Geneza i rozwój unormowań compliance

• Autorzy: Mateusz W. Kuliński

Warianty tytułu

The Originand Development of Compliance Regulations

• Języki publikacji: PL

Abstrakty

Intensywny wzrost regulacji prawnych i pozaprawnych oraz powstawanie nowych instytucji egzekwowania prawa zwiększają ryzyko wystąpienia braku zgodności u podmiotów uczestniczących w obrocie gospodarczym. Przedsiębiorstwa, chcąc uniknąć konsekwencji wynikających z braku zgodności z obowiązującymi regulacjami, wdrażają unormowania compliance mające na celu minimalizowanie ryzyka ich wystąpienia. Dotychczas zjawisko to dotyczyło tylko największych przedsiębiorstw działających w szczególnych branżach. Aktualnie unormowania compliance stają się coraz popularniejsze w małych i średnich przedsiębiorstwach, jak również są strategicznym czynnikiem rozwoju i wzrostu konkurencyjności. Mając powyższe na uwadze, celem artykułu było przedstawienie genezy i okoliczności rozwoju unormowań compliance. Przyjęto i omówiono hipotezę, że genezy compliance należy doszukiwać się na przełomie XIX i XX wieku w Stanach Zjednoczonych. Następnie przytoczono wydarzenia, które miały kluczowy wpływ na rozwój unormowań compliance, tj. aferę Watergate i śledztwo Komisji Papierów Wartościowych i Giełd, nadużycia dotyczące zamówień publicznych w amerykańskim przemyśle zbrojeniowym lat osiemdziesiątych, powołanie Komisji Krajowej ds. Oszustw w Sprawozdawczości Finansowej i utworzenie Komitetu Organizacji Sponsorujących Komisję Treadwaya, reformę prawa karnego Ronalda Reagana, pracę Organizacji Współpracy Gospodarczej i Rozwoju na rzecz zwalczania korupcji oraz skandale korporacyjne z lat dwutysięcznych (Enron, WorldCom). (abstrakt oryginalny)

EN

The huge rise in legal and non-legal regulations and the creation of new law enforcement institutions increase the risk of non-compliance to entities participating in business transactions. Enterprises, wanting to avoid the consequences of non-compliance with applicable regulations, implement compliance norms aimed at minimizing the risk of its occurrence. Until recently, the phenomenon concerned only the largest enterprises operating in specific industries. Currently, compliance norms are becoming more and more popular in small and medium enterprises, as well as are a strategic factor for the development and increase in competitiveness. Having the above in mind, the article aims to present the origin and circumstances of the development of compliance regulations. The hypothesis that compliance genesis should be traced in the United States at the turn of the century is adopted and discussed. Then, the events that had a key impact on the development of compliance norms are cited, i.e. the Watergate scandal and the investigation of the Securities and Exchange Commission, the abuse of public procurement in the US arms industry in the eighties, the appointment of the National Commission for Fraud in Financial Reporting and the creation of a Committee of Sponsoring Organizations of the Treadway Commission, Ronald Reagan's criminal law reform, the work of the Organization for Economic Cooperation and Development to combat corruption, and corporate scandals of the early 2000s (Enron, WorldCom). (original abstract)

Słowa kluczowe

PL

Regulacje prawne; Obrót gospodarczy; Zasada wzajemnej zgodności

EN

Legal regulations; Economic turnover; Cross-compliance requirement

• Czasopismo: Myśl Ekonomiczna i Polityczna
• Rocznik: 2020
• Numer: nr 1 (68)
• Strony: 122--142

Twórcy

autor

Mateusz W. Kuliński

• Uczelni Łazarskiego w Warszawie

Bibliografia

• Adams S.H., The Great American Fraud, P.F. Collier & Son, New York 1905.
• Bernstein C., Woodward B., All the President's Men, Simon & Schuster, Washington 1974.
• Braun T., Unormowania compliance w korporacjach, Wolters Kluwer, Warszawa 2017.
• Burczyc-Witczak A., Kluczowe elementy Komitetu Organizacji Sponsorujących Komisję Treadwaya, "Kontrola Zarządcza oraz Audyt Wewnętrzny w Teorii i Praktyce" 2013, nr 874.
• Cichy Ł., Funkcja compliance w bankach, Komisja Nadzoru Finansowego, Warszawa 2015.
• Colman A., Dictionary of Psychology, Oxford University Press, New York 2008.
• Committee of Sponsoring Organizations of the Treadway Commission, About us, https://www.coso.org/Pages/aboutus.aspx, dostęp 10.03.2020.
• Committee of Sponsoring Organizations of the Treadway Commission, Report of the National Commission on Fraudulent Financial Reporting, https://www.coso.org/Documents/NCFFR.pdf, dostęp 10.03.2020.
• Defense Industry Initiative, The DII Principles, https://higherlogicdownlo-ad.s3.amazonaws.com/DII/03bf5a26-f29f-4c59-bee9-16be73aa4985/Uplo-adedFiles/Z XJqEK2RTrWeDjdYOtQA_DII principles.pdf, dostęp 10.03.2020.
• Defense Industry Initiative on bussines ethics and conduct, Origins of DII, http://dii.prod2.classfive.com/about-us/history/, dostęp 10.03.2020.
• Emery F., Watergate: The Corruption and Fall of Richard Nixon, Simon & Schuster, New York 1995.
• Gasparski W., Zgodność i niezgodność tak zwanej zgodności, "Prakseologia" 2015, nr 127.
• Jagura B., Rola organów spółki kapitałowej w realizacji funkcji compliance, Wolters Kluwer, Warszawa 2017.
• Jeter L., Disconnected: Deceit and Betrayal at WorldCom, John Wiley & Sons, Hoboken 2003.
• Josephson M., History of the Integrity, Ethics and Compliance Movement: A cautionary tale for CEOs and corporate directors, "Ethikos" 2014, nr 1.
• Kling M., History of Compliance - Part 1. "From Adam to Sarbanes Oxley", "ARIS Community" 12.07.2010, http://www.ariscommunity.com/users/mkli/2010-07-12-loungetalk-history-compliance-part-1-adam-sarbanes-oxley, dostęp 10.03.2020.
• Koehler M., The Story of the Foreign Corrupt Practices Act, "Ohio State Law Journal" 2012, nr 5.
• Kolasiński M.K., Zarys prawa antymonopolowego Unii Europejskiej na tle prawa Stanów Zjednoczonych i Polski, Dom Organizatora Towarzystwo Naukowe Organizacji i Kierownictwa, Toruń 2012.
• Konwencja OECD o zwalczaniu przekupstwa zagranicznych funkcjonariuszy publicznych w międzynarodowych transakcjach handlowych z dnia 17 grudnia 1997 roku.
• Kurland N.B., The Defense Industry Initiative: Ethics, Self-Regulation, and Accountability, "Journal of Business Ethics" 1993, nr 12.
• Łapiński P. (red.), Współczesny słownik angielsko-polski, polsko-angielski, Edgard, Warszawa 2017.
• Makowicz B., Compliance w przedsiębiorstwie, Wolters Kluwer, Warszawa 2011.
• MacKessy J., Knowledge of Good and Evil: A Brief History of Compliance, "The Finance Professionals' Post" 23.09.2008, http://post.nyssa.org/nyssa--news/2010/05/a-brief-history-of-compliance.html, dostęp 10.03.2020.
• McLean B., Elkind P., The Smartest Guys in the Room: The Amazing Rise and Scandalous Fall of Enron, Penguin Group, London 2003.
• Melezini A., Prawne instrumenty zapobiegania i zwalczania korupcji przez kontrolę skarbową, Wolters Kluwer, Warszawa 2014.
• Michałek K., Na drodze ku potędze. Historia Stanów Zjednoczonych Ameryki 1861-1945, Książka i Wiedza, Warszawa 1993.
• Moeller R., Nowoczesny audyt wewnętrzny, Wydawnictwo Nieoczywiste, Warszawa 2018.
• Nowak C., Dostosowanie prawa polskiego do instrumentów międzynarodowych dotyczących korupcji, Fundacja im. Stefana Batorego, Warszawa 2004.
• Online Etymology Dictionary, https://www.etymonline.com, dostęp 12.02.2020.
• Raport z badania stanu compliance i systemów zarządzania zgodnością w działających w Polsce przedsiębiorstwach, Instytut Compliance we współpracy z EY, Wolters Kluwer oraz Viadrina Compliance Center, http://www.ey.media.pl/pr/384231/compliance-w-polsce-raport-z-badania-stanu-compliance-i-systemow-zarza, dostęp 10.03.2020.
• Rekomendacja w sprawie zwalczania przekupstw w międzynarodowych trans-akcjach handlowych przyjęta przez Radę OECD dnia 27 maja 1994 roku - C (94)
• Rozporządzenie wykonawcze Prezydenta Stanów Zjednoczonych numer 12526 podpisane 15 lipca 1985 roku.
• Sinclair U., Grzęzawisko, Książka i Wiedza, Warszawa 1949.
• Tarbell I., The History of the Standard Oil Company, McClure, Phillips and Co., New York 1904.
• Ustawa antymonopolowa Claytona z 1914 roku (Pub.L. No. 63-212, 38 Stat. 730).
• Ustawa antymonopolowa Shermana z 1890 roku (Pub.L. No. 51-647, 26 Stat. 209).
• Ustawa Elkinsa z 1903 roku (Pub.L. No. 41-43, 32 Stat. 847).
• Ustawa Hepburna z 1906 roku (Pub.L. No. 59-337, 34 Stat. 584).
• Ustawa o czystości żywności i leków z 1906 roku (Pub.L. No. 59-384, 34 Stat. 768).
• Ustawa o handlu międzystanowym z 1887 roku (Pub.L. No. 49-104, 24 Stat. 379).
• Ustawa o kompleksowej kontroli przestępczości z 1984 roku (Pub.L. No. 98-473 No. 98 Stat. 1837).
• Ustawa o reformie wyrokowania z 1984 roku (Pub.L. 98-473, 98 Stat. 1987).
• Ustawa o rezerwie federalnej z 1913 roku (Pub.L. No. 63-43, 38 Stat. 251).
• Ustawa Sarbanesa-Oxleya regulująca praktyki finansowe i ład korporacyjny z 2002 roku (Pub.L. No. 107-204, 116 Stat. 745).
• Ustawa o uboju, przetwarzaniu, jakości i kontroli mięsa importowanego z 1906 roku (Pub.L. No. 59-242, 34 Stat. 1256).
• Ustawa o zagranicznych praktykach korupcyjnych z 1977 roku (Pub.L. No. 95-213, 91 Stat. 1494).
• Van Alstine M.P., Treaty Double Jeopardy: The OECD Anti-Bribery Convention and the FCPA, "Ohio State Law Journal" 2012, nr 5.
• Vanes D. et al., Taber's Cyclopedic Medical Dictionary, F.A. Davis Company, Philadelphia 2005.
• Wulf K., Ethics and Compliance Programs in Multinational Organizations, Springer Gabler, Berlin 2011.
• Yale Law School, The Legislative History of the Federal Sentencing Guide-lines, Lillian Goldman Law Library, http://digitalcommons.law.yale.edu/cgi/viewcontent.cgi?article=2276&context=fss_paper, dostęp 10.03.2020.
• Zrewidowana rekomendacja w sprawie przekupstw w międzynarodowych transakcjach handlowych przyjęta przez Radę OECD dnia 23 maja 1997 roku - C (97) 1213/FINAL.

Identyfikatory

DOI

10.26399/meip.1(68).2020.05/m.w.kulinski