Czy eksperci są nadal "kompetentni"? - refleksje na temat ewolucji przepisów dotyczących wykonawców raportów o oddziaływaniu na środowisko

• Autorzy: Anna Haładyj

Warianty tytułu

Are Polish EIA Experts Still "Competent"? Remarks on the Evolution of the Provisions Regarding Practitioners Involved in the Preparation of Environmental Impact Assessment Reports

• Języki publikacji: PL

Abstrakty

Oceny oddziaływania na środowisko (OOŚ) są narzędziem, które pozwala przewidywać środowiskowe skutki projektowanego rozwoju lub zagospodarowania. Nie ulega wątpliwości, że bazowym elementem EIA jest raport OOŚ: a skoro tak, to należy zadać pytanie o to, kto jest uprawniony do sporządzania raportu i jakie wiadomości specjalne winien posiadać autor (autorzy) raportu. Celem opracowania czynię prezentację ewolucji uprawnień wykonawców OOŚ od lat 70. do czasów współczesnych przedstawioną z perspektywy nauk prawnych. Wdrożenie znowelizowanej dyrektywy 2011/92 nastąpiło od 1 stycznia 2017 r. poprzez wprowadzenie formalnych kryteriów wykształcenia i (lub) doświadczenia dla wykonawców ocen, które zostały złagodzone nowelizacją z 19 lipca 2019 r. W opracowaniu stawiam tezę o istnieniu stałej tendencji obniżania wymagań wobec autorów raportów, czyniącą regulację krajową sprzeczną z duchem dyrektywy 2011/92. Metody badawcze stosowane w opracowaniu obejmują przede wszystkim metodę dogmatyczną, metodę wykładni zgodnej oraz - w mniejszym zakresie - metodę porównawczą i historyczną.(abstrakt oryginalny)

EN

Environmental impact assessment (EIA) is a tool that allow predicting the environmental effects of a project. Undoubtedly, the basic element of the EIA is the EIA report: and if so, the question arises who is qualified to prepare the report. The purpose of the study is to present the evolution of the rights of EIA report experts from the 1970s to modern times, presented from the perspective of legal sciences. The implementation of the amended Directive 2011/92 took place from 1 January 2017 by introducing formal education criteria and/or experience for EIA experts, which were softened by the amendment of 19 July 2019. In the study, I put forward the thesis that there is a tendency in Polish legislation to lower the requirements for EIA experts, which makes national regulation contrary to the spirit of Directive 2011/92. Research methods used in the study include primarily the dogmatic approach, the method of consistent interpretation, and - to a lesser extent - the comparative and historical method.(original abstract)

Słowa kluczowe

PL

Środowisko przyrodnicze; Ocena jakości; Organizacje eksperckie

EN

Natural environment; Quality assessment; Think tanks

• Czasopismo: Krytyka Prawa
• Rocznik: 2020
• Numer: T. 12, Nr 1
• Strony: 76--96

Twórcy

autor

Anna Haładyj

• Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II w Lublinie

Bibliografia

• Barczak A., Łazor M., Ogonowska A., Oceny oddziaływania na środowisko w prawie polskim ze wzorami dokumentów i schematami, Warszawa 2018.
• Bukowski Z., Komentarz do art. 46, [w:] J. Ciechanowicz-McLean, Z. Bukowski, B. Rakoczy, Prawo ochrony środowiska - komentarz, Warszawa 2008.
• Cashmore M., Gwilliam R., Morgan R., Cobb D., Bond A., The interminable issue of effectiveness: substantive purposes, outcomes and research challenges in the advancement of environmental impact assessment theory, "Impact Assessment and Project Appraisal" 2004, 22(4), s. 295-310.
• Dubel K., Rola ocen odziaływania na środowisko w systemie planowania przestrzennego, Wrocław 2005.
• Fischer T.B, Therivel R., Bond A., Fothergill J., Marshall R., The revised EIA Directive - possible implications for practice in England, "UVP Report" 2016, 30(2), s. 106-112.
• Glasson J., Therivel R., Introduction the Environmental Impact Assessment, 5 wyd., New York 2019.
• Góralski J., Uprawnienia zawodowe niezależnego eksperta w prawie budowlanym w świetle wytycznych prawa unijnego, [w:] Z. Charnik, J. Posłuszny, L. Żukowski (red.), Internacjonalizacja administracji publicznej, Warszawa 2015.
• Haładyj A., Ewolucja sytemu ocen oddziaływania na środowisko planowanych przedsięwzięć w polskim systemie prawnym - aspekty proceduralne, [w:] L. Preisner (red.), Środowiskowe bariery i czynniki rozwoju gospodarczego Polski, Kraków 2006.
• Jendrośka J., Oceny oddziaływania na środowisko jako instytucja prawna: charakter prawny i struktura regulacji, [w:] H. Lisicka (red.), Prawo i polityka w ochronie środowiska. Studia z okazji 40-lecia pracy naukowej Jerzego Sommera, Wrocław 2006.
• Jendrośka J., Postępowanie w sprawie oceny oddziaływania na środowisko, [w:] J. Jendrośka (red.), Ustawa - Prawo ochrony środowiska - komentarz, Wrocław 2001.
• Jones M., Morrison-Saunders A., Embracing evolutionary change to advance impact assessment (IA), "Impact Assessment and Project Appraisal" 2020, 38(2), 100-103.
• Juchnik A., Pchałek M., Proces inwestycyjny przedsięwzięć liniowych na obszarach cennych przyrodniczo - kontekst prawny, [w:] Inwestycje na obszarach chronionych, Słubice-Garbicz 2007.
• Kørnøv L., Kjellerup U., Observations and reflections upon the Danish transposition of the EIA Directive: Focus on quality and competence enhancement, "UVP Report" 2016, 3(16), s. 130-132.
• Kosieradzka-Federczyk A., Raport o oddziaływaniu przedsięwzięcia na środowisko w orzecznictwie sądów administracyjnych, "Zeszyty Naukowe Sądownictwa Administracyjnego" 2012, 1.
• Nytko K., Oceny oddziaływania na środowisko, Białystok 2007.
• Radecki W., Nowe przepisy o udostępnianiu informacji o środowisku oraz o ocenach oddziaływania na środowisko, cz. I - Uwagi ogólne, przedmiot regulacji prawnej, zagadnienia organizacyjne, "Problemy Ekologii" 2001, 1.
• Retief F.P., Fischer T.B., Alberts R.C., Roos C., Cilliers D.P., An administrative justice perspective on improving EIA effectiveness, "Impact Assessment and Project Appraisal" 2019.
• Samitowski G., Wymogi w zakresie autorstwa raportu o oddziaływaniu przedsięwzięcia na środowisko - kontrowersje, "Przegląd Prawa Publicznego" 2012, 11.
• Sommer J., Procesualne i materialnoprawne elementy decyzji o środowiskowych uwarunkowaniach, [w:] H. Lisicka (red.), Prawo ochrony środowiska i prawo karne. Książka jubileuszowa z okazji 40-lecia pracy naukowej Prof. Wojciecha Radeckiego, Wrocław 2008.
• Sommer J., Oceny oddziaływania na środowisko w znowelizowanej ustawie o ochronie i kształtowaniu środowiska, "Ochrona Środowiska. Prawo i Polityka" 1998, 3.
• Śliwa J., Raport oddziaływania na środowisko jako dowód w postępowaniu w sprawie oceny oddziaływania na środowisko, "Samorząd Terytorialny" 2015, 9.
• Therivel R., González A., Introducing SEA effectiveness, "Impact Assessment and Project Appraisal" 2019, 37(3-4), s. 181-187.
• Tokarczyk-Dorociak K., Kazak J., Haładyj A., Szewrański Sz., Świąder M., Effectiveness of strategic environmental assessment in Poland, "Impact Assessment and Project Appraisal" 2019, 37(3-4), s. 279-291.
• Tokarczyk-Dorociak K., Szkudlarek Ł., Szewrański Sz., Kazak J., Haładyj A., Chrobak G., van Hoof J., On the Usefulness of Guidelines and Instructions for Environmental Assessment - A qualitative study of the helpfulness perceived by Polish practitioners, "Impact Assessment and Project Appraisal" 2019, 37(2), s. 150-164.
• Tyszecki A., Wytyczne do procedury wykonywania ocen oddziaływania na środowisko, Gdańsk 1996.

Identyfikatory

DOI

10.7206/kp.2080-1084.363