Badania nad ruchliwością międzypokoleniową: podejścia, konteksty, kontrowersje

• Autorzy: Magdalena Rek-Woźniak

Warianty tytułu

Research on Intergenerational Mobility: Approaches, Contexts, Controversies

• Języki publikacji: PL

Abstrakty

Autorka omawia aksjologiczne podstawy badań oraz praktyczne konsekwencje ruchliwości społecznej rozpatrywanej z perspektywy ruchliwości międzypokoleniowej. Autorka skupia się na złożoności zjawisk związanych z indywidualną mobilnością i ruchliwością strukturalną, wskazując na ukryte konsekwencje rosnącej polaryzacji społecznej. Jej szczególną uwagę zwracają kwestie, które w polskim kontekście wciąż pozostają zbadane niedostatecznie, pomimo ich znaczenia dla budowy demokratycznego społeczeństwa opartego na zasadzie równości szans. (fragment tekstu)

EN

The article looks at the existing approaches in the intergenerational mobility research, their axiological foundations, as well as cognitive and practical consequences. In the mainstream sociological debate, as well as wider public debate, intergenerational mobility is assumed to be an adequate indicator of open, democratic society based on the equal opportunities. Most of the research efforts have been focused on identifying main barriers of mobility and main drivers of social advancement. However, in-depth studies reveal the complexity of both individual mobility and structural social fluidity as the phenomena concealing the consequences of growing social polarization. The paper briefly maps the approaches applied in intergenerational mobility research with special focus on questions which still stay understudied in the Polish context.(original abstract)

Słowa kluczowe

PL

Struktura społeczna; Sprawiedliwość społeczna; Ruchliwość społeczna; Badanie jakościowe

EN

Social structure; Social justice; Social mobility; Qualitative research

• Czasopismo: Studia BAS
• Rocznik: 2020
• Numer: nr 2 (62) Ruchliwość społeczna w Polsce
• Strony: 39--55

Twórcy

autor

Magdalena Rek-Woźniak

• Uniwersytet Łódzki

Bibliografia

• Andrejuk K., Awans społeczny kobiet w czasach PRL. Dynamika struktury i sprawczości, "Przegląd Socjologiczny" 2016, t. 65, nr 3.
• Bourdieu P., Dystynkcja. Społeczna krytyka władzy sądzenia, Wydawnictwo Naukowe Scholar, Warszawa 2005.
• Bourdieu P., La Noblesse d'État. Grandes écoles et esprit de corps, Minuit, Paris 1993.
• Bourdieu P., Passeron J.C., Reprodukcja. Elementy teorii systemu nauczania, Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa 2006.
• Chałasiński J., Awans pokolenia, Ludowa Spółdzielnia Wydawnicza, Warszawa 1964.
• Chałasiński J., Drogi awansu społecznego robotnika: studium oparte na autobiografiach robotników, Ludowa Spółdzielnia Wydawnicza, Warszawa 1979.
• Clark G., The Son Also Rises. Surnames and the History of Social Mobility, Princeton University Press, Princeton 2014, https://doi.org/10.1515/9781400851096.
• Davis K., Moore W.E., O niektórych zasadach uwarstwienia [w:] Socjologia. Lektury, Znak, Kraków 2005.
• Domański H., O ruchliwości społecznej w Polsce, Wydawnictwo IFiS PAN, Warszawa 2004.
• Domański H., Struktura społeczna, Wydawnictwo Naukowe Scholar, Warszawa 2007.
• Eribon D., Powrót do Reims, Karakter, Kraków 2019.
• Erikson R., Goldthorpe J.H., The Constant Flux. A Study of Class Mobility in Industrial Societies, Clarendon Press, Oxford 1992.
• Friedman S., The Price of the Ticket: Rethinking the Experience of Social Mobility, "Sociology" 2014, vol. 48, no. 2, https://doi.org/10.1177/0038038513490355.
• Friedman S., Laurison D., The Class Ceiling: Why it Pays to be Privileged, Bristol University Press, Bristol 2019, https://doi.org/10.1590/s0104-71832019000300018.
• Gdula M., Sadura P., Style życia i porządek klasowy w Polsce, Wydawnictwo Naukowe Scholar, Warszawa 2012.
• Goldthorpe J.H., Jackson M., Intergenerational class mobility in contemporary Britain: political concerns and empirical findings. British Journal of Sociology, "The British Journal of Sociology" 2008, vol. 58, no. 4, https://doi.org/10.1111/j.1468-4446.2007.00165.x.
• Goldthorpe J.H., Llewellyn C., The Experience of Social Mobility [w:] Social Mobility and Class Structure in Modern Britain, Clarendon Press, Oxford (UK) 1980.
• Grusky D.B., Weeden K.A., Does the Sociological Approach to Studying Social Mobility Have a Future [w:] Mobility and Inequality: Frontiers of Research From Sociology and Economics, Stanford University Press, Stanford 2006.
• Hertel F.F., Groh-Samberg O., The Relation between Inequality and Intergenerational Class Mobility in 39 Countries, "American Sociological Review" 2019, vol. 84, no. 6, https://doi.org/10.1177/0003122419885094.
• Lahire B., L'Homme pluriel. Les ressorts de l'action, Hachette, Paris 2007.
• Leder A., Prześniona rewolucja. Ćwiczenia z logiki historycznej, Wydawnictwo Krytyki Politycznej, Warszawa 2014.
• Lister A., The "Mirage" of Social Justice: Hayek Against (and For) Rawls, "Critical Review" 2013, vol. 25, no. 3-4, https://doi.org/10.1080/08913811.2013.853859.
• Mach B.W., Pokolenie historycznej nadziei i codziennego ryzyka. Społeczne losy nastolatków z roku 1989, Wydawnictwo IFiS PAN, Warszawa 2003.
• Madejska M., Aleja włókniarek, Wydawnictwo Czarne, Wołowiec 2018.
• OECD, A Broken Social Elevator? How to Promote Social Mobility, OECD Publishing, 2018, https://doi.org/10.1787/9789264301085-en.
• Ossowski S., Ruchliwość społeczna jako wynik rewolucji społecznej [w:] Dzieła, t. 5, Z zagadnień struktury społecznej, PWN, Warszawa 1968.
• Ost D., Stuck in the Past and the Future. Class Analysis in Postcommunist Poland, "East European Politics and Societies" 2015, vol. 29, no. 3, https://doi.org/10.1177/0888325415602058.
• Payne G., A New Social Mobility? The political redefinition of a sociological problem, "Contemporary Social Science" 2012, vol. 7, no. 1, https://doi.org/10.1080/21582041.2011.652360.
• Rakowski T., Łowcy zbieracze, praktycy niemocy, Słowo Obraz Terytoria, Gdańsk 2009.
• Rawls J., Teoria sprawiedliwości, Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa 1994.
• Rek-Woźniak M., Młodzi dorośli. Wzory ruchliwości społecznej w okresie transformacji systemowej, Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego, Łódź 2016, https://doi.org/10.18778/7969-984-1.
• Sadura P., Państwo, szkoła, klasy, Wydawnictwo Krytyki Politycznej, Warszawa 2018.
• Sadura P., Walka klas czy zmiana pokoleniowa? Bourdieu we współczesnej socjologii brytyjskiej. Recenzja książki Jenny Thatcher, Nicoli Ingram, Ciarana Burke'a i Jessie Abrahams (red.), Bourdieu: The Next Generation. The development of Bourdieu's intellectual heritage in contemporary UK Sociology, "Studia Socjologiczno-Polityczne" 2016, t. 5, nr 1-2.
• Warzywoda-Kruszyńska W., Rokicka E., Projekt PROFIT. Główne założenia i metodologia badania, "Polityka Społeczna" 2008, numer specjalny.
• Weber M., Gospodarka i społeczeństwo, Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa 2002.
• Wesołowski W., Klasy, warstwy, władza, PWN, Warszawa 1974.
• Wesołowski W., Janicka K., Słomczyński K.M., Struktutralizacja społeczeństwa polskiego. Ewolucja paradygmatu, Wydawnictwo IFiS PAN, Warszawa 2017.
• Wesołowski W., Mach B.W., Systemowe funkcje ruchliwości społecznej w Polsce, IFiS PAN, Warszawa 1986.
• White S., Równość, Sic!, Warszawa.
• Woźniak W., Nierówności społeczne w polskim dyskursie politycznym, Wydawnictwo Naukowe Scholar, Warszawa 2012.
• Woźniak W., Użycie i nadużycie nauk społecznych. Przypadek merytokracji [w:] Wiedza, władza, ideologia. O społecznej funkcji uniwersytetu w społeczeństwie rynkowym, Wydawnictwo Naukowe Scholar, Warszawa 2012.
• Zagórski K., Rozwój, struktura i ruchliwość społeczna, PWN, Warszawa 1978.
• Zarycki T., Smoczyński R., Totem inteligencki. Arystokracja, szlachta i ziemiaństwo w polskiej przestrzeni społecznej, Wydawnictwo Naukowe Scholar, Warszawa 2017.
• Zysiak A., Punkty za pochodzenie. Powojenna modernizacja i uniwersytet w robotniczym mieście, Nomos, Kraków 2016.

Identyfikatory

DOI

https://doi.org/10.31268/StudiaBAS.2020.12