Kapitał ludzki jako obszar raportowania niefinansowego na przykładzie wybranych spółek notowanych na Giełdzie Papierów Wartościowych w Warszawie

• Autorzy: Hanna Czaja-Cieszyńska

Warianty tytułu

Human Capital as an Area of Non-financial Reporting on the Example of Selected Companies Listed on the Warsaw Stock Exchange

• Języki publikacji: PL

Abstrakty

Upowszechnienie się koncepcji zrównoważonego rozwoju spowodowało, że ważnym obszarem raportowania niefinansowego jest kapitał ludzki. Złożoność i wielowymiarowość tej kategorii powoduje jednak, że raportowanie kwestii pracowniczych i stosowane do tego wskaźniki są bardzo zróżnicowane. Celem artykułu jest ocena porównywalności ujawnień niefinansowych na temat kapitału ludzkiego w raportach wybranych spółek notowanych na Giełdzie Papierów Wartościowych w Warszawie. Niniejszy artykuł uzupełnia istniejący dorobek naukowy związany z raportowaniem niefinansowym, identyfikując obszar dysfunkcyjny, jakim jest porównywalność. Na potrzeby niniejszego opracowania zastosowano następujące metody badawcze: studia literaturowe, analizę regulacji prawnych, analizę danych wtórnych w postaci raportów niefinansowych oraz metody indukcji i syntezy użyte podczas formułowania wniosków. Do badania wybrano 10 największych pod względem kapitalizacji rynkowej spółek giełdowych wchodzących w skład indeksu WIG20. Przebadano raporty niefinansowe za rok 2019. Badanie zostało podzielone na pięć etapów, które odzwierciedlają pięć kategorii ujawnień na temat kwestii pracowniczych, tj. poziom zatrudnienia i poziom wynagrodzeń, relacje z pracownikami i wolność zrzeszania się, bezpieczeństwo i higienę pracy, rozwój i edukację oraz różnorodność i równość szans. W ramach każdej kategorii zdefiniowane zostały maksymalnie trzy mierniki niefinansowe. Przeprowadzone badanie potwierdziło, że poddane analizie raporty niefinansowe w żadnej kategorii nie były w pełni porównywalne. (abstrakt oryginalny)

EN

The spread of the concept of sustainable development has meant that human capital is an important area of non-financial reporting. However, the complexity and multidimensionality of this category mean that employee reporting and the indicators used for it are very diverse. The purpose of the article is to assess the comparability of non-financial disclosures about human capital in the reports of selected companies listed on the Warsaw Stock Exchange. This article supplements the existing scientific achievements related to non-financial reporting, identifying the dysfunctional area of comparability. For the purposes of this study, the following research methods were used: a literature review, analysis of legal regulations, analysis of secondary data in the form of non-financial reports, as well as induction and synthesis methods used in formulating applications. The ten largest companies listed in the WIG-20 index were selected for the study. The research covered non-financial reports for 2019. The study was divided into five stages, which reflect five categories of disclosures on employee issues, i.e., the level of employment and salary, relations with employees and freedom of association, occupational health and safety, development and education, and diversity and equal opportunities. Within each category, a maximum of three non-financial measures have been defined. The study confirmed that none of the non-financial reports analyzed in any of the categories were fully comparable. (original abstract)

Słowa kluczowe

PL

Giełda papierów wartościowych; Sprawozdawczość niefinansowa; Kapitał ludzki; Społeczna odpowiedzialność biznesu

EN

Stock market; Non-financial reporting; Human capital; Corporate Social Responsibility (CSR)

• Czasopismo: Zeszyty Teoretyczne Rachunkowości
• Rocznik: 2020
• Tom: 108
• Numer: nr 164
• Strony: 23--40

Twórcy

autor

Hanna Czaja-Cieszyńska

• Uniwersytet Szczeciński

Bibliografia

• Adelowotan M.O., Cronjé C.J., Wingard C.H. (2013), The significance of human capital disclosures in corporate annual reports of top south african listed companies: Evidence from the financial directors and managers, "African Journal of Business Management", 7 (34), s. 3248-3258.
• Bagieńska A. (2014), Raport roczny jako narzędzie pozyskania informacji o kapitale ludzkim przedsiębiorstwa - wyniki badań spółek z Respect Index GPW S.A., "Przegląd Organizacji", 3, s. 10-17.
• Bassi L., Creelman D., Lambert A. (2015), Advancing the HR Profession: Consistent Standards in Reporting Sustainable Human Capital Outcomes, "People & Strategy", 38 (2), s. 71-75.
• Beattie V., Smith, S. (2010), Human capital, value creation and disclosure, "Journal of Human Resource Costing & Accounting", 14 (4), s. 262-285.
• Becker G.S. (1964), Human Capital, Columbia University Press, New York.
• Campbell D., Slack R. (2008), Narrative Reporting: Analysts' Perceptions of its Value and Relevance, ACCA research report 104, Certified Accountants Educational Trust, London.
• Czaja-Cieszyńska H., Kochański K. (2019), Sustainable development reporting of selected socially responsible listed companies, "Scientific Journals of the Maritime University of Szczecin", 60 (132), s. 93-100.
• Dobija D. (2002), Pomiar kapitału ludzkiego i możliwości raportowania wyników, "Zarządzanie Zasobami Ludzkimi", 5, s. 27-39.
• Domański S.R. (1993), Kapitał ludzki i wzrost gospodarczy, PWN, Warszawa.
• Dyrektywa Parlamentu Europejskiego i Rady 2014/95/UE z dn. 22 października 2014 r. zmieniająca dyrektywę 2013/34/UE w odniesieniu do ujawniania informacji niefinansowych i informacji dotyczących różnorodności przez niektóre duże jednostki oraz grupy.
• Fijałkowska J., Krasodomska J., M. Macuda, P. Mućko (2019), Sprawozdawczość niefinansowa. Regulacja i standaryzacja raportowania niefinansowego przedsiębiorstw, Wydawnictwo Naukowe Uniwersytetu Szczecińskiego, Szczecin.
• Flamholtz E.G. (1971), A model for Human Resource Valuation: A stochastic process with service rewards, "The Accounting Review", 46 (2), s. 253-267.
• Florczak W. (2007), Mikro- i makroekonomiczne korzyści związane z kapitałem ludzkim, "Ekonomista", 5, s. 651-673.
• Hahn R., Kühnen M. (2013), Determinants of sustainability reporting: A review of results, trends, theory, and opportunities in an expanding field of research, "Journal of Cleaner Production", 59, s. 5-21.
• Herzig C., Schaltegger S. (2006), Corporate Sustainability Reporting. An Overview, [w:] Schaltegger S., Bennett M., Burritt R. (eds), Sustainability Accounting and Reporting, Springer, Dordrecht.
• Johansen, T.R. (2010), Employees, non-financial reports and institutional arrangements: A study of accounts in the workplace, "European Accounting Review", 19 (1), s. 97-130.
• Krasodomska J. (2014), Informacje niefinansowe w sprawozdawczości spółek, Wydawnictwo Uniwersytetu Ekonomicznego w Krakowie, Kraków.
• Łukasiewicz G. (2009), Kapitał ludzki organizacji. Pomiar i sprawozdawczość, Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa.
• Łukasiewicz G. (2013), Sprawozdawczość kapitału ludzkiego a kształtowanie zasobów niematerialnych małych i średnich przedsiębiorstw, "Zarządzanie Zasobami Ludzkimi", 3-4 (92-93), s. 139-148.
• Massingham, P., Tam L. (2015), The relationship between human capital, value creation and employee reward, "Journal of Intellectual Capital", 16 (2), s. 390-418.
• Marcinkowska M. (2004), Roczny raport z działań i wyników przedsiębiorstwa, Oficyna Ekonomiczna, Kraków.
• Mazurowska M. (2014), Idea sprawozdawczości narracyjnej, "Studia Prawno-Ekonomiczne", XCI (2), s. 241-257.
• Nakonieczny J. (2018), Raportowanie aktywów i kapitału ludzkiego przedsiębiorstwa - studium przypadku, "Marketing i Rynek", 9, s. 673-688.
• Przygodzki Z. (2018), Wiedza i kapitał ludzki w środowiskach przedsiębiorczości. Podejście terytorialne, Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego, Łódź.
• Raportowanie rozszerzonych informacji niefinansowych za 2017 rok zgodnie z ustawą o rachunkowości - pierwsze doświadczenia i dobre praktyki (2019), Ministerstwo Finansów, Warszawa.
• Roszkowska S. (2018), Kapitał ludzki a wzrost gospodarczy w Polsce, Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego, Łódź.
• Rubik J. (2016), Raportowanie CSR w obszarze kapitału ludzkiego, "Zeszyty Naukowe Politechniki Częstochowskiej. Zarządzanie", 23 (t. 2), s. 41-50.
• Rubik J., Szydełko Ł. (2016), Raporty CSR a employer branding, "Modern Management Review. Quarterly, XXI, Research Journal", 23 (2), s. 91-100.
• Schultz T.W. (1971), Investment in Human Capital, The Free Press, New York-London.
• Skoczylas W. (2019), Społeczna odpowiedzialność biznesu w świetle analizy zawartości raportów niefinansowych spółek makrosektora produkcja przemysłowa i budowlano-montażowa, "Zeszyty Teoretyczne Rachunkowości", 103 (159), s. 169-182.
• Standard Informacji Niefinansowych (2017), Fundacja Standardów Raportowania, Warszawa.
• Standardy GRI (2016), Consolidated Set of GRI Sustainability Reporting Standards, GSSB.
• Steen, A., Welch, D., McCormack, D. (2011), Conflicting conceptualizations of human resource accounting, "Journal of Human Resource Costing & Accounting", 15 (4), s. 299-312.
• Szadziewska A. (2015), Przejrzystość i porównywalność informacji niefinansowych w sprawozdawczości spółek w świetle zmian regulacji unijnych, "Prace Naukowe Uniwersytetu Ekonomicznego we Wrocławiu", 396, s. 141-149.
• Śnieżek E., Krasodomska J., Szadziewska A. (2018), Informacje niefinansowe w sprawozdawczości biznesowej przedsiębiorstw, Wydawnictwo Nieoczywiste, Warszawa.
• Thoradeniya, P., Lee J., Tan R., Ferreira, A. (2015), Sustainability reporting and the theory of planned behaviour, "Accounting, Auditing & Accountability Journal", 28 (7), s. 1099-1137.
• Uliana E., Grant P. (2005), Towards reporting human capital, "Meditary Accountancy Reasearch", 13 (2), s. 167-188.
• Ustawa z dnia 29 września 1994 r. o rachunkowości, Dz.U. 2019 r., poz. 351 ze zm.
• Walińska E., Gad J. (2017), Kluczowe narzędzia raportowania korporacyjnego w praktyce polskiego rynku kapitałowego- analiza przypadku, "Zeszyty Teoretyczne Rachunkowości", 92 (148), s. 207-226.
• Waniak-Michalak H. (2017), Porównywalność w czasie informacji o wynikach działalności społecznie odpowiedzialnej firm raportujących według zasad GRI, "Zeszyty Teoretyczne Rachunkowości", 91 (147), s. 129-143.
• Wójcik-Jurkiewicz M., Sadowska B. (2018), Non-financial reporting standards and evaluation of their use illustrated with example of Polish listed companies, "European Journal of Service Management", 27 (2), Szczecin, s. 539-545.
• Wytyczne Komisji Europejskiej dotyczące sprawozdawczości w zakresie informacji niefinansowych (2017/C 215/01).
• https://www.gpw.pl/ (dostęp 1.02.2020).
• OECD (2001), The Well-being of Nations: the Role of Human and Social Capital. Executive Summary, http://www.oecd.org/els/pdfs/EDSMINDOCA003.pdf (dostęp 1.02.2020).

Identyfikatory

DOI

10.5604/01.3001.0014.3594