity markets, The European Journal of Finance, 25(13), 1211-1233.
• Tyszka T. (2010), Decyzje - perspektywa psychologiczna i ekonomiczna, Wydawnictwo Naukowe SCHOLAR.
• Williams G., Alsakka R., Gwilym O. (2013), The impact of sovereign rating actions on bank ratings in emerging markets, Journal of Banking & Finance, 37, 563-577.
• Wiśniewski P. (2011), Rating suwerena - istota i znaczenie, Studia BAS, 4, 129-152.
• Wojciszke B. (2012), Psychologia społeczna, Wydawnictwo Naukowe Scholar.
• Zaleśkiewicz T. (2012), Psychologia ekonomiczna, Wydawnictwo Naukowe PWN.
• Zieliński T. (2010), Ryzyko na rynku finansowym, in: I. Pyka (ed.), Rynek finansowy, Wydawnictwo Akademii Ekonomicznej.
• Zielonka P. (2011), Giełda i psychologa. Behawioralne aspekty inwestowania na rynku papierów wartościowych, CeDeWu.
• Zweig J. (2008), Twój mózg, twoje pieniądze, Wydawnictwo Laurum.