Usługi finansowe a technologia blockchain - aktualne problemy oraz wyzwania podatkowe

• Autorzy: Maria Supera-Markowska

Warianty tytułu

Financial Services and Blockchain Technology - Current Tax Problems and Challenges

• Języki publikacji: PL

Abstrakty

Usługi finansowe wobec możliwości wykorzystania do płatności walut wirtualnych (przede wszystkim bitcoina), opartych na technologii blockchain, nabierają nowego wymiaru. Dokonywanie płatności bezpośrednich z użyciem kryptowalut kreuje zagadnienia istotne podatkowo, zarówno w zakresie samego pozyskiwania, jak i obrotu walutami wirtualnymi, w tym w szczególności wykorzystywania ich do realizacji funkcji płatniczej, ale także traktowania jako inwestycji lub przedmiotu działalności handlowej. Kwestie z tym związane generują liczne wyzwania podatkowe, zarówno w systemie podatków dochodowych, jak i podatków obrotowych oraz majątkowych. Tym wyzwaniom w zakresie podatkowych konsekwencji stosowania w systemie usług finansowych technologii blockchain dla płatności z użyciem kryptowalut poświęcono niniejszy artykuł.(abstrakt oryginalny)

EN

Financial services due to the possibility of using virtual currencies (mainly bitcoins) for payments based on blockchain technology take on a new dimension. Making direct payments with the use of cryptocurrencies creates numerous tax-related issues, both in terms of acquiring and trading in virtual currencies, including in particular using them to perform the payment function, but also treating them as an investment or commercial activity. The issues related to this generate numerous tax challenges, both in the income tax system, as well as in turnover and property tax systems. These challenges, resulting from the need to determine the tax consequences of the use of blockchain technology in the financial services system for payments with cryptocurrencies, this paper has been devoted to.(original abstract)

Słowa kluczowe

PL

Usługi finansowe; Technologia blockchain; Wirtualna waluta; Kryptowaluty; Podatki

EN

Financial services; Blockchain technology; Virtual currency; Cryptocurrencies; Taxes

• Czasopismo: Finanse i Prawo Finansowe
• Rocznik: 2019
• Tom: 4 (24)
• Strony: 99--123

Twórcy

autor

Maria Supera-Markowska

• Uniwersytet Warszawski

Bibliografia

• Bala S., Kopyściański T., Srokosz W., 2016, Kryptowaluty jako elektroniczne instrumenty płatnicze bez emitowania. Aspekty informatyczne, ekonomiczne i prawne, Wydawnictwo Uniwersytetu Wrocławskiego, Wrocław.
• Barta S., Murphy R., 2018 Zrozumieć Bitcoina: techniczny i ekonomiczny przewodnik po kryptowalutach, Fijorr Publishing, Wrocław (przekład Trąbski R.).
• Boucher P., Nascimento S., Kritikos M., 2017, How blockchain technology could change our lives, Brussels, http://www.europarl.europa.eu/RegData/etudes/IDAN/2017/581948/EPRS_I DA(2017)581948_EN.pdf.
• Company Taxation in the Internal Market, 2001, SEC 2001 1681.
• Czarnocki J., 2017, Prawne aspekty zastosowania technologii blockchain na rynkach finansowych, [w:] W. Rogowski (red.), Regulacje finansowe. FinTech nowe instrumenty finansowe - resolution, C.H. Beck,Warszawa.
• Dąbrowska J., 2017, Charakter prawny bitcoin, "Człowiek w Cyberprzestrzeni", nr 1.
• Distributed Ledger Technology: Beyond Block Chain, http://fintechpoland.com/wpcontent/uploads/2017/01/Technologie-rozproszonych-rejestrow-UK-GOfS-FTP-NASKPL.pdf.
• Dudek P., 2016, Waluta bitcoin - glosa do wyroku Trybunału Sprawiedliwości z 22 października 2015 r. w sprawie C-264/14 Skatteverket przeciwko Davidowi Hedqvistowi, "Europejski Przegląd Sądowy", nr 6.
• Dyrektywa Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2015/849 z 20 maja 2015 r. w sprawie zapobiegania wykorzystywaniu systemu finansowego do prania pieniędzy lub finansowania terroryzmu, zmieniająca rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) nr 648/2012 i uchylająca dyrektywę Parlamentu Europejskiego i Rady 2005/60/WE oraz dyrektywę Komisji 2006/70/WE (Dz.Urz. UE L 141 z 20 maja 2015 r., s. 73-117).
• Dyrektywa Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2018/843 z 30 maja 2018 r. zmieniająca dyrektywę (UE) 2015/849 w sprawie zapobiegania wykorzystywaniu systemu finansowego do prania pieniędzy lub finansowania terroryzmu oraz zmieniająca dyrektywy 2009/138/WE i 2013/36/UE (Dz.Urz. UE L 156 z 19 czerwca 2018 r., s. 43-74).
• Dyrektywa Parlamentu Europejskiego i Rady 2009/110/WE z 1 września 2009 r. w sprawie podejmowania i prowadzenia działalności przez instytucje pieniądza elektronicznego oraz nadzoru ostrożnościowego nad ich działalnością, zmieniająca dyrektywy 2005/60/WE i 2006/48/WE oraz uchylająca dyrektywę 2000/46/WE (Dz.Urz. UE L 267 z 10 października 2009 r., s. 7-17).
• Dyrektywa Parlamentu Europejskiego i Rady 2011/83/UE z 25 października 2011 r. w sprawie praw konsumentów, zmieniająca dyrektywę Rady 93/13/EWG i dyrektywę 1999/44/WE Parlamentu Europejskiego i Rady oraz uchylająca dyrektywę Rady 85/577/EWG i dyrektywę 97/7/WE Parlamentu Europejskiego i Rady (Dz.Urz. UE L 304 z 22 listopada 2011 r., s. 64 -88).
• Dyrektywa Rady 2006/112/WE z 28 listopada 2006 r. w sprawie wspólnego systemu podatku od wartości dodanej (Dz.Urz. UE L 347 z 11 grudnia 2006 r., s. 1-118).
• European Central Bank, 2015, Virtual currency schemes - a further analysis, Frankfurt am Main, https://www.ecb.europa.eu/pub/pdf/other/virtualcurrencyschemesen.pdf.
• European Commission, 2019, How can europe benefit from blockchain technologies?, Brussels, https://ec.europa.eu/digital-single-market/en/news/how-can-europe-benefit-blockchaintechnologies
• Gomułowicz A., Małecki J., 2003, Ustawa o podatku dochodowym od osób fizycznych. Komentarz, "ABC", Warszawa.
• Gomułowicz A., Małecki J., 2013, Podatki i prawo podatkowe, LexisNexis Polska, Warszawa.
• Hamaekers H., Holmes K., Głuchowski J., Kardach T., Nykiel W., 2006, Wprowadzenie do międzynarodowego prawa podatkowego, Wydawnictwo Prawnicze "LexisNexis",Warszawa.
• Homa D., 2015, Sekrety bitcoina i innych kryptowalut. Jak zmienić wirtualne pieniądze w realne zyski, Helion - Onepress, Gliwice.
• Interpretacja Dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej z 1 grudnia 2017 r. (0111-KDIB3- 3.4012.122.2017.2.PK).
• Interpretacja Dyrektora Izby Skarbowej w Katowicach z 21 czerwca 2013 r., (IBPP2/443- 258/13/ICz).
• Interpretacja Dyrektora Izby Skarbowej w Katowicach z 29 lipca 2015 r. (IBPB-1-1/4511- 107/15/AB).
• Interpretacja Dyrektora Izby Skarbowej w Łodzi z 18 lipca 2014 r. (IPTPB1/415-220/14-5/KSU i IPTPB1/415-221/14-10/KSU).
• Interpretacja Dyrektora Izby Skarbowej w Poznaniu z 2 października 2014 r. (ILPB2/415-741/14- 2/TR).
• Interpretacja Dyrektora Izby Skarbowej w Poznaniu z 30 października 2014 r. (ILPB1/415- 746/14-4/AA).
• Interpretacja Dyrektora Izby Skarbowej w Poznaniu z 6 kwietnia 2016 r. (ILPP5/4512-1-5/16- 4/IP).
• Interpretacja Dyrektora Izby Skarbowej w Poznaniu z 8 stycznia 2014 r. (ILPP1/443-910/13- 2/AWa).
• Interpretacja Dyrektora Izby Skarbowej w Warszawie z 10 lipca 2014 r. (IPPB5/423-397/14- 4/MW).
• Interpretacja Dyrektora Izby Skarbowej w Warszawie z 25 lutego 2014 r. (IPPB2/415-842/13- 2/MK).
• Interpretacja Dyrektora Izby Skarbowej w Warszawie z 26 czerwca 2014 r. (IPPB1/415-276/14- 4/EC).
• Interpretacja Dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej z 19 października 2018 r. (0112-KDIL3- 1.4011.350.2018.1.AN).
• Interpretacja Dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej z 24 października 2018 r. (0111-KDIB2- 2.4014.99.2018.6.MZ).
• Interpretacja Dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej z 2 marca 2019 r. (0113- KDIPT3.4011.599.2018.1.SK).
• Interpretacja Dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej z 22 grudnia 2017 r. (0113-KDIPT2- 1.4011.472. 2017.1.DJD).
• Interpretacja Dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej z 3 kwietnia 2017 r. (2461-IBPB-2- 2.4511.12.2017.2.BF).
• Interpretacja Dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej z 30 listopada 2017 r. (0111- KDIB4.4014.393.2017.3.PM).
• Interpretacja Dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej z 30 maja 2019 r. (0114-KDIP2- 2.4010.69.2019.4.AG).
• Interpretacja Dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej z 8 maja 2019 r. (0113-KDIPT2- 3.4011.100.2019.2.PRz).
• Iwanicz-Drozdowska M., Matuszyk A., Nowak A., Kitala R., 2009, Produkty finansowe i edukacja finansowa w Polsce na tle wybranych krajów wysokorozwiniętych. Raport z badań, Szkoła Główna Handlowa w Warszawie, Warszawa.
• Kiszka J., 2003, Ochrona podatnika w prawie Unii Europejskiej, "Przegląd Podatkowy", nr 8.
• Klinger A., Szczepański J., 2017, Blockchain - historia, cechy i główne obszary zastosowań, "Człowiek w cyberprzestrzeni", nr 1.
• Komisja Europejska - Komunikat prasowy, 2018, Komisja uruchamia Unijne Obserwatorium i Forum ds. Łańcucha Bloków, Bruksela, http://europa.eu/rapid/press-release_IP-18- 521_pl.htm.
• Komunikat Ministerstwa Finansów z 4 kwietnia 2018 r. Skutki podatkowe obrotu kryptowalutami w PIT, VAT i PCC, www.mf.gov.pl.
• Kopańko K., Kozłowski M., 2015, Bitcoin. Złoto XXI wieku, Helion - Onepress, Gliwice.
• Kotowska E., 1998, Dostosowanie polskiego prawa do wymogów Unii Europejskiej, "Zeszyty Naukowe", nr 11.
• Modzelewski W. (red.), 2008, Wstęp do nauki polskiego prawa podatkowego, Instytut Studiów Podatkowych Modzelewski i Wspólnicy, Warszawa.
• Nakamoto S., 2008, Bitcoin: A Peer-to-Peer Electronic Cash System, https://nakamotoinstitute.org/bitcoin/
• Ofiarski Z., 2017, Prawo bankowe: komentarz, LEX a Wolters Kluwer business, Warszawa.
• Opinia Rzecznika Generalnego Juliane Kokott z 16 lipca 2015 r. Sprawa C-264/14 Skatteverket przeciwko Davidowi Hedqvistowi.
• Piech K. (red.), 2016, Leksykon pojęć na temat technologii blockchain i kryptowalut, https://www.gov.pl/documents/31305/0/leksykon_pojec_na_temat_technologii_blockchain_i _kryptowalut.pdf/77392774-1180-79ab-4dd5-089ffab37602.
• Prokurat J., 2015, Podatkowe aspekty obrotu wirtualnymi walutami, "Przegląd Podatkowy", nr 3.
• Rezolucja Parlamentu Europejskiego 17 maja 2017 r. w sprawie FinTech: wpływ technologii na przyszłość sektora finansowego (2016/2243(INI).
• Rezolucja Parlamentu Europejskiego z 26 maja 2016 r. w sprawie wirtualnych walut (2016/2007(INI).
• Rezolucja Parlamentu Europejskiego z 3 października 2018 r. w sprawie technologii rozproszonego rejestru i łańcuchów bloków: budowanie zaufania do przepływów funduszy z pominięciem pośrednictwa bankowego (2017/2772(RSP).
• Romanowski M., 2006, Podział praw podmiotowych na majątkowe i niemajątkowe, "Państwo i Prawo", nr 3.
• Rozporządzenie Ministra Finansów z 18 grudnia 2019 r. zmieniające rozporządzenie w sprawie zaniechania poboru podatku od czynności cywilnoprawnych od umowy sprzedaży lub zamiany waluty wirtualnej (Dz. U. 2019, poz. 2459).
• Rozporządzenie Ministra Finansów z 11 lipca 2018 r. w sprawie zaniechania poboru podatku od czynności cywilnoprawnych od umowy sprzedaży lub zamiany waluty wirtualnej (Dz.U. 2018, poz. 1346 ze zm.).
• Rozporządzenie Ministra Finansów z 24 czerwca 2019 r. zmieniające rozporządzenie w sprawie zaniechania poboru podatku od czynności cywilnoprawnych od umowy sprzedaży lub zamiany waluty wirtualnej (Dz. U. 2019, poz. 1184).
• Stolarski K., 2018, Prawny i podatkowy status walut wirtualnych w kontekście wprowadzenia do prawa polskiego definicji legalnej waluty wirtualnej, "Monitor Podatkowy", nr 9. Szostek D., 2018, Blockchain a prawo, C.H. Beck, Warszawa.
• The Law Library of Congress, Global Legal Research Center, 2014, Regulation of Bitcoin in Selected Jurisdictions, Washington.
• Ustawa z 19 sierpnia 2011 r. o usługach płatniczych (tekst jedn., Dz.U. 2019, poz. 659 ze zm.).
• Ustawa z 1 marca 2018 r. o przeciwdziałaniu praniu pieniędzy oraz finansowaniu terroryzmu (tekst jedn., Dz.U. 2019, poz. 1115 ze zm.).
• Ustawa z 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (tekst jedn., Dz.U. 2018, poz. 2174 ze zm.).
• Ustawa z 15 lutego 1992 r. o podatku dochodowym od osób prawnych (tekst jedn., Dz.U. 2019, poz. 865 ze zm.).
• Ustawa z 23 kwietnia 1964 r. - Kodeks cywilny (tekst jedn., Dz.U. 2019, poz. 1145 ze zm.).
• Ustawa z 23 października 2018 r. o zmianie ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych, ustawy - Ordynacja podatkowa oraz niektórych innych ustaw (Dz.U. 2018, poz. 2193).
• Ustawa z 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (tekst jedn., Dz.U. 2019, poz. 1387 ze zm.).
• Ustawa z 28 lipca 1983 r. o podatku od spadków i darowizn (tekst jedn., Dz.U. 2019, poz. 1813).
• Ustawa z 29 lipca 2005 r. o obrocie instrumentami finansowymi (tekst jedn., Dz.U. 2018, poz. 2286 ze zm.).
• Ustawa z 29 sierpnia 1997 r. - Prawo bankowe (tekst jedn., Dz.U. 2019, poz. 2357).
• Ustawa z 30 maja 2014 r. o prawach konsumenta (tekst jedn., Dz.U. 2019, poz. 134 ze zm.).
• Ustawa z 9 września 2000 r. o podatku od czynności cywilnoprawnych (tekst jedn., Dz.U. 2019, poz. 1519 ze zm.).
• Wolter A., Ignatowicz J., Stefaniuk K., 2018, Prawo cywilne. Zarys części ogólnej, Wolters Kluwer Polska, Warszawa.
• Wyrok NSA z 6 marca 2018 r. (II FSK 488/16).
• Wyrok TSUE z 14 lipca 1998 r. w sprawie C-172/96 Commissioners of Customs & Excise przeciwko First National Bank of Chicago.
• Wyrok TSUE z 22 października 2015 roku w sprawie C-264/14 Skatteverket przeciwko Davidowi Hedqvistowi.
• Wyrok WSA w Łodzi z 23 marca 2016 r. (I SA/Łd 54/16).
• Wyrok WSA w Olsztynie z 9 maja 2018 r. (I SA/Ol 202/18).
• Wyrok WSA w Warszawie z 11 września 2015 r. (III SA/Wa 3374/14).
• [www1] http://fortune.com/2017/09/12/switzerland-chiasso-bitcoin-tax-zug/
• [www2] http://ict-infcomtech.lu/index.php/2015/08/10/view-on-regulation-for-bitcoin-in-thegrand-duchy/
• [www3] https://bezprawnik.pl/kryptowaluty-pcc-podatek/
• [www4] https://businessinsider.com.pl/technologie/blockchain/powstaje-unijne-forum-dsblockchaina/et3398d
• [www5] https://news.bitcoin.com/use-bitcoin-ecuador-grow-government-ban/
• [www6] https://www.gov.pl/web/cyfryzacja/od-papierowej-do-cyfrowej-polski
• [www7] https://www.spidersweb.pl/2018/04/chaos-w-rozliczeniach-podatkowych-zkryptowalut.html
• Zacharzewski K., 2015, Praktyczne znaczenie bitcoina na wybranych obszarach prawa prywatnego, "Monitor Prawniczy", nr 4.
• Zalcewicz A., Bajor B., 2016, Ustawa o usługach płatniczych. Komentarz, Wolters Kluwer, Warszawa.