Trends in Cultural Policy and Culture Management in Poland (1989-2014)

• Autorzy: Joanna Szulborska-Łukaszewicz
• Języki publikacji: EN

Abstrakty

EN

Setting aside the fact that lack of policy is also a policy, while analyzing the events of the last 25 years in cultural policy, from the perspective of the year 2014, I wonder whether we can really say that there is no cultural policy in Poland? The author describes and analysis the changes in the sphere of culture management and the cultural policy in Poland during the last quarter of the century. The responsibility for cultural policy rests not only with the central authorities, Ministry of Culture but also local governments, which are more including into the decision-making process the citizens. Citizens are becoming more aware of their rights. Apart from cultural institutions, nongovernmental organizations are more and more often the contractors of public tasks. They co-create and enrich the cultural offer of cities and regions signifi cantly. Not only the number of non-governmental organizations is increasing but also their creativity and the level of the professionalization of their actions. The cultural activity is more and more often undertaken by private economic operators (not only art galleries, but also artistic agencies and impresarios). They cannot count on subsidies from local governments' budget any more, but they can become contractors of the services at their request under the Public Procurement Law, what, thanks to the last amendment (raising the threshold for public procurement to more than 30 000 Euro) will become a bit easier from the procedural point of view. The role of public cultural institutions is changing. Many of them redefi ned their mission and have been successively building new relations with the audience, taking into consideration the changing needs of the consumers, new economic conditions. Despite the underdeveloped sponsoring in Poland, many of them use the conceptions of CSR and CCR, others diversify their offer, both in terms of the merits and the price, often introducing commercial offer as a complementary one. The new infrastructure in Poland, in case of many cultural institutions, contributed to a substantial change and to the improvement of their conditions. After many years of total investment stagnation in this sphere, together with Poland's accession into the EU, the Polish state and local governments started to undertake the tasks in this area more bravely. New infrastructure naturally generates the need of innovation. Cultural institutions more willingly and effectively make use of new media today (communication with the audience, mailing, FB, promotion, marketing, crowdfunding, crowdsourcing). They more often see the importance of spending money on marketing activities, which they used to economize on, in case of a shortfall of funds for substantive activities. (original abstract)

Słowa kluczowe

EN

Cultural policy; Cultural management; Financing of culture; Decentralization

PL

Polityka kulturalna; Zarządzanie kulturą; Finansowanie kultury; Decentralizacja

• Czasopismo: Zarządzanie w Kulturze
• Rocznik: 2015
• Tom: 16
• Numer: z. 3
• Strony: 221--240

Twórcy

autor

Joanna Szulborska-Łukaszewicz

Bibliografia

• Arnstein Sh.R., A Ladder of Participation, see: http://lithgow-schmidt.dk/sherry-arnstein/ladder-of-citizen-participation.html [access: 30.03.2014].
• Baumol W.B., Performing Arts: the Economic Dilemma, Twentieth Century Fund, 1966.
• Bendixen P., Wprowadzenie do ekonomiki kultury i sztuki, Kraków 2001.
• Bębenkowska J., Hieropolitańska A., Program Kultura - przewodnik [in:] Kulturalna Unia Europejska Program Kultura pod lupą, J. Bębenkowska, A. Hieropolitańska (eds), Warszawa 2011.
• Celiński A., Miejskie polityki kulturalne, "Respublika Nowa" 2012, no. 21.
• Chymkowski R., Koryś I., Dawidowicz-Chymkowska O., Społeczny zasięg książki w Polsce w 2012 r., National Library report, http://bn.org.pl/download/document/1362741578.pdf [access: 30.03.2014].
• Ćwikła M., Fabryka inicjatyw, kopalnia pomysłów - wykorzystanie obiektów postindustrialnych w działalności kulturalnej jako impuls do twórczego zarządzania, "Zarządzanie Kulturą" 2010, vol. 3 (3), pp. 261-265.
• Datko A., Necel R., Nowoczesna instytucja kultury. Raport z badań, Poznań 2011.
• Dragićević-Šešić M., Stojković B., Kultura: zarządzanie, animacja, marketing, Warszawa 2010.
• Dragojević S., Definicje polityki kulturalnej, "Zarządzanie Kulturą" 2008, no. 1(1), p. 254.
• Dudkiewicz M., Rymsza M., Jubileuszowo-refleksyjnie o sektorze pozarządowym [in:] NGOs - Projekt nadal w budowie?, "Kwartalnik Trzeci Sektor" 2013, no. 30.
• Ekonomia kultury. Przewodnik krytyki politycznej, Warszawa 2010.
• Encyklopedia PWN, Warszawa 1984.
• Folga-Januszewska D., Muzea w Polsce 1989-2008. Stan zachodzące zmiany i kierunki rozwoju muzeów w Europie oraz rekomendacje dla muzeów polskich. (Report on museums), Warszawa 2008.
• Folga-Januszewska D., Gutowski B. (eds.), Ekonomia muzeum, Kraków 2011.
• Gerwin M., Budżet obywatelski: od nowych chodników do lokalnej społeczności, "Miasto" 2013, no. 1(2), p. 30.
• Gierat-Bieroń B., Europejskie miasto kultury. Europejska stolica kultury 1985-2008, Kraków 2009.
• Gierat-Bieroń B., Ministrowie kultury doby transformacji, 1989-2005 (wywiady), Kraków 2009.
• Glondys D., Europejska stolica kultury. Miejsce kultury w polityce Unii Europejskiej, Kraków 2010.
• Glondys D., Kraków europejskie miasto kultury. Summa Factorum, Kraków 2010.
• Głowacki J., Hausner J. i in. (eds.), Finansowanie kultury i zarządzanie instytucjami kultury, Kraków 2009, p. 43, http://www.kongreskultury.pl/title,Raport_o_finansowaniu_i_zarzadzaniu_instytucjami_kultury,pid,217.html [access: 30.03.2014].
• Grad J., Kaczmarek U., Organizacja i upowszechnianie kultury w Polsce. Zmiany modelu, Poznań 2005, pp. 201-205.
• Grzelońska U., Ekonomiczny zarys sfery kultury, presented on a scientific seminar of the Institute of Economic Science (Polish Academy of Sciences) on 24th May 2007, on-line: http://www.inepan.waw.pl/wydarzenia/seminaria_naukowe.html?id_seminarium=48 [access: 31.03.2014].
• Ilczuk D., Ekonomika kultury, Warszawa, 2012.
• Ilczuk D., Kulikowska M., Festiwale w Europie. Polityka władz publicznych, "Zarządzanie Kulturą" 2009, no. 2(2), p. 269.
• Ilczuk D., Poland: Chapter 1. Historical perspective: cultural policies and instruments [in:] Cultural Policies and Trends in Europe. Compendium, http://www.culturalpolicies.net/web/poland.php?aid=1 [access: 31.03.2014].
• Jaurová Z., Kultura bez polityki, polityka bez kultury.... [in:] J. Purchla, M. Vásáryová (eds.), Modele mecenatu państwa wobec integracji europejskiej, Kraków 2008, pp. 31-41.
• Jagodzińska K., Charakterystyka działalności kulturalnej w Polsce po transformacji ustrojowej [in:] J. Hausner, A. Karwińska, J. Purchla (eds), Kultura i rozwój, Warszawa 2013, pp. 127-159.
• Jung B. (ed.), Ekonomika kultury. Od teorii do praktyki, Warszawa 2011.
• Klaiç D., Festivals in focus, Budapeszt 2014.
• Klaiç D., Kultura a współczesne miasto, "Res Publica Nowa" 31.08.2011, http://publica.pl/teksty/kultura-a-wspolczesne-miasto (an authorized record of a lecture given in Maribor in October 2009) [access: 28.10.2012].
• Klejbuk-Goździalska B., Muzeum wśród diamentów, Krakow.pl, 27th February 2013, pp. 4-6.
• Kodeks Sponsoringu Kultury, "Animator Kultury" 2011, no. 5, pp. 29-31.
• Kostera M., Śliwa M., Zarządzanie w XXI wieku, Warszawa 2010.
• Kozik R., Sukcesy i ekscesy 25-lecia, "Gazeta Wyborcza", 10th January 2014 r., Magazyn Krakowski, p. 10.
• Król K., Finansowanie społecznościowe jako źródło finansowania przedsięwzięć w Polsce, Poznań 2013.
• Kuligowski W., Ludzie, sztuka, pieniądze. Festiwalizacja w Polsce, "Czas Kultury" 2013, no. 4, pp. 4-15.
• Majewska U., 'Podzielmy się kulturą' Budżet partycypacyjny domu kultury Środmieście, "Miasta" (quarterly) 2013, no. 1(2), p. 35.
• Misiąg W., Ilczuk D., Finansowanie kultury i organizacja działalności kulturalnej w gospodarce rynkowej, Zeszyt IBnGR 2002, no. 32.
• Nawrocka M., Fashion week Poland. Beneficjent i ofiara, "Czas Kultury" 2013, no. 4, pp. 28-38.
• Orzechowski E., Dlaczego w Polsce nie jest możliwa sensowna polityka kulturalna?, "Zarządzanie w Kulturze" 2004, vol. 5, pp. 7-15.
• Pęczak M., Święto zdesakralizowane, "Czas Kultury" 2013, no. 4, pp. 24-27.
• Przybyła M., Sobczak K., Crowdsourcing - zbiorowa mądrość e-społeczeństwa [in:] T. Falencikowski, J. Dworak (eds), Funkcjonowanie współczesnych przedsiębiorstw, Prace naukowe WSB w Gdańsku, 2010, vol. 8, pp. 75-84.
• Purchla J., Rottermund A., Projekt reformy ustroju publicznych instytucji kultury w Polsce, "Rocznik Międzynarodowego Centrum Kultury" 1999, R. 8, pp. 58-67.
• Rottermund A., Finansowanie muzealnictwa w Polsce po 1989 roku - historia poszukiwania rozwiązań [in:] D. Folga-Januszewska, B. Gutowski (eds.), Ekonomia muzeum, Kraków 2011, pp. 19-26.
• Rottermund A., Przedmowa [in:] J. Purchla, Dziedzictwo a transformacja, Kraków 2005, p. 12.
• Rymsza A., Eksperci o kondycji sektora pozarządowego w Polsce w latach 2004-2011 [in:] NGOs - Projekt nadal w budowie?, "Kwartalnik Trzeci Sektor" 2013, no. 30, p. 9.
• Kultura w okresie przejściowym [in:] A. Siciński (ed.), Ministerstwo Kultury i Sztuki w dokumentach 1918-1998, Warszawa 1998, p. 327.
• Sonik B., Gierat-Bieroń B., Europejska stolica kultury 10 lat później, Kraków 2011.
• Sternal M., Dobrze wykształcony menedżer kultury? Wyzwania edukacyjne w zarządzaniu kulturą [in:] E. Orzechowski (ed.), Kultura-Gospodarka-Media. Ogólnopolski Kongres, Kraków 2002, p. 66.
• Suchan J., Instytucje publiczne, czyli jakie? [in:] B. Sobieszek (ed.), Regionalny Kongres Kultury 2011. Raport, Łodź, pp. 66-71.
• Szulborska-Łukaszewicz J., Festiwale w kontekście odpowiedzialności biznesu za kulturę [in:] Administracja publiczna. Studia krajowe i międzynarodowe 2012, no. 2(20), WSAP Białystok, pp. 21-40.
• Szulborska-Łukaszewicz J., Instytucje kultury w Polsce - specyfika ich organizacji i finansowania, "Zarządzanie w Kulturze" 2012, no. 13, vol. 4, pp. 305-328.
• Szulborska-Łukaszewicz J., Czy Kraków ma szansę stać się prężnym europejskim ośrodkiem teatralnym? Rozważania na temat potencjału Krakowa w kontekście gminnego projektu Strategii Rozwoju Kultury w Krakowie, "Zarządzanie w Kulturze" 2010, vol. 11, pp. 55-80.
• Szulborska-Łukaszewicz J., Kultura to proces dochodzenia do wartości, "Zarządzanie w Kulturze" 2009, vol. 10, pp. 345-354.
• Szulborska-Łukaszewicz J., Polityka kulturalna w Krakowie, Kraków 2009.
• Szulborska-Łukaszewicz J., Realizacja i skutki programu pilotażowego w Krakowie, "Zarządzanie w Kulturze" 2006, vol. 7, pp. 39-53.
• Szulborska-Łukaszewicz J., Zarządzanie publiczną instytucją kultury w Polsce - misja a ekonomika, "Zarządzanie w Kulturze" 2013, no. 14, vol. 1, pp. 19-39.
• Throsby D., Ekonomia i kultura, Warszawa 2010.
• Towse R., Ekonomika kultury. Kompendium, Warszawa 2011.
• Trzeciak H., Ekonomika teatru, Warszawa 2011.
• Wąsowska A., Polityka kulturalna Polski 1989-2012, [in:] J. Hausner, A. Karwińska, J. Purchla (eds), Kultura i rozwój, Warszawa 2013, pp. 107-126.
• Wojciechowski J.S., Kultura i polityki, Kraków 2004, p. 22.
• Wolak U., Księgarnia Hetmańska przestała być potrzebna, "Gazeta Krakowska", 9th January 2014.
• The National Strategy for Culture Development for 2004-2013 and The Update of The National Strategy for Culture, the Ministry of Culture and National Heritage, http://bip.mkidn.gov.pl/pages/polityka-wewnetrzna-i-zagraniczna/programy.php?searchresult=1&sstring=strategia

Identyfikatory

DOI

10.4467/20843976ZK.15.014.3590