Wykorzystanie wybranych metod wielowymiarowej analizy porównawczej do oceny poziomu zjawiska przestępczości w powiatach Polski w 2012 roku

• Autorzy: Gabriela Dubiec

Warianty tytułu

The Use of Selected Methods of Multidimensional Comparative Analysis to Assess the Level of Crime in Polish Counties in 2012

• Języki publikacji: PL

Abstrakty

Celem artykułu jest ocena struktury przestrzennego zróżnicowania przestępczości w Polsce w 2012 roku w poszczególnych powiatach, a także analiza najczęściej wymienianych czynników mających na nią wpływ. Praca ma za zadanie zaprezentowanie wykorzystania metod wielowymiarowej analizy porównawczej w sklasyfikowaniu powiatów ze względu na zjawisko przestępczości. W pracy zastosowano dwie spośród metod wielowymiarowych, to jest metodę rozwoju oraz metodę Warda. Metody te zostały wybrane ze względu na dostępność narzędzi analiz, a także liczbę badanych jednostek i cech je charakteryzujących. Aglomeracyjna metoda Warda wzbogaciła efekt uporządkowanych liniowo obiektów, grupując powiaty ze względu na podobieństwo w zakresie przestępczości, co pozwala ocenić, czy powiaty o największym lub najmniejszym współczynniku przestępczości mieszczą się w tej samej grupie. W pracy wykorzystano programy Gretl, MS Excel, R oraz Statistica. (fragment tekstu)

EN

The article attempts to identify particularly vulnerable counties which are prone to the phenomenon of crime and to create crime maps using multi-dimensional comparative analysis (MCA). As a tool for comparing Polish counties in terms of crime and identifying factors determining it, the article uses two MCA methods, i.e. the pattern and anti-pattern method, and the Ward method as an example of a hierarchical grouping method. Therefore, a synthetic measure of crime was determined, which replaces the set of many features of the examined objects (in this case they are variables characterising crime) into one aggregated normalised variable. This approach not only enables the assessment of counties using one quantity, but also allows them to be ordered in terms of the phenomenon under consideration.

Słowa kluczowe

PL

Przestępczość; Wielowymiarowa analiza porównawcza; Statystyka przestępczości; Analiza skupień; Metoda Warda

EN

Crime; Multi-dimensional comparative analysis; Crime statistics; Cluster analysis; Ward method

• Czasopismo: Ekonomia - Wroclaw Economic Review
• Rocznik: 2020
• Numer: tom 26, nr 1
• Strony: 87--108

Twórcy

autor

Gabriela Dubiec

• Uniwersytet Wrocławski

Bibliografia

• Adamowicz, A., Janulewicz, P. (2012). Wykorzystanie metod wielowymiarowych w określeniu pozycji konkurencyjnej gminy na przykładzie województwa lubelskiego. Metody Ilościowe w Badaniach Ekonometrycznych, 18, 1, Państwowa Szkoła Wyższa im. Papieża Jana Pawła II w Białej Podlaskiej. Katedra Ekonomii i Zarządzania. Uniwersytet Przyrodniczy w Lublinie.
• Balicki, A. (2009). Statystyczna analiza wielowymiarowa i jej zastosowania społeczno-ekonomiczne. Gdańsk: Wydawnictwo Uniwersytetu Gdańskiego.
• Bieniek, P., Cichocki, S, Szczepaniec, M. (2012). Czynniki ekonomiczne a poziom przestępczości. Badanie ekonometryczne. Zeszyty Prawnicze, 12, Uniwersytet Warszawski, Uniwersytet Kardynała Stefana Wyszyńskiego.
• Błachut, J. (2007). Problemy związane z pomiarem przestępczości, Warszawa: Wolters Kluwer Pol-ska.
• Błażejczyk L. (2018). Zastosowanie analizy skupień w przypadku zmiennych wyrażonych na skali porządkowej. Data dostępu: 27.12.2019, https://www.statsoft.pl/wp-content/uploads/2018/11/analiza_skupien_i_zmienne_na_skali_porzadkowej.pdf.
• Cheba, K. (2010). Przestrzenne zróżnicowanie wybranych wskaźników poziomu życia mieszkańców miast średniej wielkości a system logistyczny miast. Metody ilościowe w badaniach ekonomicznych, 9, 2.
• Czarnecki, B. (2009). Przestrzenne aspekty przestępczości. Metoda identyfikacji czynników zagrożeń w przestrzeni miejskiej. Rozprawy Naukowe, 216. Białystok: Oficyna Wydawnicza Politechniki Białostockiej, 21.
• Ellis, L., Beaver, K., Wright, J. (2009). Handbook of Crime Correlates, San Diego: Academic Press.
• Grajewski, S. (2006). Zastosowanie analizy skupień w porównawczych badaniach zdolności retencyjnych ekosystemów leśnych. Infrastruktura i Ekologia Terenów Wiejskich, 3, 1. Polska Akademia Nauk. Oddział w Krakowie. Komisja Technicznej Infrastruktury Wsi.
• Grzeszyk, C., Sławik, K. (1985). Przestępczość a kryminalistyka. Warszawa: Wydawnictwo Prawnicze.
• Gucik, R. (2000). Przestrzenny obraz przestępczości w prasie krakowskiej. Prace Geograficzne, 106, Kraków: Instytut Geografii UJ.
• Hołyst, B. (2016). Kryminologia. Warszawa: Wolters Kluwer.
• Kądziołka, K. (2015). Bezrobocie, ubóstwo i przestępczość w Polsce. Analiza zależności na poziomie województw. Studia Ekonomiczne. Zeszyty Naukowe Uniwersytetu Ekonomicznego w Katowicach, 242.
• Kądziołka, K. (2016). Przestrzenne zróżnicowanie zagrożenia przestępczością. De Securitate et Defensione. O Bezpieczeństwie i Obronności, 2.
• Kiersztyn, A. (2008). Czy bieda czyni złodzieja? Związki między bezrobociem, ubóstwem a przestępczością. Warszawa: Wydawnictwo Uniwersytetu Warszawskiego.
• Nowak, E. (1990). Metody taksonomiczne w klasyfikacji obiektów społeczno-gospodarczych. Warszawa: Wydawnictwo PWE.
• Panek, T., Zwierzchowski, J. (2013). Statystyczne metody wielowymiarowej analizy porównawczej. Teoria i zastosowania. Warszawa: Oficyna Wydawnicza SGH.
• Park, R.E., Burgess, E.W. (1925). The City Suggestions for Investigation of Human Behavior in the Urban Environment. Chicago: The University of Chicago Press.
• Siemaszko, A., Marczewski, M., Gruszczyńska, B. (red.) (2015). Atlas przestępczości wPolsce. Warszawa: Oficyna Naukowa Ewa Pajestka-Kojder.
• Sobolewski, M. (2015), Automatyzacja analizy skupień w programie STATISTICA. Humanities and Social Sciences, 20, 22.
• Stanisz, A. (2007). Przystępny kurs statystyki z zastosowaniem STATISTICA PL na przykładach z medycyny. Kraków: StatSoft.
• Szczepaniec, M. (2011). Kontrowersje wokół wpływu warunków ekonomicznych na poziom przestępczości, Czasopismo Prawa Karnego i Nauk Penalnych, 4.
• Szkutnik, W., Hadaś-Dyduch, M., Sączewska-Piotrowska, A. (2015). Metody taksonomiczne z programem STATISTICA. Katowice: Wydawnictwo Uniwersytetu Ekonomicznego w Katowicach.
• Sztaudynger, J., Sztaudynger, M. (2004). Ekonometryczne modele przestępczości. Zeszyty Naukowe Uniwersytetu Szczecińskiego,394. Prace katedry ekonometrii i statystyki, 15.
• Walesiak, M. (1990). Ocena zgodności wyników klasyfikacji w świetle postulowanych właściwości. Prace Naukowe Akademii Ekonomicznej we Wrocławiu, 524.
• Wałęga, A., Krzanowski, S., Chmielowski, K. (2009). Wykorzystanie metody analizy skupień do identyfikacji jednorodnych zlewni pod względem indeksów powodziowości i wybranych charakterystyk fizjograficznych. Infrastruktura i Ekologia Terenów Wiejskich, 6.
• Wasilewska, E. (2011). Statystyka opisowa od podstaw. Podręcznik z zadaniami. Warszawa: Wydawnictwo Szkoły Głównej Gospodarstwa Wiejskiego

Identyfikatory

DOI

10.19195/2658-1310.26.1.6