Sfera autonomii, sfera biurokracji. Relacje polskich teatrów publicznych i ich organizatorów w perspektywie międzynarodowej

• Autorzy: Emilia Lewandowska

Warianty tytułu

The Sphere of Autonomy, the Sphere of Bureaucracy. The Relations of Polish Public Theaters and Their Organizers in an International Perspective

• Języki publikacji: PL

Abstrakty

Celem tego tekstu jest analiza różnych modeli polityki kulturalnej pod kątem autonomii instytucji. Artykuł kwestionuje popularną wśród badaczy tezę, że systemy oparte na tzw. zasadzie przedłużonego ramienia (inaczej anglosaskie lub eksperckie) gwarantują instytucjom artystycznym więcej autonomii niż systemy ministerialne (biurokratyczne). Tekst podzielony jest na cztery części. W pierwszej omówiono klasyfikację modeli polityki kulturalnej Harry'ego Hillmana-Chartranda i Claire Mc- Caughey (1989). Druga i trzecia poświęcone są dwóm modelom z tej klasyfikacji - Patrona i Architekta - oraz ich wpływowi na autonomię sztuki. Do analizy pierwszego z nich zostały użyte przykłady brytyjskie, do omówienia drugiego - badania przeprowadzone w Polsce. Część ostatnia zawiera podsumowanie i wnioski. (fragment tekstu)

EN

According to many researchers, the cultural policy model based on the arm's length principle gives public institutions more autonomy than the so-called bureaucratic model. In line with the typology by Hillman-Chartrand and McCaughey (1989), the former is called the "patron model" and implemented in the Anglo-Saxon countries. The latter, dubbed the "architect model," prevails in continental Europe, including Poland. The aim of this paper is to question the popular belief that the continental model, by definition, has a greater bureaucratic and political influence than the Anglo-Saxon model. For this purpose, the author has analyzed the literature describing the British practice and conducted empirical research in Poland among officials responsible for theaters and directors of public theaters. The results suggest that the difference between the two models in terms of institutional autonomy is not as clear as one could infer from the typology contained in the literature. (original abstract)

Słowa kluczowe

PL

Polityka kulturalna; Instytucje kultury; Zarządzanie kulturą

EN

Cultural policy; Cultural institutions; Cultural management

• Czasopismo: Zarządzanie w Kulturze
• Rocznik: 2017
• Tom: 18
• Numer: z. 3
• Strony: 405--421

Twórcy

autor

Emilia Lewandowska

Bibliografia

• Belfiore E., Auditing culture: the subsidised cultural sector in the New Public Management, "International Journal of Cultural Policy" 2004, nr 10 (2), s. 183-202.
• Blomgren R., Autonomy or democratic cultural policy: that is the question, "International Journal of Cultural Policy" 2012, nr 18 (5), s. 519-529.
• Burnham P., New Labour and the politics of depoliticisation, "British Journal of Politics and International Relations" 2001, nr 3 (2), s. 127-149.
• Cummings M., Katz R., Government and the arts: an overview [w:] M. Cummings, R. Katz (red.), The patron state: government and the arts in Europe, North America and Japan, New York-Oxford 1987, s. 3-16.
• Department for Culture, Media and Sport, Charitable Giving Indicators Publication 2014/2015, 2015, https://www.gov.uk/government/statistics/charitable-giving-indicators-201415 [odczyt: 15.02.2017].
• Engelsman S., Privatization of Museums in the Netherlands: twelve years later, "Museum International" 2006, nr 58 (4), s. 37-43.
• Hausner J., Malczyk K., Maźnica Ł. Strycharz J., Diagnoza potencjału podmiotów kultury w zakresie realizacji Programu Rozwoju Kultury 2020: analiza sytuacji zastanej, Kraków 2016.
• Hetherington S., Arm's-length funding of the arts as an expression of laissez-faire, "International Journal of Cultural Policy" 2015, nr 23 (4) s. 482-494.
• Hetherington S., The Interdependence of Public and Private Finance in British Theatre, Manchester 2016.
• Hillman-Chartrand H., McCaughey C., The arm's length principle and the arts: an international perspective - past, present and future [w:] M. Cummings, J.M.D. Schuster (red.), Who's to pay for the arts? The international search for models of support, New York 1989, s. 43-73.
• Hołda J., Komentarz do ustawy o organizowaniu i prowadzeniu działalności kulturalnej, Warszawa 2012.
• Ilczuk D., Misiąg W., Finansowanie i organizacja kultury w gospodarce rynkowej, Warszawa 2003.
• Inkei P., Arm's Length Financing in Culture: Why? Why Not?, Budapeszt 2001, http://www.budobs.org/grant-paper-dec.htm [odczyt: 13.02.2015].
• Inkei P., 2002, Why Not Indeed?, Budapeszt 2002, http://www.budobs.org/grant- paper02.htm [odczyt: 3.03.2015].
• Klaić D., Gra w nowych dekoracjach. Teatr publiczny pomiędzy rynkiem a demokracją, Warszawa 2014.
• Lewandowska K., Using Isaiah Berlin's two concepts of liberty to rethink cultural policy: a case of Poland, "International Journal of Cultural Policy" 2016, w druku, DOI: 10.1080/10286632.2016.1156101.
• Loosely D., Cultural policy in France since 1959: arm's length, or 'up close and personal?', Kopenhaga 2001.
• Madden C., The independence of government arts funding: a review, "D'Art Topics in Art Policy" 2009, nr 9.
• Mangset P., The arm's length principle and the art funding system: comparative approach [w:] M. Pyykkönen, N. Simanainen, S. Sokka (red.), What about cultural policy? Interdisciplinary perspectives on culture and politics, Jyväskylä 2009, s. 273-298.
• March J.G., Olsen J.P., Instytucje. Organizacyjne podstawy polityki, Warszawa 2005.
• Ploeg van der F., The Making of Cultural Policy: a European Perspective, Working Paper no. 1524, Monachium 2005.
• Predelli M.N., Baklien B., Autonomy and dependence in state cultural policy: a case study of the foundation culture of the future in Sweden, "International Journal of Cultural Policy" 2003, nr 9 (3), s. 299-317.
• Quinn R.-B.M., Distance or intimacy? The arm's length principle, the British government and the arts council of Great Britain, "International Journal of Cultural Policy" 1997, nr 4 (1), s. 127-159.
• Rindzevičiūtė E., Post-Soviet transformation of Lithuanian state cultural policy: the meanings of democratisation, "International Journal of Cultural Policy" 2012, nr 18 (5), s. 563-578.
• Tomczyk E., Instytucja kultury nie jest formalnie podporządkowana swojemu organizatorowi, 2012, http://www.samorzad.lex.pl/czytaj/-/artykul/instytucja-kultury-nie-jest-formalnie-podporzadkowana-swojemu-organizatorowi/ [odczyt: 13.03.2017].
• Ulldemolins J.R., Arostegui A.R., The governance of national cultural organisations: comparative study of performance contracts with the main cultural organisations in England, France and Catalonia (Spain), "International Journal of Cultural Policy" 2013, 19 (2), s. 249-269.
• Upchurch A.R., Keynes's legacy: an intellectual's influence reflected in arts policy, "International Journal of Cultural Policy" 2011, nr 17 (1), s. 69-80.
• Vojtíšková K., Lorencová R., Public funding of culture in the Czech Republic since the fall of the iron curtain: contemporary dilemmas, "International Journal of Cultural Policy" 2015, nr 21 (5), s. 529-553.

Identyfikatory

DOI

10.4467/20843976ZK.17.026.7476