Participative Action Research : o roli "partycypacyjnych badań w działaniu" w polityce społecznej

• Autorzy: Maria Theiss

Warianty tytułu

On the Role of Participatory Action Research in the Transforming Social Policy

• Języki publikacji: PL

Abstrakty

Celem niniejszego tekstu jest próba analizy i oceny znaczenia koncepcji participative action research we współczesnej polityce społecznej. Przyjmując, że w wymiarze organizacyjnym przemiany polityki społecznej polegają obecnie m.in. na procesach decentralizacji, zwiększaniu się udziału sektora obywatelskiego i komercyjnego w dostarczaniu usług społecznych, sieciowaniu instytucji, wdrażaniu tzw. wielopoziomowego zarządzania - staram się odpowiedzieć na pytanie, jaką rolę w polityce społecznej może obecnie odgrywać realizowanie "partycypacyjnych badań w działaniu"? W pierwszej części rozważań przedstawiam kluczowe z punktu widzenia polityki społecznej założenia koncepcji action research. W części drugiej prezentuję najważniejsze, w moim przekonaniu, aktualne zastosowania tego podejęcia i jego znaczenie w polityce społecznej. Trzecią część poświęcam prześledzeniu, formułowanych przede wszystkim w brytyjskiej i amerykańskiej literaturze przedmiotu, zagrożeń i dylematów związanych z upowszechnieniem badań partycypacyjnych. (fragment tekstu)

EN

The article presents the method of participatory action research, its meaning, the use and misuse in the social policy. The thesis is formulated that PAR is a research approach useful in investigating and dealing with contemporary social problems. However, used by powerful institutions, governments and think-tanks it may be also an instrument of accomplishing particular or narrow political goals. In the fi rst part various approaches and types of participatory action research are discussed. The second part of the text presents the different applications of PAR in social policy, especially in the local context. The third part of the article illustrates the threats resulting from expansion of PAR and shows the mechanisms of contributing to 'unsocial' goals by PAR. (original abstract)

Słowa kluczowe

PL

Polityka społeczna; Polityka; Koncepcje polityki

EN

Societal policy; Politics; Policy concepts

• Czasopismo: Problemy Polityki Społecznej
• Rocznik: 2008
• Tom: 11
• Strony: 65--85

Twórcy

autor

Maria Theiss

• Uniwersytet Warszawski

Bibliografia

• Amsden, J., VanWynsberghe, R. (2005), Community Mapping as a Research Tool with Youth. Action Research nr 3.
• Birkholzer, K. (2006), Lokalny rozwój gospodarczy i jego potencjaá (w:) Leś, E., Oádak, M., Z teorii i praktyki gospodarki spoáecznej, t 1. Collegium Civitas, Warszawa.
• Borgatta, E., Montgomery, R. (red.) (2000), Participatory research (w:) Encyclopedi of Sociology, Macmillan Reference USA, New York.
• Długosz, D., Wygnański J. (2005), Obywatele współdecydują. Przewodnik po partycypacji społecznej, FIP, Warszawa.
• Dybel P., Wróbel Sz. (2008), Granice polityczności. IFiS PAN, Aletheia, Warszawa.
• Fals-Borda, O. (1995), Research for Social Justice: Some North-South Convergences, Plenary Address at the Southern Sociological Society Meeting, Atlanta, April 8, 1995. pobrano z: http://comm-org.wisc.edu/si/falsborda.htm
• Fleck, Ch. (2007), "Bezrobotni Marienthalu" z perspektywy dzisiejszej (w:) Jahoda M, Lazarsfeld P., Zeisel H, Bezrobotni Marienthalu, Oficyna Naukowa, Warszawa.
• Friedlander, F. (2001), Participatory Action Research as a Means of Integrating Theory and Practice. Proceedings. Action Research Symposium, Alexandria.
• Gaventa, J., Cornwell P., (2008) Power and Knowledge (w:) Reason, P., Bradbury H., (red.), The Sage Handbook of Action Research. Participative Inquiry and Practice. SAGE Publications, London.
• Godinot, X., Wodon, Q., (2006), Participatory Approaches to Attacking Extreme Poverty. World Bank Working Paper nr 77.
• Grundy, S. (1982), Three Modes of Action Research. Curriculum Perspectives nr 2/3.
• Krüger, H. (2005), Wprowadzenie w teorie i metody badawcze nauk o wychowaniu. Gdańskie Wyd. Psychologiczne, Gdańsk.
• Lewenstein B (2004), Zasoby lokalne: zarys koncepcji, (w:) Gliński P, Lewenstein B., Siciński A., Samoorganizacja społeczeństwa polskiego: III sektor i wspólnoty lokalne w jednoczącej się Europie. IFiS PAN, Warszawa.
• Lister R. (2007), Bieda. Sic! Warszawa.
• Masters, J. (2000). The History of Action Research. Action Research E-Reports 3, The University of Sydney. Pobrano z: www.fhys.usyd.edu.au/arow/arer/003.htm
• Mitchell, A., Schillinton, R. (2002), Poverty, Inequality and Social Exclusion, Working Paper Series: Perspectives on Social Inclusion, The Laidlaw Foundation, Toronto.
• Narayan, D, Chambers, R., Shah, M., Petesch, P. (2000), Voices of the Poor. Crying Out for Change, The World Bank, Washington.
• Reason, P., Bradbury H., (red.) (2008), The Sage Handbook of Action Research. Participative Inquiry and Practice. SAGE Publications, London.
• Rychliński, S. (2001), Lustracje spoáeczne (reprint ksiąĪki z 1947 r.), Aspra JR, IPS UW, Warszawa.
• Sanford, N. (1970), Whatever Happened to Action Research?, Journal of Social Issues, nr 4/ 26.
• Scavo, C. (1993), The Use of Participative Mechanisms by Large US Cities. Journal of Urban Affairs nr 15.
• Silverman, R., Taylor, H., Crawford, Ch. (2008), The Role of Citizen Participation and Action Research Principles in Main Street Revitalization. Action Research, nr 6 (1).
• Skrzypczak, B. (2002), Aktywizując środowisko (w:) Aktywna społeczność lokalna, Lubelski Ośrodek Samopomocy, Lublin.
• Smolińska-Theiss, B. (1988), Program "Węgrów" - badanie i działanie w środowisku małego miasta. W: B. Smolińska-Theiss (red.), Badanie i działanie. W poszukiwaniu metod organizowania środowiska wychowawczego. UW, Wydz. Pedagogiczny, Warszawa.
• Smolińska-Theiss, B. (1991), Badanie przez działanie - poznawanie środowiska i jego aktywizacja (w:) Węgrów. Siły społeczne małego miasta, UW Wydział Pedagogiczny, Warszawa.
• Szatur-Jaworska, B. (2003), Diagnozowanie w polityce spoáecznej. Materiaáy do studiowania. Aspra JR, IPS UW, Warszawa
• Theiss, M. (2007), Krewni - znajomi - obywatele. Kapitał społeczny a lokalna polityka społeczna. Wyd. A. Marszałek, Toruń.
• Wakeford, T., Singh, J., Murtuja, B., Bryant, B., Pimbert, M., The Jury is Out: How Far Can Participatory Projects Go Toward Reclaiming Democracy? (w:) Reason, P., Bradbury H., (red.), The Sage Handbook of Action Research. Participative Inquiry and Practice. SAGE Publications, London.
• Whyte, W., Greenwood, D., Lazes, P. (1991), Participatory Action Research, Sage, Newbury Park.
• Wołkowiński P. (2008), Koncepcja terytorium społecznie odpowiedzialnego i metodologia jego twórczej diagnozy na przykładzie gminy Byczyna i dzielnicy Warszawa Białołęka (w:) Leś, E. (red.), Gospodarka społeczna i przedsiębiorstwo społeczne. Wprowadzenie do problematyki. IPS UW, Warszawa.