Czy działania edukacyjne prowadzone w ramach profilaktyki i promocji zdrowia kreują "nowych dewiantów"?

• Autorzy: Agnieszka Borowiec , Izabella Lignowska , Marta Makowska

Warianty tytułu

Do Educational Actions in the Field of Disease Prevention and Health Promotion Create "New Deviants"?

• Języki publikacji: PL

Abstrakty

Artykuł ten jest próbą odpowiedzi na pytanie, czy wraz z rozpowszechnieniem działań edukacyjnych realizowanych w ramach profi laktyki i promocji zdrowia można mówić o przenikaniu ideologii healthismu do świadomości społeczeństwa polskiego, czego wyrazem byłoby powstawanie norm społecznych regulujących zachowania związane ze zdrowiem. (fragment tekstu)

EN

The authors present the assumption that medicalization of disease prevention and health promotion ignores these health factors which are not dependent on medicine and behaviors. They also ask a question to what extent promoting the idea of healthism, born in the 80s is assimilated in social consciousness. The authors discuss the roots of medicalization of health, the very concept of healthism, the role of medicine in controlling social behaviors. The question is: do new norms concerning health and health promotion produce "new deviants"? Thus it is not the very behavior that is deviant but how it is evaluated by society in view of these norms. The aim of empirical research was to study to what extent breaking norms concerning health is rejected by society. The research proved negative attitudes towards improper behavior, though varied in reference to different types of dissents. It suggest that the emergence of new social rules regulating health-related behavior is in process. (original abstract)

Słowa kluczowe

PL

Edukacja; Zdrowie; Profilaktyka zdrowotna; Promocja zdrowia

EN

Education; Health; Preventive health care; Health promotion

• Czasopismo: Problemy Polityki Społecznej
• Rocznik: 2009
• Tom: 12
• Strony: 169--182

Twórcy

autor

Agnieszka Borowiec

• Instytut Kardiologii w Warszawie

autor

Izabella Lignowska

• Instytut Kardiologii w Warszawie

autor

Marta Makowska

• Instytut Kardiologii w Warszawie

Bibliografia

• 1. Chriss, J.J. (2007). Social Control. Cambridge: Polity Press.
• 2. Conrad, P. (1992). "Medicalization and social control". Annu. Rev Sociol., nr 18.
• 3. Crawford, R. (1980). "Healthism and the medicalization of everyday life". International Journal of Health Services", tom 10, nr 3.
• 4. Crawford, R. (2006). "Health as a meaningful social practice". Health, tom 10, nr 4.
• 5. Czykwin, E. (2008). Stygmat społeczny. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN
• 6. Foucault, M. (1998). Trzeba bronić społeczeństwa. Wykłady w College de France 1976. Warszawa: Wydawnictwo KR.
• 7. Foucault, M. (1999). Narodziny kliniki. Warszawa: Wydawnictwo KR.
• 8. Gniazdowski, A. (1990). "Zachowania a zdrowie: podstawowe zależności". W: A. Gniazdowski (red.), Zachowania zdrowotne. Łódź: Instytut Medycyny Pracy im. prof. dr. med. Jerzego Nofera.
• 9. Ostrowska, A. (1999). Styl życia a zdrowie. Warszawa: IFiS PAN.
• 10. Przewoźniak, K., Zatoński, W. (2002). "Decline in smoking prevalence in Poland 1974-2001, Patterns and Reasons". Programme and Abstracts 3rd European Conference on Tobacco or Health "Closing the Gas - Solidarity for health". 20-22 czerwca.
• 11. Puchalski, K. (2005). "Medykalizacja promocji zdrowia". W: K. Binkiewicz, A. Siewruk (red.), Zdrowie i choroba w społeczeństwie. Interdyscyplinarna Konferencja Warsztatów Analiz Socjologicznych. Warszawa: Instytut Socjologii Uniwersytetu Warszawskiego.
• 12. Scrabanek, P. (1998). The Death of Humane Medicine and the Rise of Coercive Healthism. Suffolk: The Social Affairs Unit.
• 13. Siemaszako, A. (1993). Granice tolerancji. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN.
• 14. Słońska, Z. (2000). "Promocja zdrowia w Polsce. Rozwiązania systemowe a rzeczywistość". Promocja Zdrowia, Nauki Społeczne i Medycyna, nr 19.
• 15. Słońska, Z., Misiuna, M. (1994). Promocja zdrowia. Słownik podstawowych terminów. Warszawa: Agencja Promo-Lider.
• 16. Słońska, Z. (2005). "Socjologiczna krytyka promocji zdrowia. Wybrane problemy". W: Piątkowski, W.A. Brodniak (red.), Zdrowie i choroba. Perspektywa socjologiczna. Tyczyn: Wyższa Szkoła Społeczno-Gospodarcza w Tyczynie.
• 17. Ustawa o ochronie zdrowia przed następstwami używania tytoniu i wyrobów tytoniowych (Dz.U. 1996.10.55).
• 18. Welcz, Z. (1985). "Powstanie i rozwój teorii naznaczania społecznego". Studia Socjologiczne, nr 1.