Polityka społeczna w ujęciu Stefana Pawlickiego

• Autorzy: Katarzyna Zamorska

Warianty tytułu

Stefan Pawlicki's Idea of Social Policy

• Języki publikacji: PL

Abstrakty

Do prekursorów polityki społecznej a zarazem jej propagatorów należy zaliczyć Stefana Pawlickiego (1839-1916) (Przymusiała 1975). Jest jednak autorem tak dalece zapomnianym, że nawet wybitny znawca historii katolicyzmu społecznego w Polsce, Czesław Strzeszewski, poświęca mu zaledwie jedno zdanie w swojej monumentalnej pracy (Strzeszewski 1981, s. 143). Ten długoletni profesor i rektor Uniwersytetu Jagiellońskiego był myślicielem katolickim, który w swych licznych pracach i wystąpieniach publicznych podejmował problematykę społeczno-ekonomiczną. Analiza jego pism, przechowanych do czasów obecnych przeważnie w postaci rękopisów, ograniczona już tylko do drugiej połowy lat 90. XIX wieku, doprowadza do wniosku, że zrodzona wówczas refleksja sytuuje go w tym samym nurcie zagadnień, z którymi mamy do czynienia w polityce społecznej. Świadczy o tym choćby tematyka jego wykładów uniwersyteckich. (fragment tekstu)

EN

The article presents the Stefan Pawlicki's (1839-1916) view on social policy. Stefan Pawlicki was a catholic priest, philosopher and the head of the Jagiellonian University in Kraków. He was one of the ancestors of the catholic thought on social policy in Poland, the editor of a periodical "Ruch Społeczny" (The Social Movement) and a founder of an association "Towarzystwo Pielęgnowania Nauk Społecznych" (The Association Caring of Social Sciences Development) in Kraków, at the beginning of XX century. According to Stefan Pawlicki, the discipline of social policy should be seen as a part of philosophy. The first reason is the use of similar cognitive methods. The second reason is social policy' close connection to ethics. Stefan Pawlicki's academic focus was the theory of a social question (kwestia socjalna). He stated that neither liberalism nor socialism may find a solution to the social question. As Pawlicki stressed in his works from the end of XIX century, the only way out of a social question is the broad ethical renewal on the basis of Christian solidarity. (original abstract)

Słowa kluczowe

PL

Polityka społeczna; Filozofia nauki; Teorie społeczne

EN

Societal policy; Philosophy of science; Social theories

• Czasopismo: Problemy Polityki Społecznej
• Rocznik: 2007
• Tom: 10
• Strony: 23--35

Twórcy

autor

Katarzyna Zamorska

• Uniwersytet Wrocławski

Bibliografia

• 1. Auleytner, J. (2002), Polityka społeczna, czyli ujarzmianie chaosu społecznego, WSSP TWP, Warszawa.
• 2. Biederlak, T.J. (1908), Kwestia społeczna. Przyczynek do zrozumienia jej istoty i rozwiązania jej, Drukarnia i Księgarnia św. Wojciecha, Poznań.
• 3. Blackburn, S. (2004), Oksfordzki słownik filozoficzny, Książka i Wiedza, Warszawa.
• 4. Grzymała-Siedlecki, A. (1962), Niepospolici ludzie w dniu swoim powszednim, Kraków.
• 5. Krzeczkowski, K. (1939), Hasło: "polityka społeczna", (w:) E.J. Reyman, Encyklopedia Nauk Politycznych, t. IV, zeszyt 2, Wydawnictwo Instytutu Społecznego i Instytutu Wydawniczego, "Biblioteka Polska", Warszawa.
• 6. Lipke, L. (1897), Pierwszy katolicki kurs socjalny w Krakowie, "Przegląd Powszechny", t. LV, rok XIV.
• 7. Mylik, M. (1997), Posłowie, (w:) S. Pawlicki, Metafizyka, Wydawnictwo PALABRA, Warszawa.
• 8. Mylik, M. (1993), Udział polskich uczonych w przygotowaniu encykliki "Rerum novarum", "Przegląd Religioznawczy" 1993, nr 3.
• 9. Palacz, R. (2002), Wybór tekstów filozofów polskich, Zachodnie Centrum Organizacji, Zielona Góra.
• 10. Pawlicki, S. (1870), Materializm wobec nauki, Kraków.
• 11. Pawlicki, S. (1878), Kilka uwag o podstawie i granicach filozofii, Kraków.
• 12. Pawlicki, S. (1897a), Cele i zadania polityki socjalnej, Druk. Uniw. Jag., Kraków, (BJ 596522 II).
• 13. Pawlicki, S. (1897), Dola i niedola piekarczyków, Kraków, (Rkp. BJ 8489 I).
• 14. Pawlicki, S. (1899/1900), Polityka społeczna, wykłady na Wydziale Filozoficznym UJ, (Rkp. BJ 8448 I).
• 15. Pawlicki, S. (1901/1902), Polityka socjalna, wykłady na Wydziale Filozoficznym UJ, (Rkp. BJ 8440 I).
• 16. Pawlicki, S. (1908), Etyka socjalna, wykłady na Wydziale Filozoficznym UJ, Kraków, (BJ. 71335).
• 17. Pawlicki, S. (1997), Metafizyka, Wydawnictwo PALABRA, Warszawa.
• 18. Piech, S. (2002), W poszukiwaniu prawdy, "Alma Mater", miesięcznik Uniwersytetu Jagiellońskiego, nr 43.
• 19. Przymusiała, A. (1975), Stefan Pawlicki a pozytywizm, (w:) B. Skarga (red.), Polska myśl filozoficzna i społeczna, t. 2, Książka i Wiedza, Warszawa.
• 20. Strzeszewski, C. (1981), Historia katolicyzmu społecznego w Polsce 1832-1939, Warszawa.
• 21. Tatarkiewicz, W. (1948), Zarys dziejów filozofii w Polsce, Kraków.
• 22. Walicki, A. (red.) (1983), Zarys dziejów filozofii polskiej 1815-1918, PWN, Warszawa.
• 23. Wincławski, W. (1999), Socjologia katolicka w Polsce. Powstanie, rozwój, dokonania (1860-1918), (w:) E. Hałas (red.), Pomiędzy etyka a polityką, Towarzystwo Naukowe KUL, Lublin