Sytuacja mniejszości narodowych we współczesnej Polsce w świetle teorii marginalizacji

• Autorzy: Cezary Żołędowski

Warianty tytułu

National Minorities in Contemporary Poland in the Light of Marginalization Theory

• Języki publikacji: PL

Abstrakty

Jakkolwiek pojęcie marginalności i marginalizacji od dawna występuje w języku wielu nauk społecznych i choć dość zgodnie przyjmują one, że terminy te opisują różne sytuacje niepełnego uczestnictwa jednostek i całych zbiorowości w życiu społeczeństwa ("marginalność") oraz procesy powodujące ograniczenie partycypacji w porównaniu z grupami w pełni uczestniczącymi ("marginalizacja"), to stwierdzenie, czy mamy do czynienia z jedną teorią marginalizacji z różnymi ujęciami dyscyplinarnymi, czy też wieloma odmiennymi teoriami, jest sprawą dyskusyjną. (fragment tekstu)

EN

The problem of national minorities marginalization needs to be considered in a broader context than the case of other groups touched by this phenomenon. From sociological point of view marginalization by definition is a feature of national minorities because of their subordination to dominant group. It limits the opportunity of providing specific cultural needs that are representative for majority. In this sense, all national minorities are touched by ethnic-cultural marginalization. Social policy theory usually defines marginalization as a lack of equal access to welfare, labour market and education. According to this only few national minorities in Poland may be acknowledged as marginalized. The first group are the Roms who may be characterized as totally marginalized. Two other groups may be described as less educated what causes disadvantageous differences in their social structure in comparison to the structure of the whole society. In case of Belarussians it is a consequence of intensive polonisation of the better educated members of this group. In case of German minority, legal and simple work in Germany is valued more than higher social position in Poland. (original abstract)

Słowa kluczowe

PL

Marginalizm; Mniejszości narodowe; Nierówności społeczne

EN

Marginalization; Ethnic minority; Social inequality

• Czasopismo: Problemy Polityki Społecznej
• Rocznik: 2005
• Tom: 8
• Strony: 97--109

Twórcy

autor

Cezary Żołędowski

• Uniwersytet Warszawski

Bibliografia

• Allport G.W., The Nature of Prejudice, Wesley Publ., New York 1958.
• Brubaker R., Nacjonalizm inaczej. Struktura narodowa i kwestie narodowe w nowej Europie, PWN, Warszawa-Kraków 1998.
• Frieske K.W. (red.), Ofiary sukcesu: zjawiska marginalizacji społecznej w Polsce, IS UW, Warszawa 1997.
• Frieske K.W., Społeczne wykluczenie - dwie kategorie analizy, (w:) B. Rysz-Kowalczyk, B. Szatur-Jaworska (red.), Wokół teorii polityki społecznej. Szkice i studia dedykowane Profesorowi Janowi Daneckiemu na Jubileusz siedemdziesiątych piątych urodzin, ASPRA - JR, Warszawa 2003.
• Kłoskowska A., Kultury narodowe u korzeni, PWN, Warszawa 1996.
• Kowalak T., Marginalność i marginalizacja społeczna", ELIPSA, Warszawa.
• Krausz E., Ethnic minorities in Britain, MacGibbon and Kee, London 1971.
• Kwaśniewski K., Marginalność etniczna i narodowa, "Sprawy narodowościowe. Seria nowa" z. 16-17/2000.
• Madejczyk P., Mniejszości narodowe w Polsce, Warszawa 1998.
• Mahler F., Maldevelopment and Marginality, (w:) J. Danecki (red.), Insights into Maldevelopment. Reconsidering The Idea of Progress, University of Warsaw, Warsaw 1993.
• Mostwin D., W poszukiwaniu etnicznej tożsamości, "Przegląd Polonijny" z. 3, 1979.
• Nikitorowicz J., Pogranicze. Tożsamość. Edukacja międzykulturowa, Transhumana, Białystok 1995.
• Nowicka E., Etniczność a sytuacja mniejszościowa, "Przegląd Polonijny" z. 1/1989.
• Park R.E., Human Migration and Marginal Man, "American Journal of Sociology" 33/1928.
• Rex J., Ethnic Minorites in the Modern Nation State, Palgrave Macmillan, London - New York 1996.
• Sadowski A., Narody wielkie i małe. Białorusini w Polsce, UJ, Kraków 1991.
• Sadowski A., Białorusini w Polsce - wybrane problemy i kierunki przemian, (w:) D. Berlińska, K. Frysztacki (red.), Inni swoi. Studia z problematyki etnicznej, Opole 1999.
• Sadowski A., Zróżnicowanie kulturowe mieszkańców województwa podlaskiego, (w:) R. Horodeński, C. Snarska-Sadowska (red.), Województwo podlaskie u progu XX wieku, Białystok 2001.
• Smolicz J., Kultura i nauczanie w społeczeństwie wieloetnicznym, PWN, Warszawa 1990.
• Stonequist E.V., The Marginal Man: A Study in Personality and Culture Conflict, Charles Scribner's Sons, New York 1937.
• Wirth L., Community Life and Social Policy, University of Chicago Press, Chicago 1956.
• Wódz J., Mniejszości narodowe w Polsce widziane z perspektywy socjologii polityki. Kilka refleksji na tle przemian społeczeństwa polskiego w latach dziewięćdziesiątych, (w:) D. Berlińska, K. Frysztacki (red.), Inni swoi. Studia z problematyki etnicznej, IS, Opole 1999.