30 lat polskiej transformacji z perspektywy banku centralnego

• Autorzy: Andrzej Sławiński

Warianty tytułu

30 Years of Economic Transition in Poland from Central Bank Perspective

• Języki publikacji: PL

Abstrakty

Symptomem sukcesu polskiej transformacji systemowej był nieprzerwany wzrost gospodarczy po ustabilizowaniu i zliberalizowaniu gospodarki na początku lat 90. XX wieku. Ważnym czynnikiem, który pomógł wprowadzić gospodarkę na ścieżkę zrównoważonego wzrostu, było jej włączenie w europejskie sieci produkcyjne, co umożliwiło modernizację i zwiększanie potencjału eksportowego. Konsekwencje globalnego kryzysu bankowego lat 2007-2009 były w Polsce stosunkowo małe. Wprawdzie załamał się boom na rynku kredytów walutowych, ale banki nie poniosły dużych strat, ponieważ regulacje makroostrożnościowe skierowały kredyty walutowe głównie do zamożnych gospodarstw domowych, które były w stanie je spłacać pomimo silnej deprecjacji złotego. Wprawdzie zmienny kurs walutowy pomagał stabilizować kosztową konkurencyjność eksportu, ale malejące wahania kursu walutowego i rosnący potencjał polskiego eksportu przemawiają przeciwko nadmiernemu odkładaniu momentu wejścia Polski do strefy euro. O przyszłości polskiej gospodarki zdecyduje szybkość procesów jej modernizacji, od których zależy poprawa konkurencyjności jakościowej polskich produktów. Poprawa innowacyjności gospodarki wymaga posiadania odpowiednio kompetentnej i niezależnej służby cywilnej. (abstrakt oryginalny)

EN

The successful economic transition in Poland was reflected in the uninterrupted GDP growth after stabilization and liberalization of the economy in the early 1990s. What helped to put economy on an equilibrium growth path was joining the European GVCs which facilitated a rapid buildup of export potential. During the global financial crisis of the 2007-2009 Poland was not seized by a banking crisis. While there was a periodic credit crunch, banks did not suffer large losses as the macroprudential policy directed the foreign exchange loans mainly to high-earners who were able to service them despite the sharp zloty depreciation. While the floating exchange rate facilitated to stabilize the cost competitiveness of Polish exports, the increasing Poland's export potential and the decreasing exchange rate fluctuation weaken the case for unduly postponing the euro adoption. The successful development of Poland's economy will depend on the rate of its modernization as to increase non-cost competitiveness of Polish products. This process should be managed by a highly qualified and sufficiently independent public service. (original abstract)

Słowa kluczowe

PL

Banki centralne; Przekształcenia systemowe; Polityka makroostrożnościowa; Euro; Innowacyjność gospodarki

EN

Central banks; Systemic transformation; Macroprudential policy; Euro; Innovation economy

• Czasopismo: Ekonomista
• Rocznik: 2020
• Numer: nr 2
• Strony: 306--319

Twórcy

autor

Andrzej Sławiński

• Szkoła Główna Handlowa w Warszawie

Bibliografia

• Ambroziak Ł., Marczewski K. (2014), Zmiany w handlu zagranicznym Polski w kategoriach wartości dodanej, "Unia Europejska", nr 6, s. 6-17.
• Balcerowicz L. (2014), Poland: Stabilisation and Reforms under Extraordinary and Normal Politics, w: A. Aslund, S. Djankov (red.), The Great Rebirth: Lessons from the Victory of Capitalism over Communism, Peterson Institute for International Economics, Washington, s. 17-38.
• Bergeaud A., Gette G., Lecat R. (2014), Productivity trends from 1890 to 2012 in advanced countries, Document de Travail, nr 475, Banque de France, Paris.
• Breznitz D. (2007), Innovation and the State. Political Choice and Strategies for Growth in Israel, Taiwan and Ireland, Yale University Press, New Haven-London.
• Breznitz D. (2017), EU Financing and Innovation in Poland, EBRD Working Paper Series, nr 198.
• Breznitz D., Ornston D. (2013), The Revolutionary Power of Peripheral Agencies: Explaining Radical Policy Innovation in Finland and Israel, "Comparative Political Studies", nr 46(10), s. 1219-45.
• Breznitz D., Ornston D. (2018), The politics of partial success: fostering innovation and innovation policy in the era of heightened public scrutiny, "Socio-Economic Review", nr 16(4), s. 721-741.
• Chmielewski Т., Sławiński A. (2019), Lessons from TARGET2 imbalances: The case for the ECB being a lender of last resort, "Economics and Business Review", nr 5 (2), s. 48-63.
• Engel J.S. (2015), Global Clusters of Innovation: Lessons from Silicon Valley, "California Management Review", nr 57(2), s. 36-66.
• Gardawski J. (red.) (2013), Rzemieślnicy i biznesmeni: właściciele małych i średnich przedsiębiorstw prywatnych, Wydawnictwo Naukowe Scholar, Warszawa.
• Gradzewicz M. i in. (2018), Poland's uninterrupted growth performance: new growth accounting evidence, "Post-Communist Economies", nr 30(2), s. 238-272.
• Haas R. de (2012), Foreign Banks and the Vienna Initiative: Turning Sinners Into Saints?, EBRD Working Paper Series, nr 143.
• Hagemejer J., Mućk J. (2019), Export-led growth and its determinants: Evidence from Central and Eastern European countries, "The World Economy", nr 12(3), s. 1994-2029.
• Kelm R. (2016), Eksport, import i kurs złotego: 2000-2014, "Bank i Kredyt", nr 47(6), s. 585-620.
• Kosior A., Rubaszek M. (2014), Ekonomiczne uwarunkowania integracji ze strefą euro, Narodowy Bank Polski, Warszawa.
• Landesman M., Stöllinger R. (2018), Structural Change and Global Production Networks, "Policy Notes and Reports", nr 21, The Vienna Institute for International Economic Studies, Vienna.
• NBP (2016), Potencjał innowacyjny gospodarki: uwarunkowania, determinanty i perspektywy, Narodowy Bank Polski, Warszawa.
• Ornston D. (2013), How the Nordic Nations Stay Rich: Governing Sectoral Shifts in Denmark, Finland, and Sweden, w: D. Breznitz, J. Zysman (red.), The Third Globalisation. Can Wealthy Nations Stay Rich in the Twenty-First Century, Oxford University Press, Oxford, New York, s. 300-322.
• Pellegrino В., Zingales L. (2017), Diagnosing the Italian Disease, NBER Working Paper Series, nr 23964.
• Piątkowski M. (2016), Poland's New Golden Age: Shifting from Europe's Periphery to Its Center, Work Bank Policy Research Working Paper Series, nr 6639.
• Sławiński A. (2016), The role of the ECB's QE in alleviating the Eurozone debt crisis, "Prace Naukowe Uniwersytetu Ekonomicznego we Wrocławiu", nr. 428, s. 236-250.
• Sławiński A. (2012), Strefa euro: Scenariusz alternatywny, "Folia Oeconomica, Acta Universitatis Lodziensis", nr 273, s. 373-384.
• Spence M. (2011), The Next Convergence. The Future of Economic Growth in a Multispeed World, Farrar, Straus and Giroux, New York.
• Storm S., Naastepad C.W.M. (2016), Myth, Mix-ups and Mishandlings: What Caused the Eurozone Crisis? "International Journal of Political Economy", nr 45(1), s. 46-72.
• Szczurek M. (2011), Polityka pieniężna w Polsce, w: A. Sławiński (red.), Polityka pieniężna, C.H. Beck, Warszawa, s. 153-164.
• Wong J. (2011), Betting on Biotech: Innovation and the Limits of Asia's Developmental State, Cornell University Press, Ithaca NY.