Constitutional Principle of Environmental Protection as a Directive in the Process of Establishing the Rural Development Programme

• Autorzy: Przemysław Litwiniuk

Warianty tytułu

Konstytucyjna zasada ochrony środowiska jako dyrektywa w procesie stanowienia programu rozwoju obszarów wiejskich

• Języki publikacji: EN

Abstrakty

EN

The environment is a value and subject of constitutional protection in Poland. Ensuring environmental protection is considered as a political principle in the national doctrine, and due to the editorial location of its source in Article 5 of the Constitution of the Republic of Poland, it is considered as one of the objectives of Polish statehood. In several places, the Basic Law refers to the issue of the environment, considering it an important value and entrusting its care not only to public authorities, but also to anyone who is subject to Polish state authority. Examining whether contemporary instruments of agricultural law, in particular those developed with the participation of Polish state authorities in the application of the mechanisms of the Common Agricultural Policy of the European Union, take into account constitutional directives derived from the principle of environmental protection and whether the effects of these activities are verified in the light of the constitutional model is an interesting academic question. The subject of detailed analysis in this study is the rural development programme (RDP) referred to in Article 6 of the Regulation (EU) No. 1305/2013 of the European Parliament and of the Council of 17 December 2013 on support for rural development by the European Agricultural Fund for Rural Development (EAFRD) and repealing Council Regulation (EC) No. 1698/2005. The author demonstrates that the constitutional principle of environmental protection was respected by Polish public authorities in the process of creating an important and high-budget instrument for conducting development policy, which is the RDP for the years 2014-2020. (original abstract)

Środowisko jest wartością i przedmiotem ochrony konstytucyjnej w Polsce. Zapewnienie ochrony środowiska uznaje się w krajowej doktrynie za zasadę ustrojową, a ze względu na redakcyjne usytuowanie jej źródła już w art. 5 Konstytucji RP uważane jest za jeden z celów państwowości polskiej. Ustawa zasadnicza w kilku miejscach odnosi się do kwestii środowiska, uznając je za istotną wartość, a troskę o nie powierza nie tylko władzom publicznym, lecz także każdemu, kto podlega polskiej władzy państwowej. Interesującym zagadnieniem naukowym jest zbadanie, czy współczesne instrumenty prawa rolnego, w szczególności kształtowane przy udziale polskich władz państwowych w ramach stosowania mechanizmów Wspólnej Polityki Rolnej Unii Europejskiej, uwzględniają konstytucyjne dyrektywy wywodzone z zasady ochrony środowiska oraz czy efekty tych działań poddają weryfikacji w świetle konstytucyjnego wzorca. Przedmiotem szczegółowej analizy w niniejszym opracowaniu jest program rozwoju obszarów wiejskich (PROW ), o którym mowa w art. 6 rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) nr 1305/2013 z dnia 17 grudnia 2013 r. w sprawie wsparcia rozwoju obszarów wiejskich przez Europejski Fundusz Rolny na rzecz Rozwoju Obszarów Wiejskich (EFRROW ) i uchylającego rozporządzenie Rady (WE ) nr 1698/2005. Autor dowodzi, że konstytucyjna zasada ochrony środowiska została poszanowana przez polskie władze publiczne w procesie tworzenia ważnego i wysokobudżetowego instrumentu prowadzenia polityki rozwoju, jakim jest PROW na lata 2014-2020. (abstrakt oryginalny)

Słowa kluczowe

EN

Environmental protection; Rural development; Agriculture law; Common Agricultural Policy (CAP); RP Constitution

PL

Ochrona środowiska; Rozwój obszarów wiejskich; Prawo rolne; Wspólna Polityka Rolna; Konstytucja RP

• Czasopismo: Studia Iuridica Lublinensia
• Rocznik: 2020
• Numer: Vol. 29, nr 2 Biosphere Resources Use Value Protection
• Strony: 83--97

Twórcy

autor

Przemysław Litwiniuk

• Warsaw University of Life Sciences - SGGW

Bibliografia

• Banaszak B., Dopłaty wyrównawcze dla obszarów o niekorzystnych warunkach gospodarowania (ONW) jako element realizacji zasady zrównoważonego rozwoju ustanowionej w art. 5 Konstytucji RP, [in:] Kwestia agrarna. Zagadnienia prawne i ekonomiczne, red. P. Litwiniuk, Warszawa 2016.
• Czechowski P., Zasady prawa rolnego - stabilizacja czy ewolucja, "Studia Iuridica Agraria" 2011, t. 9, DOI: https://doi.org/10.15290/sia.2011.09.10.
• Gizbert-Studnicki T., Grabowski A., Normy programowe w konstytucji, [in:] Charakter i struktura norm konstytucji, red. J. Trzciński, Warszawa 1997.
• Gołasa P., Ekonomiczne dylematy związane z ochroną klimatu z uwzględnieniem rolnictwa, Warszawa 2019.
• Jabłoński M., Jarosz-Żukowska S., Wprowadzenie, [in:] Zasada pierwszeństwa prawa Unii Europejskiej w praktyce działania organów władzy publicznej RP, red. M. Jabłoński, S. Jarosz-Żukowska, Wrocław 2015.
• Kokocińska K., Prawny mechanizm prowadzenia polityki rozwoju w zdecentralizowanych strukturach władzy publicznej, Poznań 2014.
• Lichorowicz A., Pojęcie i przedmiot prawa rolnego. Miejsce prawa rolnego w polskim systemie prawa, [in:] Prawo rolne, red. A. Stelmachowski, Warszawa 2009.
• Litwiniuk P., Program Rozwoju Obszarów Wiejskich jako dokument programowy i źródło prawa rolnego, Warszawa 2018.
• Litwiniuk P., Umocowanie zasad prawa rolnego w Konstytucji RP, "Studia Iuridica Agraria" 2013, t. 11, DOI: https://doi.org/10.15290/sia.2013.11.08.
• Litwiniuk P., Więcek A., Rozwój odnawialnych źródeł energii na obszarach wiejskich w perspektywie nowej Wspólnej Polityki Rolnej, "Studia Iuridica" 2014, t. 58.
• Machińska H., Konstytucyjne gwarancje ochrony środowiska w Polsce, [in:] Minikomentarz dla Maksiprofesora. Księga jubileuszowa profesora Leszka Garlickiego, red. M. Zubik, Warszawa 2017.
• Niewiadomski A., Cele polityki rozwoju obszarów wiejskich, [in:] Prawo rolne, red. P. Czechowski, Warszawa 2019.
• Ocena ex-ante Programu Rozwoju Obszarów Wiejskich na lata 2014-2020. Raport końcowy, www.gov.pl/attachment/3d70d1c9-d133-4232-a3f5-0ef4fda84354 [access: 10.02.2020].
• Rakoczy B., Komentarz do Konstytucji Rzeczypospolitej Polskiej, [in:] idem, Prawo ochrony środowiska. Komentarz, Warszawa 2013.
• Rakoczy B., Ograniczenie praw i wolności jednostki ze względu na ochronę środowiska w Konstytucji Rzeczypospolitej Polskiej, Toruń 2006.
• Sarnecki P., Uwaga 11 do art. 5 Konstytucji RP, [in:] Konstytucja Rzeczypospolitej Polskiej. Komentarz, red. L. Garlicki, M. Zubik, t. 1, Warszawa 2016.
• Sołtys A., Obowiązek wykładni prawa krajowego zgodnie z prawem unijnym jako instrument zapewniania efektywności prawa Unii Europejskiej, Warszawa 2015.
• Stoksik J., Formy wspierania rozwoju gospodarstw rolnych w Programie Rozwoju Obszarów Wiejskich na lata 2014-2020, "Studia Iuridica Agraria" 2015, t. 13, DOI: https://doi.org/10.15290/sia.2015.13.11.
• Trzciński J., Komentarz do art. 68, [in:] K. Działocha, L. Garlicki, P. Sarnecki, W. Sokolewicz, J. Trzciński, Konstytucja Rzeczypospolitej Polskiej. Komentarz, t. 3, Warszawa 2003.
• Tuleja P., Normatywna treść praw jednostki w ustawach konstytucyjnych RP, Warszawa 1997.
• Act of 6 December 2006 on the Principles of Development Policy (consolidated text Journal of Laws 2019, item 1295).
• Act of 20 February 2015 on Support for Rural Development with a Contribution from the European Agricultural Fund for Rural Development under the Rural Development Programme for the Years 2014-2020 (consolidated text Journal of Laws 2018, item 627 as amended).
• Constitution of the Republic of Poland of 2 April 1997 (Journal of Laws 1997, No. 78, item 483 as amended).
• Council Regulation (EC) No. 834/2007 of 28 June 2007 on organic production and labelling of organic products and repealing Regulation (EEC) No. 2092/91 (OJ EU L 189/1 as amended).
• Regulation (EU) No. 1303/2013 of the European Parliament and of the Council of 17 December 2013 laying down common provisions on the European Regional Development Fund, the European Social Fund, the Cohesion Fund, the European Agricultural Fund for Rural Development and the European Maritime and Fisheries Fund and repealing Council Regulation (EC) No. 1083/2006 (OJ L 347/320).
• Regulation (EU) No. 1305/2013 of the European Parliament and of the Council of 17 December 2013 on support for rural development by the European Agricultural Fund for Rural Development (EAFRD) and repealing Council Regulation (EC) No. 1698/2005 (OJ EU L 347/487).
• Resolution No. 163 of the Council of Ministers of 25 April 2012 on the adoption of the "Strategy for sustainable development of the countryside, agriculture and fisheries" for 2012-2020 (M.P. 2012, item 839).
• Judgement of the Constitutional Court of 12 January 2005, K 24/04.
• Judgement of the Constitutional Court of 11 May 2005, K 18/04.
• Judgement of the Constitutional Court of 6 June 2006, K 23/05.
• Judgement of the Constitutional Court of 13 May 2009, Kp 2/09.
• Judgement of the Constitutional Court of 13 May 2009, K 52/13.
• Judgement of the District Court for Warsaw-Centre in Warsaw of 24 January 2019, VI C 1043/18.

Identyfikatory

DOI

10.17951/sil.2020.29.2.83-97