Przestrzenne aspekty procesu rewitalizacji miast mazurskich a percepcja mieszkańców

• Autorzy: Łukasz Musiaka

Warianty tytułu

Processes of Revitalisation and Revalorisation of Selected Masurian Towns and it's Perception by Inhabitants

• Języki publikacji: PL

Abstrakty

Charakterystyczną cechą morfologii miast mazurskich, oprócz zabytkowej architektury i układów przestrzennych, jest znaczna skala zniszczeń z II wojny światowej oraz spuścizna odbudowy socjalistycznej. Po roku 1989 w nowych realiach społeczno-gospodarczych podjęte zostały działania naprawcze. Głównym celem artykułu, oprócz charakterystyki rewitalizacji i rewaloryzacji miast regionu, jest poznanie opinii ich mieszkańców na temat tych procesów. Do analizy wytypowano sześć miast mazurskich, o różnej skali zniszczeń wojennych, form przebudowy oraz rewitalizacji. Podstawowym materiałem analitycznym są wywiady pogłębione z mieszkańcami. Respondenci pozytywnie oceniają stopniową poprawę estetyki i funkcjonalności przestrzeni miejskiej, jednocześnie zwracając uwagę na nieład przestrzenny, skutki okresu socjalizmu oraz współczesne bariery rozwoju. (abstrakt oryginalny)

EN

A characteristic feature of the morphology of Masurian cities, except the historic architecture and spatial layouts, is the significant scale of destruction of World War II and the legacy of socialist reconstruction. After 1989, in the new social and economic realities, renewal actions were taken. The main aim of the article, apart from the characteristics of the revitalisation and revalorisation of the studied towns, is to learn the opinions of their inhabitants about these processes. Six Masurian towns with different scale of war damage, forms of reconstruction and renewal were selected for analysis. The main analytical material are in-depth interviews with the inhabitants. The respondents positively assess the gradual improvement of the aesthetics and functionality of urban space, at the same time drawing attention to spatial disorder, the effects of the socialist period spatial plannig and contemporary barriers to development. (original abstract)

Słowa kluczowe

PL

Rewitalizacja miasta; Rozwój miasta; Planowanie przestrzenne miasta; Zniszczenia wojenne w budownictwie miast; Rewaloryzacja zespołów zabytkowych

EN

City revitalization; City development; Town spatial planning; War damages in the construction of cities; Restoration of historic units

• Czasopismo: Rozwój Regionalny i Polityka Regionalna / Instytut Geografii Społeczno-Ekonomicznej i Gospodarki Przestrzennej Uniwersytetu im. Adama Mickiewicza w Poznaniu
• Rocznik: 2020
• Numer: nr 49
• Strony: 97--113

Twórcy

autor

Łukasz Musiaka

• Uniwersytet Łódzki

Bibliografia

• Bogdański M. 2019. Ewolucja bazy ekonomicznej małych miast wybranych województw. Zarządzanie Publiczne 21(46): 149-170.
• Dembicka-Niemiec A., Szafranek E. 2016. Działania rewitalizacyjne w polityce rozwoju regionalnego i lokalnego. Gospodarka Narodowa, 5(285): 115-140.
• Farelnik I. 2013. Finansowanie programów rewitalizacji obszarów miejskich (https://www.portalsamorzadowy.pl/raport/finansowanie-programow-rewitalizacji-obszarow-miejskich,45400.html; dostęp: 10.03.2020).
• Jarczewski W. Kułaczkowska A. (red.) 2019. Raport o stanie polskich miast. Rewitalizacja. Obserwatorium Polityki Miejskiej IRMiR.
• Kaczmarek S. 2015. Skuteczność procesu rewitalizacji. Uwarunkowania, mierniki, perspektywy. Studia Miejskie, 17: 27-35.
• Kęsik G. 2015. Polityka wobec miejskich przestrzeni historycznych w Polsce i w Niemczech. [W:] K. Ziemer (red.), Pamięć i polityka wobec dziedzictwa kulturowego w Polsce i w Niemczech. Uniwersytet Kardynała Stefana Wyszyńskiego, Warszawa, s. 94-116.
• Kołsut B. 2017. Główne problemy i wyzwania rewitalizacji miast w Polsce. Rozwój Regionalny i Polityka Regionalna, 39: 29-46.
• Leszkowicz-Baczyński J. 2015. Rewitalizacja społeczna jako odpowiedź na problemy obszarów miejskich. Acta Universitatis Lodziensis. Folia Sociologica, 52: 95-108.
• Lubocka-Hoffmann M. 2004. Miasta historyczne zachodniej i północnej Polski. Zniszczenia i program odbudowy. Oficyna Wydawnicza Excalibur, Bydgoszcz.
• Lubocka-Hoffmann M. 2008. Doktryna konserwatorska a odbudowa miast. Studia Elbląskie, 9: 241- 249.
• Mordwa S. 2003. Percepcja miast Polski Środkowej. Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego.
• Olejnik I., Kaczmarek M., Springer A. 2018. Badania jakościowe. Metody i zastosowanie. CeDeWu, Warszawa.
• Petrus K. 2009. Rekonstrukcja i adaptacja zniszczonych wojną budowli mieszczańskich po 1945 roku. Czasopismo Techniczne, 13(106): 133-156.
• Runge J. 2007. Metody badań w geografii społeczno-ekonomicznej - elementy metodologii, wybrane narzędzia badawcze. Wydawnictwo Uniwersytetu Śląskiego, Katowice.
• Rykiel Z. red. 1991. Studia z geografii społecznej. Dokumentacja Geograficzna, 3-4.
• Silverman D. 2009. Interpretacja danych jakościowych. Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa.
• Słodczyk J. 2003. Percepcja przestrzeni w badaniach geograficznych. [W:] P. Kowalski (red.), Wędrować, pielgrzymować, być turystą. Podróż w dyskursach kultury. Wydawnictwo UO, Opole.
• Suchta J., Drońska A., Cellmer A. 2007. Rola dużych i średnich miast województwa warmińsko-mazurskiego w procesie rozwoju regionu. Acta Scientiarum Polonorum. Administratio Locorum, 6(1): 5-20.
• Szafrańska E. 2003. Percepcja przestrzeni regionu łódzkiego w środowisku władz samorządowych. Łódzkie Towarzystwo Naukowe, s. 32.
• Szczepańska M., Świderski A. 2017. Idea miast dobrego życia - Cittàslow. Diagnoza możliwości przystąpienia miasta Sierakowa do sieci Cittàslow w kontekście procesów rewitalizacyjnych. Rozwój Regionalny i Polityka Regionalna, 39: 155-173.
• Tobiasz-Lis P. 2014. Geografia percepcji. Osiągnięcia, problemy i perspektywy. [W:] W. Maik, K. Rembowska, A. Suliborski (red.), Dorobek polskiej geografii po konferencji w Radzynie. Ocena krytyczna. Podstawowe Idee i Koncepcje w Geografii, 8: 127-141.
• Węcławowicz-Gyurkovich E. 2018. Powroty do przeszłości w centrach miast historycznych. Wiadomości Konserwatorskie, 56: 31-32.
• Wysocki J. (red.) 2009. Dziedzictwo kulturowe Warmii-Mazur-Powiśla. Stan zachowania, potencjały i problemy. Warmińsko-Mazurskie Biuro Planowania Przestrzennego.
• Wybrane materiały źródłowe, źródła internetowe
• Analiza relacji funkcjonalno-przestrzennych między ośrodkami miejskimi i ich otoczeniem. Raport cząstkowy. Komponent 1. Potencjał społeczno-gospodarczy i funkcje miast. Województwo warmińsko-mazurskie. 2019. Instytut Geografii i Przestrzennego Zagospodarowania im. Stanisława Leszczyckiego PAN - Instytut Geografii i Gospodarki Przestrzennej UJ.
• Cittaslow - inna strona nowoczesności (https://cittaslowpolska.pl/index.php/pl/; dostęp: 21.03.2020).
• Bank Danych Lokalnych, Główny Urząd Statystyczny (https://bdl.stat.gov.pl/; dostęp: 20.03.2020).
• Biuletyn Informacji Publicznej (https://www.bip.gov.pl/; dostęp: 05.10.2019)
• Gimbut M. 2006. Mrągowo - pionier rewitalizacji (https://samorzad.pap.pl/kategoria/archiwum/mragowo-pionier-rewitalizacji; dostęp: 20.03.2020).
• Godlewski A. 2017. 10 ciekawostek o ostródzkim Starym Ratuszu (https://www.naszaostroda.pl/index.php/historia/74-budynki-z-historia/998-10-ciekawostek-o-ostrodzkim-starym-ratuszu: dostęp: 13.03.2020).
• Lokalny Program Rewitalizacji Giżycka 2016-2023. 2018. Warmińsko-Mazurska Agencja Rozwoju Regionalnego S.A. w Olsztynie.
• Lokalny Program Rewitalizacji Gminy-Miasto Działdowo na lata 2015-2020. 2016. Załącznik do uchwały nr XVIII/162/16 Rady Miasta Działdowo z dnia 25 kwietnia 2016 r., Działdowo-Cieszyn.
• Lokalny Program Rewitalizacji Miasta Mrągowo. 2016.
• Lokalny Program Rewitalizacji Gminy Pisz na lata 2016-2023. 2016. Warmińsko-Mazurska Agencja Rozwoju Regionalnego S.A. w Olsztynie.
• Lokalny Program Rewitalizacji Miasta Pisz. 2009. Urząd Miejski w Piszu.
• Lokalny Program Rewitalizacji Miasta Węgorzewa na lata 2017-2020. 2017. Gmina Węgorzewo - Atrium Grupa Doradcza.
• Polska w liczbach (http://www.polskawliczbach.pl/; dostęp: 15.03.2020).
• Ponadlokalny Program Rewitalizacji sieci miast Cittaslow.
• Potencjał miast województwa (prezentacja wyników opracowania). Wersja 3.12.2018 r. Warmińsko-Mazurskie Biuro Planowania Przestrzennego.
• Program rewitalizacji obszaru w gminie Gołdap. 2016. Cittaslow.
• Regionalny Program Operacyjny Województwa Warmińsko-Mazurskiego na lata 2014-2020. 2018. Załącznik nr 2 do uchwały nr 60/1133/18/VI Zarządu Województwa Warmińsko-Mazurskiego z dnia 27 grudnia 2018 r.
• Serwis Regionalnego Programu Województwa Warmińsko-Mazurskiego (https://rpo.warmia.mazury.pl/; dostęp: 21.03.2020).
• Strategia rozwoju społeczno-gospodarczego województwa warmińsko-mazurskiego do roku 2025. 2013. Zarząd Województwa Warmińsko-Mazurskiego, Olsztyn.
• Uchwała nr XXXV/304/17 Rady Miasta Działdowo z dnia 26 października 2017 r. w sprawie zmiany uchwały nr XVIII/162/16 Rady Miasta Działdowo z dnia 25 kwietnia 2016 r. w sprawie przyjęcia Lokalnego Programu Rewitalizacji Gminy-Miasto Działdowo na lata 2015-2020.
• Założenia Aktualizacji Strategii Rozwoju Społeczno-Gospodarczego Województwa Warmińsko-Mazurskiego do roku 2025. 2019. Zarząd Województwa Warmińsko-Mazurskiego, Olsztyn.

Identyfikatory

DOI

10.14746/rrpr.2020.49.08