Założenia etyczne Kodeksu Etyki Żywnościowej

• Autorzy: Maria Ujwary

Warianty tytułu

Ethical Assumptions of the Food Ethics Code

• Języki publikacji: PL

Abstrakty

Niewiele rzeczy łączy ludzi na świecie tak, jak żywność. Żywność to życie i bezpieczeństwo. Zależy od niej zdrowie i przetrwanie człowieka. Dostęp do niej nie jest i nie był równy w żadnym zakątku naszej planety. Współczesny świat cechują skrajności - od niedostatku po nadprodukcję. Żywność jest marnowana, a to, co jest produkowane i trafia na nasz stół, podlega modzie, opiniom ekspertów i ciągłym modyfikacjom. Głosy, by troski o żywność nie lekceważyć, są coraz częstsze. Wobec ujawnianych przypadków niezgodnego z prawem bądź nieetycznego zachowania producentów żywności, stają się one krzykiem, domagającym się poszanowania żywności oraz konsumentów. Na początku 2012 roku wybuchła w Polsce tzw. afera solna, a zaraz po niej afera z podrabianym suszem jajecznym. Zawiodły organy kontrolne, które powinny zapewnić nadzór nad bezpieczeństwem, ale rozczarowała również etyka, która wśród nieuczciwych producentów przegrała z rachunkiem ekonomicznym. Pojawiły się głosy o potrzebie stworzenia w Polsce Kodeksu Etyki Żywnościowej. Powstał on w październiku 2013 roku. W artykule przybliżona zostanie treść kodeksu oraz przeanalizowane będą wartości etyczne, które stały się punktem wyjścia dla jego twórców. Celem jest odpowiedź na pytanie, czy formalizacja zagadnień moralnych w kontekście żywności jest możliwa. (fragment tekstu)

EN

The main point of the article is to analyze the ethical assumptions of the Codex of Food Ethics and to answer the question of whether the formalization of morality related to food is possible at all. The analyzed Codex was created in October 2013, with the participation of experts from various communities. The value that was indicated and considered to be accepted by all acceding to its use is the "good of the consumer," although it was not clearly defined in the content of the Code. The Code does draw attention to safety, quality, trust, control, and respect of the law, however. These issues were discussed in the article. Unfortunately, due to the lack of information about the further fate of the Code, it is difficult to answer the question whether it has a chance to for practical application in the form proposed by its creators. (original abstract)

Słowa kluczowe

PL

Żywność; Etyka; Kodeks etyki; Bezpieczna żywność

EN

Food; Ethics; Code of ethics; Safe food

• Czasopismo: Annales : etyka w życiu gospodarczym
• Rocznik: 2019
• Tom: 22
• Numer: nr 4
• Strony: 59--71

Twórcy

autor

Maria Ujwary

• Jesuit University Ignatianum in Cracow

Bibliografia

• Bauman, Z. (2012). Etyka ponowoczesna (J. Bauman, J. Tokarska-Bakir, tłum.). Warszawa: Wydawnictwo Aletheia.
• Birnbacher, B. (1999). Odpowiedzialność za przyszłe pokolenia (B. Andrzejewski, P. Jackowski, tłum.). Warszawa: Oficyna Naukowa.
• Chore krowy trafiają do rzeźni i na nasze stoły. "Ludzie nie świnie, zjedzą wszystko. (2019). https://www.tvn24.pl/superwizjer-w-tvn24,149,m/chore-bydlokupie-chore-krowy-sprzedawane-na-mieso-w-rzezniach,903977.html
• Klimczuk, A. (2014). Możliwość i użyteczność moralna kodyfikacji norm etyki zawodowej: przegląd stanowisk etycznych. Palimpsest. Czasopismo Socjologiczne, 1(6), 111-118.
• Kodeks Etyki Reklamy. https://radareklamy.pl/kodeks-etyki/
• Kodeks Etyki Żywnościowej. (2013). https://www.zywnosc.com.pl/wp-content/uploads/2020/03/Kodeks_etyki_żywnościowej.pdf
• Kołakowski, L. (1967). Etyka bez kodeksu. W: L. Kołakowski, Kultura i fetysze. Warszawa: Państwowe Wydawnictwo Naukowe.
• Korzycka, M., & Wojciechowski, P. (2016). Prawo żywnościowe jako nowa dziedzina prawa. Studia Iuridica Agraria, 14, 275-296. http://dx.doi.org/10.15290/sia.2016.14.17
• Kowalczyk, S. (2014). Bezpieczeństwo i jakość polskiej żywności. Roczniki Naukowe, Stowarzyszenie Ekonomistów Rolnictwa i Agrobiznesu, 16(4), 147-152.
• Kryteria Żywieniowe do samoregulacji dotyczącej reklamy żywności skierowanej do dzieci w wieku poniżej 12. roku życia w Polsce. Kodeks Etyki Reklamy. Załącznik 2a. https://radareklamy.pl/kodeks-etyki/
• Kupuj samotne banany. Za akcją w Lidlu stoją Banki Żywności. (2018). https://finanse.wp.pl/kupuj-samotne-banany-za-akcja-w-lidlu-stoja-bankizywnosci-6280063143872641a
• Linek, A. (2016). Kilka słów o odżywianiu i żywności w świecie konsumpcji. W: A. Wysocki & M. Zarzecki (red.), Etos polskich przetwórców żywności, (s. 179-208). Warszawa: Wydawnictwo Naukowe Uniwersytet Kardynała Stefana Wyszyńskiego.
• List otwarty do konsumentów Fundacji Etyki Zawodowej Rolnika i Producenta Żywności "Etyczne Agro". (2019). https://publicystyka.ngo.pl/fundacjaetyczne-agro-list-otwarty-do-konsumentow
• Niklińska, N., & Woronowski, H. (2014). Uwarunkowania etycznych postaw producentów żywności. Optium. Studia Ekonomiczne, 3(69), 156-168.
• Pieńczykowska, J. (2013). Afery podkopują zaufanie do jakości polskiej żywności. https://polskatimes.pl/afery-podkopuja-zaufanie-do-jakosci-polskiej-zywnosci/ar/799691
• Podstawowe wymagania dotyczące znakowania żywności. (2018). https://gis.gov.pl/zywnosc-i-woda/znakowanie-zywnosci-2/
• Powstał Kodeks Etyki Żywnościowej. (2013). Bezpieczeństwo i Higiena Żywności, 4, 82-83.
• Raport Federacji Polskich Banków Żywności - Nie marnuję jedzenia. (2018). https://bankizywnosci.pl/wp-content/uploads/2018/10/Przewodnik-do-Raportu_FPBZ_-Nie-marnuj-jedzenia-2018.pdf
• Rolnictwo ekologiczne w skrócie. Komisja Europejska. https://ec.europa.eu/agriculture/organic/consumer-trust_pl
• Spaemann, R. (2006). Granice. O etycznym wymiarze działania (J. Merecki, tłum.). Warszawa: Oficyna Naukowa.
• Wojciechowski, T. (2012). Człowiek czy ekonomia? Bezpieczeństwo i Higiena Żywności, 3, s. 10
• Wysocki, A. (2016). Podstawowe zasady etyki w biznesie żywnościowym. W: A. Wysocki, & M. Zarzecki (red.), Etos polskich przetwórców żywności (s. 53-67). Warszawa: Wydawnictwo Uniwersytetu Kardynała Stefana Wyszyńskiego.
• Wysocki, A., & Zarzecki, M. (2016). Etos zawodowy a współczesne problemy produkcji żywności. W: A. Wysocki, M. Zarzecki (red.), Etos polskich przetwórców żywności (s. 9-22). Warszawa: Wydawnictwo Uniwersytetu Kardynała Stefana Wyszyńskiego.

Identyfikatory

DOI

doi: 10.18778/1899-2226.22.4.04