Analiza porównawcza badania ryzyka technologicznego w projektach badawczo-rozwojowych przedsiębiorstw

• Autorzy: Anna Prusak , Konrad Kułakowski , Jacek Szybowski
• Języki publikacji: PL

Abstrakty

W rozdziale pokazano możliwości zastosowania metody porównań parami w procesie analizy ryzyka technologicznego występującego w projektach badawczo-rozwojowych (B+R), prowadzących do wytworzenia innowacyjnego produktu, i realizowanych przez przedsiębiorstwa. Ryzyko technologiczne jest w przypadku takich projektów szczególnie istotne. Tego typu projekty są coraz częściej realizowane przez małe i średnie przedsiębiorstwa w Polsce, co wiąże się m.in. z dużą dostępnością środków unijnych w perspektywie lat 2014-2020. W artykule przedstawiono wyniki badań dotyczących zastosowania metody porównań parami w analizie czynników i skutków ryzyka technologicznego w projektach B+R oraz strategii zarządzania takim ryzykiem. Badanie zostało przeprowadzone wśród kierowników projektów B+R wspartych z funduszy unijnych i realizowanych przez przedsiębiorstwa MŚP. Badanie składało się z dwóch etapów. W pierwszym etapie zidentyfikowano listę najczęściej występujących czynników i skutków zagrożeń związanych z opracowaniem i wdrażaniem innowacyjnych technologii oraz strategii zarządzania ryzykiem. W etapie drugim respondenci dokonali ich analizy za pomocą porównań parami przy zastosowaniu metody analitycznego procesu hierarchicznego (AHP), a także przy użyciu tradycyjnych metod analizy ryzyka (macierz ryzyka). Pozwoliło to na powiązanie skutków i czynników w kontekście określonej strategii zarządzania ryzykiem technologicznym oraz na porównanie wyników uzyskanych za pomocą porównań parami i "tradycyjnych" metod analizy ryzyka. (abstrakt oryginalny)

Słowa kluczowe

PL

Analiza porównawcza przedsiębiorstw; Analiza ryzyka; Ryzyko innowacyjne; Projekt technologiczny

EN

Comparative analysis of enterprise; Risk analysis; Innovation risk; Technological project

• Czasopismo: Prace Naukowe / Uniwersytet Ekonomiczny w Katowicach
• Rocznik: 2020
• Tom: Modelowanie preferencji a ryzyko '19-'20
• Strony: 152--170

Twórcy

autor

Anna Prusak

• Uniwersytet Ekonomiczny w Krakowie

autor

Konrad Kułakowski

• AGH Akademia Górniczo-Hutnicza im. Stanisława Staszica w Krakowie

autor

Jacek Szybowski

• AGH Akademia Górniczo-Hutnicza im. Stanisława Staszica w Krakowie

Bibliografia

• Aktualności dotyczące poszczególnych konkursów PO Inteligentny Rozwój, Narodowe Centrum Badań i Rozwoju, https://www.ncbr.gov.pl/index.php?id=19667&L=0 253FcHash 25253 (dostęp: 15.07.2019).
• Brunelli M. (2015), Introduction to the Analytic Hierarchy Process, Springer Briefs in Operations Research, Springer.
• Centralny Punkt Infomacyjny FE (2015), Zarządzanie ryzykiem w zarządzaniu projektami, 14 kwietnia, http://old.cpe.gov.pl/pliki/2467-przygotowanie-projektu-materialy-cz.pdf (dostęp: 15.07.2019).
• Choo E.U., Wedley W.C. (2004), A Common Framework for Deriving Preference Values from Pairwise Comparison Matrices, "Computers & Operations Research", No. 31(6), s. 893-908.
• Colomer J. (2013), Ramon Llull: From Ars Electionis to Social Choice Theory, "Social Choice and Welfare", Vol. 40, s. 317-328.
• Escobar M.T., Aguarón J., Moreno-Jiménez J.M. (2004), A Note on AHP Group Consistency for the Row Geometric Mean Priorization Procedure, "European Journal of Operational Research", Vol. 153(2), s. 318-322.
• Forman E.H. (1993), Facts and Fictions about the Analytic Hierarchy Process, "Mathematical and Computer Modelling", Vol. 17(4-5), s. 19-26.
• Franek J., Kresta A. (2014), Judgment Scales and Consistency Measure in AHP, "Procedia Economics and Finance", No. 12, s. 164-173.
• Fundusze europejskie w Polsce (2016), Portal Funduszy Europejskich, 6 listopada, https://www.funduszeeuropejskie.gov.pl/strony/o-funduszach/zasady-dzialania-funduszy/fundusze-europejskie-w-polsce/ (dostęp: 13.07.2020).
• Grzybowski A. (2016), New Results on Inconsistency Indices and Their Relationship with the Quality of Priority Vector Estimation, "Expert Systems with Applications", No. 43, s. 197-212.
• Instrukcja wypełniania wniosku o dofinansowanie projektu, w ramach Programu Operacyjnego Inteligentny Rozwój 2014-2020 (2019), Narodowe Centrum Badań i Rozwoju, Warszawa.
• Jastrzębska M. (2014), Zarządzanie ryzykiem w projekcie europejskim realizowanym przez jednostkę samorządu terytorialnego, "Optimum. Studia Ekonomiczne", nr 6(72), s. 105-119.
• Judkowiak A., Dziadek K. (2015), Identyfikacja ryzyka w projektach dofinansowanych z Unii Europejskiej, "Finanse, Rynki Finansowe, Ubezpieczenia", nr 76(2), s. 433-445.
• Krajowe Inteligentne Specjalizacje dla konkursów PO Inteligentny Rozwój (2019), Narodowe Centrum Badań i Rozwoju, Warszawa, https://www.ncbr.gov.pl/fileadmin/POIR/2_1_1_1_22019/zasady/4_Opisy_KIS_wersja_5_2019.pdf (dostęp: 15.07.2019).
• Krasuska M. (2014), Fundusze unijne w nowej perspektywie 2014-2020, Wydawnictwo Wiedza i Praktyka, Warszawa.
• Kryteria wyboru finansowanych operacji w ramach Programu Operacyjnego Inteligentny Rozwój 2014-2020 (2019), Narodowe Centrum Badań i Rozwoju, Warszawa.
• Liderman K. (2003), Oszacowanie jakościowe ryzyka dla potrzeb bezpieczeństwa teleinformatycznego, "Biuletyn Instytutu Automatyki i Robotyki WAT", nr 19, s. 51-70.
• Magdoń M., Tchórzewski S. (2014) Jakościowa analiza ryzyka w projektach sektora prywatnego, "Organizacja i Zarządzanie", nr 70(1909), s. 261-272.
• Namysło J. (2011), Zarządzanie ryzykiem technologicznym w procesie wdrażania innowacji, Konferencja "Innowacje w Zarządzaniu i Inżynierii Produkcji", Zakopane.
• Ober A., Wodarski K. (2014), Identyfikacja i ocena ryzyka projektu badawczego w uczelni na etapie jego przygotowania, "Organizacja i Zarządzanie", nr 70(1909), s. 327-338.
• OECD, Eurostat (2005), Podręcznik Oslo. Zasady gromadzenia i interpretacji danych dotyczących innowacji, wyd. 3.
• Pietras E. (2017), Macierz ryzyka jako narzędzie oceny zagrożeń bezpieczeństwa informacji, "Systemy Wspomagania w Inżynierii Produkcji", nr 6(9), s. 71-82.
• Polityka zarządzania ryzykiem w Mieście Przemyślu (2014), https://bip.przemysl.pl/download/attachment/45372/zal-nr-2-matryca-ryzyka.xl (dostęp: 15.07.2019).
• Pritchard C.I. (2002), Zarządzanie ryzykiem w projektach, WIG-Press, Warszawa.
• Project Management Institute (2013), A Guide to the Project Management Body of Knowledge (PMBOK Guide), 5th Edition.
• Prusak A. (2017), Niespójność osądów w analitycznym procesie hierarchicznym, Wydawnictwo Uniwersytetu Ekonomicznego w Krakowie, Kraków.
• Prusak A., Rokita S., Giemza M. (2017), Innowacje i ryzyko w projektach współfinansowanych ze środków unijnych, "FONS Biuletyn Naukowo-Informacyjny Stowarzyszenia Badań nad Źródłami i Funkcjami Prawa", vol. 3-4(7), s. 121-138.
• Prusak A., Stefanów P. (2014), AHP - analityczny proces hierarchiczny. Budowa i analiza modeli decyzyjnych krok po kroku, Wydawnictwo C.H. Beck, Warszawa.
• Prusak A., Strojny J., Baran M. (2015), Projekty badawcze w biznesie - analiza ryzyka na przykładzie planowania projektów współfinansowanych ze środków unijnych, "Przedsiębiorczość i Zarządzanie", t. 16(12), cz. 2, Wybrane problemy zarządcze, rachunkowe i podatkowe w sektorze MSP, s. 93-108.
• Saaty T.L. (2000), Fundamentals of Decision Making and Priority Theory with the Analytic Hierarchy Process, ed. 2, RWS Publications, Pittsburgh.
• Saaty T.L. (2008), Relative Measurement and Its Generalization in Decision Making. Why Pairwise Comparisons Are Central in Mathematics for the Measurement of Intangible Factors. The Analytic Hierarchy/Network Process, "Revista de la Real Academia de Ciencias Exactes, Fisicas y Naturales, Serie A. Matematicas", No. 102(2), s. 251-318.
• Saaty T.L. (2012), Decision Making for Leaders, RWS Publications, Pittsburgh.
• Stein W.E., Mizzi P.J. (2007), The Harmonic Consistency Index for the Analytic Hierarchy Process, "European Journal of Operational Research", No. 177(1), s. 488-497.
• Vaidya O.S., Kumar S. (2006), Analytic Hierarchy Process: An Overview of Applications, "European Journal of Operational Research", Vol. 169(1), s. 1-29.
• Wasiluk A. (2002), Innowacyjność współczesnych przedsiębiorstw [w:] W. Kowalczewski (red.), Zarządzanie współczesnym przedsiębiorstwem, Wydawnictwo Dialog, Warszawa, s. 335-355.
• Wysocki R. (2013), Efektywne zarządzanie projektami: Tradycyjne, zwinne, ekstremalne, Wydawnictwo Helion, Gliwice.
• Zarządzanie projektami on-line, http://dotproject.net.pl/node/58 (dostęp: 15.07.2019).